|
| կայք = [http://www.bonn.de/ www.bonn.de]
}}
'''Բոն''' ({{lang-de|Bonn}}), [[Հռենոս (գետ)|Հռենոս]] գետի ափին կառուցված քաղաք [[Հյուսիսային Հռենոս-Վեստֆալիա]] երկրում ([[Գերմանիա]])։ Բնակչությունը 309,869309869 մարդ է։ Բնակչությունը 309,869 մարդ է։ Քաղաքը Գերմանիայի նախագահի երկրորդ պաշտոնական տարածքն է, [[Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետություն|Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության]] 8-րդ պատգամավորների նստավայրն է։ Բոնը գտնվում է Հռենոս-Ռուրից հարավ։ Գերմանիայի ամենաընդարձակ մետրոպոլիտեն ունեցող տարածքնքաղաքն է։
Կառուցվել է [[1-ին դար]]ում՝ որպես [[Հռոմեական կայսրություն|հռոմեական]] նստավայր։ ԲոնըԱյն Գերմանիայի ամենահին քաղաքներից է։ [[1597]]-[[1794]] թվականներին Բոնը եղել է [[Քյոլն]]ի ընտրազանգվածի մայրաքաղաքը։ [[1949]] թվականին ԽորհրդարանըԲոնում ընդունեց [[Գերմանիայի սահմանադրություն]]ըը։ Բոնում։ Մինչ [[Բեռլին]]ը խորհրդապես էր կոչվում մայրաքաղաք, [[1949]]-[[1990]] թվականներին Բոնը արևմտյան Գերմանիայի փաստացի մայրաքաղաքն էր։ [[1990]]-[[1999]] թվականներին, երբ [[Բեռլինի պատ|Բեռլինի պատի]]ը փլուզվելփլուզումից էր,հետո Բոնը դարձավ կառավարության նստավայրը։
ԵրկուԲոնում կազմակերպություններ՝են տեղակայված «Deutsche Post DHL»-ը և «Deutsche Telekom»-ը տեղակայված են Բոնում։։ Այն հայտնի է որպես [[Միացյալ Ազգերի Կազմակերպություն|Միացյալ Ազգերի Կազմակերպության]] 19 համալսարաններով, ինչպես նաև [[Բոնի համալսարան]]ով։
[[Պատկեր:Beethoven.jpg|100px|մինի|Աշխարհահռչակ կոմպոզիտոր [[Լյուդվիգ վան Բեթհովեն]]ը, ում ծննդավայրն է Բոնը]]
Քաղաքի պատմությունը թվագրվում է [[Հռոմեական կայսրություն|Հռոմեական ժամանակաշրջանին]]։ Մոտ [[11-րդ դար]]ում հռոմեական բանակը հայտնվում է փոքր տարածքում տեղակայվելու, որը համարվում էր քաղաքի պատմական հատվածը։ Ավելի շուտ բանակը վերակազմավորել էր գերմանական ցեղական խմբին՝ [[Ուբի]]ին ({{lang-en|Ubii}})։ Տարածքի համար հաստատված «Bonna» անունը կարող է կապված լինել տեղում բնակված Էբերունների գերմանական տոհմի անվան հետ։
[[11-րդ դար|11-րդ]] և [[13-րդ դար|13-րդ]] դարերում՝ [[Գերմանական Ազգի Սրբազան Հռոմեական կայսրություն|Գերմանական կայսրության]] տարիներին, ստեղծվում է Բոնի ռոմանական արվեստը, և [[1597]] թվականին Բոնը դարձավ [[Քյոլնի արքպիսկոպոս]]ի նստավայրը։ Քաղաքը սկսեց ավելի մեծ ազդեցություն թողնել և արագորեն աճել։ [[Օգյուստ Քլեմեն]]ը հանձնարարեց կատարել [[բարոկկո]] ոճի շինությունների շարքի վերանորոգման աշխատանքներ, որոնք այժմ էլ հաղորդում են քաղաքին առանձնահատյություններ։առանձնահատուկ Մեկտեսք այլեն հիշարժան թագավոր էհաղորդում։ [[Մաքս Ֆրանց]]ը, ով կառավարել է [[1784]]-[[1794]] թվականներին և հիմնադրել է Բոնի դպրոցը։ Որպես հավելում՝Նաև նա երիտասարդ [[Լյուդվիգ վան Բեթհովեն]]ի հովանավորն էր։
