«Քեմբրիջ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 37.
== Պատմություն ==
=== Նախապատմություն ===
[[Պատկեր:Castle Mound, Cambridge.jpg|alt=Քեսթլ Հիլլ, Քեմբրիջ|մինի|Այս բլրի վրա են մեր թվարկությունից դեռևս մեկ դար առաջ բնակվել բազմաթիվ մշակույթների տեր մարդիկ։|232x232փքս]]Բնակեցման նախանշանները Քեմբրիջի մոտակայքում ի հայտ են եկել դեռևս [[նախապատմական ժամանակներից]]։ Բնակչության զբաղվածության ամենավաղ և հստակ փաստը 3500 տարվա հնություն ունեցող հողատարածքն է՝ հայտնաբերված [[Ֆիցուիլյամ քոլեջի]] տարածաշրջանում<ref name=":5">{{Cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/england/cambridgeshire/7194650.stm|title=BBC NEWS {{!}} England {{!}} Cambridgeshire {{!}} Bronze Age site is found in city|website=news.bbc.co.uk|accessdate=2017-08-23}}</ref>։ [[Երկաթի դար|Երկաթի դարում]] բնակության մասին հնագիտական փաստերից մեկն այն է, որ [[Քեսթլ Հիլ|Քեսլ Հիլում]] ([[Անգլերեն|անգլ]].` Castle Hill) մ․թ․ա․ 1-ին դարից ի վեր տարբեր մշակույթների պատկանող մարդիկ են
=== Միջնադար ===
Հռոմեացիների՝ 410 թվականին Բրիտանիայի տարածքից վտարումից հետո, տեղանքը հավանաբար շրջափակված է եղել [[Բրիտոն|Բրիտոնների]] կողմից<ref>{{Cite web|url=https://la.wikisource.org/wiki/Historia_Brittonum#VI._CIVITATES_BRITANNIAE|title=Historia Brittonum - Wikisource|last=Historia|first=Britonnum|date=2014|website=la.wikisource.org|publisher=Edited by Theodor Mommsen|language=la|accessdate=2017-08-26}}</ref>: Վկայությունները նաև խոսում են այն մասին, որ [[Անգլո-սաքսոնական նվաճումներ|անգլո-սաքսոնները,ժ ներխուժելով]] սկսել են գրավել տարածքը 5-րդ դարի վերջում<ref>https://www.britannica.com/topic/Anglo-Saxon</ref>։ Սրա մասին ասում են [[Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություններ|անգլո-սաքսոններ]]ի լավ պահպանված գերեզմանաքարերը, որոնք գտնվել են [[Մեծ Բրիտանիա|Բրիտանիայի]] հատուկ շատ տարածքներում: Արդեն յոթերորդ դարում քաղաքն ավելի քիչ նշանակություն ուներ<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.british-history.ac.uk/vch/cambs/vol3/pp2-15|title=The city of Cambridge: Medieval history {{!}} British History Online|website=www.british-history.ac.uk|language=en|accessdate=2017-08-26}}</ref>, և անգլիացի նշանավոր վանական Բիդի խոսքերով՝ Քեմբրիջը «ավերված փոքրիկ քաղաք» էր, որտեղ գտնվում էր սուրբ անգլո-սաքսոն [[Էթելդրեդա|Էթելդրեդայի]] հուղարկավորության վայրը: Քեմբրիջը եղել է Արևելյան և Միջին Անգլիայի թագավորությունների սահմանին, որտեղից էլ սկսեցին գաղութաբնակեցումներն ընդլայնվել, և մարդիկ ապրեն գետի երկու ափամերձ շրջաններում էլ
[[Վիկինգներ|Վիկինգների]] ժամանումը արձանագրվել է [[Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություններ|անգլո-սաքսոնական խրոնիակայում]], 875 թվականին<ref name=":1">{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=7T0uIfkPn28C&lpg=PR11&ots=yYYbrrk8Ac&dq=danelaw+cambridge+878&lr=&pg=PA7&redir_esc=y#v=onepage&q=danelaw%20cambridge%20878&f=false|title=A History of the University of Cambridge: Volume 1, The University to 1546|last=Leader|first=Damian Riehl|date=1988|publisher=Cambridge University Press|isbn=9780521328821|language=en}}</ref>: Նրանց ուժեղ առևտրային սովորություններն օգնեցին քաղաքին արագորեն զարգանալ: Այս ժամանակաշրջանում քաղաքի կենտրոնը Քեսլ Հիլից՝ գետի ձախ ափից, տեղափոխվեց Քիսայդ (Quayside) ՝ գետի աջ ափ: Վիկինգների ժամանակրջանին հաջորդում է կրկին Սաքսոնների իշխումը. կառուցում են եկեղեցիներ, որոնցից է, օրինակ, Սուրբ Բենեթի եկեղեցին, նավակայաններ, առևտրական տներ և այլն: Քաղաքը կրկին ծաղկունք է ապրում
