«Աբու Ղրայբ բանտի բանտարկյալների տանջանքներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

2004 թվականի ապրիլին ամերիկյան «[[CBS]]» հեռուստաընկերությունը ցուցադրել է սյուժե, որտեղ ներկայացվում էր բանտարկյալների տանջանքները Աբու Գրեյբ բանտում։ Տեսանյութը մեծ ցնցում է առաջացրել [[Միացյալ Նահանգներ]]ում և դարձել միջազգային սկանդալի պատճառ։ Տանջանքների մասին նորությունները բացասաբար են ընդունվել [[Իրաք]]ի բնակչության կողմից։ Իրաքի կառավարող ժամանակավոր խորհուրդը տանջանքները անվանել ենէ «անթույլատրելի քայլ, որն ուղղված է Իրաքի քաղաքացու արժանապատվության ոտնահարմանը»<ref>[http://www.newsru.com/world/01may2004/vus2.html Пытки в тюрьме Абу-Грейб — ВУС Ирака требует расследования] // NEWSru.com, 1 мая 2004</ref>։

Մի շարք բանտարկյալների տված ցուցմունքների համաձայն, ամերիկացի զինվորականները բռնաբարել են իրենց, քայլել իրենց վրայով, ստիպել են ուտել սնունդ, որը լցված է եղել զուգարանակոնքի մեջ։ Մասնավորապես, բանտարկյալներըբանտարկյալներից պատմելմեկը են․նշել է․ «Նրանք ստիպել են մեզ քայլել քառոտն և հաչել, ինչպես շները։ Մենք շան նման պետք է հաչեինք, իսկ եթե չանեիր, նրանք քեզ ծեծում էին, առանց խղճի խայթի։ Դրանից հետո նրանք մեզ շպրտում էին խցեր, վերցնում ներքնակները, ստիպում քնել հատակին, առանց հանելու գլխաշորերը։ Նրանք գործընթացը միշտ լուսանկարում էին։ Մի ամերիկացի ինձ ասաց՝ ես կբռնաբարեմ քեզ։ Նա կնոջ պատկեր նկարեց իմ մարմնին, ստիպեց ինձ իրեն հարմար դիրք ընդունել և բռնել սեփական [[ամորձապարկ]]ը».<ref>[http://www.newsru.com/world/21may2004/abu.html Показания узников «Абу-Грейб»: военнослужащие США насиловали подростков] // NEWSru.com, 21 мая 2004</ref>։

2005 թվականի փետրվարին «[[Ասսոշեյթեդ պրես|Associated Press]]» գործակալությունը, հիմնվելով բանտում տեղի ունեցած քննության նյութերի վրա, հայտարարեց, որ բանտարկյալներից մեկը մահացել է՝ [[ԿՀՎ]]-ի կողմից իրականացված հարցաքննության ժամանակ։ Սպանված Մանադել ալ Ջամադիի լուսանկարը, որի ֆոնին լուսանկարվել են ամերիկացի զինծառայողներ [[Չարլզ Գրեյներ]]ը և [[Սաբրինա Հարման]]ը, հրապարակվել է 2004 թվականի նոյեմբերին։ Այդ պահից սկսած, սակայն, ԱՄՆ պաշտպանության նախարարության և հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչները պնդում են, որ Ջամադին ինքնասպանություն է գործել՝ չբացահայտելով գործի մանրամասնությունները։ Associated Press-ի նյութում նշված էր, որ բանտարկյալը մահացել է այն բանից հետո, երբ նրան՝ կապված ձեռքերով, կախել են պատից։ Զինվորական դատական բժշկի եզրակացությամբ, բանտարկյալը խեղդամահ է եղել՝ կրծքին ստացած ճնշման արդյունքում<ref>[http://www.newsru.com/world/18feb2005/graib_death.html Установлен первый случай смерти от пыток в «Абу-Грейб»] // NEWSru.com, 18 февраля 2005</ref>։

ամերիկյան միությունը» հրապարակել է Իրաքում կոալիցիոն ուժերի նախկին հրամանատար, գեներալ [[Ռիկարդո Սանչես]]ի ծառայողական փաստաթղթերից մեկը, որը գրվել է 2003 թվականի սեպտեմբերի 14-ին։ Փաստաթղթում գեներալը թույլատրել է օգտագործել հարցաքննության որոշ մեթոդներ, որոնք, Ամերիկյան իրավաբանների միության իրավաբանների կարծիքով, հակասում են [[Ժնևյան կոնվենցիաներ (1949)|Ժնևյան կոնվենցիաներին]]<ref>Терехов А. [http://www.ng.ru/world/2005-03-31/5_scandal.html Новый скандал вокруг Пентагона] // Независимая газета, 31 марта 2005</ref>։

2004 թվականի մայիսին [[New Yorker]] ամսագիրը մեղադրել է [[ԱՄՆ]] պաշտպանության նախարար [[Դոնալդ Ռամսֆելդ]]ին, որ նա խրախուսել է հարցաքննության մեթոդների կիրառումը՝ նրանցիցպատանդներից ավելի շուտ տեղեկատվություն ստանալու համար։ «[[Human Rights Watch]]» կազմակերպության գործադիր տնօրեն Քեննեթ Ռոթը նշել է, որ ԱՄՆ-ն կորցրել է բարոյականիր շահըբարոյականությունը և ոտնահարել միջազգային իրավունքի նորմերը։ Ի պատասխան [[Պենտագոն]]ը հայտարարել է, որ պաշտպանության նախարարության որևէ աշխատակից հավանություն չի տվել այնպիսի ծրագրի, ինչպիսին իրենք տեսել են տեսագրություններում և լուսանկարներում<ref>[http://palm.newsru.com/world/16may2004/tort.html New Yorker: пытки в «Абу-Грейб» — часть программы, одобренной Дональдом Рамсфельдом] // NEWSru.com, 16 мая 2004</ref>։

