«Պարույր Հայրիկյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[1968]] թ․-ից գաղտնի գործող ''[[Ազգային միացյալ կուսակցություն|Ազգային միացյալ կուսակցության]]'' անդամ{{փաստ}}, այնուհետև՝ ղեկավար, [[Ազգային ինքնորոշում միավորում]] կուսակցության առաջնորդ, Խորհրդային Միության ժողովրդավարական շարժումների հիմնադիր և ղեկավար,<ref name="kp.by">[http://www.kp.by/online/news/1355885/ Саша Пятницкая. В Ереване пытались убить кандидата в президенты Армении. Комсомольская Правда]</ref><ref name="kavkaz-uzel.ru">[http://www.kavkaz-uzel.ru/articles/218480/ Айрикян Паруйр Аршавирович. Биография. Кавказский узел]</ref><ref>[http://persones.ru/biography-10849.html Паруйр Айрикян: биография]</ref> գրող, երգահան։<ref name=bio/><ref name="kp.by"/>

Ինքնորոշման շարժումն իր արձագանքն ու զարգացումը գտավ [[Արցախ]]ում, որի ժողովուրդը, մարզային խորհրդի՝ [[Ադրբեջան]]ի կազմից դուրս գալու և Հայաստանին վերամիավորվելու փետրվարյան որոշմամբ վերջ դրեց Մոսկվա խնդրագրեր ուղարկելու գործելակերպին և կրեմլին դրեց ծանր իրավիճակի մեջ։ Հայրիկյանը արցախյան ինքնորոշման, դրան հաջորդած սումգայիթյան ջարդերի, դրանցում [[Կրեմլ]]ի հանցավոր դերակատարության վերաբերյալ տեղեկատվության վստահելի աղբյուր էր արտերկրի լրատվամիջոցների համար։ «Ժողովրդավարության ու հրապարակայնության» վայ-բեմադրիչ [[Միխայիլ Գորբաչով]]ը, որը ազատ էր արձակել բոլոր քաղկալանավորներին, հանձնարարեց կրկին (չորրորդ անգամ) կալանավորել Հայրիկյանին։ Դա տեղի ունեցավ 1988 թ. մարտին, Մոսկվայում, արտերկրի լրագրողների հետ Հայրիկյանի հանդիպումից հետո։ Հաջորդ օրը՝ մարտի 23-ին նրան տեղափոխեցին Երևան՝ ՊԱԿ-ի բանտ։ Հուլիսի 20-ին մոսկովյան իշխանությունները Հայրիկյանին հատուկ օդանավով, ձեռնակապերով տեղափոխեցին նախ Մոսկվա, այնուհետև, մեկ այլ հատուկ օդանավով՝ Եթովպիա։<ref name="kp.by"/> Դրանից հետո նա անցավ Եվրոպա, այնուհետև՝ ԱՄն։<ref>[http://www.nytimes.com/1988/08/14/world/armenian-calls-dispute-political-not-ethnic.html Armenian Calls Dispute Political, Not Ethnic By Mark A. Uhlig, New York Times, August 14, 1988]</ref> Բռնի տարագրյալի վիճակում Հայրիկյանը մնաց մինչև 1990 թ. նոյեմբերը, որից հետո, միջազգային հանրության ճնշման տակ Գորբաչովը հարկադրված էր վերականգնել Հայրիկյանի քաղաքացիությունը և թույլատրեց վերադառնալ հայրենիք։ Նույն թվականին, դարձյալ տարագրության մեջ, Հայրիկյանն ընտրվեց Հայաստանի այն ժամանակվա խորհրդարանի՝ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր։