«Ատոմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 64.
 
1924 թվականին [[Լուի դը Բրոյլ]]ը առաջարկեց, որ բոլոր մասնիկները որոշ չափով վարվում են ալիքների նման։ 1926 թվականին [[Էրվին Շրյոդինգեր]] օգտագործեց այս միտքը՝ ատոմի մաթեմատիկական մոդել ստեղծելու համար, որը էլեկտրոնների նկարագում էր որպես եռաչափ ալիքի ձևերի<!-- waveform wave-ալիք, form-ձև, բայց վստահ չեմ, որ այս թարգմանությունը ճիշտ է -->, ոչ թե կետային մասնիկի տեսքով։ Այս մոդելի հետևանքն այն էր, որ տրված պահին մասնիկի դիրքի և [[Իմպուլս (շարժման քանակ)|իմպուլսի]] համար մաթեմատիկորեն անհնար է ստանալ ճշգրիտ արժեքներ։ Այլ կերպ ասած, որքան ավելի մեծ ճշգրտությամբ հնարավոր է իմանալ հատկություններից որևէ մեկը, այնքան սակավ ճշգրտությամբ է հնարավոր չափել, վերահսկել կամ իմանալ մյուս հատկությունը։<ref>{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=TQKELOE9eY4|title=What is the Heisenberg Uncertainty Principle? - Chad Orzel|first=|last=TED-Ed|date=16 September 2014|publisher=|via=YouTube}}</ref> Սա հայտնի է [[անորոշությունների սկզբունք]] անվամբ, որը ձևակերպել է [[Վերներ Հայզենբերգ]]ը 1926 թվականին։ Այս մոդելի օգնությամբ բացատրվեցին դիտումների ընթացքում նկատրված ատոմի վարքագծեր, որոնք նախկին մոդելը չէր կարող բացատրել, ինչպես օրինակ՝ ջրածնից մեծ ատոմներում որոշակի կառուցվածքային և սպեկտրյալ նմանությունները։<ref name=brown2007/><ref name=harrison2000/>
 
=== Նեյտրոնի հայտնաբերում ===
[[Մասս-սպեկտրաչափություն|Մասս-սպեկտրաչափության]] զարգացումը հնարավորություն տվեց մեծ ճիշտությաբ չափել ատոմի զանգվածը։ Քիմիկոս [[Ֆրենսիս Ուիլյամ Աստոն]]ը այս սարքի օգնությամբ ցույց է տվել, որ իզոտոպները տարբեր զանգված ունեն։ Այս իզոտոմների [[ատոմային զանգված]]ը տարբերվում ջրածնի ատոմի ծանգվածի ամբողջ բազմապատիկների քանակով։<ref name=pm39_6_449/> 1932 թվականին ֆիզիկոս [[Ջեյմս Չադվիկ]]ը [[նեյտրոն]] հայտնաբերմաբ բացատրեց այս երևույթը։ Նեյտրոնը չեզոք լիցք ունեցող մասնիկ է, որի զանգվածը գրեթե հավասար է պրոտոնի զանգվածին։ Իզոտոպները նույն նույն քանակությամբ պրոտոն, բայց տարբեր քանակությամբ նեյտրոն ունեցող տարրեր են։<ref name=chadwick1935/>
 
== Ատոմի միջուկի կառուցվածք ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ատոմ» էջից