«Սանտո Դոմինգո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: clean up, փոխարինվեց: ): → )։ oգտվելով ԱՎԲ
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 64.
'''Սանտո Դոմինգո''' ({{lang-es|Santo Domingo}}), [[Դոմինիկյան Հանրապետություն|Դոմինիկյան Հանրապետության]] մայրաքաղաքն է, նրա մշակութային և տնտեսական կենտրոնը։ Բնակչության թվով խոշորագույնն է Կարիբյան ավազանում<ref>[http://www.citymayors.com/government/caribbean-local-government.html City Mayors: Local government in the Caribbean<!-- Bot generated title -->]</ref>: Քաղաքը իր հիմնադրման օրվանից մինչև [[1502]] թվականը կրում էր '''Նոր Իզաբելլա''' ({{lang-es|La Nueva Isabela}}) անվանումը, [[1936]] թվականից մինչև [[1961]] թվականը՝ '''Սյուդադ Տրուխիլիո''' ({{lang-es|Ciudad Trujillo}})։
 
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Santo domingo.jpg|ձախից|thumb|275px|Քաղաքի տեսարանը արբանյակից]]
Սանտո Դոմինգոն հիմնադրվել է [[1496]] թվականի [[օգոստոսի 5]]-ին հայտնի ծովագնաց [[Քրիստափոր Կոլումբոս]]ի կրտսեր եղբոր՝ [[Բարտոլոմեո Կոլումբոս]]ի կողմից, [[Օսամա (գետ)|Օսամա]] գետի ափին։ Ի սկզբանե քաղաքը ստացել է Նոր Իզաբելլա անունը, սակայն հետագայում ի պատիվ [[Սուրբ Դոմինգո]]յի անվանափոխվել է Սանտո Դոմինգո։
 
Սանտո Դոմինգոն համարվում է [[Ամերիկա]]յի հնագույն բնակավայրը, որը հիմնադրվել է եվրոպացիների կողմից։ [[XVI դար]]ում այդ քաղաքը դարձել է [[Նոր Աշխարհ (Ամերիկա)|Նոր ԱշխարհԱշխարհի]]ի բոլոր իսպանական գաղութների մայրաքաղաքը։ Այստեղ է գտնվել նաև իսպանական թագավորի նստավայրը։ Սակայն այն բանից հետո, երբ իսպանացիները գրավել են [[Պերու]]ն և [[Մեքսիկա]]ն, կղզային գաղութային տիրությունները, այդ թվում նաև [[Հայիթի կղզի]]ն, կորցրել են իրենց նախկին նշանակությունը գաղութարարների համար։ [[XVIII դար]]ում Սանտո Դոմինգոյի [[նավահանգիստ]] սկսեցին [[Աֆրիկա]]յից բերել սևամորթ [[ստրկություն|ստրուկստրուկներին]]ներին Հայիթի կղզու պլանտացիաներում աշխատելու համար։
 
[[1794]] թվականին, աֆրիկյան ստրուկների Հայիթի կղզում [[ապստամբություն]]ից հետո, կղզու ամբողջ տարածքը հայտնվել էր ապստամբների ձեռքում, և [[իսպանացիներ]]ը ստիպված էին լքել Սանտո Դոմինգոն։ [[1795]] թվականին [[Բազել]]ում կնքված հաշտության պայմանագրի համաձայն, քաղաքը անցել է [[Ֆրանսիա]]յի տիրապետության տակ։
 
[[1801]] թվականին Սանտո Դոմինգոն գրավել էին Հայիթիի [[հեղափոխություն|հեղափոխականհեղափոխականների]]ների զինված ջոկատները, ովքեր պայքարում էին ֆրանսիացիներից կղզին անկախ հռչակելու համար։ [[1803]] թվականին ֆրանսիացի գաղութարարները ստիպված էին լքել Հայիթին։ Կղզին անկախ հռչակելուց հետո [[1804]] թվականին իսպանացիները, այնուամենայնիվ, կղզու արևելյան հատվածը տիրելու իրավունք վերապահեցին իրենց և ամուր հաստատվեցին Սանտո Դոմինգոյում։
 
[[1844]] թվականին Սանտո Դոմինգոն ստանձնել է [[Դոմինիկյան Հանրապետություն|Դոմինիկյան Հանրապետության]] մայրաքաղաքի կարգավիճակը։ Սակայն նույնիսկ դրանից հետո Հայիթիում պարբերաբար ապստամբություններ են բռնկվել, քանի որ [[Իսպանիա]]ն չէր դադարում երկրի այդ տարածքը յուրացնելու փորձեր կատարել։
Տող 80.
[[1936]]-[[1961]] թվականներին Սանտո Դոմինգոն կրում էր '''Սյուդադ Տրուխիլիո''' անվանումը՝ ի պատիվ Դոմինիկյան Հանրապետության [[նախագահ]] [[Ռաֆայել Տրուխիլիո]]ի, ով երկրում [[բռնապետություն|բռնապետական]] իշխանություն էր հաստատել։
 
== Բնական պայմաններ ==
Սանտո Դոմինգոն գտնվում է Դոմինիկյան Հանրապետության հարավում, [[Հայիթի կղզի|Հայիթի կղզու]] հարավ-արևելքում։ Քաղաքը զբաղեցնում է [[Կարիբյան ծով]]ի առափնյայի հարթավայրային հատվածը։ Կլիման խոնավ է, [[արևադարձային կլիմա|արևադարձային]]: Օդի տարեկան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է +24&nbsp;°C - +27&nbsp;°C: Տեղումների տարեկան քանակը կազմում է մոտ 1460 մմ։ Հորդառատ անձրևների սեզոնը տևում է [[մայիս]]ից մինչև [[նոյեմբեր]]: Այդ ընթացքում հաճախ լինում են նաև [[արևադարձային ցիկլոն|փոթորիկներ]]: [[Դեկտեմբեր]]ից [[ապրիլ]] տեղումները բավականին քիչ են։ Բուսականությունը աղքատ է և ներկայացված է հիմնականում մանրատերև թփուտներով, որոնք բնորոշ են [[սավաննա]]ներին:
 
Տող 247.
}}
 
== Բնակչություն, լեզու, կրոն ==
Սանտո Դոմինգոյի բնակչության թիվը [[2013]] թվականի դրությամբ կազմել է 965,040 մարդ։ [[Քաղաքային ագլոմերացիա|ԱգլոմերացիաԱգլոմերացիայի]]յի հետ միասին բնակչության թիվը կազմել է 2,907,100 մարդ<ref name="Census">[http://censo2010.one.gob.do/resultados/Resumen_resultados_generales_censo_2010.pdf IX Census]</ref>: Քաղաքի բնակչության 70%-ը [[մուլատներ]] են, մոտ 10%-ը՝ [[սևամորթներ]], մնացածները՝ [[եվրոպացիներ]]: Որպես կանոն, եվրոպական ծագում ունեն հասարակության վերին խավի ներկայացուցիչները։ Քաղաքի բնակիչների ավելի քան 95%-ը [[կաթոլիկություն]] են դավանում։
 
== Պատկերասրահ ==
{{Համայնապատկեր|DR_panorama.jpg|950px|Սանտո Դոմինգո քաղաքի համայնապատկերը հյուսիսից (Malecon Center)}}
{{Համայնապատկեր|Panoramica SDQ.jpg|950px|Սանտո Դոմինգո քաղաքի համայնապատկերը քաղաքի կենտրոնից (Novo Centro)}}