[[1794]] թվականին քաղաքը դարձավ [[Ֆրանսիական Կայսրություն|Ֆրանսիական առաջին Կայսրության]] մասը։ [[1815]] թվականին Նապոլոնական պատերազմի հետևելով՝հետևանքով՝ Բոնը դարձավ [[Պրուսիայի թագավորություն|Պրուսիայի Թագավորության]] մասը։ Այն կառավարվում էր Պրուսական [[Հռենոս (թագավորություն)|Հռենոսի]] թագավորության կողմից, սակայն մտնում էր Գերմանական Կայսրության կազմում։ Բոն այս ժամանակահատվածում ոչ էական դեր էր կատարում։
[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի ժամանակ Բոնը կատարում էր ռազմական մեծ դերշնորհիվ իր ռազմավարական հարմար դիրքի շնորհիվ։մեծ դեր կատարեց: Այն գտնվում էր Հռենոս գետի մոտ, ինչը բնական խոչընդոտ էր համարվում գերմանական տարածքներ ներթափանցելու դեմ։համար։
[[Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմ]]ի ընթացքում Բոնը Բրիտանական գաղութ էր, իսկ [[1949]] թվականին փաստացի դարձավ նոր ձևավորված [[Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետություն|Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության]] մայրաքաղաքը։ Այսպիսի ժամանակավոր մայրաքաղաքները սերտորեն կապված են պատմության հետ։ Սակայն Գերմանիայի կանցլեր [[Ադենյուր]]ը և այլ առաջատար քաղաքական գործիչներ առաջարկեցին Բեռլինը դարձնել մայրաքաղաք և զգացին, որ [[Ֆրանկֆուրտ]]ի և [[Համբուրգ]]ի նման մայրաքաղաքների դիրքը ենթադրում էր մայրաքաղաք լինելու մշտականությունը և արևմտյան Գերմանիայի վերամիավորումը։:
Համեմատաբար փոքր չափերի պատճառով Բոնը հաճախ կատակով նշվում է որպես «'''B'''undeshauptstadtBundeshauptstadt '''o'''hneohne '''n'''ennenswertesnennenswertes '''N'''achtlebenNachtleben» (Դաշնային մայրաքաղաք առանց արժանի անվան) կամ որպես ''«'Bundesdorf»''' (Դաշնային գյուղ)։ [[Սառը պատերազմ]]ից հետո Բոնում է գտնվում [[Ամերիկայի դեսպանատուն]]ը, որն ունի հազարավոր մարդկանցից բաղկացած անձնակազմ։
[[Գերմանիայի վերամիավորում]]ից ([[1990 թուական|1990 թվական)]]) հետո Բեռլինը կրկին դարձավ Գերմանիայի մայրաքաղաքը։ Սակայն դա չէր նշանակում, որ քաղաքական կառույցները նույնպես պետք է տեղափոխվեն։ Առաջարկվեց դրանք պահպանել Բոնում։
Թեժ բանավեճից հետո Գերմանիայի պառլամենտը՝ [[ԲունդեստագԲունդեսթագ|Բունդեսթագը]]ը [[1991]] թվականի [[հունիսի 20]]-ին տեղափոխվեց Բեռլին։ Քվեարկությունը մեծ տարածում գտավ տարածաշրջանում՝ հարավում և արևմուտքում օրենսդիր մարմինները կողմ էին կառավարության՝ Բոնում մնալուն, իսկ հյուսիսում և արևելքում՝ Բեռլինում մնալուն։
Մինչ կառավարությունը տեղափոխվում էր Բեռլին, պատգամավորներից շատերը շարունակում էին մնալ Բոնում և գնում Բեռլին միայն խիստ անհրաժեշտության դեպքում։ Չկար ոչ մի պլան այս բաժինները տեղափոխելու համար, ուստի Բոնը ոչ պաշտոնապես կոչվեց Գերմանիայի երկրորդ մայրաքաղաք։ Բոնում մնում էին 8,000 դաշնային բյուրոկրատական կառավարիչներ՝ 18,000-ից։
Բեթհովենի հուշարձանը կանգնած է Münsterplatz-ում՝ [[Բոնի աշտարակ]]ում, որը Գերմանիայի ամենահին եկեղեցիներից է։
Քաղաքի ամենաբարձր 3 շենքերըշենքերն են Bonn-Venusberg-ի «WDR» ռադիոկայանը, Փոստ աշտարակը՝ «Գերմանական ամրոց» կոչվող Փոստ աշտարակը և «Langer Eugen» կառավարության նստավայրը, որն այժմ «UN Campus»-ի նոր նստավայրն է։
== Եկեղեցիներ ==
| 