«Ելոուսթոուն (ազգային պարկ)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Կանաչ գոտի
|
|բնագիր անվանում = Yellowstone National Park
|պատկեր = YellowstonefallJUN05.JPG
|պատկերի նկարագիր =
| caption = ▼
|կոորդինատներ <!--*կոորդինատներ-->
|
|
|
|
|երկիր = ԱՄՆ
|երկրամաս = Հյուսիսային ամերիկա
|քաղաք =
|
|շրջան =
|տեղագրություն =
|տեսակ =
| established = 1872, մարտի 1▼
|հիմնվել է = [[1872]]
|ճարտարապետ =
|մակերես = 9000
|երկարությունը = 80
|լայնությունը = 55
|ամենաբարձր կետը =
|այցելուներ =
|սեփականատեր = [[ԱՄՆ-ի ազգային պարկ]]
|կառավարում =
|հանրային = [[Յունեսկո]], [[1978]], [[սեպտեմբերի 8]]
|կարգավիճակը = ազգային պարկ
|ջրատարածություն =
|կայք = [http://www.nps.gov/yell www.nps.gov/yell]
|կայանատեղի =
|կայարան =
|մետրո =
|տրամվայ =
|ավտոբուս =
|պատկեր2 =
|պատկեր2 նկարագիր =
|քարտեզի չափ = 280
|ալտերնատիվ քարտեզ =
|ալտերնատիվ քարտեզ2 =
|քարտեզի նկարագրություն =
|քարտեզի նկարագրություն2 =
|քարտեզի նկարագրություն3 =
|վիքիպահեստ =
}}
'''Ելոուսթոունը''' ({{lang-en|Yellowstone National Park}}) միջազգային կենսոլորտային ազգային պարկ է, [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ]], աշխարհի առաջին ազգային այգին (հիմնադրված է [[1872]] թվականի մարտի 1-ին), [[Վայոմինգ]], [[Մոնթանա]] և [[Այդահո]] [[ԱՄՆ]]-ի նահանգների տարածքին։ Տարածքը 898,3 հազ. հեկտար է։
Տող 36 ⟶ 59՝
[[Կատեգորիա:Համաշխարհային ժառանգություն ԱՄՆ-ում]]
[[Կատեգորիա:ԱՄՆ-ի ազգային այգիներ]]
'''[[ԱՄՆ]] [[Այդահո]], [[Վայոմինգ]] և [[Մոնթանա]] նահանգներում տեղակայված Յելոուսթոն ազգային պարկը, որտեղ է նաև աշխարհի ամենահայտնի՝ «[[Փորձառու զինվորականը]]» գեյզերը, պաշտոնապես գոյություն ունեցող ամենահին ազգային պարկն է:'''
[[1872թ]]. հիմնադրված ժայռոտ լեոներով շրջապատված բարձրավանդակի վրա տարածվում է շուրջ 3500 քառ. մղոն (9000կմ², որը մոտավորապես այնքան է, որքան [[Պուերտո Ռիկեյ]]ի տարածքը):
Յելոուսթոուն պարկի առավել տեսարժան վայրերից են մոտ 20 մղոն (32կմ) երկարությոմբ, 1000 ոտնաչափ (300մ) խորությամբ և ավելի քան 2500 ոտնաչափ (800մ) լայնությամբ մուգ կարմիր [[Մեծ կանիոնը]]՝ «զարդարված» 40-ից ավելի ջրվեժներով՝ ներառյալ [[Ստորին]], [[Վերին]] ր [[Աշտարակ]] ջրվեժները: Ստորին ջրվեժի ջրերը գահավիժում են 300 ոտնաչափ (100մ) բարձրությունից՝ ավելի բարձր, քան [[Նիագարայի ջրվեժը]]:
Պարկի եկրաբանական բնութագրերը կազմավորվել են պարկի ընդերքում գտնվող հրաբխի ժայթքումների ազդեցությամբ: Մոտ 640 000 տարի առաջ տեղի ունեցած վերջին ժայթքման հետևանքով Յելոուսթոուն [[Կալդերա]]յում ձևավոևվեց հրաբխային պայթյունից գոյացած հսկայական խառնարան, որն աշխարհի առավել խոշորներից է իր 50 մղոն (80կմ) երկարությամբ և 35 մղոն (55կմ) լայնությամբ: Հրաբխային շարունակվող ակտիվության հետևանքով պարկում այժմ բխուն են ավելի քան 10000 տաք աղբյուրներ՝ ներառյալ գոլորշի և ցեխ ժայթքող աղբյուրները, գեյզերները և ջերմուկները:
Պարկի հրաբխային ծագման շնորհիվ աշխարհի գեյզերների և տաք աղբյուրների մոտ երկու երրորդը նրա տարածքում է, այդ թվում՝ «[[Շոգենավ]]ը» (ամենամեծը), «[[Փորձառու զինվորականը]]» (ամենականոնավոր ժայթքողը): Միջինում «Փորձառու զինվորականը» ժայթքում է յուրաքանչյուր 90 րոպեն մեկ՝ ցայտելով միչև 8400 տակառ (32000լ) ջուր: Ժայթքումները կարող են տևել 5 րոպե՝ հասնելով 180 ոտնաչափ (60մ) բարձրության:
Յելոուսթոունը հայտնի է նաև իր ֆաունայով և, ըստ արժանվույն կոչվում է, [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի Սերենգեթի, քանի որ բազմաթիվ զարմանահրաշ կենդանիների հսկայական վայրի գանզվածներ ազատորեն շրջում են պարկի տարածքում:
|