«Վաալ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 29.
|Վիքիպահեստ =
}}
'''Վաալ'''<ref>{{Книга:СГНЗС|66}}</ref> ({{lang-af|Vaalrivier}}, ''Ֆալրիֆիր''<ref>Инструкция по передаче на картах географических названий Южно-Африканской Республики (с языка африкаанс). - М., 1968. - С. 23.</ref>;, {{lang-en|Vaal River}}), գետ [[Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն|ՀԱՀ]]-ում, [[Օրանժ (գետ)|Օրանժ գետի]] գետի ամենամեծ վտակը<ref name="Викитека ЭСБЕ Вааль">{{ВТ-ЭСБЕ|Вааль}}</ref>։ Երկարությունը մոտ 1250 կմ<ref name="БСЭ">{{БСЭ3}}</ref>, ջրահավաք ավազանի մակերեսը 196&nbsp;438&nbsp;կմ², ջրի տարեկան միջին ծախսը 124,59 մ³/վ<ref name="grida">{{cite web|url=http://www.ngo.grida.no/soesa/nsoer/issues/water/state2.htm|title=State of freshwater systems and resources: # 2|work=Department of Environmental Affairs and Tourism|lang=en|accessdate=2011-12-19|archiveurl=http://www.webcitation.org/65jaJ54Lr|archivedate=2012-02-26}}</ref>։ Գետի ակունքները տեղակայված են [[Դրակոնյան լեռներ]]ում<ref name="БСЭ"/>, Մպումալանգեում, Յոհանսբուրգի արևելյան մասում, Էրմելոյից 30 կմ դեպի հյուսիս և [[Հնդկական օվկիանոս]]ից մոտավորապես 240 կմ հեռու<ref>Times Comprehensive Atlas, 12th ed. Times Books, London, 2007</ref>։ Գետը հոսում է դեպի արևմուտք՝ թափվելով [[Օրանժ (գետ)|Օրանժ գետ]] գետը։ը։
 
Գետի հյուսիսային ափում ընկած են Մպուալանգա և Գաուտենգ քաղաքները և Հյուսիս-արևմտյան նահանգը, իսկ հարավայինում՝ Ֆրի Սթեյթ նահանգը։
Տող 44.
 
== Պատմություն ==
Պատմականորեն՝ գետի վերին հոսանքն օգտագործվել է Բասուտո ցեղի Մոշվեվշե I-ի (1820—18501820-1850) թագավորության ժամանակաշրւանում։ Ապա այն դարձել է Տրանսվաալի և Օրանժի Անկախ հանրապետության սահմանագիծը։ «Տրանսվաալ» նշանակում էր «Վաալից այն կողմ»։ Այդ անվանումը կապված է Կապի և Նատալի գաղութների հետ, որոնք այդ ժամանակաշրջանում համարվել են եվրոպական բնակչության հիմնական բնակավայրերը և տեղակայված էին Վաալից դեպի հարավ։
 
[[Անգլո-բուրական պատերազմ]]ի ժամանակ (1899—19021899-1902) գետի ափերին տեղի են ունեցել մի քանի ընդհարում կռվող կողմերի միջև<ref name="Викитека ВЭС">{{ВТ-ВЭС|Вааль}}</ref>։
 
Վաալի հոլանդական (հետագայում՝ աֆրիկաանս) անվանումը համարժեք է գոտենտոտական ցեղի ''Tky-Gariep'' անվանմանը<ref name="OB">{{cite book|last = du Plessis|first = E.J.|title=Suid-Afrikaanse berg- en riviername|publisher=Tafelberg-uitgewers,Cape Town|year=1973|pages=326, 221|isbn = 0-624-00273X}}</ref>։ Ինչպես Վաալը, այնպես էլ «Tky»-ը նշանակում է «թխաթույր» կամ «պղտոր», ջրի տեսքի պատճառով, քանի որ վարարման ժամանակաշրջանում տիղմ է լցվում։ Գետի վերին հոսանքը կոչվել է «Likwa» (հյուսային նդեբելերեն լեզվով), «Ikwa» զուլուերենով, «ilikwa» սվատերի լեզվով, «lekwa» սեսոտոներենով կամ «cuoa», այդ բոլոր անվանումները մատնանշում են գետի հավասար հոսանքը։
Տող 61.
* [http://www.islandestate.co.za Vaal de Grace Estate]
* [http://www.nwu.ac.za/content/nwu-vaal-triangle-campus-profile-vaal-triangle-campus University Campus on banks of Vaal river]
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Աֆրիկայի գետեր]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Վաալ» էջից