1068 թվականին՝ երկու տարի Անգլիայում նվաճումներից հետո, [[Նորմաններ|նորման]] Ուիլիամ թագավորը կարուցում է մի ամրոց [[Քեսլ Հիլ|Քեսլ Հիլում]]
Առաջին քաղաքային կանոնադրությունը արձանագրվեց [[Հենրի Առաջինի]] կողմից 1120-ից 1131 թվականների ընթացքում: Դա Քեմբրիջին տվեց ջրային երթևեկության մենաշնորհ և ճանաչեց համայնքի դատարանը
1209 թվականին հիմնադրվեց [[Քեմբրիջի համալսարան]]ը մի շարք ուսանողների կողմից, ովքեր փախել էին թշնամական քաղաք [[Օքսֆորդ]]ից<ref>{{Cite news|url=http://www.cam.ac.uk/about-the-university/history/early-records|title=Early records|last=University|first=of Cambridge|date=2013-01-28|work=|newspaper=University of Cambridge|language=en|access-date=2017-08-28|via=}}</ref>: Հնագույն քոլեջը՝ [[Փեթերհաուս]]ը ([[Անգլերեն|անգլ]].՝ Peterhouse) հիմնադրվել է 1284 թվականին
1349 թվականին քաղաքը ենթարկվեց [[Սև մահ]]վան: Քիչ արձանագրություններ են պահպանվել, բայց Քեմբրիջի համալսարանի կողմից արված գրառումների տվյալներով՝ [[Արքայական քոլեջ (Քեմբրիջ)|Արքայական քոլեջի]] 40 գիտնականներից 16-ը զոհ են գնացել [[Սև մահ|Սև մահվանը]]<ref>{{Cite book|title=978-0-14-027524-7|last=Ziegler, Philip; Platt, Colin (1998). The Black Death (2nd ed.). London: Penguin. p. 178|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref>: Քաղաքի հյուսիսային մասը ենթարկվել էր համարյա բնաջնջման
=== Վաղ ժամանակակից ===
[[Պատկեր:Cambridge 1575 colour.jpg|մինի|243x243փքս|Քեմբրիջը 1575 թվականին]]
16-րդ դարի կրկնվող համաճարակներից հետո<ref>{{Cite web|url=http://www.british-history.ac.uk/vch/cambs/vol3/pp101-108|title=The city of Cambridge: Public health {{!}} British History Online|last=|first=|date=|website=www.british-history.ac.uk|publisher=London: Victoria County History. 1959. pp. 101–108.|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref> Քեմբրիջում առողջապահական նորմերին համապատասխան ջուր մատակարարվեց 1600-ական թվականներին: [[Ջուր|Ջուրը]] մինչ քաղաքի կենտրոն հասնելն անցավ Ինը Պատերը և հետո [[Գոգ Մագոգ Հիլզ]]ը ([[Անգլերեն|անլգ]].՝ Gog Magog Hills)
Քեմբրիջը կարևոր դեր էր խաղում [[անգլիական քաղաքացիական պատերազմ]]ի վաղ շրջաններում, քանի որ այստեղ էր գտնվում [[Արևելյան կոմսության ասոցիացիա]]յի գլխավոր գրասենյակը: Վերջինս՝ Արևելյան կոմսության ասոցիացիան, կազմակերպում էր տեղական արևելյան Անգլիայի բանակի ադմինիստրատիվ աշխատանքները
=== Վաղ արդյունաբերական ժամանակաշրջան ===
19-րդ դարում, անգլիական շատ քաղաքների հետ մեկտեղ, Քեմբրիջն արագորեն զարգացավ. մասամբ աճեց մարդու կյանքի միջին տևողությունը, բարելավվեց գյուղատնտեսական արտադրությունը, հիմնվեցին սննդի մեծ խանութներ՝ մարկետներ, և այլն
Երկաթուղին Քեմբրիջ եկավ 1845 թվականին, որը հնարավորություն բացեց [[Լոնդոն]]ից [[Նորվիչ Սիթի|Նորվիչ]] երկաթգծի
=== 20-րդ դար ===
1930-ից 1980-ական թվականներում քաղաքի տարածքը մեծացավ՝ ավագանու
[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում Քեմբրիջը պաշտպանական կարևոր կենտրոն էր արևելյան ճակատի համար։ Քաղաքը դարձել էր ռազմական կենտրոն, ուր գտնվում էին Անգլիայի ավիաուժերը և մի շարք մարզերի՝ Նորֆոքի, Սաֆֆոքի, Էսսեքսի, Քեմբրիջչերի, Հանթինգդոնշայրի, Հերթֆորդշայրի և Բեդֆորդշայրի, գլխավոր գրասենյակային
Քեմբրիջը պաշտոնապես քաղաքի կոչում է ստացել 1951 թվականին՝ ճանաչելով իր պատմությունը, ադմինիստրատիվ կարևորությունը և էկոնոմիկական
Քաղաքը ձեռք բերեց իր երկրորդ համալսարանը 1992 թվականին, երբ Անգլիայի պոլիտեխնիկը անվանվեց Անգլիայի պոլիտեխնիկական համալսարան։ Այս համալսարանը վերանվանվել է [[Անգլիայի Ռուսկինի համալսարան]] 2005
== Կառավարում ==
Տող 76.
