«Արևապաշտություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սումերներ, ընդունված ձևն է [[շումեր]] ։ Հնագույն ժողովուրդ Հարավային Միջագետքում, ըստ գրավոր աղբյուրների հայտնի են մ․թ․ա․4-րդ հազարամյակում։ Պատկանում են արմենոիդ խմբին։ Մ․թ․ա․4-րդ հազարամյակի վերջին շումերները ստեղծել են պատկերագիրը, իսկ մ.թ․ա.3-րդ հազարամյակի կեսին՝ սեպագիրը։ Շումերներն ունեցել են իրենց կրոնական համակարգը և դիցաբանությունը։ Շումերական դիցարանը ղեկավարում են Արևի աստվածները, ՈՒթու, Շամաշ <ref>Древний Шумер. Очерки культуры. — 2-е изд. — СПб., 2003.</ref>։ Շամաշը որպես արևի աստված ղեկավարել է Շումերաաքադական դիցարանը, Արևի աստծո գլխավոր տաճարը կոչվել է [[Զիկկուրատ|Զիկուրատ]] կամ Զիկուրիտ։ Գլխավոր երկրպագության առարկան երկնքում ԱրևենԱրևն է , տաճարում՝ կրակը և կրակի լույսը։  Մ.թ․ա. 2-րդ հազարամյակի 1-ին կեսին, շումերական մշակույթը իր տեղը զիջեց Աքադական մշակույթին։

Փոքր Ասիայի Արևապաշտության մասին տեղեկանում ենք[[Հուրիներ| <u>Հուրիական</u>]], [[Խեթական պետություն|<u>Խեթական</u>]] և [[Միտաննի|<u>Միտանիական</u>]] ,ՀայասկանՀայաստան և Վանի Թագավորության նաև Իոնական Միության պամություններից <ref>Волков А. В., Непомнящий Н. Н. Хетты. Неизвестная империя Малой Азии. — М.: Вече, 2004.</ref>։Այս բոլոր կազմավորումների դիցարաններում երկրպագման գլխավոր առարկան Արևն է երկնքում, իսկ տաճարային վայրերում կրակը և կրակի լույսը։Դիցարաններում աստվածների քանակը շատ տարբեր են սակայան որոշ դիցարաններում գլխավոր Աստված Թեշուբն է Վանի դիցարանում զուգահեռ նաև Խալդին ։Ըստ ավանդաբանության Կիլիկիայում տեղի ունեցավ Արևապաշտական աստվածների չորոդչորրորդ սերընդափոխությունըսերնդափոխությունը , որի մասին որոշակի տեղեկություններ են պահպանված Հոմերոսի «<nowiki/>[[Իլիական]]<nowiki/>» պոեմի մեջ ։