«Կաթոլիկությունն Իսպանիայում»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Իսպանական կաթոլիկ եկեղեցին''' հանդիսանում է [[Կաթոլիկ եկեղեցի|համաշխարհային կաթոլիկ եկեղեցու]] ուղղություններից մեկը։ Կաթոլիկությունը երկրի ամենատարածված ուսմունքն է․մաս։ Իսպանիայի բնակչության 69 %-ից<ref> Centro de Investigaciones Sociológicas (April 2014). «Barómetro Abril 2014». p. 153</ref> մինչև 94 %-ը<ref> Catholic Church in Spain</ref> կաթոլիկ եկեղեցու հետևորդներ են։ Այն սերտորեն կապված է Իսպանիայի պատմության և մշակույթի հետ։

=== Քրիստոնեությունը Իսպանիայում առաջին1-ից 10-րդ դարեր հազարամյակում===

1-ին դարում քրիստոնեական հավատքը [[Իսպանիա|Իսպանիայում]]յում գոյություն չի ունեցել։ [[Պողոս առաքյալ|Պողոս առաքյալն]]ն իր կոչում հռոմեացիներին ասել է, որ ինքը պետք է անցնի [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] տարածքով (Հռոմ. 15.28)։ [[Պողոս առաքյալ|Պողոս առաքյալի]] գրառումներից հայտնի չէչէ՝ նա կարողացա՞վ արդյոք իրագործել իր պլանը, թե՞ ոչ։ Սակայն երրորդ դարի ոչ ստույգ տվյալները և վաղ քրիստոնեական շրջանի գրողները՝գրողները գրում էին [[Պողոս առաքյալ|Պողոս առաքյալի]]առաքյալի՝ Իսպանիա այցի մասին<ref> «Испания» //Католическая энциклопедия. Т.2. Изд. францисканцев. М.:2005. Ст. 539—555</ref>։ Պողոս առաքյալի Իսպանիայի ճանապարհորդությանԱյդ մասին հիշատակել է Յոհան Զլատոուստը<ref>↑ Левинская, И. А. Апостол Павел:биография // Деяния апостолов. Историко-филологический комментарий. Главы 9-28. — СПб.: Факультет филологии и искусств СПбГУ, 208. — С. 39-40. — 664 с. — ISBN 978-5-8465-0800-2.</ref>։

Հիշատակություններում նշվում է նաև [[Հակոբոս առաքյալ|Հակոբոս առաքյալի]]ի՝ [[Իսպանիա]] այցի մասին։ Սակայն [[Սանտյագո դե Կոմպոստելա]] քաղաքում նրա բնակվելու մասին նշվում է միայն [[IX դար|IX10-րդ դարում]]<ref>[http://www.pravenc.ru/text/200321.html «Иаков Зеведеев» //[[Православная энциклопедия]]. Т. 20, С. 526—534 ]</ref>։

Ըստ վաղքրիստոնեական նշանավոր աստվածաբաններ՝աստվածաբաններ [[Հիրենեոս Լիոնացի|Հիրենեոս ԼիոնացիիԼիոնացու]] և [[Տերտուղիանոս|Տերտուղիանոսի]],ի՝ II2-րդ դարում Իսպանիայում կային առկա քրիստոնյա համայնքներ։ Առաջին հայտնի փաստաթուղթը, գրված 254 թվականին [[254Կիպրիանոս թվականԿարթագենացի|254Կիպրիանոս թվականինԿարթագենացու]] կողմից, ուղերձ էր իսպանական Եկեղեցուն՝ [[Կիպրիանոս Կարթագենացի|Կիպրիանոս Կարթագենացուն]]եկեղեցուն<ref> «Испания» //Католическая энциклопедия. Т.2. Изд. францисканцев. М.:2005. Ст. 539—555

</ref>։ [[4-րդ դար|4-րդ դարի]] սկզբում [[Գրանադա|Գրանադայում]]յում բացվեց Էլվիրյան [[Տաճար|տաճարը]], որը կարելի է համարել իսպանական առաջին եկեղեցին։ Իսպանիայի եպիսկոպոս Օսի Կորդուպսկին նախագահել է [[Նիկիայի Ա տիեզերական ժողով|Նիկիայի Ա տիեզերական ժողովը]]ում{{փաստ}}։

[[Ժողովուրդների մեծ գաղթ|Ժողովուրդների Մեծ գաղթի]]ի դարաշրջանում [[Պիրենեյան թերակղզի|Պիրենեյան թերակղզին]]ն գրավվեց [[Վեստգոթեր|Վեստգոթերի]]ի կողմից, որտեղ արդեն [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեությունն ]] ընդունել էին ինչպես [[Արիոսականություն]]։

Վեստգոթերական Իսպանիայում քրիստոնեական եկեղեցին առանձնանում էր իր ինքնատիպությամբ։ Այստեղ անցկացվում էր հատուկ արևմտյան ծիասկարգեր, որոնք միանգամայն տարբերվում էին հռոմեական ծիսակարգերից։Այսծիսակարգերից։ Այս ծիսակարգը հաայտնի էր ինչպես մոսարաբյան՝մոսարաբյան (մոսարաբների անվամբ), որտեղ քրիստոնյաները, որոնք իրենց հավատը պաահել էին մահմեդական տիրապետության ենթակայության տակ, որն էլ երբեմն կոչում էին իսպանական կամ վեստգոթական, շեշտելով, որ այն եղել է դեռ մինչ արաբական նվաճումների ժամանակ<ref>[http://www.catedralprimada.es/prenotandos_introduccion/ Rito Hispano-Mozárabe. Prenotandos: Introducción histórica del rito]</ref>։ Արևմտյան եկեղեցու համար կարևոր նշանակություն են ունեցել 18 Տոլեդյան տաճարները, որոնք ստեղծվել են 400-702 թվականների ընթացքում<ref> «Испания» //Католическая энциклопедия. Т.2. Изд. францисканцев. М.:2005. Ст. 539—555</ref>: