«Ածուխ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
||
Տող 6.
Գորշ ածխի խոշոր հանքավայրեր կան [[Գերմանիա]]յում, [[Չեխիա]]յում, [[Ռուսաստան]]ում։ [[Հայաստան]]ում գորշ ածխի փոքր քանակներ կան [[Գեղարքունիք]]ի, Լոռու, [[Շիրակ]]ի (Ջաջուռ) մարզերում։
* Քարածուխը սև կամ գորշասև է՝ ուժեղ փայլով։ Պարունակում է ավելի քիչ բուսական մնացորդներ և ունի ածխացման ավելի բարձր աստիճան, քան գորշ ածուխը։ Քարածխի մեծ պաշարներ կան [[ԱՄՆ]]-ում, [[Գերմանիա]]յում, [[Մեծ Բրիտանիա]]յում, [[ՌԴ]]-ում, [[Ուկրաինա]]յում, [[Չինաստան]]ում, [[Հնդկաստան]]ում, [[Ավստրալիա]]յում։ Քարածխի կոքսացման՝ առանց օդի մուտքի բարձր ջերմաստիճաններում (1000–1200օC) տաքացման միջոցով ստացվում են [[կոքսագազ]] և [[Քարածխի խեժ|քարածխային խեժ]]:
Կոքսագազը պարունակում է 55–60% [[ջրածին]], 20–30% [[մեթան]], 5–7% [[ածխածնի օքսիդ]]ներ։ Օգտագործվում է որպես վառելանյութ։
* Քարածխային խեժը սև, մածուցիկ հեղուկ է։ Պարունակում է 400 տարբեր արոմատիկ և տարացիկլային միացություններ, որոնց միմյանցից բաժանում են կոտորակային թորմամբ։
* Կոքսացման արդյունքում ստացվող պինդ մնացորդը կոչվում է [[կոքս]], որը պարունակում է 90-98% ածխածին։ Այն օգտագործվում է հիմնականում չուգունի արտադրության մեջ և որպես վառելանյութ։
| |||