|
'''Մայրենի լեզվի միջազգային օր''' ({{ՄԱԿ-ի այլ լեզուներով|անգլ=International Mother Language Day|իսպ= Día Internacional de la Lengua Materna|ֆր= la Journée internationale de la langue maternelle}}), ընդունվել է [[ՅՈՒՆԵՍԿՕ]]-ի Գլխավոր կոնֆերենցիայիհամաժողովի 30-րդ սեսիայինիստի որոշումով [[1999]] թվականի նոյեմբեր ամսին և նշվում է [[2000]] թվականի [[փետրվարի 21]]-ից, իորպես նշանմայրենի լեզվիլեզուների իրավունքների ճանաչման և մշակույթիգործածության աջակցման օր։ Մայրենի լեզվի միջազգային օրը 2005 թվականից նշվում է նաև բազմազանության։Հայաստանում:
Ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գնահատականի աշխարհի վեց հազար լեզուներ կորստի մատնվելու եզրին են։<ref>[http://www.unesco.org/new/ru/media-services/single-view/news/focus_on_new_information_technologies_for_international_mother_language_day/ Մայրենի լեզվի միջազգային օրը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կայքում] {{ref-ru}}</ref>
== Պատմություն ==
Մայրենի լեզվի միջազգային օրը 2005 թվականից նշվում է նաև Հայաստանում: Ինչպե՞ս է ծագել տոնը:
1947 թ.թվականին, երբ անգլիացիները վերջապես հեռանում են Հնդկաստանից[[Հնդկաստան]]ից, կազմավորվում է [[Պակիստան]] պետությունը։ Այն կազմված էր երկու խոշոր տարածաշրջաններից, որոնք իրարից կտրուկ տարբերվում էին մշակույթով և լեզվով. արևմտյան Պակիստանում իշխում էր ուրդու լեզուն, իսկ արևելյանում՝ բենգալերենը։ Չնայած բենգալերենը միլիոնավոր մարդկանց մայրենի լեզուն էր, սակայն 1948 թ.թվականին Պակիստանի կառավարությունն ամբողջ երկրի համար պետական լեզու է հռչակում ուրդուն։
Կառավարության որոշումը երկրի արեւելյան մասի բնակչության մեծ մասը, բնականաբար, դժգոհությամբ է ընդունում։ընդունում, Բողոքիբողոքի ցույցեր են տեղի ունենում։ Կառավարությունը ոչ միայն հաշվի չի նստում արևելյան տարածաշրջանի բնակիչների պահանջների հետ, այլև ճնշում է բենգալերենի պաշտպանությանն ուղղված ցույցերը։ Իսկ 1952 թ.թվականին Դաքքա քաղաքում կայացած ուսանողական ցույցը ճնշելիս մի քանի մարդ զոհվում է։է՝ Զոհվումզոհվում են հանուն իրենց մայրենի լեզվի իրավունքի պաշտպանության: ԱհավորԱյս ողբերգությանողբերգական դեպքերի հետևանքով բողոքի արդեն բողոքի զանգվածային ցույցեր են ծայր առնում։ Հակամարտության ընթացքում 1956 թ.թվականին բենգալերենը, ի վերջո, պետական լեզվի կարգավիճակ է ստանում։
Մայրենի լեզվի իրավունքների համար մղվող պայքարը նպաստեց բենգալցիների ազգային ինքնագիտակցության աճին։ Ազգային-ազատագրական պատերազմից հետո Արևելյան Պակիստանն առանձնացավ, և 1971 թ.թվականին առաջացավ նոր պետություն՝ Բանգլադեշը։
Բանգլադեշում փետրվարի 21-ը նշվում է որպես ազգային տոն՝ Մայրենի լեզվի օր, իսկ մայրաքաղաք Դաքքայում զոհված ուսանողների հիշատակին հուշարձան է կանգնեցված։
Բուռն իրադարձությունների հիշատակին 1999 թ.թվականին նոյեմբերին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն փետրվարի 21-ը Մայրենի լեզվի միջազգային օր է հռչակում։ 2000 թվականից այդ օրը նշվում է որպես ՄԱՅՐԵՆԻ ԼԵԶՈՒՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՃԱՆԱՉՄԱՆ ԵՎ ԳՈՐԾԱԾՈՒԹՅԱՆ ԱՋԱԿՑՄԱՆ ՕՐ։
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
[[Կատեգորիա:ՄԱԿ]]
| 