2005 թվականին տեղի ունեցած դատավարության ժամանակ, մեղադրյալմեղադրյալներից մեկի՝ ռազմական փորձագետ Չարլզ Գրեների փաստաբանը հայտարարել է, որ իր պաշտպանյալը իրականացրել է իր աշխատանքը։ Նա հետևել է հրամաններին և դրանց կատարման համար արժանացել շնորհակալության։ Փաստաբանի խոսքերով, այն փաստը, որ բանտարկյալներին ստիպել են քայլել շնաթոկերով կամ ստիպել մերկ «բուրգ» կառուցել, դատապարտելի չէ։ Մեղադրյալը դատական գործընթացի ժամանակ միշտ կատակել է՝ ասելով, որ ինչ էլ, որ լինի, կավարտվի դրական նոտայի վրա և ինքը միշտ կժպտա<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_4163000/4163541.stm Адвокат по делу «Абу Грейб»: «Разве это пытки?»] // Русская служба Би-би-си, 11 января 2005</ref>

«[[The New York Times Magazine]]»-ում փիլիսոփա [[Սյուզն Զոնտագ]]ը նշել է, որ բանտի լուսանկարները հանդիսանում են ամերիկյան փոփ մշակույթի տիպիկ արտահայտումը, որտեղ համադրված են դաժան [[պորնոգրաֆիաՊոռնոգրաֆիա|պորնոգրաֆիան]]ն, սադիստական ֆիլմերը և վիդեոխաղերը։ Նա գրել է, որ այդ լուսանկարները հանդիսանում են «Ամերիկայի իրական էությունը և սիրտը»։ ԶոնգտագըւԶոնգտագը նշել է․ «Հիմա զինվորներըԶինվորները դիրք են ընդունումընդունելով, միջնամատը պարզելով առաջ, մոռանալովմոռանում են, որ թողնում են իրենց գազանական վարքագծի հետքերը։ Նրանք այդ լուսանկարները ուղարկում են իրենց հարազատներին և ընկերներին։ Հիմա մեղադրյալին հրավիրում են հեռուստանախագծինթոք շոուի, որտեղ խնդրում են նրան պատմել իր անձնական կյանքի մասին, որը որոշ ժամանակ առաջ գաղտնի էր պահվում՝ ծառայողական նպատակներից ելնելով։ Այս լուսանկարները իրականում պատկերում են այն մշակույթը, որտեղ մենք ապրում ենք։ Այդ մշակույթը անամոթ է, դաժան և անառակ»<ref>Бурума Я. [http://russ.ru/pole/Prizraki Призраки] // The New York Review of Books, 2008 (перевод Иосифа Фридмана на russ.ru)</ref>։

ՄԱԿ-ի հատուկ զեկուցող Ասմա Ջահանգիրը նշել է, որ լուսանկարների հրապարակումը «խախտել է տաբուն այն բանի վերաբերյալմասին, թե ինչ են անում երկրները, ովքեր փորձում են ժողովրդավարություն տարածել այլ երկրներում»<ref name=lemonde/>։

2004 թվականից մինչև 2007 թվականի օգոստոս ամիսը ռազմական տրիբունալը ուսումնասիրել է ամերիկացի զինվորականների 11 գործ։ Արդյունքում 11-ից 8-ը դատապարտվել էեն ազատազրկման։ Աբու Գրեյբի նախկին պարետ Ջենիս Կարպինսկին բրիգադի գեներալի զինվորական կոչումից աստիճանազրկվել է մինչև գնդապետի զինվորական կոչման, գնդապետ Թոմաս Պապպասը, ով ղեկավարել է բանտի ռազմական հետախուզության բաժինը, հեռացվել է աշխատանքից և տուգանվել 8000 $<ref>[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=797159 Следователю Абу-Грейб смягчили жесткость] // Коммерсантъ, № 150 (3726), 22 августа 2007</ref>։ Սաբրինա Հարմանը դատապարտվել է 6 տարի ազատազրկման։ Չարլզ Գրեյները 2005 թվականի հունվարի 15-ին դատապարտվել է 10 տարվա ազատազրկման<ref>[http://www.msnbc.msn.com/id/6795956 Graner gets 10 years for Abu Ghraib abuse] // MSNBC по сообщению Associated Press, 16 января 2005</ref>։ Ավագ սերժանտ Էյվան Ֆրեդերիկը դատապարտվել է 8 տարվա ազատազրկման, վնասի փոխհատուցման, համակարգից հեռացման և զինվորական կոչումներից զրկման<ref>[http://www4.army.mil/ocpa/read.php?story_id_key=7988 Court sentences England to 3 years] //</ref>։ Սերժանտ Ջավալ Դեյվիսը դատապարտվել է 6 ամիս ազատազրկման, իսկ Ջերեմի Սիվիթսը՝ 1 տարվա ազատազրկման։ Էրմին Քրուզը դատապարտվել է 8 ամսվա ազատազրկման, Ռոման Քրոլը՝ 10 ամսվա ազատազրկման,