«Լուսնի խավարում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Լուսին ՀոթՔաթ գործիքով
No edit summary
Տող 1.
{{Խմբագրվում է|Իտա Զակալաշվիլի}}
[[Պատկեր:Solar lunar eclipse diagram.png|280px|մինի|Լուսնի խավարման սխեմա]]
'''Լուսնի խավարում''', երևույթ, որի ժամանակ [[Երկիր]]ը հայտնվում է [[Արեգակ]]ի և [[Լուսին|Լուսնի]] միջև։ Արեգակից լուսավորվող Երկիրը հակառակ ուղղությամբ կոնաձև ստվեր է գցում՝ շրջապատված կիսաստվերով։ Այսպիսի դասավորության հետևանքով Լուսինն ընկնում է Երկրի ստվերի մեջ և տեղի է ունենում Լուսնի խավարում։ Լուսնի խավարումը կոչվում է լրիվ, եթե այն ամբողջապես ընկղմվում է Երկրի ստվերի մեջ։ Իսկ եթե ստվերում է գտնվում Լուսնի սկավառակի միայն մի մասը, ապա լինում է մասնակի խավարում։
[[Պատկեր:Lunar eclipse April 15 2014 California Alfredo Garcia Jr1.jpg|280px|մինի|Լուսնի լրիվ խավարում]]
[[Պատկեր:Blood Moon.tif|280px|մինի|Լուսնի խավարման անցման ժամանակաշրջան]]
'''Լուսնի խավարում''', երևույթ(Lunar Eclipse), որիԼուսնի խավարումը տեղի է ունենում, ժամանակերբ [[Երկիր]]ըԵրկիրը հայտնվումգտնվում է [[Արեգակ]]իԱրեգակի և [[Լուսին|Լուսնի]] միջև։ Արեգակից լուսավորվող Երկիրը հակառակ ուղղությամբ կոնաձև ստվեր է գցում՝ շրջապատված կիսաստվերով։ Այսպիսի դասավորության հետևանքով Լուսինն ընկնում է Երկրի ստվերի մեջ և տեղի է ունենում Լուսնի խավարում։ Լուսնի խավարումը կոչվում է լրիվ, եթե այն ամբողջապես ընկղմվում է Երկրի ստվերի մեջ։ Իսկ եթե ստվերում է գտնվում Լուսնի սկավառակի միայն մի մասը, ապա լինում է մասնակի խավարում։
 
Ի տարբերություն Արեգակի խավարման փուլի, Լուսնի խավարումը հնարավոր է դիտել միայն լիալուսնի ժամանակ։ Լուսնի լրիվ խավարումները ավելի երկարատև են՝ գրեթե երկու ժամ։ Սեփական լույս չունենալու պատճառով թվում է, թե լրիվ խավարման փուլում Լուսինը չպետք է երեևա, սակայն այն մեզ է ներկայանում դեղնակարմրավուն երանգով։ Բանն այն է, որ Արեգակի ճառագայթները, շոշափելով Երկրի մակերևույթն ու երկար ճանապարհ անցնելով նրա մթնոլորտով, կարմրում են ու բեկվելով՝ ուղղվում դեպի Լուսին։ Այս պատճառով էլ Լուսնի լրիվ խավարումը երբեմն անվանում են «Արյունոտ Լուսին» (Blood Moon), որը, սակայն, գիտական տերմին չէ։
Տող 14 ⟶ 17՝
 
==Լուսնի խավարումը մշակույթում==
ԿանՇատ որոշ մշակույթներ, որոնքմշակույթներում ունենկան առասպելներ և սնահավատություններ լուսնի խավարման հետ կապված՝կապված, համարելովըստ այնորոնց Լուսնի խավարումը լավ կամ վատ նշան։նշան է։ Օրինակ՝ եգիպտացիները կարծում էին, որ լուսնի խավարումը ոչ այլ ինչ է, քան խոզ, որը որոշ ժամանակով կուլ է տալիս լուսինը։ Այլ մշակույթներում կարծեւմ են, որ Լուսինը կուլ են տալիս ուրիշ կենդանիներ, օրինակ հովազը` Մայաների մշակույթում, կամ եռոտանի դոդոշը՝ Չինաստանում։
 
Այլ մշակույթներում կարծում են, որ Լուսինը կուլ են տալիս ուրիշ կենդանիներ, օրինակ հովազը` Մայաների մշակույթում, կամ եռոտանի դոդոշը՝ Չինաստանում։ Չինաստանում կային նաև որոշ քաղաքակրթություններ, որոնք հավատում էին, որ կարող էին խանգարել վիշապին, որ կծի Լուսինը՝ զանգերը ղողանջելով։ 19-րդ դարում՝ Լուսնի խավարման ժամանակ, չինական նավատորմը, այդ հավատքի պատճառով հրդեհել է իր հրետանին։
[[Կատեգորիա:Լուսին]]
 
Մշակութային որոշ խմբեր կարծում էին, որ ինչ-որ դև կուլ է տալիս Լուսինը, որին հնարավոր էր քշել՝ քարեր շպրտելով և նրան անիծելով։ Հին հույները դեռ անտիկ ժամանակներից կարծում էին, որ Երկիրը կլոր է և օգտագործում էին Լուսնի խավարման ստվերը որպես ապացույց։ Հնդիկները կարծում էին, որ փրկության համար հարկավոր էր խավարումից հետո լողալ Գանգես գետում։
 
Հարավ-արևելյան ասիացիները կարծում էին, որ հղի կանայք լուսնի խավարման ժամանակ պետք է ոչինչ չանեին, նույնիսկ տնից դուրս չգային, որովհետև նրանց բոլոր արարքները կանդրադառնային երեխայի վրա։ Օրինակ եթե ճաշ պատրաստելիս լինեին, ապա երեխայի մաշկը կլիներ փոքր-ինչ այրված, կամ եթե ներարկվեին այդ ընթացքում, երեխան կծնվեր սպիերով։
 
Սակայն բոլոր մշակույթներում չէ, որ Լուսնի խավարումը վատ նշան է։ Օրինակ Աֆրիկայում կար առասպել, ըստ որի խավարման ժամանակ արևն ու լուսինը միմյանց հետ կռվելուց հետո հաշտվում էին։