=== Տեղական կառավարություն ===
Ընտրությունների համար քաղաքը բաժանված է 14 մասերի. [[Աբբի]], [[Արբուրի]], [[Քեսլ]], [[Չերի Հինթոն]], [[Սամուել Քոլրիջ|Քոլերիջ]], Արևելյան Չեսթերթոն, [[Քինգս Հեջիս]], Մարկետ, [[Նյունհեմ]], [[Փեթերսֆիլդ]], [[Քուին Էդիթս]], Րոմսեյ, [[Թրամփինգտոն]] և [[Արևմտյան Չեսթերտոն]]։ Քաղաքի խորհրդի ներկայիս քաղաքական կազմը հետևյալն է. 25 աշխատանքային խորհրդատուներ, 14 [[Լիբերալ դեմոկրատական կուսակցություն|լիբերալ դեմոկրատներ]], 2 ազատամիտներ և մեկ [[պահպանողականություն|պահպանողական]]
14 մասերից յուրաքանչյուրն էլ նույնպես ընտրում են [[Քեմբրիջշչերի ավագանի|Քեմբրիջշչերի ավագանու]] անդամներին։ Վերջինս՝ Քեմբրիջշչերի ավագանին, պատասխանատու է մի շարք ծառայությունների համար՝ ներառյալ դպրոցների կրթությունը, սոցիալ առողջապահությունը և մայրուղիները, բայց 2013 թվականից սկսած՝ ավագանին այլևս ոչ մի արտոնություն չունի քաղաքի կառավարման
=== Վեստմինստեր ===
Տող 89.
Քեմբրիջը Քեմբրիջշչերի վարչական շրջանն է, որը գտնվում է Անգլիայի արևելյան մասում։ * Անգլիան գտնվում է [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորությունում*]]:
[[Պատկեր:Cmglee Cambridge aerial.jpg|մինի|328x328փքս|Քեմբրիջի կենտրոնի համայնապատկերը]]
Քեմբրիջը տեղակայված է Լոնդոնից 50 մղոն (80 կմ) հյուսիս-արևելք հեռավորության վրա։ Քաղաքը գտնվում է ծովի մակարդակից 24 մետր (79 ոտնաչափ) բարձրության
21-րդ դարի սկզբին նկատվել է բնակչության աճ, որը մինչ օրս ապահովված
=== Կլիմա ===
Քեմբրիջը պաշտոնապես ունի օթերևութաբանական երկու կայաններ. Բուսաբանության ազգային ինստիտուտը, որը գտնվում է քաղաքի կենտրոնից 2 մղոն (3 կմ) հյուսիս հեռավորության վրա՝ [[Գիրտոն]]ին մոտ, և երկրորդը՝ [[Քեմբրիջի համալսարանի բուսաբանական այգի]]ն՝ քաղաքի կենտրոնից 1 մղոն հարավ։ Ի հավելումն սրա, համալսարանի Համակարգչային լաբորատորիայի [[Թվային օբյեկտի իդենտիֆիկատոր|թվային տեխնոլոգիաների]]<ref>{{Cite web|url=http://www.cl.cam.ac.uk/research/dtg/www/|title=Digital Technology Group|website=www.cl.cam.ac.uk|accessdate=2017-08-28}}</ref> խումբն ունի հատուկ կայք, որտեղ այցելուները տեղեկացվում են քաղաքում սպասվող եղանակային փոփոխությունների
Քաղաքը, [[Միացյալ Թագավորություն|Միացյալ Թագավորության]] զգալի մասի պես, ունի [[Կլիմա|խոնավ կլիմա]]։ Գտնվելով [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանիայի]] ամենաչոր մասում<ref>{{Cite web|url=http://www.botanic.cam.ac.uk/Botanic/Page.aspx?p=27&ix=2830&pid=0&prcid=0&ppid=0|title=Climate & Soils|last=|first=|date=|website=www.botanic.cam.ac.uk|publisher=Cambridge University Botanic Garden. 2012. Retrieved 26 February 2012. Cambridge is in the driest region of Britain and has a more continental climate than most of Britain.|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/books?id=7V7pNKAE8AsC&pg=PA1525&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=New Scientist|last=Perring, Franklyn (16 June 1960)|first=Reed Business|date=1960-06-16|publisher=Reed Business Information|year=|isbn=|location=|pages=|language=en}}</ref>՝ Քեմբրիջում տարեկան միջին տեղումների քանակը 570 մմ
Այստեղ ամռանը ջերմաստիճանն ավելի բարձր է լինում, քան երկրի արևմուտքում։ 2006 թվականի հուլիսին [[Մեծ Բրիտանիա]]յի պատմության մեջ եղանակային գրանցումների սկսման օրվանից ի վեր գրանցվել է ամսվա կտրվածքով ռեկորդային բարձր ջերմաստիճանը. 28.3 °C (82.9 °F)՝ միաժամանակ և՛ Բուսաբանական այգիների<ref>{{Cite web|url=http://eca.knmi.nl/utils/monitordetail.php?seasonid=13&year=2006&indexid=TX&stationid=1639|title=Anomaly details|last=|first=|date=|website=eca.knmi.nl|publisher=https://en.wikipedia.org/wiki/European_Climate_Assessment_and_Dataset|accessdate=2017-08-28}}</ref> և՛ Ազգային ինստիտուտի
Բացարձակ ցածր ցուցանիշ գրանցվել է Բուսաբանական այգիների կողմից 1947 թվականի փետրվարին՝ −17.2 °C (1.0 °F) ջերմաստիճանով<ref>{{Cite web|url=http://www.botanic.cam.ac.uk/Botanic/Page.aspx?p=27&ix=2858&pid=2830&prcid=4&ppid=2830|title=December 2010|website=www.botanic.cam.ac.uk|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>, չնայած որ 1879 թվականին գրանցվել էր ավելի ցածր ցուցանիշ՝ օդի −17.8 °C (0.0 °F)
{{Եղանակի աղյուսակ|վայր= Քեմբրիջի համալսարանի բուսաբանական այգում, բարձրություն՝ 12մ, 1981–2010
Տող 320.
