«Ալբանիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
չ Պատմական դրվագը տեղափոխվել է համապատասխան բաժին և խմբագրվել է։ |
||
Տող 32.
== Անվան ստուգաբանությունը ==
1571 թ. վերջին թուրքերը վենետիկցիներին վերջնականապես դուրս են մղում Ալբանիայի տարածքից։ Լեռնային հյուսիսը պահպանում է որոշ ինքնավարություն։ Ալբանիայում աստիճանաբար տարածվում է [[Իսլամ]]ը։▼
Օսմանյան տիրապետությունը պահպանվեց մինչև XX դ. սկիզբը, երբ Առաջին Բալկանյան պատերազմի ընթացքում Ալբանիայի տարածքը օկուպացվեց չեռնոգորական, սերբական և հունական զորքերի կողմից։▼
▲1912 թ. նոյեմբերի 28-ին Վլյոռայում հռչակվեց անկախությունը։ 1912-1913 թթ. [[Ավստրո-Հունգարիա]]ն, [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Իտալիա]]ն, [[Ռուսաստան]]ը և [[Ֆրանսիա]]ն ճանաչեցին սկզբում ինքնավարությԱնվանումը ծագում է իլլիրիական ''olba'' բառից, որը նշանակում է լեռ կամ լեռնային երկիր։ Մյուս մեկնաբանումը լատիներեն է ալբիս-ը նշանակում է սպիտակ, [[12-րդ դար|12]]-[[13-րդ դար]]երում երբ [[վենետիկ]]ցիները ափ դուրս եկան այս երկրում բնակիչները նրանց դիմավորեցին իրենց սպիտակ ազգային տարազով։ ''Shqipëria'' ինքնանվանումը նշանակում է «արծվի երկիր» ([[ալբաներեն]] արծիվ՝ ''shqiponjë'')։ Ըստ այլ վարկածի, այդ անվանումը ծագում է ալբաներեն ''shqip''՝ «խոսել հասկանալի» բառից։<ref>[http://www.slideshare.net/mskh/bararan3-s-v#btnNext Աշխարհագրական և պատմական անձնանունների բառարան]</ref>
== Պատմություն ==
Տող 46 ⟶ 43՝
1381 թ. [[թուրքեր]]ը թափանցում են Ալբանիայի տարածք և միջցեղային պատերազմում սատարում են տոպիա ցեղին ընդդեմ բալշեյ ցեղի։ Թուրքերն ալբանացիներին անվանում էին առնաուտներ։ XV դ. կեսին թուրքերին դիմադրություն էր ցույց տալիս ազգային հերոս [[Սկանդերբեգ]]ը։ունը, իսկ ապա Ալբանիայի անկախությունը [[Թուրքիա]]յից։
[[Առաջին աշխարհամարտ]]ի տարիներին Ալբանիան վերածվեց ռազմական գործողությունների թատերաբեմի։
▲1571 թ. վերջին թուրքերը վենետիկցիներին վերջնականապես դուրս են մղում Ալբանիայի տարածքից։ Լեռնային հյուսիսը պահպանում է որոշ ինքնավարություն։ Ալբանիայում աստիճանաբար տարածվում է [[Իսլամ]]ը։
▲Օսմանյան տիրապետությունը պահպանվեց մինչև XX դ. սկիզբը, երբ Առաջին Բալկանյան պատերազմի ընթացքում Ալբանիայի տարածքը օկուպացվեց չեռնոգորական, սերբական և հունական զորքերի կողմից։
1912 թ. նոյեմբերի 28-ին Վլյոռայում հռչակվեց անկախությունը։ 1912-1913 թթ. [[Ավստրո-Հունգարիա]]ն, [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, [[Գերմանիա]]ն, [[Իտալիա]]ն, [[Ռուսաստան]]ը և [[Ֆրանսիա]]ն ճանաչեցին սկզբում ինքնավարությունը, հետագայում նաև անկախությունը՝ 1913 թ Լոնդոնի համաժողովի ընթացքում։
1915 թ. ապրիլին [[Անտանտ]]ի երկրներն ու Իտալիան ստորագրեցին գաղտնի պայմանագիր, որը վերացնում էր Ալբանիայի անկախությունը։ Պատերազմի ավարտին նրա տարածքն օկուպացված էր իտալական, սերբական և հունական զորքերի կողմից։
1920 թ. հունվարի 21-31-ին ալբանական ազգային կոնգրեսը կրկին հռչակեց երկրի անկախությունը և պետության մայրաքաղաք հռչակեց [[Տիրանա]]ն։
Երկրում իշխանության եկավ ավատական-հողատիրական Զոգուի խմբավորումը, ով ճնշեց դեմոկրատական շարժումը և սկզբում իրեն հռչակեց նախագահ, իսկ 1928 թ. հունվարի 1-ին՝ Ալբանիայի թագավոր։
| |||