Վիքիպեդիա

«Ծծմբաջրածին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ ավելացվեց Կատեգորիա:Սուլֆիդներ ՀոթՔաթ գործիքով
No edit summary
Տող 1.
{{Նյութ
| պատկեր = Hydrogen-sulfide-2D-dimensions.svg
| պատկեր 3D = Hydrogen-sulfide-3D-vdW.png
| քիմիական անվանում =Ծծմբաջրածին ծծմբաջրածին▼
| պատկեր 2 =
| վիճակ = Գազգազ▼
<!-- Ընդհանուր հատկություններ -->
| մոլային զանգված = 34.082 ▼
▲ | քիմիական անվանում =Ծծմբաջրածին
| խտություն = 1.5206 գ/լ▼
| ավանդական անվանում =
| քիմիական բանաձև = H<sub>2</sub>S
| կրճատ անվանում =
| ռացիոնալ բանաձև =
<!-- Ֆիզիկական հատկություններ -->
▲ | վիճակ = Գազ
| խառնուրդներ =
▲ | մոլային զանգված =34.082
| մոլյար կոնցենտրացիա =
| ամրության սահման =
| կարծրություն =
| մակերեսային լարվածություն =
| դինամիկ մածուցիկություն =
| կինեմատիկ մածուցիկություն =
| իոնիզացման էներգիա =
| հաղորդականություն =
| էլեկտրական դիմադրություն =
| էլ. դիմ գործակից =
| ձայնի արագություն =
▲ | խտություն = 1.5206 գ/լ
<!-- Ջերմային հատկություններ -->
| հալման ջերմ. = −82.30
| փափկեցման ջերմ. =
| սուբլիմացման ջերմ. =
| եռման ջերմ. = −60.28
| եռման ջերմ. բն. =
| տրոհման ջերմ. =
| ֆազային անցումներ =
| այրման ջերմ. =
| բյուրեղացման ջերմ. =
| բռնկման ջերմ. =
| ինքնաայրման ջերմ. =
| գազի ճնշում =
| պայթուցիկության աստիճան =
| Վան դեր Վալսի հաստ. =
| տրանսֆորմացիայի միջակայք =
| հալման տեսակ. ջերմուն. =
| սուբլիմացիայի էնթալպիա =
| գազառաջացման տեսակ. ջերմուն. =
| ջերմային լայնացում =
| լուծման էնթալպիա =
| եռման էնթալպիա =
| հալման էնթալպիա =
| ձևավորման էնթալպիա =
| ջերմահաղորդականություն =
| կրիտիկական խտություն =
| ջերմատարողություն =
| կրիտիկական ճնշում =
| եռակի կետ =
<!-- Քիմիական հատկություններ -->
| թթվի չեզոք. հաստ. = 6.89, 19±2
| լուծելիություն = 0.025 (40 °C)
| թունավորություն = {{NFPA 704}}▼
| լուծելիություն1 =
| նյութ1 = ջուր
| լուծելիություն2 =
| նյութ2 =
| լուծելիություն3 =
| նյութ3 =
| լուծելիություն4 =
| նյութ4 =
| պտույտ =
| իզոէլեկտրական կետ =
| դիէլեկտր. թափանց. =
<!-- Օպտիկական հատկություններ -->
| թափանցիկություն =
| բեկման ցուցիչ =
| Բրյուստերի անկյուն =
<!-- Կառուցվածք -->
| հիբրիդիզացիա =
| կոորդինացիոն երկրաչափություն =
| բյուրեղային կառուցվածք =
| դիպոլ մոմենտ =
<!-- Դասակարգում -->
| CAS = 7783-06-4
| PubChem =
| EINECS = 231-977-3
| SMILES =
| EC =
| RTECS = MX1225000
| ChEBI = 391
| OOH =
<!-- Թունավորություն -->
| ՍԹԿ =
| ՄԲ =
▲ | թունավորություն = {{NFPA 704
| R-արժեքներ =
| S-արժեքներ =
| H-արժեքներ =
| P-արժեքներ =
| ԳՀՀ=
| NFPA =
}}
[[Պատկեր:Hazard F.svg|60px]]
[[Պատկեր:Hazard TT.svg|60px]]
Տող 108 ⟶ 22՝
 