Քեմբրիջի դեմոգրաֆիան զգալիորեն փոփոխվում է, որի պատճառով էլ դժվար է հստակ չափել։
2001 թվականին անցկացված մարդահամարով՝ Քեմբրիջի բնակչության 89,44%-ը ներկայացան որպես սպիտակամորթ՝ համեմատած ազգային միջին տվյալների, որտեղ սպիտակամորթների թիվը կազմում էր 92.12%
Քեմբրիջն ունի պրոֆեսորական, մենեջերական և ադմինիստրատիվ աշխատաքներով ապահովված ավելի շատ մարդիկ, քան տարածաշջանի այլ քաղաքներ (32.6% ընդ դեմ. 23.5%)<ref>ONS 2001 Census (Approximated Social Grade – Workplace Population, Cambridge local authority)</ref>, ինչպես նաև այստեղ կան բարձր որակավորում ունեցող ուսանողներ, մասնագետներ և պրոֆեսորներ, քան շատ այլ քաղաքներում (41.2%-Քեմբրիջ ընդ դեմ. 19.7%-այլ)
=== Բնակչության պատմական ակնարկ ===
Տող 330.
[[Քեմ գետ]]ը Քեմբրիջի համար ունի պատմական կարևոր նշանակություն։ Հենրի Ա թագավորը շնորհեց Քեմբրիջին գետով առևտուր կատարելու մենաշնորհը՝ արտոնություն տալով Քեմբրիջում գետի հարակից տարացքների էկոնոմիային<ref>{{Cite journal|last=Boyd, Stephanie (2005). The Story of Cambridge. Cambridge University Press|first=|date=|title=Book sources|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/978-0-521-62897-6|journal=|language=en|doi=|pmid=|access-date=}}</ref>։ Այսինքն՝ գետի հարակից էկոնոմիան պահպանվում էր շատ լավ։
Այսօր Քեմբրիջն ունի բազմազան տնտեսություն՝ ուժեղ ճյուղերով. զարգացում և հետազոտություն, ծրագրավորման խորհրդատվություն, բարձր մակարդակում գտնվող ինժիներիա, ստեղծարար ինդուստրիա, դեզագործություն և
== Տրանսպորտ ==
[[Պատկեր:Guided bus from Trumpington - geograph.org.uk - 2543891.jpg|մինի|236x236փքս|Քեմբրիջ ուղևորվող մարդատար ավտոբուս։]]
20-րդ դարի իր արագ զարգացման հետևանքով՝ Քեմբրիջն այսօր ունի գերզբաղված տրանսպորտային
Լինելով համալսարանական քաղաք՝ պառկած բերրի հողի վրա և ունենալով գերզբաղված տրանսպորտային հանգույց՝ Քեմբրիջը ողջ Միացյալ Թագավորությունում ամենամեշատը հեծանիվներ օգրագործած քաղաքն
Քեմբրիջն ունի ավտոբուսային մի շարք ծառայություններ, որոնք աշխատում են [[շաբաթվա օրեր|շաբաթական]] յոթ
Քեմբրիջի երկաթուղային գիծն անմիջական ուղիղ գիծ ունի Լոնդոնի երկաթուղային կայարանի հետ, որի միջոցով քեմբրիջցիները և [[Լոնդոնի Բրիտանական թանգարան|լոնդոնցիները]] կարողանում են հեշտությամբ տեղափոխվել մի քաղաքից մյուսը։
Քեմբրիջն ունի նաև իր օդանավակայանը. [[Քեմբրիջի օդանավակայան]], որը ժամանակին կիրառվել է միայն փորձնական թռիչքներ կատարելու և պատերազմական ժամանակաշրջանում օգնություն ցուցաբերելու
</ref><ref>Cambridge Aero Club</ref><ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20091211170657/http://www.cambridgecityairport.com/|title=Wayback Machine|last=|first=|date=2009-12-11|website=|publisher=Archived from the original on 11 December 2009. Retrieved 2009-10-14. "Cambridge Airport"|accessdate=2017-08-28}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.cambridgeaeroclub.co.uk/|title=cambridgeaeroclub.co.uk|website=www.cambridgeaeroclub.co.uk|accessdate=2017-08-28}}</ref>։
== Կրթություն ==
Տող 353.
