«Անգոլա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
չNo edit summary
Տող 58.
|calling_code=[[+244]]
}}
'''Անգոլա''' (պաշտոնապես '''Անգոլայի Հանրապետություն'''<ref name="atlas mira">Атлас мира. Государства и территории мира. Справочные сведения. — Роскартография, 2010. — С. 14. — ISBN 978-5-85120-295</ref> ({{lang-pt|República de Angola}} {{IPA|ʁɛˈpublikɐ dɨ ɐ̃ˈɡɔlɐ}}), երկիր [[Աֆրիկա]]յի հարսւվհարավ-արևմուտքում, [[Պորտուգալիա]]յի գաղութը ([[1951]] թվականից՝ անդրծովյան նահանգ)։ Արևմուտքում ղողվումողողվում է [[Ատլանտյան օվկիանոս]]ով։ Տարածությունը 1246,7 հզ. կմ² է, բնակչությունը՝ 5340 հզ. (1969) մարդ է։ [[ՄԱԿ]]-ի անդամ [[1976]] թվականի [[դեկտեմբերի 1]]-ից։
 
== Վարչական բաժանում ==
Վարչականորեն բաժանված է 18 օկրուգի (ներառյալ Կաբինդա օկրուգը, որը գտնըվումգտնվում է Կոնգո գետի գետաբերանից հյուսիս և Անգոլայից անջատված է Զաիրի առափնյա նեղ շերտով)։ Կենտրոնը ձևականորեն [[Նոր Լիսաբոն]]ն Է, փաստորեն՝ [[Լուանդա]]ն։
[[Պատկեր:Angola Provinces numbered 300px.png|մինի|300px|Թվագրված նահանգներով քարտեզ]]
{| class="wikitable"
Տող 223.
Անգոլայի մեծ մասը սարահարթային է (1000 մ և ավելի բարձրությամբ), ծովափնյա նեղ (50—200 կմ) մասը՝ դաշտավայր։ Ամենաբարձր կետը [[Մոկո (լեռ)|Մոկո]] լեռն է (2610 մ)։ Երկրաբանական կառուցվածքով կազմում է [[Աֆրիկական պլատֆորմ]]ի մի մասը։ Անգոլան հարուստ է [[ալմաստ]]ի ցրոններով, [[նավթ]]ի, գորշ [[Ածուխ|ածխի]], [[երկաթ]]ի, [[մանգան]]ի, [[Պղինձ|պղնձի]], [[ուրան]]ի, [[Ոսկի|ոսկու]] և այլ հանածոներով։ Անգոլայի ներքին մասի կլիման հասարակած-մուսոնային Է, անձրևային ամառով և չոր ձմեռով, մերձծովյան մասում՝ արևադարձային-պասատային, չորային։ Տաք ամսվա (մերձծովյան մասում՝ մարտ կամ ապրիլ, ներքին մասում՝ հոկտեմբեր կամ նոյեմբեր) միջին ջերմաստիճանը 22&nbsp;°C–ից 28&nbsp;°C է, ցուրտ ամսվանը (հուլիս, օգոստոս)՝ 15&nbsp;°C–ից 22&nbsp;°C։ Տարեկան տեղումները՝ 1000—1500 մմ, ծայր հարավում՝ 500–1000 մմ, ծովափին՝ հարավում 50—100 մմ, հյուսիսում՝ 250—500 մմ։
 
Խոշոր գետերից են Զամբեզին, Կասաին, Կվանգոն, Կվանզան, Կունենեն ևն։ Գետերն ունեն սահանքներ՝ հիդրոէներգիայի հարուստ պաշարներով, նավագնացության համար մեծ մասը պիտանի չէ։ ԵրկրռւմԵրկրում աճում են չոր արևադարձային, սաղարթավոր, նոսր անտառներ, որոշ վայրերում խոտային և թփուտային սավաննաներ են՝ տեղ-տեղ բաոբաբներով։ Հարավում մերկացած սավաննաներ են, կիսաանապատներ և անապատներ։ Կենդանական աշխարհում տիրապետող են Արևելա-Աֆրիկյան ենթամարզի [[սավաննա]]յի ներկայացուցիչները՝ Արևմտա–Աֆրիկյան ենթամարզի անտառային [[ֆաունա]]յի տարրերով։
 
== Բնակչություն ==
Տող 240.
 
== Կերպարվեստ ==
Անգոլայի տարածքում պահպանվել են նախնադարյան [[ժայռապատկերներ]]։ ՄիջիևՄիջին դարերում զարգացած է եղել փայտի քանդակազարդումը՝ մարդկանց և կեևդաևիներիկենդանիների ոճավորված արձանիկներ, ծիսական դիմակներ։ Փայտաքանդակի բարդ կոմպոզիցիաներով են զարդարված ցեղերի շատ առաջնորդևերիառաջնորդների թիկնաթոռները, տնային կահկարասին։ Շյուղերից, խոտից, ծղոտից հյուսածո իրերը՝ զամբյուղները, խսիրևերըխսիրները, պարկերը, զարդարվում են սև, դեղիևդեղին, կարմրադարչնագույն երկրաչափակաևերկրաչափական նախշերով։ Խեցեղենի ներքևի մասը սովորաբար գնդաձև է, վերևը՝ գլանաձև, դանակով նախշված։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Անգոլա» էջից