== Բնության մեջ ==
[[Պատկեր:Deposit from hydrogen sulphide.jpg|մինի|ձախից|140px|Հրաբխային գազերի հետևանքով առաջացած ծծմբաջրածնի նստվածքներ]]
Բնության մեջ ծծմբաջրածինը հանդիպում է հրաբխային գազերում, որոշ տաք հանքային ջրերում և ցեխերում, այն վայրերում, որտեղ տեղի են ունենում նեխման և փտման ռեակցիաներ։ Առաջանում է նաև սպիտակուցային նյութերի քայքայման հետևանքով։
Բնության մեջ շատ մետաղներ, մասնավորապես [[պղինձ]]ը, [[մոլիբդեն]]ը, [[ցինկ]]ը, [[կապար]]ը, հիմնականում գտնվում են սուլֆիդների՝ սուլֆիդային հանքերի ձևով։
Տող 115 ⟶ 29՝
 
== Ֆիզիկական հատկություններ ==
Ծծմբաջրածինը օդից մի փոքր ծանր, բնորոշ հոտով անգույն գազ է։ Նեխած ձվերը ունեն ծծմբաջրածնի հոտ, որովհետև ձվի սպիտակուցի նեխելու ժամանակ միշտ առաջանում է ծծմբաջրածին։ Ծծմբաջրածինը ջրի մեջ լուծելի է։ Նրա լուծույթը ջրի մեջ կոչվում է ծծմբաջրածնական ջուր։ Ծծմբաջրածնական ջրի տաքացման ժամանակ նրանից ծծմբաջրածինը ցնդում է։ Ծծմբաջրածինը թունավոր է։ Ոչ մեծ կոնցենտրացիաներով ծծմբաջրածին պարունակող օդ շնչելիս զգացվում է գլխապտույտ, գլխացավ, սրտխառնուք։ Երկար ժամանակ ծծմբաջրածին շնչելիս մարդը դադարում է նրա հոտն զգալ։ Դա ստեղծում է կյանքին սպառնացող աստիճանական թունավորման վտանգ։ Մեծ քանակությամբ ծծմբաջրածին պարունակող օդի ներշնչումը մահացու է։
Ծծմբաջրածինը ջրի մեջ լուծելի է։ Նրա լուծույթը ջրի մեջ կոչվում է ծծմբաջրածնական ջուր։ Ծծմբաջրածնական ջրի տաքացման ժամանակ նրանից ծծմբաջրածինը ցնդում է։
Ծծմբաջրածինը թունավոր է։ Ոչ մեծ կոնցենտրացիաներով ծծմբաջրածին պարունակող օդ շնչելիս զգացվում է գլխապտույտ, գլխացավ, սրտխառնուք։ Երկար ժամանակ ծծմբաջրածին շնչելիս մարդը դադարում է նրա հոտն զգալ։ Դա ստեղծում է կյանքին սպառնացող աստիճանական թունավորման վտանգ։ Մեծ քանակությամբ ծծմբաջրածին պարունակող օդի ներշնչումը մահացու է։
 
== Քիմիական հատկություններ ==
Տող 151 ⟶ 63՝
Ծծումն առաջանում է նաև ծծմբաջրածնի դանդաղ օքսիդացման ժամանակ։ Ծծմբաջրածնական ջուրը երկար ժամանակ բաց անոթի մեջ թողնելու դեպքում, ջուրը պղտորվում է, շնորհիվ նա մեջ ծծումբի մանրագույն մասնիկների առաջացման։
 
* Լաբորատորիայում ստանում են [[երկաթի սուլֆիդ]]ի<ref name="Uch">{{ռուսերեն գիրք|часть=§ 88. Сероводород|автор=Ходаков Ю.В., Эпштейн Д.А., Глориозов П.А.|заглавие=Неорганическая химия: Учебник для 7—8 классов средней школы|издание=18-е изд|год=1987|место=М.|издательство=[[Просвещение (издательство)|Просвещение]]|страницы=206—207|страниц=240|тираж=1630000}}</ref> և աղաթթվի փոխազդեցությամբ.
<math>\mathsf{FeS + 2 \ HCl \longrightarrow \ FeCl_2 + \ H_2S \uparrow}</math>
 
* Ալյումինի սուլֆիդի և ջրի փոխազդեցությունից.
<math>\mathsf{Al_2S_3 + 6 \ H_2O \longrightarrow 2 \ Al(OH)_3 \downarrow + 3 \ H_2S \uparrow}</math>
 
Տող 161 ⟶ 73՝
 
== Գրականություն ==
* Յու․ Վ․ Խոդակով, Լ․ Ա․ Ցվետկով և ուրիշներ։ «Քիմիա», Երևան, 1961։
* ''Карапетьянц, Михаил Христофорович, Дракин С. И.'' Общая и неорганическая химия. — М.: Химия, 1994.
* ''Ахметов Н. С.'' Общая и неорганическая химия. — М.: Высшая школа, 2001.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ծծմբաջրածին» էջից