«Մաթեմատիկայի պատմությունը Հայաստանում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 28.
Հայերի մաթեմատիկական գիտելիքները, հատկապես 5-6-րդ դարերում, կարող էր ստանալ մեկ ընդհանուր գաղափար, մի կողմից ըստ փիլիսոփայական և պատմական աշխատանքների, որոնք ուսումնասիրում են որոշ խնդիրներ՝ մաթեմատիկայի և [[Աստղագիտություն|աստղագիտության]] հետ կապված, մյուս կողմից մշակույթի համար (բերդեր, ամրոցներ, պալատներ, եկեղեցիներ, կամուրջներ և ոռոգման համակարգ), որի համար պետք էին մաթեմատիկական գիտելիքների և ճիշտ հաշվարկներ, ինչպես նաև խթան էր հանդիսանում Հայաստանի մասնակցությանը միջազգային առևտրին։ 5-րդ դարում և 6-րդ դարի սկզբին հայերը մեկնում էին շարունակելու ուսումը [[Ալեքսանդրիա]]յում, [[Հռոմ]]ում և [[Աթենք]]ում։ Այս մասին վկայում են 5-րդ դարի հայ պատմիչները{{sfn|Петросян — 1|1966|loc=|էջ=113|name=}}։
 
Մինչև անգամ ժամանակակից գիտնականները, պատմաբանները չեն կարող գտնել զուտ մաթեմատիկական տեքստեր հայերի կողմից, ինչպես նաև 5-րդ դարում, երբ [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ը ստեղծեց հայոց գրերը{{sfn|Петросян — 8|1963|loc=|էջ=91|name=}}։ Հայկական գրերի ստեղծումից հետո բացվեցին հայկական դպրոցներ{{sfn|Джрбашян — 1|1987|loc=|էջ=375|name=}}, որոնցում ուսուցանվում էր մաթեմատիկա։ Հայկական տառերը օգտագործվել են որպես թվեր (օրինակ. Գ-3, Խ-40, Չ-700, Ք-9000), ստորև ներկայացված է աղյուսակը։ Հայերի և հույների այբբենական համակարգի մեջ կան որոշ նմանություններ և տարբերություններ։ Հայերը ունեն 36 տառ, իսկ [[հույն]]երը՝ 27։ Ուրարտական համակարգը օգտագործվել է այբուբենին զուգահեռ, միչևմինչև, վերջապես դուրս է եկել գործածությունից։ Սակայն ուրարտական շրջանի հետքերը անցել են նոր սերունդներին{{sfn|Петросян — 8|1963|loc=|էջ=94|name=}}։
 
<center>
Տող 90.
|}
</center>
 
=== Անանիա Շիրակացի ===
[[Պատկեր:2014 Erywań, Matenadaran (07).jpg|thumb|left|170px|<center>Անանիա Շիրակացու արձանը [[Մատենադարան]]ի մուտքի մոտ՝ [[Երևան]]ում</center>]]