«Արժեք»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Արժեք''', կարևորություն, օգուտ, նշանակալի իր կամ երևույթ: Արտաքնապես արժեքը առարկայի կամ երևույթի առանձնահատկությունն է:, Սակայնսակայն նրանց նշանակությունն ու օգտակարությունը սահմանված չէ բնության կողմից,: այնԱյն գնահատվում է ոչ միայն օբյեկտի ներքին կառուցվածքով, այլև հիմնվում է կոնկրետ գործողությունների ժամանակ նրան տրված սուբյեկտիվ գնահատականների վրա, որոնք մտնում են հասարակական ոլորտի մեջ, քանի որ մարդը հետաքրքրված է, կամ ունի դրա կարիքը: Արժեհամակարգը կողմնորոշիչ դեր ունի մարդու առարկայական և սոցիալական իրականության մեջ, որը նրա պրակտիկ վեաբերմունքն է շրջապատող առարկաների ու երևույթների հանդեպ: Օրինակ,` բաժակը, որը ապագայում ծառայելու է որևէ բան խմելու համար, իր օգտակարությունը դրսևորում է որպես սպառողական արժեք, այսինքն` նյութական շահ: Հանդիսանալով աշխատանքի արդյունքում ստացված և ապրանքափոխանակման առարկա` բաժակը ներկայացվում է որպես տնտեսագիտական [[Արժեք (Տնտեսագիտություն)|արժեք]]: Եթե բաժակը իրենից ներկայացնում է մշակութային առարկա, ապա այն ունենումստանում է նաև գեղագիտական արժեք և գեղեցկություն:

[[Պատկեր:Uomo Vitruviano.jpg|մինի|աջից|Մարդը, ում իրավունքներն ու ազատությունը բարձրագույնհամարվում արժեքներնէ նրա բարձրագույն ենարժեքները]]

Օգտագործվում է մի քանի իմաստներովիմաստով.

*Արժեք, [[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայության]] մեջ այն մատնանշում է որոշակի օբյեկտների և երևույթների անհատական և սոցիալմշակութային նշանակությունը:

*փոխանակային արժեք (առարկայի արժեքը փոխանակման համար, տարպերտարբեր ապրանքների քանակական հարաբերակցությունը համարժեք փոխանակման ընթացքում):

[[Ավստրիական դպրոց]]ի ներկայացուցիչները համարում են, որ արժեքը` կարևորություն է, որը ունի կոնկրետ ապրանքների կամ բարիքների քանակ` մարդու պահանջմունքները բավարարելու համար: Որքան շատ է մարդու կախվածությունը առարկայի առկայությունից, այնքան բարձր է նրա արժեքը: Արժեքների հայտնվելը ունի այն նույն աղբյուրը, ինչ տնտեսական նշանակության բարիքը, այսինքն` անհրաժեշտության և քանակի միջև եղած փոխհարաբերությունները: Անսահամանափակ քանակությամբ բարիքները (օդ, ջուր և այլն), որոնք չունեն տնտեսական նշանակություն` արժեք չունեն (տնտեսական տեսակետից): Եվ միայն իրենցից արժեք են ներկայացնում այն բարիքները, որոնք ավելի քիչ քանակով են, քան անհրաժեշտ է մարդուն բավարարելու համար{{sfn|Менгер|2005|с=125—128}}: Արժեքը պետք է տարբերել օգտակարությունից: Օգտակարությունը` առարկայի պիտանելիության ժամանկնժամանակն է մարդու պահանջմունքները բավարարելու համար: Ոչ տնտեսական բարիքները օգտակար են այն նույն չափով, որքանով տնտեսական բարիքները, քանի որ իրենց հատկությունների շնորհիվ կարողանում են բավարարել մարդու պահանջմունքները: Ընդ որում, պահանջմունքներպահանջմունքների բավարարումը կախված է կոնկրետ քանակությամբ տնտեսական բարիքներից: Դրա արդյունքում նրանք նաև արժեք են ունենումձեռք բերում{{sfn|Менгер|2005|с=130}} :

Նորմերը, որոնք ձևավորվել են հասարակության մեջ, հանդիսանում են արժեհամակարգերի բարձրագույն դրսևորումները (այսինքն իշխող տեսակետներն այն մասին, թե որը համարել լավ, ճիշտ կամ ցանկալի): Արժեք և նորմ հասկացություն-ները տարբերվում են: Արժեքները` վերացական, ընդհանուր հասկացություններ են, իսկ նորմերը` որոշակի իրավիճակներում մարդկանց վարվելակերպի կանոներն են, կամ առաջնորդող սկզբունքները: Արժեհամակարգերը, ձևավորվելով հասարակության մեջ, մեծ դեր են խաղում, քանի որ ազդում են նորմային համակարգերինորմերի վրա:

Ինչպես նշում է հետազոտող Պալինա Գաջիկուրբանովան, [[ստոիցիզմ]]ը հակադրվում է իմաստուն տգետների հետ. «Անգետը իրերին մեծ արժեք է տալիս, քան իրականում ունեն բնության մեջ, և սխալ պատկերացումներ է կազմում բարու և չարի մասին: Արդյունքում նա ձգտում է հասնել նրան, ինչն իրեն բարիք է թվում` առողջության, փառքի, հարըս-տության, սակայն իր ձգտումների մեջ նա անցնում է բնության կողմից գծված որոշակի սահմանը` այսինքն, ընկնում է իր կրքերի և պատկերացումների պատճառով ստեղծված թակարդը»<ref>[http://iph.ras.ru/elib/EM7_5.html Электронная библиотека<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>:

XX դարում Ռուսաստանում լայն տարածում գտավ «հոգևոր արժեքներ» հասկացությունը, ինչը նշանաումնշանակում է.