«Ձնահյուս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 39.
* խզվածքային - այս դեպքում ձնահյուսը շարժվում է բնական խզվածքային ճանապարհով (լաժբինայով):
 
Որպես կանոն՝ չոր ձնահյուսերն առաջանում են նոր թափված, կամ տողափոխվածտեղափոխված ձյան զանգվածի և նրա տակ գտնվող սառցե շերտի միջև եղած փոքր շփման ուժի պատճառով<ref name="mir_o"/>: Սովորաբար 0,02-ից մինչև 0,3 գ/սմ³<ref> География лавин// Под ред. С. М. Мягкова, Л. А. Канаева.- М., издательство МГУ, 1992</ref> խտություն ունեցող, չոր ձնահյուսերի շարժման արագությունը կազմում է 20-70 մ/վ (որոշ աղբյուրներ նմանատիպ ձնահյուսերի առավելագույն արագությունը համարում են 200 կմ/ժ-ը, սակայն կան դեպքեր, երբ հասնում է մինչև 450 կմ/ժ-ի): Նման արագության դեպքում չոր ձնահյուսի ընթացքը կարող է ուղեկցվել ձնաօդային ալիքով, որը ավերածությւններիավերածությունների պատճառ է դառնում: Հոսանքի հարվածային ուժը կարող է հասնել 800 կգ/մ²: Այս տիպի ձնահյուսի առաջացման առավել հավանական պայմանը ցածր ջերմաստիճանն է:[[Պատկեր:Lawinenverbauung Höferspitze 10.JPG|մինի|Հակաձնահյուսային արգելապատնեշներ Հյոֆերշպից լեռան վրա, Ֆորարլբերգ (արևմտյան Ավստրիա)|277x277փքս]]Թաց ձնահյուսերը սովորաբար առաջանում են անկայուն եղանակային պայմանների ֆոնին: Նրանց շարժման անմիջական պատճառը տարբեր խտություն ունեցող ձյան շերտերի միջև առաջացած ջրային շերտն է: Չոր ձնահյուսերի հետ համեմատած, թացերը շատ ավելի դանդաղ են շարժվում 10-20 մ/վ (մինչև 40 մ/վ), բայց ավելի խիտ են 0,3-0,4 գ/սմ³<ref> География лавин// Под ред. С. М. Мягкова, Л. А. Канаева.- М., издательство МГУ, 1992</ref>, երբեմն մինչև 0,8 գ/սմ³<ref name="Гражд.защ.01-12"/>: Մեծ խտության պատճառով թաց ձնահյուսերը դադարից հետո անմիջապես ընկղմում են իրենց շրջապատը, սա դժվարացնում է փրկարարների աշխատանքը<ref name="mir_o"/>:
 
Այսպես կոչված «ձյունե տախտակները» կարող են ձևավորվել, երբ ձյան շերտի վրա առաջանում է սառցե կեղև: Այն առաջանում է արևի և քամու ներգործության հետևանքով: Նման կեղևի տակ տեղի է ունենում ձյան զանգվածի ձևափոխում, առաջանում է ձավարանման շերտ, ինչի վրայով ավելի մեծ զանգված ունեցող վերևի շերտը սկսում է սահել: Հալման և սառեցման մի քանի փուլերի հետևանքով կարող է առաջանալ՝առաջանալ նմանատիպ, բազմաշերտ գոյացություն: Նման ձնահյուսերի առաջացման պատճառ կարող է լինել, ցածր ջերմաստիճանային պայմաններում, ձյան ինտենսիվ տեղումները: Վերին շերտի՝ նոր ձյան շերտով, հավելյալ ծանրաբեռնումը բերում է «ձյունե տախտակի» պոկվելուն: Այսպիսի ձնահյուսերի արագությունը, որպես կանոն հասնում է 200 կմ/ժ-ի<ref name="Гражд.защ.01-12"/>:
 
Ձնասառցային ձնահյուսերի առաջացումը տեղի է ունենում՝ունենում լեռների համապատասխան հատվածներում, ձյան և սառույցի մեծ զանգվածների կուտակման հետևանքով: Որոշակի պահի տեղի է ունենում նման զանգվածների փլուզում, որոնք ունենալով նշանակալի արագություն ուղղվում են վար: Հաճախ նման ձնահյուսերը դասվում են «գծից», կամ ցատկող ձնահյուսերի շարքին: Այս ձնահյուսերի խտությունը հասնում է մինչև 800 կգ/մ³-ի: Տեղային պայմաններից ելնելով, եթե ձյան մասը քիչ է ձնահյուսում, այն գրեթե ամբողջությամբ կազմված է լինում սառցե կտորներից: Նմանատիպ ձնահյուսն իր ճանապարհին ավերում և ոչնչացնում է ամեն բան: Ձնասառցային ձնահյուսերը հանդիսանում են ամենաանկանխատեսելին, նրանք կարող են շարժվել օրվա տարբեր ժամերին և տարվա տարբեր սեզոններին<ref name="Гражд.защ.01-12"/>: Շարժման ընթացքում՝ ձնահյուսը, պարտադիր չէ, որ պահպանի իր տեսակը, այն կարող է ձևափոխվել և նույնիսկ զուգակցվել:
[[1993]] թվականից եվրոպական երկրներում գործում է ձնահյուսերի առաջացման հավանականության գնահատման համակարգ: Լեռնադահուկային սպորտի զարգացած հատվածներում, տարբեր զբոսաշրջային վայրերում, որտեղ կա ձնահյուսի առաջացման վտանգ և մարդկանց կուտակումներ, այս գնահատման համակարգից ելնելով դրվում են համապատասխան դրոշներ, որոնք ցույց են տալիս առաջացման վտանգի հավանականությունը:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ձնահյուս» էջից