''Անգլիայի Ռուսկինի համալսարնն ունի երկու մասնաշենք, որոնցից մեկը գտնվում է Քեմբրիջ քաղաքից փոքր ինչ հեռու՝ [[Չելմսֆորդ]]ում:''
2007-2008 ուսումնական տարվա Քեմբրիջի համալսարանի մատուցած տվյալներով՝ ուսանողները եղել էն 17,662 հոգի<ref>{{Cite web|url=http://www.prao.admin.cam.ac.uk/|title=Planning and Resource Allocation Office|last=|first=|date=|website=www.prao.admin.cam.ac.uk|publisher=(PDF). University of Cambridge: Planning and statistics section. January 2009.|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>, իսկ նույն ժամանակ Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանում (երկու մասնաշենքերն էլ ներառած)՝ 24,000
Ե՛վ պետական և՛ [[մասնավոր դպրոցներ]]ը Քեմբրիջի [[աշկերտ]]ներին մատուցում են մանկապարտեզից սկսած մինչև միջնակարգ կրթություն։ Պետական դպրոցների կրթական ծրագիրը մշակվում է [[Քեմբրիջշչեր|Քեմբրիջշչերի]] խորհրդի կողմից։ Այդ դպրոցները 251-ն են<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20090402122811/http://www.cambridgeshire.gov.uk/education/schools|title=Our schools and colleges|last=|first=|date=2009-04-02|website=|publisher=Cambridgeshire County Council. Archived from the original on 2 April 2009.|accessdate=2017-08-28}}</ref>, որոնցից 35-ը Քեմբրիջ քաղաքում<ref>Eduational Estamblishments in Cambridgeshire</ref>։ Դրանց ոչ այնքան զգալի մասն ապահովում է միջնակարգ կրթությունը օրվա ընթացքում, ինչպես նաև դպրոցից դուրս խմբակների միջոցով։ Շատ այլ աշակերտներ Քեմբրիջի տարածքից այցելում են գյուղի դպրոցներ, որտեղ նույնպես ստանում են միջնակարգ կրթություն<ref>{{Cite web|url=http://www.cambridge-news.co.uk/cn_news_crier/displayarticle.asp?id=444678|title=Cambridge News|last=Morgan, John (27 August 2009)|first=|date=|website=|publisher="It's a record breaker for GCSE students".|accessdate=}}</ref>։ Քաղաքի մասնավոր դպրոցներն են Փըրս դպրոցը, Ստեֆան Փըրս հիմնադրամը, Սանքթոն Ուդը, Սբ. Մերիի դպրոցը և Լիս
== Սպորտ ==
Տող 361.
=== Ֆուտբոլ ===
[[Պատկեր:The Abbey Stadium.jpg|մինի|Աբբի ստադիոն]]
Քեմբրիջն իր ուրույն դերն է ունեցել ժամանակակից [[ֆուտբոլ]]ի հայտնվելու գործում. խաղի առաջին կանոններն արձակվել են [[Քեմբրիջի համալսարան|Քեմբրիջի համալսարանի]] ուսանողների կողմից 1848 թվականին։ Քեմբրիջի կանոններով ֆուտբոլն առաջին անգամ խաղացել են Պարկերի խաղաղություն այգում, որն իր մեծ ազդեցությունն է ունեցել 1863 թվականին Ֆուտբոլի ասոցիացիայի կողմից խաղի կանոնները մշակելու գործում։ Դրանից հետո առաջին խաղը նույնպես անցկացրել են Պարկերի խաղաղություն դաշտում/
Քաղաքը [[Յունայթեդ Քեմբրիջ ֆուտբոլային ակումբի]] տունն է, որը հիմնականում խաղում է Աբբի ստադիոնում։ Ակումբը հիմնադրվել է 1912 թվականին՝ որպես Միացյալ Աբբի, և 1970 թվականին ընտրվել է Անգլիական ֆուտբոլի լիգա, իսկ 1978-ին հասավ արդեն երկրորդ կարգավիճակին։ Ակումբին հաջողությունը վերադարձավ 1990-ական թվականներին, երբ ունեցան երկու հաղթանակ և շահեցին Ֆուտբոլի ասոցիցացիայի քառորդ եզրափակչի գավաթը։
Տող 368.
