«Մասնակից:Viola2113/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 19.
 
== Բնորոշում ==
Իրականում, տետանիա եզրույթը ամբողջովին համարժեք չէ հիպոպարաթիրեոզ հասկացությանը։ Տետանիան ընդամենը դրա ախտանիշն է․ տետանիկ[[տետանիա|տետան]]իկ անխտանիշներ կարող են զարգանալ նաև այլ ախտաբանական վիճակներում, որոնք անուղղակիորեն են կապված հարվահանաձև գեղձերի աշխատանքի հետ։
 
 
== Պատճառագիտություն ==
Հիպոկալցիեմիկ կրիզը մեծ մասամբ զարգանում է [[Վահանաձև գեզձ|վահանաձև գեզձիգեզձ]]ի վիրահատական միջամտության ժամանակ՝ [[հարվահանաձև գեղձ|հարվահանաձև գեղձերիգեղձեր]]ի պատահական հեռացման կամ վնասման արդյունքում։ Պարաթիրեոիդային տետանիայի նախանշաները կարող են ի հայտ գալ մի քանի ժամվա ընթացքում, հազվադեպ վիրահատությունից 1-2 օր անց։ Տետանիան կարող է առաջանալ նաև մի քանի շաբաթ անց։ <ref name="Efimov_3"/>.
 
Երբեմն ախտահարվում են հարվահանաձև գեղձերը, ինչն էլ դառնում է տետանիայի պատճառ․ թերապևտիկ միջոցառումների ընթացքում կիրառվող յոդի, ինչպես նաև մետաստազավորման ընթացքում դիտվող ինֆեկցիոն-տոքսիկ ախտահարումների պատճառով։ Հայտնի են տետանիայի դեպքեր հարվահանաձև գեղձի տուբերկուլոզի, ամիլոիդոզի ինչպես նաև կարմրուկի և գրիպի ժամանակ։ Ավելի հազվադեպ տետանիան իդիոպատիկ հիպոպարաթիրեոզի դրսևորում է լինում։<ref name="Efimov_3"/>.
 
Երեխաների մոտ նկարագրվում է նորածնային տետանիան, որն առաջանում է [[պարատ հորմոնիհորմոն]]ի անբավարարությունից։ Համարվում է, որ նորածինների շրջանում հարվահանաձև գեղձի ֆունկցիայի ճնշման պատճառը հղիության ընթացքում մոր մոտ հիպերկալցիեմիայի կամ պարատ հորմոնի հիպերսինթեզի արդյունքն է։ Վիճակը կարող է ավելի վատթարանալ կովի կաթով կերակրման ժամանակ, քանի որ վերջինս պարունակում է մեծ քանակությամբ ֆոսֆոր, ինչպես նաև նորածինների մետ երիկամների թերֆունկցիայի դեպքում։ Ոչ ճիշտ բուժումը , էմոցիոնալ և ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը, վնասվածքները, թունավորումը, բորբոքումը և [[ինֆեկցիոն]] պրոցեսները խթանում են հիվանդների մոտ տետանիայի սուր նոպա։ <ref name="Efimov_3"/>.
 
== Կլինիկական պատկեր ==
Հիպոկալցեմիկ կրիզը առաջանում է [[արյան պլազմայիպլազմա]]յի մեջ կալցիումի[[կալցիում]]ի քանակի նվազման հետևանքով մինչև 1,25—1,175 մոլ/լ։<ref name="Efimov_3"/>
 
Հիպոկալցեմիկ նոպան հստակ տարբերակվող է։ Ախտանիշներն են ցավոտ տոնիկ կցկումները[-կծկում]]ները, շնչառության վատացում, ջղաձգումները։ Հաճախ տետանիային նախորդում են վերջույթների թմրածությունը, պարեսթեզիան։ Տետանիայի արտաքին դրսևորմումներն են ՝ վերջույթների ծալիչ մկաններում սպազմի զգացողութունը, սարդոնիկ ժպիտը, «ձկան բերան», ինչը մկանների սպազմի արդյունքն է , «մանկաբարձի մատներ»։ Շնչառական մկանների կրճատումը կարող է բերել շնչառության խանգարման։ Միաժամանակ վեգետատիվ [[նյարդային համակարգիհամակարգ]]ի ախտահարման հետևանքով նկատվում են բրոնխոսպազմ, խիթ, արտերիալ ճնշման փոփողություն, լուծ, շատամիզություն։ [[Կրիզ|Կրիզը]] կարող է ուղեկցվել սուր հոգեկան խանգարումներով, առավել հաճախ հալյուցինացիաների, դեպրեսիաների զարգացման ձևով, իսկ գիտակցությունը սովորաբար պահպանված է։ Ներքին խոռոճավոր օրգանների սպազմը կարող են չդիֆերենցել կույր աղիքի բորբոքումից, խոլեցիստիտից և որավայնամզի այլ օրգանների սուր հիվանդություններից։ Առանձնահատուկ վտանգավոր է ըմպանի մկանների սպազմը, ինչը կարող է հանգեցնել ասֆիքսիայի։ Մնացյալ դեպքերում կրիզի ժամանակ հիվանդի կյանքին անուղղակի վտանգ չի սպառնում, չնայած դիպլօպիան[[դիպլօպիա]]ն, գլխացավերն[[գլխացավ]]երն ու կրծոսկրի հետևում առկա ճնշող ցավերը պատճառում են խիստ անհանգստություն ու տառապանք։
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}