«Թբիլիսի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ուղղագրական
չ ուղղագրական
Տող 111.
{{Հիմնական|Վրաստանը Ռուսական կայսրության կազմում|Թիֆլիսի նահանգ}}
{{Ֆոտոշարք|լ1=300|Sioni Cathedral in Tbilisi, Georgia.jpg|լ2=300|Dzveli Tbilisi, Tbilisi, Georgia - panoramio (53).jpg|տեքստ=[[Սիոնի|Սիոնի վանքը]] և [[վրաց ուղղափառ եկեղեցի]] [[Հին Թբիլիսի]]ում|align=right}}
[[Վրաստանը Ռուսական կայսրության կազմում|Վրաստանի Ռուսաստանին միանալուց]] հետո Թբիլիսին դառնում է [[Վրաստան|Վրաստանում]] ու [[Հյուսիսային Կովկաս|Հյուսիսային Կովկասում]] այսպես ասած վրացական գերագույն կառավարության և ռուսական զինվորական ու քաղաքացիական իշխանության գլխավոր հրամանատարության բարձրագույն ներկայացուցչի նստավայր։ [[1840|1840 թվականից]] Թբիլիսին համարվում է [[Կովկասի փոխարքայություն|Կովկասի փոխարքայության]] վարչական կենտրոնը և «գլխավոր կառավարչի» կացարանը, իսկ [[1845]]-[[1917 թվական|1917 թվականներից]]՝ կովկասյան փոխարքայի նստավայր<ref>{{Cite web|url=http://book-olds.ru/BookLibrary/72000-Kavkaz.html|title=Կովկասի փոխարքայություն|last=|first=|date=|website=book-olds.ru|publisher=|language=ru-ru|accessdate=2017-08-28}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.altstav.ru/stv/stv2.php|title=1777 конец XVIII века-Документы, исторические описания, исследовани // Неформат-музыкальный форум.|last=|first=|date=|website=www.altstav.ru|publisher=|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Վրաստանում կապիտալիստական հարաբերությունների զարգացման հետ Թբիլիսին սկսում է վերափոխվել բուրժուա-եվրոպական տիպի քաղաքի՝ դրա հետ մեկտեղ պահպանելով իր ճարտարապետական առանձնահատկությունները<ref>{{Cite web|url=https://jontynz.com/2016/08/10/modern-architecture-in-tbilisi-georgia/|title=Ժամանակակից ճարտարապետությունը Թբիլիսիում, Վրաստանում|last=Says|first=Vinneve|date=2016-08-10|website=jontynz|publisher=|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Թբիլիսին դառնում է գերնշանակալից կենտրոններից մեկը, որտեղ ռուսական մշակույթը ակտիվ հարաբերությունների մեջ է մտնում Կովկասի ազգային մշակույթի հետ, ինչպես նաև՝ կովկասյան ժողովուրդների մշակույթներն իրար հետ։ Թբիլիսիում տարբեր ժամանակներում եղել են [[Ալեքսանդր Պուշկին|Ալեքսանդր Պուշկինը]], [[Միխայիլ Լերմոնտով|Միխայիլ Լերմոնտովը]], [[Ալեքսանդր Գրիբոյեդով|Ալեքսանդր Գրիբոյեդովը]] (թաղված է Թբիլիսիում<ref>{{Cite web|url=http://www.wisdoms.ru/avt/b65.html|title=Грибоедов Александр - краткая биография|website=www.wisdoms.ru|accessdate=2017-08-28}}</ref>), [[Լև Տոլստոյ|Լև Տոլստոյը]], [[Պյոտր Չայկովսկի|Պյոտր Չայկովսկին]], [[Մաքսիմ Գորկի|Մաքսիմ Գորկին]] և այլոք։ Հիմնականում Թբիլիսիում են անցել նաև հայ նշանավոր լուսավորիչ [[Խաչատուր Աբովյան|Խաչատուր Աբովյանի]], ադրբեջանցի մեծ մտածող և գրող [[Միրզա Ախունդով|Միրզա Ախունդովի]] (թաղված է Թբիլիսիում) կյանքն ու գործունեությունը։ Եթե [[1835 թվական|1835 թվականներին]] Թբիլիսիի բնակչությունը [[18-րդ դար|18-րդ դարի]] սկզբի հետ համեմատած ավելացել էր ընդամենը 5 հազար մարդով, ապա [[1865|1865 թվականին]] այն կազմում էր 71 հազար, [[1866|1866 թվականին]]՝ 78 հազար, [[1897|1897 թվականին]]՝ 161 հազար մարդ։ Աճն ավելացավ հատկապես առևտրի և արդյունաբերության հետռեֆորմյան ժամանակաշրջանում։ Քաղաքի տնտեսական աճին նպաստեց Անդրկովկասյան երկաթգծի շինարարությունը, որի արդյունքում 1872-ական թվականներին Թբիլիսին միացվեց նավահանգստային [[Փոթի|Փոթիին]], իսկ [[1883|1883 թվականին]]՝ [[Բաքու|Բաքվին]] և [[Բաթումի|Բաթումին]] հետ։ Քաղաքի սոցիալ-տնտեսական կյանքի փոփոխությունները առավել ցայտուն դարձան դարի վերջին. [[1900]]-ական թվականներին Թբիլիսիում կային շուրջ 5263 վարկային, առևտրային, արդյունաբերական և արհեստագործական ձեռնարկություններ՝ 21000 աշխատեղերովաշխատատեղերով ու ծառայողներով։ 300-ից ավել աշխատատեղերով ֆաբրիկաներ և գործարանները յոթն էին։
 
=== Թբիլիսին 20-21-րդ դարերում ===
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Թբիլիսի» էջից