=== Մահակախաղ (կրիկետ) ===
Լինելով ֆուտբոլի քեմբրիջյան կանոնների հայրենիքը՝ [[Պարկերի խաղաղությունը]] 1817-ից 1864 թվականներին օգտագործվել է որպես առաջին կարգի մահակախաղի անցկացման վայր<ref>{{Cite web|url=http://cricketarchive.com/subscribe|title=Cricket Archive - Paywall|website=cricketarchive.com|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Քաղաքում կան սիրողական կրիկետի յոթ ակումբներ. Քեմբրիջ Գրանդա, Քեմդեն, Քեմբրիջ Սբ. Գայլս, Նյու Չեսթերթոն Ինստիտուտ, Ֆեն Դիտտոն, Ռոմսի թաուն և Չերի
[[Պատկեր:Girton College Boat Club May Bumps 2006.jpg|մինի|Թիավարում Քեմ գետի վրա<ref>{{Cite web|url=https://www.cambridge.gov.uk/parkside-pools|title=Paride Pools|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>]]
Տող 374.
Քաղաքի կենտրոնով հոսող Քեմ գետը օգտագործում են նավարկության համար։ Քեմբրիջի համալսարանն ու իր քոլեջները հայտնի են [[թիավարում|թիավարմամբ]], իսկ [[Քեմբրիջշչերի թիավարման ասոցիացիան]], հիմնված 1868 թվականին, Քեմ գետի վրա թիավարման մրցույթներ է կազմակերպում՝ համալսարանից դուրս։ Քաղաքում կան թիավարման չորս ակումբներ. City of Cambridge RC, Cambridge '99 RC, Cantabrigian RC և Rob Roy BC։
Քեմբրիջի լողի ակումբը, Քեմբրիջի դայվ թիմը և Քեմբրիջի քաղաքի ջրային գնդակի ակումբը բոլորն էլ հիմնված են Այգուն հարակից լողավազանի
=== Մրցութային սպորտեր ===
Տող 382.
=== Թատրոն ===
[[Պատկեր:CambridgeCorn.jpg|մինի|243x243փքս|Cambridge Corn Exchange Քեմբրիջ Քորն Էքսչենք]]
Քեմբրիջի հիմնական ավանդական թատրոնը [[Արվեստների թատրոն]]ն է, որը գտնվում է քաղաքի կենտրոնում և ունի հանդիսատեսի համար նախատեսված 666 նստատեղ<ref>{{Cite web|url=https://www.cambridgeartstheatre.com/|title=Home {{!}} Cambridge Arts Theatre|website=www.cambridgeartstheatre.com|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Թատրոնը հաճախ ունենում է շրջիկ ներկայացումներ։ Ամենաընդարձակ վայրը քաղաքում ներկայացումներ ցուցադրելու համար [[Քեմբրիջ Քորն Էքսչենջն]] է՝ 1200 հոգու համար նախատեսված նստատեղով և լայն տարածքով, որտեղ կտեղավորվի 1800 կանգնած մարդ։ Նկարում պատկերված շինությունը՝ [[Քեմբրիջ Քորն Էքսչենջը]], կառուցվել է ЧШЧ դարում և ծառայել է բազմաթիվ միջոցառումների համար՝ սկսած 20-րդ դարի սկզբից, որոնցից են թեյախմության խնջույքներ, կարճամետրաժ շոու-ներկայացումներ, սպորտային հանդիպումներ և երաժշտական միջոցառումներ<ref name=":6">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20080829124506/http://www.cornex.co.uk/ccm/cornex/pages/virtualtour/history-of-the-cambridge-corn-exchange.en|title=The Cambridge Corn Exchange : Local Custom Navigation for Cornex: The History of the Cambridge Corn Exchange|date=2008-08-29|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Քաղաքի խորհուրդը վերակառուցել է շենքը 1980-ականներին՝ դարձնելով լիարժեք արվեստի կենտրոնի, հյորընկալով թատրոնի, ինչպես նաև պարային և երաժտական միջոցառումների անցկացման
Թատրոնի ամենանորակառույց շենքը 220 տեղանոց J2-ն է, որը գտնվում է Քեմբրիջի Լեյժր այգում։ Կառույցը բացվել է 2005 թվականին, և բացման օրվանից ի վեր այդտեղ անցկացվել են բեմական ներկայացումներ, պարեր, երաժշտական փառատոններ և հումորային
[[Մամֆորդ թատրոն|Մամֆորդ թատրոնը]] պատկանում է [[Անգլիայի Ռուսկինի համալսարան|Անգլիայի Ռուսկինի համալսարանին]] և հյուրընկալում է ինչպես ուսանողական խմբերի միջոցառումներին, այնպես էլ ոչ ուսանողական շոու ներկայացումներին։
Տող 391.
