«Սեպտիմիոս Սևերոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 12.
}}
 
'''Սեպտիմիոս Սևերոս''' ({{lang-la|Lucius Septimius Severus Augustus}},<ref>In Classical Latin, Severus' name would be inscribed as LVCIVS SEPTIMIVS SEVERVS AVGVSTVS.</ref> ապրիլի 11, 145 թ., – փետրվարի 4, 211 թ.), նաև հայտնի որպես '''Սեվերոս''', Հռոմեական կայսրության կայսրն էր 193-211 թթ.։ Սեվերոսը ծնվել է հռոմեական Աֆրիկա նահանգում։ Զբաղեցրել է բարձր պաշտոններ [[Մարկոս Ավրելիոս]] և [[Կոմմոդոս]] կայսրերի իշխանության օրոք։ Նա իշխանության եկավ [[193]] թ-ին՝ [[Պերտինաքս]] կայսրի մահից հետո։ Հետագայում։ետագայում սպանելով [[Դիդիուս Հուլիանուս]]ին, Սևերոսը ջախջախեց գահի մյուս թեկնածուներին։<ref>Birley (2000), p.&nbsp;113</ref> Սևերոսի առաջին կարևոր ռազմական հաջողությունը [[Պարթևաստան]]ի սահմանի մոտ գտնվող և ռազմավարական կարևոր դիրք ունեցող [[Օսրոյենե]] կախյալ թագավորության նվաճումն էր։<ref>Birley (2000), p.&nbsp;115</ref><ref>Birley (2000), p.&nbsp;125</ref>
 
== գահակալության գալը ==
193թ-ին [[Պրետորիական գվարդիա]]<nowiki/>յի կողմից սպանվեց կայսր [[Պերտինաքս|պերկինաքս]]<nowiki/>ը, Սևերոսը իր հավատարիմ զորականների կողմից ընտրվեց որպես կայսր։ Չնայած Հռոմում Պրետորիական գվարդիան բառացիորեն աճուրդ կազմակերպեց կայսերական գահի համար և կայսերուհի դարձրեց հարուստ մի հռոմեացու՝ [[Դիդիա Ուլիանին]] ։ Հենց այդ ժամանակ Սևերուսը, հետևելով իր նախորդների օրինակին, իր անվանը կցեց Պերկինաքսի անունը՝ Imperator Lucius Septimius Severus Pertinax Augustus ։ Այնուհետև նա ուղարկեց իր լեգեոնները դեպի [[Իտալիա]], որը հանձնվեց Սեպտիմիոսին առանց դիմադրության։ Պարզվեց, որ Ուլիանին պարզապես գումար չէր բավականացնում, որպեսզի վճարեր գահի համար և նա գահընկեց արվեց, որից հետո էլ կախաղան հանվեց։
 
Ինքնակոչ Ուլիանի հետ կռվում Սևերոսը հենվում էր գահին՝ իր մյուս երկու մրցակիցների օգնության վրա՝ արևելքում՝ [[Նիգեր Պեսցենիոս|Նիգեր Պեսցենիոսի]] և [[Սիրիա]]<nowiki/>յի, իսկ արևմուտքում՝ [[Կլոդիոս Սոպտիմիոս Ալբինայի]] և [[Բրիտանիա (Գոյաս)|Բրիտանիա]]<nowiki/>յի։Միանալով Հռոմիան Սևերոսը ստիպված էր ուղել զանքերը իր համախոհների դեմ։Արդյունքում Սևերոսը լուծարեց վտանգավոր պրետորիական գվարդիան և դրա փոխարեն ստեղծեց մի նոր գվարդիա ընտրված զինվորներից տարբեր լեգեոններից, հատկապես [[Դակիա]]<nowiki/>յից, [[Մոեզիա]]<nowiki/>յից և [[Իլլիրիա|Իլիրիա]]<nowiki/>յից։
 
Որպեսզի կոտրի Նիգերին, որը դաշնագիր էր կնքել [[Պարթևներ|պարթև]]<nowiki/>ների հետ, 194թ-ին Սևերոսը որդեգրեց Ալբինային, և նշանակեց նրան [[Բրիտանիա (Գոյաս)|Բրիտանական]], [[Գալլիա Բելգիկա|Գալլական]] և [[Իսպանիա|Իսպանական]] զորքերի հրամանատար նաև իր համագահակից։ Նիգերը կրեց մի շարք պարտություններ և վերջնականապես տապալվեց Իսոսում։ Մինչ Սևերոսի զորավարները Բյուզանդիայում պաշարել էին Նիգերի մնացած զորքը, ինքը կառավարիչը մարտում էր պարթևների դեմ և կրկնելով Տրայանի քայլը՝ Հռոմին վերադարձրեց [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակզին]] և [[Միջագետք]]<nowiki/>ը։
 
== Ծանոթագրություններ ==