«Նախճավան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ →Գրականություն: clean up, փոխարինվեց: → (17), ի: → ի։, ջ: → ջ։ (22) oգտվելով ԱՎԲ |
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
||
Տող 5.
== Պատմություն ==
Դեռևս [[նոր քարի դար]]ի շրջանից սկսած Նախճավան-Նախիջևան քաղաքի մերձակայքում օգտագործվել է աղի հանքը։ Հայտնի են Քյուլ Թափա [[Պղնձի-քարի դարը Հայկական լեռնաշխարհում|պղնձաքարի
Ըստ [[Աստվածաշունչ|Աստվածաշնչի]] առասպելի Նախիջևան անվանումը կապված է [[Նոյ]]ի իջևանած առաջին վայրի («Նախ իջևան») հետ։ Օտարազգի մատենագրության մեջ Նախիջևանը տարբեր ժողովուրդների մոտ տարբեր անվանումներ է ունեցել։ Օրինակ, [[հույներ]]ը Նախիջևանը կոչել են ''Նախսուանա'', [[արաբներ]]ը՝ ''Նեշևի'', ''Նեշուի'', [[պարսիկներ]]ը՝ ''Նախուա'', ''Նախճեվան'', ''Նաուշա'', ''Նագշիջիհան''։ [[Թուրքեր]]ը Նախիջևանը ևս կոչել են ''Նագշիջիհան'', որ նշանակում է նկար (կամ զարդ) աշխարհի<ref>Ե. Լալայան, Նախիջևանի ոստիկանական շրջան (առանձնատիպ «Ազգագրական հանդեսից»), Թիֆլիս, 1906, էջ 14 —15</ref><ref>Թուրքակաան աղբյուրներ, հատ. Գ. էվլիյա Չելեբի, ծանոթագրությոլնները Ա. Խ. Սաֆրաստյանի, Եր., 1967, էջ 71</ref>։
Տող 19.
== Գրականություն ==
* Թադևոս Հակոբյան,,Հայաստանի պատմական աշխարհագրություն<nowiki>''</nowiki>, Երևան, «Միտք», 1981։
* Այվազյան,,Նախիջևան. պատկերազարդ բնաշխարհիկ հանրագիտակ,,, Երևան, :
* Քառյան Սամսոն,,Նախիջևան (հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը)՚', Երևան, 2011, 240 էջ։
* Աղայան Ծատուր,,Հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարի պատմությունից՚', Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1976, 872 էջ։
* Աղայան Ծատուր,,Հոկտեմբերը և հայ ժողովրդի ազատագրական պայքարը 1917-1920 թթ.՚', Երևան, Երևանի համալսարանի հրատարակչություն, 1982, 416 էջ։
* Անդրանիկ Չելեպյան,,Զորավար Անդրանիկ և հայ հեղափոխական շարժումը՚', (կենսագրական ակնարկ), Երևան, ,,Արևիկ<nowiki>''</nowiki> հրատարակություն, 1990, 720 էջ։
* Ավետիսյան Հրանտ,,Հայկական հարցը 1918 թվականին՚', Երևան, 1997:
* Արզումանյան Մակիչ,,Արհավիրքից վերածնունդ՚', Երևան, ,,Հայաստան՚', հրատարակչություն, 1973, 584 էջ։
* Բաբկեն Խուդավերդյան,,Զանգեզուր (1917-1921 թթ.)՚', Երևան, 1988, 188 էջ։
* Գալոյան Գալուստ,,Հայաստանը և Մեծ տերությունները 1917-1923 թթ.՚', ՀՀ ԳԱԱ,,Գիտություն՚' հրատարակչություն, Երևան, 1999, 540 էջ։
* Գարեգին Նժդեհ,,Երկեր՚', հատ. 2., Երևան, 2002:
* Գևորգ Ղարիբջանյան,,Ժողովրդական հերոս Անդրանիկ՚', Երևան, ,,Հայաստան՚' հրատ., 1990, 248 էջ։
* Եփրիկյան Արմինե,,Հայաստանի Հանրապետության իշխանության տարածումը Նախիջևանում 1919 թ. (փաստաթղթեր)՚', ,,ԲՀԱ՚', ՀԱԱ, 2004, թիվ 1, էջ 47-59:
* Եփրիկյան Արմինե,,Նախիջևանը 1917-1921 թթ. (ատենախոսության սեղմագիր)՚', Երևան, 2007, 26 էջ։
* Եփրիկյան Արմինե,,Փաստաթղթեր Շարուր-Նախիջևանի հայ գաղթականների մասին՚', ,,ԲՀԱ՚', ՀԱԱ, 2009, թիվ 2, էջ 55-65:
* Զոհրաբյան Էդիկ,,Ազգամիջյան կռիվները Երևանի նահանգում 1918 թ.՚', Երևան, 2000, 146 էջ, էջ 53-135:
* Զոհրաբյան Էդիկ,,Մեծ Բրիտանիայի քաղաքականությունը Շարուր-Նախիջևանի հարցում 1919 թ. առաջին ամիսներին՚', ,,Բանբեր Երևանի Համալսարանի։ Հասարակական գիտություններ՚', Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2001, թիվ 2, էջ 3-22:
