«Մասնակից:Papin Muradyan/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
Տող 38.
 
[[Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին|Մայր Աթոռի Սուրբ Էջմիածնի]] կարևոր կառույցներից է «Վաչե և Թամար Մանուկյան» մատենադարանը, որի արմատները հասնում են խոր միջնադար:
 
Բազում փորձություններ տեսած Էջմիածնի մատենադարանի կյանքում նշանակալի իրադարձություն էր նոր շենքի կառուցումը, որի հիմնարկեքը կատարվել է 2009թ. սեպտեմբերի 22-ին:
 
Մատենադարանի նոր շենքի պաշտոնական բացումը տեղի ունեցավ 2012թ. hոկտեմբերի 18-ին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում՝ հանդիսապետությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ծայրագույն պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի, մասնակցությամբ Հայաստանի Հանրապետության Նախագահ Սերժ Սարգսյանի ու Ս. Էջմիածնի մատենադարանի բարերարներ լոնդոնաբնակ տեր և տիկին Վաչե և Թամար Մանուկյանների, որոնց անունով էլ կոչվում է նորակառույց հաստատությունը՝ Ս. Էջմիածնի «Վաչե և Թամար Մանուկյան» մատենադարան:
 
Մատենադարանի շենքը երկհարկ քարակերտ կառույց է՝ նկուղային հարկով: Յուրաքանչյուր հարկի մակերեսը 1500 քմ է, նկուղինը՝ 1000 քմ: Նկուղային հարկում տեղավորված են գրապահոցները և օժանդակ սենյակները, առաջին հարկում՝ նախասարահը, վարչական մասը, ընթերցասրահը, հանդիասրահը և ցուցասրահները: Երկրորդ հարկում գիտական աշխատասենյակներն են, հնատիպ գրքերի ընթերցասրահը, յուրօրինակ հանդիսասրահը՝ նախատեսված միջազգային գիտաժողովների համար, խորհրդակցությունների սենյակը և ցուցասրահը:
 
Մատենադարանի բազմահարուստ ֆոնդի հիմքը դեռևս Վազգեն Ա երջանկահիշատակ կաթողիկոսի գահակալության շրջանում Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում կազմավորված գրադարանն է, Գարեգին Ա երանաշնորհ հայրապետի անձնական գրադարանային ֆոնդը, Հայաստանի աստվածաշնչային ընկերության կողմից նվիրաբերված օտարալեզու բացառիկ կրոնագիտական գրականությունը: Նորաբաց մատենադարանում մեկտեղվել են Մայր Աթոռի տարբեր գրադարանների (Գևորգյան հոգևոր ճեմարան և Սևանի Վազգենյան հոգևոր դպրանոց)` մինչև 1930թ. հրատարակված բոլոր գրքերը: Մատենադարանում պահվում է հայագիտական և աստվածաբանական շուրջ 67000 միավոր գրականություն (2003 թվականին մոտավորապես 5.000 էր): Այստեղ նաև հավաքված են Աստվածաշնչի գրեթե բոլոր հնարավոր հրատարակությունները:
Մատենադարանում են գտնվում նաև հայ մշակույթի երախտավորներմի Հակոբշարք Անասյանի, Արշակ Տեր-Միքայելյանի` Մայր Աթոռին նվիրածերախտավորների անձնական հավաքածուները:
«Վաչե և Թամար Մանուկյան» մատենադարանն ունի մոտավորապես 520 միավոր հնատիպ գիրք: Մատենադարանի գլխավոր առաքելություններից է հավաքել այս գրքերը, պահպանել խնամքով ու ուշադրությամբ, միաժամանակ հասանելի դարձնել աստվածաբանությամբ, հայագիտությամբ, Հայաստանի և տարածաշրջանի պատմությամբ հետաքրքրվող ընթերցողներին: Նման գրքերը պահվում են շենքի երկրորդ հարկում հատուկ հնատիպ գրքերի համար նախատեսված սրահում` ապահով և հարմար օդաջերմալուսային պայմաններում: Հետազոտողներն այս ֆոնդից կարող են օգտվել նախնական թույլտվություն ստանալով Մատենադարանի տնօրինությունից: Հնատիպ գրքերի և մատյանների հավաքածուն հանրությանը հասանելի դարձնելու համար Հայաստանի ազգային գրադարանի հետ համագործակցությամբ մշակվում է այն թվայնացնելու ծրագիր: Գրադարանը հարուստ է նաև Մերձավոր Արևելքի հին ու միջնադարյան գրականությամբ: Մատերանդարանի ֆոնդերի համալրումն իրականացվում է շնորհիվ այն նվիրատվությունների, որոնք աշխարհի տարբեր վայրերից կատարվում են Կաթողիկոսարանին,աշխարհի միաբանությանը,տարբեր ինչպեսվայրերից: նաևԲացի անմիջապես մատենադարանին:նվիրատվություններից Մատենադարանն ունի առանձին բյուջեգումարային ֆոնդ, որիցորը էլ գումարծառայուըմ է հատկացվումանհրաժեշտ գրականություն ձեռքբերելու համար, ինչի շնորհիվ էլ հնարավոր է լինում ձեռքբերել անհրաժեշտ գրականությունը՝ ինչպես Հայաստանից, այնպես էլ՝ արտերկրից:
 
