«Բիշքեկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: clean up, փոխարինվեց: → oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 62.
}}
 
'''Բիշքեկ''' ({{lang-ky|Бишкéк}}), նախկինում '''Պիշկեկ''' և '''Ֆրունզե''', [[Ղրղզստան]]ի մայրաքաղաքը և խոշորագույն քաղաքը: Բիշկեկը նաև [[Չույի մարզ]]ի վարչական կենտրոնն է: Մարզը շրջապատում է քաղաքը, սակայն քաղաքը չի համարվում մարզի մաս, սակայն քաղաքի կարգավիճակը ավելի բարձր է մարզային մակարդակից:
'''Բիշքեկը''' ({{lang-ky|Бишкек}}) [[Ղրղզստան]]ի մայրաքաղաքն է։ Հատուկ վարչական միավոր է և հանրապետական ենթակայության քաղաք։ Հին անուններ - ''Պիշպեկ'', ''Ֆրունզե'' (Մ. Վ. Ֆրունզեի անունով)։ Բնակչություն 901 700 բնակիչ (2014 թ.)։ Քաղաքը գտնվում է հյուսիսում [[Ղրղզստան]]ի է Չույսկայա ձորում [[Տյան Շան]] լեռների ստորոտին<ref>[http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybsets/2012.pdf DEMOGRAPHIC YEARBOOK 2012. Sixty-third issue. United Nations, New York, 2013, 746 pages], էջ 284</ref>։
 
Նախախորհրդային հետազոտության արդյունքներով քաղաքի անվանումը գալիս է [[ղրղզերեն]] [[կումիս]] բառից, որը ղրղզական ազգային խմիչք է, չնայած ոչ բոլոր աղբյուրներն են համամիտ այս վարկածի հետ:
1825 թվականին [[Կոկանդ]]ի ազնվականները հիմնեցին "Պիշպեկ" ամրոցը, որի նպատակն էր պաշտպանել քարավանները ղրղզական ցեղերի հարձակումներից: 1860 թվականի սեպտեմբերի 4-ին ղրղզների համաձայնությամբ ռուսական զորքերը գնդապետ Զիմերմանի գլխավորությամբ ավերեցին ամրոցը:
1868 թվականի ամրոցի վայրում հիմնվեց ռուսական բնակավայր նույն "Պիշպեկ" անվանմամբ: Այն գտնվում էր [[Ռուսական Թուրքիստան]]ի տարածքում:
 
1925 թվականին Ռուսական Թուրքիստանում հիմնվեց [[Կարա-Կիրգիզ ինքնավար մարզ]]ը, որի մայրաքաղաքն էր Պիշպեկը: 1926 թվականին քաղաքը անվանվեց ''Ֆրունզե'' բոլշևիկ ռազմական գործիչ [[Միխաիլ Ֆրունզե]]ի (1885-1925) պատվին, ով ծնվել էր այստեղ: 1936 թվականին Ֆրունզեն դարձավ [[Ղրղզստանի Խորհրդային Սոցիալիստական հանրապետություն|րղզստանի Խորհրդային Սոցիալիստական հանրապետության]] մայրաքաղաք:
 
1991 թվականի Ղրղզստանի խորհրդարանը փոխեց քաղաքի անվանումը և կոչեց այն "Բիշկեկ":
 
Բիշկեկը տեղակայված է մոտ 800 մետր բարձրության վրա, [[Ղրղզական լեռնաշղթա]]յի հյուսիսային մասում, որը համարվում է [[Տյան Շան]]ի մաս: Այս լեռները ունեն մինչև 4855 մետր բարձրություն և հրաշալի տեսարան են բացում քաղաքի համար: Քաղաքից դեպի տարածվում է պարարտ տափաստան, որը տարածվում է դեպի հյուսիս մինչև հարևան [[Ղազախստան]]:
 
Բիշկեկը քաղաք է լայն փողոցներով և մարմարյա արտաքինով հասարական շինություններով բազմաթին խորհրդային ոճի շինություննորվ: Կան նաև հազարավոր մասնավոր փոքր տնոր, հիմնականում քաղաքի կենտրոնից դուրս:
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Բիշքեկ» էջից