Քաղաքի ներսում կան մի շարք հիշարժան թանգարաններ, որոնցից մի քանիսը պատկանում են [[Քեմբրիջի համալսարանի թանգարաններ]]ին, իսկ որոշներն էլ անկախ են։
Ամենամեծ թանգարանն այստեղ Ֆիցուիլիամի թանգարանն է, որը նաև միաժամանակ Քեմբրիջի համալսարանին պատկանող թանգարաններից գլխավորն է։ Հիմնադրվել է 1816 թվականին այն բանից հետո, երբ [[Ռիչարդ ՖիցՈւիլիամս]]ը ստացավ մեծ ժառանգություն և որոշեց պահել իր հավաքածուները իր իսկ թանգարանում։ Ի սկզբանե թանգարանը գտնվել է [[Պերս քերականական դպրոցի]]
[[Քեմբրիջի թանգարան]]ը, նախկինում հայտնի՝ Քեմբրիջի և ազգային խորհրդի թանգարան անվամբ, սոցիալ պատմության թանգարան է, որը գտնվում է [[Քեսլ փողոց]]ի նախկին
=== Երաժշտություն ===
Տող 400.
=== Ժամանակակից արվեստ ===
Քեմբրիջը համարվում է միջազգայնորեն ճանաչում ունեցող Թեյնիկի բակ (անգլ.՝ Kettle's Yard) պատկերասրահի տունը։ [[Ուայզինգ արվեստի կենտրոնը]]՝ Եվրոպայում վիզուալ արվեստի առաջատար հետազոտության կենտրոններից մեկը, որոշակի կապ ունի քաղաքի հետ, քանի որ գտնվում է Քեմբրիջից մի քանի մղոն արևմուտք հեռավորության վրա<ref>{{Cite news|url=http://www.cultunet.com/es/recursos-culturales/convocatorias/wysing-arts-centre-programme-of-artists-residencies-cambridge|title=Wysing Arts Centre programme of artists residencies. Cambridge|last=Cultunet|first=Editor|newspaper=Cultunet - Portal de empleo y gestión cultural|language=es-es|access-date=2017-08-28}}</ref>
[[Պատկեր:Strawberry Fair 2007, Cambridge - geograph.org.uk - 460832.jpg|մինի|224x224փքս|Ելակի փառատոն, Քեմբրիջ]]
=== Փառատոներ և միջոցառումներ ===
[[Պատկեր:2010 Cambridge Beer Festival.jpg|մինի|Քեմբրիջյան գարեջրի փառատոն, 2010 թվական]]
Մի շարք ֆեստիվալներ (փառատոներ), տոնավաճառներ և միջոցառումներ են կազմակերպվում Քեմբրիջում, հատկապես [[Բրիտանական ամառ]]ների շրջանակներում։ [[Հունիս]] ամսվա [[Միդսամմըր Քոմմըն]]ի առաջին [[շաբաթ (օր)|շաբաթ օրը]] տեղի է ունենում [[Ելակի տոնավաճառ|Ելակի տոնավաճառ/փառատոն]], որն իրենից ենթադրում է անվճար երաժշտություն և երեխաների համար նախատեսված միջոցառում՝ մի շարք առևտրային կրպակների ուղեկցությամբ։ [[Մայիս]] ամսին մեկ շաբաթ անընդմեջ Հիսուս Կանաչ այգում կազմակերպվում է ամենամյա [[Քեմբրիջյան գարեջրի փառատոնը]]։ Այս փառատոնն առաջին անգամ սկսվել է 1974 թվականին և Բրիտանիայում երկրորդ ամենամեծ գարեջրի փառատոնն է Լոնդոնից
[[Քեմբրիջ ազգային փառատոն]]ը ամեն տարի կազմակերպվում է Չերի Հինթոն Հոլլում, որը Միացյալ Թագավորության ազգային երաժշտության ամենամեծ փառատոններից մեկն է։ Փառատոնը կազմակերպվում է քաղաքի խորհրդի կողմից ամեն տարի՝ սկսած 1964 թվականից։ Քեմբրիջ երաժշտության ամառային ֆեստիվալը կրկին ամենաընդարձակներից է Մեծ Բրիտանիայում, որը կազմակերպվում է քաղաքի համալսարանի՝ Քեմբրիջի համալսարանի քոլեջների կողմից յուրաքանչյուր տարի<ref>{{Cite web|url=https://www.gramophone.co.uk/festivals/cambridge-summer-music-festival|title=Cambridge Musi Festival|last=Festivals in Cambrisge, UK|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>։ Արվեստի հետ առնչվող մեկ այլ փառատոն է [[Քեմբրիջ Շեյքսպիրյան փառատոն]]ը։ Սա իրենից ներկայացնում է ութ շաբաթյա ներկայացումներ բաց երկնքի տակ, որի ընթացքում բեմադրվում են անգլիացի թատերագիր [[Ուիլյամ Շեքսպիր]]ի պիեսները։ Այս ներկայացումները ցուցադրվում են քոլեջների տարբեր
[[Քեմբրիջ գիտության փառատոնը]]՝ ամենամյա մարտ ամսին կայացող փառատոնը, Միացյալ Թագավորության ամենամեծ անվճար [[գիտության փառատոն]]ն է<ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.com/news/uk-england-cambridgeshire-12759607|title=University of Cambridge Science Festival 2011|date=2011-03-16|newspaper=BBC News|language=en-GB|access-date=2017-08-28}}</ref>։ 1975-ից 1985 թվականներին Քեմբրիջ պոեզիայի փառատոներն անցկացվում էին երկու տարին մեկ
== Հանրային ծառայություններ ==
Տող 417.