Տարիներ շարունակ համարվելով սոսկ հայ եկեղեցու գահակալների անձնական գրադարան և չունենալով համապատասխան շենքային պայմաններ՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում եղած գրադարանը, ըստ էության, փակ էր հասարակության լայն զանգվածների համար:
Շենքային նոր պայմանները, տեխնիկական բոլոր անհրաժեշտ միջոցներով զինված լինելը հնարավորություն են տալիս ինչպես հայ, այնպես էլ այլազգի գիտնականներին, հոգևորականներին ու պարզապես ընթերցասեր հանրությանն իրենց ուսումնասիրություններն ու աշխատանքները կատարելու, օգտվելու Մայր Աթոռի մատենադարանի հարուստ ժառանգությունից, ինչպես նաև կապ հաստատելու այլ մատենադարանների, գրադարանների ու գրապահոցներ և թանգարանների հետ:
Այսօր մատենադարանի կրոնական և հայագիտական գրականությունից օգտվում են ոչ միայն Գևորգյան հոգևոր ճեմարանի ուսանողներն ու հոգևորականները, այլ և՝ աշխարհի երևելի գիտնականները, ինչպես նաև՝ պարզապես ընթերցողներ: Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի «Վաչե և Թամար Մանուկյան» մատենադարանն այսօր ունի ավելի քան 500 գրանցված ընթերցող:
Ապագայում նախատեսված է շենքի մի հատված հատկացնել եկեղեցական մատենագրության, եկեղեցական իրավունքի, եկեղեցու պատմության, եկեղեցական արվեստի, եկեղեցու պատմական աշխարհագրության, ծիսագիտության, Աստվածաբանությանաստվածաբանության խնդիրների ուսումնասիրությամբզբաղվողուսումնասիրությամբ զբաղվող գիտաշխատողներին, ինչը կնպաստի Մայր Աթոռը միջազգային և համահայկական գիտական կենտրոնկենտրոնի դարձնելուդերի գործինբարձրացմանը: Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցին մեծապես նպաստել է գրավոր մշակույթի զարգացմանը, և հիմաայժմ ևս անում է հնարավոր ամեն ինչ` պահպանելու անցյալի հարուստ ժառանգությունը՝ հանուն ապագայի:
 
Ապագայում նախատեսված է շենքի մի հատված հատկացնել եկեղեցական մատենագրության, եկեղեցական իրավունքի, եկեղեցու պատմության, եկեղեցական արվեստի, եկեղեցու պատմական աշխարհագրության, ծիսագիտության, Աստվածաբանության խնդիրների ուսումնասիրությամբզբաղվող գիտաշխատողներին, ինչը կնպաստի Մայր Աթոռը միջազգային և համահայկական գիտական կենտրոն դարձնելու գործին: Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցին մեծապես նպաստել է գրավոր մշակույթի զարգացմանը, և հիմա ևս անում է հնարավոր ամեն ինչ` պահպանելու անցյալի հարուստ ժառանգությունը՝ հանուն ապագայի:
Մատենադարանի շենքը կառուցվել է ճարտարապետ Արտակ Ղուլյանի նախագծով. Հեղինակը համակցել է ժամանակակից և հայկական ավանդական ճարտարապետական ոճերը:
 
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի «Վաչե և Թամար Մանուկյան» մատենադարանը մեր գիտամշակութային կյանքում մեծ դեր ունեցող օջախներից է: