«Միչիգան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 8.
 
'''Միչիգան''' ([[անգլերեն]]՝ {{Աուդիո|En-us-Michigan.ogg|Michigan}}), նահանգ [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի արևելյան մասում։ Այն բնակչության քանակով ութերորդն է՝ մոտավորապես 10 միլիոն։
Անվանումը ծագում է ֆրանսիական միշիգամա բառից, որը նշանակում է մեծ լիճ<ref>[http://www.michigan.gov/documents/hal_lm_MiB_156795_7.pdf Michigan in Brief: Information About the State of Michigan] . Library of Michigan. State of Michigan (July 2011)</ref>: Նահանագը գտնվում է Ցածր և Բարձր թերակղզիների միջև բաժանված Մակինո ջրվեժով, ութ կիլոմետր լայնությամբ ջրանցքով, առանձնացված Գուռոն և [[Միչիգան]] լճերով: Հաճախ են ասում,որ Ցածր թերակղզին ունի ձեռնոցի տեսք: Երկու թերակղզիները առանձնացվում են Մակինո կամրջով: Նահանգը ունի ամենաերկար մերձջրյա ափը համեմատած աշխարհի վարչական տարածքային միավորների, շրջապատված հինգ Մեծ և [[Սենտ Քլեր շրջան (Միչիգան)|Սենտ-Քլերի]]<ref> [[Coastal Management Program]]State of Michigan</ref> լճերով: Նահանգում կան 64980 լճեր և լճակներ<ref>James E. Breck. [http://www.michigandnr.com/PUBLICATIONS/PDFS/ifr/ifrlibra/technical/reports/2004-2tr.pdf Compilation of Databases on Michigan Lakes: Fisheries Technical Report] 2004-2. — Fisheries Division, Michigan Department of Natural Resources, 2004. — P. 5. — 46 p. ↑ Перейти к: 1 2 3 4</ref>: Տարածքում բնակվել են հնդկական ցեղեր: 18-րդ դարում ֆրանսիական գաղութարարաները եկել են այդ տարածք և այն դարձել է [[Նոր Ֆրանսիա|Նոր Ֆրանսիայի]] մաս: 1762 թվականին ֆրանկ-հնդկական պատերազմում Ֆրանսիայի պարտությունից հետո նահանգն անցավ [[Մեծ Բրիտանիա|Մեծ Բրիտանիայի]] վերահսկողության տակ, և վերջիվերջո Մեծ Բրիտանիայի ներկայացուցիչները ժամանեցին [[ԱՄՆ]]-ի շրջան անկախության համար պատերազմում պարտության պատճառով: Պարտությունից հետո նահանգը դարձավ Հյուսիս-արևմտյան տարածքի մաս: [[1800]] թվականից նահանգի արևմտյան մասը մտավ [[Ինդիանա|Ինդիանայի]] տարածք: Միչիգանը, որը ձևավորվել է [[1805]] թվականին, [[1837]] թվականի հունվարի 26-ին այն անցավ ԱՄՆ-ին, որպես 26-րդ նահանգ<ref>[https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F Большой советской энциклопедии.]</ref>: Շուտով Միչիգանը դարձավ առաջատար արդյունաբերական նահանգներից մեկը:
Միչիգանում կարևոր բնագավառ է մեքենաների արդյունաբերությունը: Նահանգը երեք խոշոր ավտոմեքենաների ընկերությունների հայրենիքն է` <<Ջեներալ մոթըրս>>, <<Ֆորդ>>, <<Կռեյսլեր>>, դրանց հսկողությունը այժմ էլ գտնվում է [[Դետրոյթ|Դետրոյթի]] մետրոպոլիտի տարածքում` [[Դետրոյթ]], [[Դիրբորն շրջան (Ինդիանա)|Դիրբորն]] և Օբերն-Խիրս քաղաքներում:
 
== Պատմություն ==
Մի քանի հազարամյակների ընթացքում Միչիգանի տարածքում ապրել են հնդկական ցեղեր: Մինչև եվրոպացիների հայտնվելը նրանք են եղել այդտեղի բնակիչները: Առաջին եվրոպացին, ով եղել է Վերին թերակղզում Էտեն Բրյուլերն էր [[1662|(1662)]]: [[1668]] թվականին միսիոներ Ժակ Մարկետը հիմնել է այստեղ առաջին բնակավայրը ` Սու-Սենտ-Մերի: [[1672]] թվականին Ռոբեր դա լա Սալլը իրականացրել է առաջին եվրոպական առագաստանավի կառուցումը [[Վերին լիճ|Վերին լճում]]: [[1701]] թվականին ֆրանսիացի սպա և հետազոտող Անտուան Կադիլակը հիմնեց Դետրոյթ ֆորտը Պոնշտրարտեն ֆորտի մոտ: XVIII դարի ընթացքում շրջանը ֆրանսիացիներից անցավ անգլիացիներին ֆրանս-հնդկական պատերազմի արդյունքում: Ամերիկյան պատերազմից հետո անկախանալու համար Միչիգանը անցավ Հյուսիս-արևմտյան տարածք: [[1794]] թվականին ճակատամարտում ամերիկյան զորքը ջախջախեց հնդկացիներին և ըստ Ջեյի պայմանագրի վերահսկողություն ստացավ մի շարք հողատարածքների վրա: [[1805]] թվականին ստեղծվեց Միչիգանի շրջանը: Անգլո-ամերիկյան պատերազմի ընթացքում (1812-1815 թվականներին) այն ժամանակավորապես հայտվեց անգլիացիների ձեռքում: [[1830]]-ական թվականներին այստեղ սկսվեց վերբնակիչների զանգվածային հոսք, որը կապված էր Էրի ջրանցքի, ճանապարհային ենթակառուցվածքի ստեղծմամբ, ինչպես նաև գյուղատնտեսության և արտադրության զարգացմամբ: [[1835]] թվականին ստեղծվեց նահանգի սահմանադրությունը, սակայն [[Օհայո|Օհայոյի]] հետ տարածքային վեճի պատճառով մտավ Միության մեջ միայն [[1837]] թվականի հունվարի 26-ին: Նահանգի առաջին նահանգապետ դարձավ Ստիվենս Մեյսոնը [[1835]] թվականին:
Քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ հյուսիսցիների կողմից մասնակցեց Միչիգանի արական բնակչության 23%-ը (ավելի քան 90 հազար մարդ), նրանցից մոտավորապես 14 հազարը զոհվեց: [[1903]] թվականին [[Հենրի Ֆորդ|Հենրի Ֆորդի]] գործարանում հիմնվեց մեքենաների կոնվերային արտադրություն: [[1926]] թվականին Ջեներալ Մոթըրս ընկերությունը ճյուղային ռեկորդ սահմանեց, տարեկան ընդհանուր վաճառքը հասցնելով 1 միլիարդի:
 
== Աշխարհագրություն ==
Միչիգանի նահանգի 41,3%-ը կազմում է ջրային տարածքը,իսկ ինքը նահանագը կամված է Մակինո կամրջով միացված Վերին և Ստորին թերակղզիներց, ինչպես նաև մի շարք այլ կղզիներից: Հյուսիսից և արևելիքից Միչիգանը սահմանակից է կանադական Օնտարիո շրջանին Գուռոն և Վերին լճերի ջրերով: Օնտարիոյի հետ սահմանակից չոր հատվածը անցնում է Սենտ Քլեր գետի ափով, որը թափվում է Սենտ Քլեր լիճը և Սենտ Քլերից սկիզբ առնող ու Էրի լիճը թափվող Դետրոյտ գետի ափով: Հարավից սահմանակից է Օհայո և Ինդիանա նահանգներին: Արևմուտքից Ստորին թերակղզին սահմանակից է Միչիգան լճի ջրերին, Իլինոիս և Վիսկոնսին նահանգներին, իսկ Վերին թերակղզին սահմանակից է Վիսկենսին նահանգի ցամաքին և Վերին լճի ջրերեին:
Ընդհանուր նահանագի ափամերձյան երկարությունը կազմում է 5,2 հազար կիլոմետր: Միչիգանի տարածքում գտնվում են 11 հազար ներքին լճեր, որոնք ազդում են այստեղի կլիմայի վրա:
 
== Ռասսայական կազմ ==
* սպիտակամորթներ-78.9%
* գերմանական ծագման-22.3%
* իռլանդական ծագման-11.9%
* անգլիական ծագման-10.1%
* լեհական ծագման-9%
* ֆրանսիական և ֆրանս-կանադական ծագման-6.7%
* հոլանդական ծագման-5.1%
* իտալական ծագման-4.7%
* աֆրոամերիկացիներ-14.2%
* հնդկացիներ-0.6%
* ասիացիներ-2.4%
* այլ ռասաներ-1.5%
* խառը ռասաներ-2.3%
 
== Իրադարձություններ ==
Ամեն օր Միչիգանում տեղի են ունենեում Woodward Dream Cruise ավտոշքերթը, որտեղ մասնակցում են ավելի քան 40 հազար ոչ սովորական և չհանդիպող ամտոմեքենաներ: Այն աշխարհի ամենամեծ միօրյա ավտոշքերթն է:
 
{| class="wikitable" style="text-align:right; margin-right:60px"
|-
! Տեղ
! Քաղաք
! Բնակչութչուն
|-
| style="text-align:left;"| 1
| style="text-align:left;"| [[Դետրոյթ]]
| 910,920
|-
| style="text-align:left;"| 2
| style="text-align:left;"| [[Գրանդ Ռապիդս]]
| 193,710
|-
| style="text-align:left;"| 3
| style="text-align:left;"| [[Ուորրեն]]
| 133,872
|-
| style="text-align:left;"| 4
| style="text-align:left;"| [[Ստեռլինգ Հեիթս]]
| 127,176
|-
| style="text-align:left;"| 5
| style="text-align:left;"| [[Լենսինգ (Միչիգան)|Լենսինգ]]
| 113,810
|-
| style="text-align:left;"| 6
| style="text-align:left;"| [[Էնն Արբոր]]
| 112,852
|-
| style="text-align:left;"| 7
| style="text-align:left;"| [[Ֆլինտ]]
| 111,475
|-
| style="text-align:left;"| 8
| style="text-align:left;"| [[Քլինտոն Թաունշիփ]]
| 95,990
|-
| style="text-align:left;"| 9
| style="text-align:left;"| [[Լիվոնիա]]
| 89,282
|-
| style="text-align:left;"| 10
| style="text-align:left;"| [[Դեռբորն]]
| 84,575
|}
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
 
 
== Արտաքին հղումներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Միչիգան» էջից