«Տուշպա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Քարտեզի ավելացում քարտեզի հեղինակի կողմից
չ Քարտեզ
Տող 5.
== Ուսումնասիրման պատմություն ==
[[Պատկեր:State of Urartu combined map.jpg|ձախից|մինի|Վանի թագավորությունը դարերի ընթացքում]]
[[Պատկեր:Capitals of Armenia.tif|մինի|Հայաստանիմայրաքաղաքները]]
Վանի ժայռի առաջին ուսումնասիրություններն իրականացվել են ֆրանսիացի երիտասարդ գիտնական [[Էդուարդ Շուլց]]ի կողմից [[19-րդ դար]]ի սկզբին։ Շուլցն իր ֆրանսիացի գործընկերների կողմից գործուղվել էր Վան՝ Վանա լճի<ref>Мовсес Хоренаци История Армении = ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ / Саркисян Г.Х.. — Ереван: Айастан, 1990. — 291 с. — ISBN 5-540-01084-1</ref> ափին քաղաքի կառուցմանը [[Ասորեստան]]ի թագուհի [[Շամիրամ]]ի մասնակցության մասին հայ միջնադարյան պատմիչ [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]] հաղորդագրությունը հետազոտելու նպատակով։ Այսպիսով, Շուլցը կարծում էր, որ Տուշպան և Վանի ժայռը, մասնավորապես, ասորական մշակութային հուշարձաններ են։ Շուլցը կատարեց իր հայտնագործած ժայռապատկերների և սեպագիր արձանագրությունների էսքիզները, և, չնայած ինքը՝ գիտնականը, [[1829|1829 թվականին]] սպանվեց քրդերի կողմից, նրա աշխատանքի նյութերը [[1840|1840 թվականին]] հայտնվեցին [[Ֆրանսիա]]յում և հրապարակվեցին<ref name="Шульц">{{Ռուսերեն հոդված| автор= [[Шульц, Фридрих Эдуард|Schulz F.E.]]| заглавие= Mémoire sur le lac de Van et ses environs| оригинал= | ссылка= | автор издания= | издание= Journal Asiatique| тип= | место= Paris| издательство= | год= 1840|выпуск= IX|том= |номер= | страницы= | isbn= }}</ref>։ Շուլցը, մասնավորապես, պատճենել էր ուրարտական թագավոր [[Արգիշտի Ա|Արգիշտի 1-ին]]ի Խորխորյան ժայռափոր տարեգրությունը՝ Վանի թագավորության պատմության կարևորագույն փաստագրություններից մեկը, որ փորագրված էր Վանի ժայռի արևմտյան հատվածում և որը, արդյունքում, [[20-րդ դար]]ի սկզբին ([[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի կռիվների ժամանակ) մեծապես վնասվել է թնդանոթային արկերից։
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Տուշպա» էջից