«Ջամալ ադ-Դին ալ-Աֆղանի»–ի խմբագրումների տարբերություն

{{Տեղեկաքարտ Գրող

| բնագիր անուն = جمال الدين الأفغاني

| ծննդյան թվական = [[1838]] / [[1254]] Հիջրա

| ծննդավայր = [[Ասադաբադ]] <br /> {{Դրոշավորում|Աֆղանստան}}

| վախճանվել է = [[1897]] / [[1315]] Հիջրա

| վախճանի վայր = [[Ստամբուլ]] <br /> {{Դրոշավորում|Օսմանյան կայսրություն}}

| ազգություն = [[արաբ]]

| ուշագրավ աշխատանքներ = «Ամուր կապ» թերթ

}}

'''Ջամալ ադ-Դին ալ-Աֆղանին''' ([[1838]] – [[1897]]) ամբողջական անուն՝ {{lang-ar| محمد جمال الدين بن السيد صفتر الحسيني الأفغاني}}, {{transl|ar|DIN|''Մուհամմադ Ջամալ ադ-Դին իբն աս-Սեյյիդ Սաֆթար ալ-Հուսեյնի ալ-Աֆղանի''}}, [[իսլամ]]ական փիլիսոփա և քաղաքագետ, համարվում է պանիսլամիզմի կարկառուն ներկայացուցիչներից մեկը, [[մուսուլմական ռեֆորմացիա]]յի հիմնադիրը։

 

== Կենսագրություն ==

Ջամալ ադ-Դին ալ-Աֆղանին ծնվել է [[Աֆղանստան]]ում և ստացել է ավանդական մուսուլմանական կրթություն։ [[Կահիրե]]ում հաստատվելուց հետո նա ծավալում է իր հիմնական գործունեությունը՝ դառնալով հասարակական մտքի անփոխարինելի առաջնորդ և քարոզելով լիբերալ-ռեֆորմիստական գաղափարներ և կոչ անելով գաղութացման դեմ պայքարի։ Եղել է նաև [[Հնդկաստան]]ում, [[Թուրքիա]]յում։

Նրա այսպիսի գործունեությունը առաջացնում է մուսուլման հոգևորականության պահպանողական շրջանների և եվրոպական հյուպատոսների դժգոհությունը, որի պատճառով էլ հեռացվում է [[Եգիպտոս]]ից։ Լքելով Եգիպտոսը՝ ալ-Աֆղանին հետագա մի քանի տարիներն անց է կացնում Արևելքի և Արևմուտքի երկրներում, ամենուրեք քարոզելով իր ռեֆորմիստական գաղափարները։ [[Փարիզ]]ում իր աշակերտ [[Մուհամադ Աբդո]]յի հետ միասին ստեղծում է «Ալ-Ուրվաթ ալ-վուսկա» (արաբերեն՝ العروة الوثقى, ամուր կապ) գաղտնի կազմակերպությունը և հրապարակում համանուն թերթը, վերջինս, չնայած շատ կարճատև կյանքին հսկայական նշանակություն է ունենում մուսուլման մտավորականության շրջանում հասարակական և քաղաքական գաղափարների տարածման գործում։ Նրա գաղափարախոսության հիմքում առաջնայինը կրոնի և գիտության փոխհարաբերության հիմնահարցն էր։

 

 

== Աղբյուրներ ==

* Долинина А.А. Очерки истории арабской литературы нового времени. Египет и Сирия. Публицистика 1870-1914. М., 1968.

* Борисов В.М. Современная египетская проза. М„ 1961.

== Ծանոթագրություններ ==

{{ծանցանկ}}

 

[[Կատեգորիա:Արաբ քաղաքագետներ]]

[[Կատեգորիա:Պարսիկ փիլիսոփաներ]]

[[Կատեգորիա:Պարսիկ քաղաքագետներ]]