* Զոհրաբյան Էդիկ,,Նախիջևանյան հիմնահարցը 1920 թ. մայիս – 1921 թ. հոկտեմբեր՚', Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2010, 428 էջ։
* Զոհրաբյան Էդիկ,,Նախիջևանյան հիմնախնդիրը և Հայաստանի,,դաշնակիցները՚' (1918 թ. դեկտեմբեր – 1920 թ. ապրիլ)'՚, Երևան, 2002, 266 էջ։
* Լազեան Գաբրիէլ,,Հայաստան եւ հայ դատը հայ եւ ռուս յարաբերութիւններու լոյսին տակ՚', Երեւան, ,,Ադանա՚', 1991, 436 էջ։
* Խուրշուդյան Լենդրուշ,,Հայաստանի բաժանումը 1920 թվականին՚', Երևան, 2002:
* Կարապետյան Մհեր,,Հայաստանը 1912-1920 թվականներին'՚, Երևան, ,,Զանգակ – 97'՚ հրատարակչություն, 2003, 400 էջ։
* Հախնազարեան Յովհաննէս,,Գողթան գաւառ (պատմագրութիւն եւ յուշագրութիւն)՚', Անթիլիաս, 1987, 288 էջ։
* Հայ ժողովրդի պատմություն, հատոր VII. ,,Սովետական իշխանության հաղթանակը Հայաստանում և Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետությունը Սոցիալիստական Շինարարության ժամանակաշրջանում (1917-1941 թթ.)՚', Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1967, 656 էջ։
* Հայաստանի ազգային արխիվ, ֆ. 314, ց. 1, գ. 163, թ. 1-12:
* Հայաստանի Հանրապետությունը 1918-1920 թթ. (քաղաքական պատմություն), (փաստաթղթերի և նյութերի ժողովածու), խմբ. Գ. Գալոյան, Վլ. Ղազախեցյան, Երևան, 2000:
* Հայկական Նախիջևանի օրհասական մաքառումը 1918-1920 թթ., տե'ս,,Հայոց պատմություն. հիմնահարցեր'՚, խմբ. Հր. Ռ. Սիմոնյան, Երևան, ԵՊՀ, 2012, էջ 575-580:
* Հայոց պատմություն, հատ. IV, գիրք I. Նորագույն ժամանակաշրջան (1918-1945 թթ.), ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտ, Երևան, ,,Զանգակ – 97՚' հրատարակչություն, 2010, 800 էջ։
* Հարությունյան Աշոտ,,Թուրքական ինտերվենցիան Անդրկովկաս 1918 թ. և ինքնապաշտպանական կռիվները'՚, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1984, 356 էջ։
* Հարությունյան Կլիմենտ,,Հայկական ազգային զորամիավորումները 1918-1945 թթ.՚', Երևան, 2003:
* Հենրիկ Ազատյան,,Բախտորոշ պայմանագրեր՚', Երևան, ,,Տիգրան Մեծ՚' հրատ., 2002, 172 էջ։
* Հրաչիկ Սիմոնյան,,Անդրանիկի ժամանակը՚', երկու գրքով, Բ. գիրք, Երևան, ,,Կաիսա'՚ հրատարակչություն, 1996, 832 էջ, էջ 193-308:
* Հրաչիկ Սիմոնյան,,Թուրք-հայկական հարաբերությունների պատմությունից՚', Երևան, ,,Հայաստան՚' հրատ., 1991, 632 էջ։
* Ղուլյան Յուրիկ,,Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի հանրապետության դիվանագիտական հարաբերությունները 1918-1920 թվականներին՚', Երևան 2005:
* Նախիջևան-Շարուրը 1918-1921 թթ. (փաստաթղթեր և նյութեր), խմբ. պրոֆ. Վլ. Ղազախեցյանի, ,,ԲՀԱ՚', ՀԱԱ, 1993, թիվ 1-2, 392 էջ, էջ 30-319:
* Նախիջևանի հիմնահարցը Մոսկվայի 1921 թ. մարտի 16-ի ռուս-թուրքական պայմանագրում (գիտաժողովի նյութեր), Երևան, 2001, 204 էջ։
* Ռուբէն,,Հայ յեղափոխականի մը յիշատակները՚', 7 հատորով, հատ. Է. ,,Արտասահման, Սասուն, Հայաստանի Հանրապետութիւն՚', Երեւան, 1991:
* Սիմոն Վրացյան,,Հայաստանի Հանրապետություն՚', Երևան, ,,Հայաստան՚' հրատ., 1993, 704 էջ։
* Վաղարշակ Հովակիմյան,,Դժվարին տարիներ'՚, Երևան, ,,Հայաստան'՚ հրատ., 1988, 208 էջ։
* Վանիկ Վիրաբյան,,Հայկական հետախուզությունը Առաջին հանրապետության տարիներին՚', Երևան, 2003:
* Վարդան Գէորգեան,,Լեռնահայաստանի հերոսամարտը (1919-1921 թթ.)՚', Երեւան, 1991:
== Արտաքին հղումներ ==
| |||