[[Արևմտյան Անգլիա]]յի շտապ օգնության ծառայությունը մատակարարում է քաղաքին և ունի մի քանի շտապ օգնության կայաններ Հիլլս Րոուդում<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20110927125551/http://www.nhs.uk/ServiceDirectories/Pages/Trust.aspx?id=RYC&v=6|title=https://web.archive.org/web/20110927125551/http://www.nhs.uk/ServiceDirectories/Pages/Trust.aspx?id=RYC&v=6|website=web.archive.org|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Ավելի փոքր [[Բրուքֆիլդս հիվանդանոց]]ը գտնվում է Միլլ Րոուդում<ref>{{Cite web|url=http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20090413225533/http://www.nhs.uk/ServiceDirectories/Pages/Hospital.aspx?id=5PP33|title=Brookfields Hospital General Information|last=Choices|first=N. H. S.|date=2009-08-04|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ Բնականաբար, քաղաքն ունի նաև [[Ոստիկանություն|ոստիկանական բաժանմունքներ]]<ref>{{Cite web|url=http://www.cambs-police.co.uk/contactus/maps.asp|title=Cambridgeshire Constabulary - Contact Us|website=www.cambs-police.co.uk|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref> և [[Հրշեջ պահպանություն|հրշեջ ծառայություններ]]<ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20090928063131/http://www.cambsfire.gov.uk/about/parkside.php|title=Cambridgeshire Fire and Rescue Service: Cambridge fire station|date=2009-09-28|accessdate=2017-08-28}}</ref>, որոնք ապահովում են համապատասխանաբար քաղաքի անվտանգությունն ու հետևում են, որ հրդեհներից շատ տուժողներ չլինեն։
Քեմբրիջի ջրի համակարգն ապահովում է քաղաքը [[Ջուր|խմելու ջրով]]<ref>{{Cite web|url=http://www.cambridge-water.co.uk/home/about-us|title=About Us - Cambridge Water|website=www.cambridge-water.co.uk|accessdate=2017-08-28}}</ref>, իսկ [[Էլեկտրականություն|հոսանքն]] ապահովվում է խորհրդի կողմից, քանի որ Քեմբրիջը [[Արևմտյան Անգլիա]]յի մասն է
Քաղաքի առաջին [[Հանրային գրադարան|հանրային գրադարանը]] բացվել է 1855 թվականին, որն ի սկզբանե գտնվել է [[Հիսուսի հովիտ]]ում<ref>{{Cite web|url=http://www.british-history.ac.uk/vch/cambs/vol3/pp116-122|title=The city of Cambridge: Public buildings {{!}} British History Online|last=Roach, J.P.C., ed. (1959|first=|date=|website=www.british-history.ac.uk|publisher=A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 3: The City and University of Cambridge. Institute of Historical Research.|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>։ 1862 թվականին տեղափոխվել է Գիլդհոլլ<ref>{{Cite web|url=http://www.british-history.ac.uk/vch/cambs/vol3/pp116-122|title=The city of Cambridge: Public buildings {{!}} British History Online|last=Roach, J.P.C., ed. (1959).|first=|date=|website=www.british-history.ac.uk|publisher=A History of the County of Cambridge and the Isle of Ely: Volume 3: The City and University of Cambridge. Institute of Historical Research.|language=en|accessdate=2017-08-28}}</ref>, իսկ այժմ վերջինս գտնվում է Հսկա Կամարներ առևտրի կենտրոնում։ Գրադարանը վերաբացվել է 2009 թվականին<ref name=":8">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20120926033451/http://www.cambridge-news.co.uk/Home/?id=451672|title=Cambridge News {{!}} Home|last=|first=|date=2012-09-26|website=|publisher=Cambridge News. 25 September 2009. Archived from the original on 26 September 2012|accessdate=2017-08-28}}</ref>՝ 33 ամիս փակ վիճակում գտնվելուց
== Երկվորյակ քաղաքներ ==
Քեմբրիջն ունի երկու [[Երկվորյակներ|երկվորյակ]] [[քաղաք]]։ Քեմբրիջի նման այս երկու քաղաքներն էլ ունեն համալսարաններ և համանման բնակչություն. [[Հայդելբերգ]]ը 1965 թվականից սկսած<ref name=":9">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20060718022609/http://www.heidelberg.de/servlet/PB/menu/1123761_l1/index.html|title=Wayback Machine|date=2006-07-18|accessdate=2017-08-28}}</ref>, [[Գերմանիա]] և [[Հունգարիա]]յի քաղաքներից [[Սեգեդ]]ը՝ 1987 թվականից
== Լուսանկարներ քաղաքից ==
|