«Մասնակից:Զաբելա Աբելյան/Ավազարկղ 4»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{CEE Spring 2016/մասնակից}}
[[File:Corvina Codex Mathias rex portrait.jpg | right | thumbnail | 290px | [[Մաթիաս Կորվին]], թագավորը [[Հունգարիա]]]]
'' ' Կորվինի գրադարան' '' [[Վերածննդի]] աշխարհի առավել հայտնի գրադարաններից մեկն էր , որը հիմնադրվել է [[Մաթիաս Կորվին]]ն, թագավոր [[Հունգարիա]]յի եւ [[Խորվաթիա]]յի միջեւ 1458 եւ 1490 թվականների: Այն ավերվել է [[Օսմանյան կայսրության | Օսմանյան]] արշավանքների ընթացքում 152
 
{{Таксон
==Պատմություն==
|image file = Coreopsis tinctoria 4.jpg
Մաթիասը,իր դարաշրջանի հզոր ղեկավարներից մեկն էր,սկսել է գրքեր հավաքել մոտ 1460:Թագավորի մահից հետո գրադարանը ուներ մոտ 3000 հին կազմով ձեռագրեր կամ"Corvinae",որը ներառում է 4000-5000 աշխատանքներ,շատերը հունական և լատինական հեղինակների դասական լեզուներով:Այն իրենից ներկայացնում է գրական արտադրանք և արտացոլում է Վերածննդի դարաշրջանի գիտության և արվեստի վիճակը և իր մեջ ներառում է փիլիսոփայություն,աստվածաբանություն, պատմություն,իրավագիտություն,գրականություն,աշխարհագրություն,բնական գիտություններ,բժշկություն, ճարտարապետություն և այլն,16-րդ դարում Հունգարիայի մեծ մասում թուրքական ներխուժումը ոչնչացրեց հին կազմով ձեռագրերը:<ref>Matthew Landrus, ''Leonardo Da Vinci's Giant Crossbow'', (Springer Verlag, 2010), 49.</ref><ref> Alfred Burns, ''The Power of the Written Word: The Role of Literacy in the History of Western Civilization'', (Peter Lang, 1989), 228.</ref> միայն մոտ 650 Corvinae ողջ մնացին, այժմյան Հունգարիայի և Եվրոպայի գրադարանների շարքում:
|image title = Кореопсис красильный
|image descr = Кореопсис красильный
|regnum = Растения
|parent = Coreopsis
|rang = Вид
|latin = Coreopsis tinctoria
|author = [[Nutt.]] (1821)
|syn =
* {{btname|Coreopsis atkinsoniana|[[Дуглас, Дэвид|Douglas]] ex [[Lindl.]]}}
* {{btname|Coreopsis cardaminefolia|(DC.) [[Torr.]] & [[A. Gray]]}}
* {{btname|Coreopsis similis|[[Boynt.]]}}
* {{btname|Coreopsis stenophylla|[[Boynt.]]}}
* {{btname|Coreopsis tinctoria var. atkinsoniana|([[Дуглас, Дэвид|Douglas]] ex [[Lindl.]]) [[H.M. Parker]] ex [[E.B. Sm.]]}}
* {{btname|Coreopsis tinctoria var. imminuta|[[Sherff]]}}
* {{btname|Coreopsis tinctoria var. similis|([[Boynt.]]) [[H.M. Parker]]}}
* {{btname|Coreopsis tinctoria var. tinctoria|[[Nutt.]]}}
|children name =
|children =
|range map =
|range map caption =
|range map width =
|range legend =
|iucnstatus =
|iucn =
|wikispecies = Coreopsis tinctoria
|commons = Category:Coreopsis tinctoria
|grin = 11522
}}
 
'''Մլուկխոտ ներկող'''Кореопсис красильный ({{lang-la|Coreopsis tinctoria}}), [[Աստղախաղկազգիներ (Asteraceae)]] ընտանիքի [[Մլուկխոտ (Coreopsis) խումբ]]ի [[растение|խոտաբույս]]ի տեսակ
Ալպերից հյուսիս, Մատիաս գրադարանը Եվրոպայի ամենախոշոր գրադարանն էր,այնպես և իր պահպանությամբ միայն երկրորդ տեղն էր [[Վատիկանի գրադարանը]] Եվրոպայում ժամանակակից հաշիվներին համապատասխան:Դա եղել է ժամանակի ամենամեծ գիտությունների հավաքածուն:1489[[Bartolomeo della Fonte]] Ֆլորենցիայից գրեց,որ [[Lorenzo de Medici]] հիմնեց իր սեփական հունա-լատինական գրադարանը հունգարական թագավորի օրինակով ոգևորված:
 
== Բուսաբանական նկարագրություն ==
 
[[Պատկեր:Plains Coreopsis.jpg|left|thumb|Մլուկխոտ ներկող]]
Թագավորի մահից առաջ երկու երրորդ պահպանված հատորները տպագրված չէր: Նրանցում մի քանիսը պարունակում էին ստեղծագործությունների եզակի պատճեն, ինչպես և բյուզանդական կայսրի դատարանում սովորույթների մասին [[Կոնստատին Բագրյանորոդ]]ի գրքում, կամ [[Nikephoros Kallistos Xanthopoulos|Նիկոֆոր Կալլիստ]]Նիկոֆոր Կալլիստի եկեղեցական պատմություններ:Մենք նույնպես գիտենք Corvinae-ի մասին,որում կորածների հին գրքի եզակի պատճենը, այդ թվում Գիպերիդի լրիվ ստեղծագործությունները,ըստ Ֆլավիա Կրեսկոնիուս Կորիպպ (լատ. Flavius Cresconius Corippus պոետ,ապրել է VI դարում) , Կուսպիանուս (Johannes Cuspinianus) և Պրոկոպիի ստեղծագործությունների:
[[Պատկեր:Coreopsis tinctoria1.jpg|left|thumb| Ծաղկանոցային Մլուկխոտ ներկող ([[Օսակա]], [[Ճապոնիա]]).]]
 
Մլուկխոտ ներկողը միամյա [[трава|խոտաբույս]] է արագ աճող բույս 30-ից մինչև 100 սմ: Փետրանման- բաժանված տերևները բարակում է գագաթում 10—60×5—25&nbsp;մմ.
Հունգարիայում Սեչենի Ազգային գրադարանը աշխատում է Կորվինի թվային ձևի վերականգնման նախագծով:
 
Կորվինի գրադարանի առարկաները գրանցված են ՅՈՒՆԵՍԿՈ-ում (անգլ. UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
2005 թվականին՝ Աշխարհի Ռեգիստրի հիշատակին, ի նշան պատմական նշանակության ճանաչման.<ref name=mow>{{Cite web |title= The Bibliotheca Corviniana Collection |url= http://portal.unesco.org/ci/en/ev.php-URL_ID=23277&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html | date=2009-08-12 |publisher=UNESCO Memory of the World Programme |accessdate=2009-12-15}}</ref>:
 
==Վկայակոչումներ==
{{commonscat|Bibliotheca Corviniana}}
{{Reflist}}
 
==Հետագա ընթերցում==
* Csapodi, Csaba & Csapodiné Gárdonyi, Klára: ''Bibliotheca Corviniana'' (Budapest, 1976.)
 
==Արտաքին հղումներ==
* [http://real-ms.mtak.hu/43/ The ''Carbo codex'' from the collection of the Library and Information Centre, Hungarian Academy of Sciences]