«Հեղինե Չքնաղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
'''Հեղինե'''<ref name="ՏՈՒՏ">{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=59}}</ref> ({{lang-el|Ἑλένη, Ἑλένα}}), ըստ [[Հունական դիցաբանություն|հունական դիցաբանության]]<ref>Мифы народов мира (энциклопедия). М., 1991-92. В 2 т. Т.1. С.431-432, Любкер, Фридрих Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.2. С.97</ref>՝ [[Զևս]]ի և Լեդայի դուստրը<ref>Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 10, 7-8 далее</ref> (ըստ [[Եվրիպիդես]]ի, երրորդ աղջիկը<ref>Еврипид. Ифигения в Авлиде 51</ref>), [[Մենելայոս]]ի կինը։ Հռչակված էր իր գեղեցկությամբ և կրում էր '''«Չքնաղ»''' մականունը։ [[Պարիս]]ի կողմից նրա առևանգումը պատճառ է հանդիսացել [[Տրոյական պատերազմ]]ի բռնկման համար։
 
Իր վերերկրային գեղեցկությամբ պայմանավորված՝ սկզբնական շրջանում անտիկ հունական առասպելներում հիշատակվել է իբրև աստվածուհի, իսկ արդեն Հոմերոսի[[Հոմերոս]]ի պոեմներում նա ներկայանում է որպես մահկանացու կին<ref>Гомер. Илиада XXIV 765</ref>:
 
== Ծնունդը ==
Տող 23.
Ժամանելով Տրոյա՝ Հեղինեն գրավում է տրոյացիների սրտերը: Շուտով Տրոյա են ժամանում Մենելայոսն ու Ոդիսևսը, որպեսզի խաղաղ ճանապարհով վերադարձնեն Հեղինեին: Սակայն տրոյացիները հրաժարվում են վերադարձնել նրան, ինչի արդյունքում էլ սկսվում է Տրոյական պատերազմը, որը տևում է տասը տարի:
 
Հոմերոսի «Իլիականում» խոսվում է այն մասին, որ Հեղինեն ձանձրանում է իր դրությունից, քանի որ Աֆրոդիտեի կախարդանքը, որով նա Պարիսի նկատմամբ զգացմունքներ էր առաջացրել Հեղինեի մեջ, արդեն չէին գործում: «Ոդիսկանի» չորրորդ երգում Հեղինեն պատմում է, որ հենց ինքն է օգնել Ոդիսևսին գաղտագողի ներթափանցել քաղաքաղաք<ref>Гигин. Мифы 249; Трифиодор. Взятие Илиона 520</ref>ք: Նման կերպ Տրոյայի պաշարման ժամանակ Հեղինեն օգնել է Ոդիսևսին տեղի տաճարից առևանգել Աֆրոդիտեի փայտե արձանը:
 
Տրոյայի գրավումից հետո Մենելայուսը սուրը ձեռքին փնտրում է Հեղինեին, որպեսզի գլխատի նրան դավաճանության համար, սակայն տեսնելով նախկին գեղեցկությամբ փայլող Հեղինեին՝ գցում է ձեռքից սուրն ու ներում նրան<ref>Еврипид. Андромаха 628; Аристофан. Лисистрата 155</ref>:
Տող 35.
== Կերպարը արվեստում ==
 
Տրոյական պատերազմի մասին առասպելների ձևավորումից հետո, որն իր մեջ ամփոփում է նաև բանահյուսական տարրեր, Հեղինեն դառնում է առասպելի գլխավոր հերոսներից մեկը, որը հետագայում նրա կերպարը դարձրել է մինչև օրս արվեստի տարբեր ճյուղերում ամենահաճախ արտացոլվող կերպարներից մեկը: Հեղինեի կերպարն արտացոլվել է նաև անտիկ կերպարվոստում, մասնավորապես Պոլիգնոտի և Զևկիսի չպահպանված նկարները, «Պարիս և Հեղինե» որմնանկարը Պոմպեոսում[[Պոմպեյ]]ում և այլն: Հատկապես [[Վերածնունդ|Վերածննդի]] շրջանում Հեղինեի առևանգման թեմատիկան դառնում է գեղարվեստի մաջմեջ ամենատարածվածը<ref>David, ''Narrative in Context'', 136; Hughes, ''Helen of Troy'', 181–182</ref>:
 
== Ծանոթագրություններ ==