«Աշխարհականություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 2.
'''Աշխարհականություն''' ({{lang-en|secularism}}) ,[[կյանքի փիլիսոփայություն]], աշխարհայացքի տեսակ, որոշակի մտածողություն ու կենսակերպ, պետական հաստատությունների և յուրաքանչյուր կրոնական ուղղության և կառույցի իրարից տարանջատման կոնցեպցիա։
Աշխարհականությունը իրատեսական վերաբերմունք ու տեսակետ է այս աշխարհի, դրանում մարդու տեղի ու դերի վերաբերյալ։ Այս գործընթացը արևմտյան քաղաքակրթության մեջ սկիզբ է առել Վերածննդի դարաշրջանից և Ռեֆորմացիայից։ Հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտներ ազատագրվում էին [[Եկեղեցի|եկեղեցու]], [[աստվածաբանություն|աստվածաբանության]], ու կրոնական գաղափարախոսության վերահսկողությունից և ազդեցությունից։
{{Տեղեկաքարտ Գրող
| անուն = Ջորջ Ջեկոբ Հոլիեկ
| բնագիր անուն =
| պատկեր = Holyoake2.JPG
| նկարագրում = [[Բրիտանական կայսրություն|բրիտանացի]] գրող, [[սեկուլյարիզմ]] տերմինի հիմնադիրը
| ծննդյան անուն =
| ծնվել է = [[1817]]
| ծննդավայր =
| վախճանվել է = [[1906]]
| վախճանի վայր =
| կեղծանուն =
| մասնագիտություն =
| լեզու =
| ազգություն =
| քաղաքացիություն =
| կրթություն =
| ստեղծագործական շրջան =
| ժանր =
| թեմաներ =
| գրական շարժումներ =
| ուշագրավ աշխատանքներ =
| ստեղծագործությունների ցանկ =
| պարգևներ =
| ամուսին =
| համատեղ ապրող =
| զավակներ =
| ազգականներ =
| ներշնչվել է =
| ներշնչել է =
| ստորագրություն =
| կայք =
| վիքիքաղվածք =
| վիքիդարան =
| վիքիպահեստում =
}}
== Առաջացման պատճառներ ==
Այս աշխարհայացքի սկզբնավորման գործում(14-15-րդ դարեր) կարևոր դեր են խաղացել հավատի, կրոնական իդեալների և գիտության, արվեստի մեջ առաջացած հակասությունները, եկեղեցու հետ կապի թուլացումը և կրոնի հանդեպ քննադատական մոտեցման ձևավորումը <ref>https://www.livelib.ru/book/1000662518-bog-otkrytyj-vopros-bogoslovskie-perspektivy-sovremennoj-kultury-anton-hautepen</ref>։ Ժամանակակից աշխարհականությունը իր ակունքներն է առնում անտիկ փիլիսոփաների ([[Էպիկուր]] և [[Մարկոս Ավրելիոս]]), միջնադարյան մուսուլման մտածողների ([[Իբն Ռուշդ]]) և [[Լուսավորության դարաշրջան]]ի ներկայացուցիչների ([[Դենի Դիդրո]], [[Վոլտեր]], [[Թոմաս Ջեֆերսոն]]) աշխատություններից։Մյուս կարևոր հանգամանքը ֆեոդալական հասարակարգի խորտակումն էր և կապիտալիստական հասարակարգի առաջացումն ու սկզբնավորումը։
== Հետևանքները ==
Այս գործընթացները թուլացրեցին կրոնի և եկեղեցու հիմքերը ու ազդեցության ոլորտները հաասարակության մեջ։ Կրոնի մեջ ներթափանցեցին ոչ- կրոնական տարրեր, որոնք ջնջում էին կրոնականի և ոչ- կրոնականի սահմանները։ Աշխարհիկությունը մարդու հայացքը կենտրոնացնում է այս աշխարհի, նրանում իր տեղի և դերի, իր հոգսերի և խնդիրների լուծման վրա։ Աշխարհականության գործընթացը հաճախ անվանում են ''աշխարհականացում''։ Աշխարհակացումը թափանցել է նաև աստվածաբանական մտածողության մեջ։ [[Կաթոլիկ]] աստվածաբան Հանս Ուրս ֆոն Վալտասարը նշում է «Կրոնն անհետանում է հասարակական կյանքից, եթե այն դեռ հիշատակվում է , ապա դա չի արվում այնպիսի ձևով, որ այն կարծես թե մի բան է , որից պետք է ամաչել»<ref>Hans Urs Von Balthasar. The God question and Moder Men, New York:The Seabury pres , 1967, p.75.</ref>։ Քրիստոնեության ներթափանցումն իր հերթին ևս աշխարհիկացման մի ձև էր ժամանակին ՝ հեթանոսակամ կրոնից «քրիստոնեական ձևով» <ref>Arend Th. van Leeuwen. Christianity in world History, p. 332.</ref>։
| |||