|
[[Պատկեր:IMTFE court chamber.jpg|մինի|Դատական լսումներից մեկի ժամանակ ([[1946]])]]
'''Տոկիոյի դատավարություն''', դատավարություն ընդդեմ պատերազմի [[Ճապոնիա]]ն, գլխավոր հանցագործների ([[3]] [[մայիս]]ի 1946–[[1912]] [[նոյեմբեր]]ի [[1948]], [[Տոկիո]])։ Հեռավոր [[Արևելք]]ի համար միջազգային ռազմական տրիբունալի (կազմակերպվել էր [[1946]]-ի [[հունվար]]ի [[19]]-ին՝ ԱՍՀՄ–ի, [[ԱՄՆ]]–ի, [[Չինաստան]]ի, [[Մեծ Բրիտանիա]]յի, [[Ավստրալիա]]յի, [[Կանադա]]յի, [[Ֆրանսիա]]յի, [[Նիդերլանդներ]]ի, [[Նոր Զելանդիա]]յի, [[Հնդկաստան]]ի և [[Ֆիլիպիններ]]ի ներկայացուցիչներից) դատին էր հանձնվել [[28]] մարդ, այդ թվում՝ [[4]] նախկին պրեմիեր մինիստր (Տոձիո, Խիրանումա, Խիրոտա, Կոյսո), [[11]] նախկին մինիստր (Արակի, Խատա, Խոսինո, Իտագակի, Կայյա, Կիդո, Սիմադա, Սուձուկի, Տոգո, Սիգեմիցու, Մինամի), [[2]] դեսպան (Օսիմա, Աիրատորի), բարձրագույն հրամանատարության [[8]] ներկայացուցիչ (Դոիխարա, Կիմուրա, Մուտո, Օկա, Սատո, Ումեձու, Մացուի, Խասիմոտո)։ Մեղադրյալներին տրամադրված էին պաշտպանության լայն հնարավորություններ, յուրաքանչյուրն ուներ մի քանի փաստաբան, այդ թվում՝ ԱՄՆ–ից։ Դատավարության ընթացքում կայացել է [[818]] դռնբաց դատական նիստ, հարցաքննվել [[1194]] վկա, ընդունվել 4356 փաստաթղթային ապացույց։ Բոլոր ամբաստանյալների մեղքը հաստատվել Է։ Տրիբունալի դատավճռով Տոձիոն, Իտագակին, Խիրոտան, Մացուին, Դոիխարան, Կիմուրան և Մուտոն դատապարտվեցին մահվան՝ կախաղանի միջոցով, 16 մարդ դատապարտվեց ցմահ (այդ թվում՝ Կոյսոն, Իփրանուման, Արակին, Ումեձուն), Տոգոն՝ 20, Աիգեմիցուն՝ [[7]] տարվա բանտարկության։ Դատավարության ընթացքում արտաքին գործերի նախկին մինիստր Մացուոկայի և ծովակալ Նագանոյի մահվան հետևանքով գործը նրանց մասով կարճվեց, իսկ պրոգրեսիվ պարալիչով տառապող Օկավայի մասով՝ կասեցվեց։ ▼'''Հեռավոր Արևելքի միջազգային ռազմական տրիբունալ''', հայտնի նաև որպես՝ '''Տոկիոյի դատավարություն''', դատավարություն, որի ժամանակ քննվել են Կայսերական Ճապոնիայի կատարած [[ռազմական հանցագործություն]]ները։
Տրիբունալը մերկացրեց [[Արևելյան Ասիա]]յում Ճապոնիան, իմպերիալիստների «Նոր կարգերի» հաստատման իսկական նպատակը և արձանագրեց, որ [[1928]]–[[1945]] թվականներին ճապոնիայի արտաքին և ներքին քաղաքականության գլխավոր ուղղությունը եղել է ագրեսիվ պատերազմների նախապատրաստումն ու սանձազերծումը, [[Ֆաշիստական Գերմանիա]]յի ու [[Իտալիա]]յի հետ համաշխարհային տիրապետության հաստատումը։ Տրիբունալը հավաստեց, որ ՍԱՀՄ–ի դեմ ագրեսիվ գործողությունները ճապոնիայի արտաքին քաղաքականության հիմնական օղակներից Էր։ Նրա «չեզոքությունը» միայն քող էր մինչև ԱՄՀՄ–ի դեմ պատերազմի սանձազերծումը նախապատրաստվելու և Գերմանիային ցուցաբերող օգնությունը թաքցնելու համար։ Տրիբունալն ընդունեց, որ Ճապոնիան, իմպերիալիստներն երկու անգամ սանձազերծել են
ագրեսիվ պատերազմ, [[1938]] թվականին՝ Խասան լճի շրջանում ՍՍՀՄ–ի, և [[1939]] թվականին՝ Խալխին Գոլի շրջանում ԱՍՀՄ–ի և [[ՄԺՀ]]–ի դեմ։ Ճապոնիայի կառավարությունը երկար տարիներ զավթողական պատերազմ է վարել Չինաստանի դեմ։ ճապոն, զինվորականությունն առանց պատերազւք հայտարարելու հարձակվեյ է ամեր․ Փյոռլ Հարբոր ռազմ, բազայի, ինչպես նաև Հոնկոնգի և Սինգապուրի վրա։ Տոկիոյի դատավարությունը ինչպես և [[Նյուրնբերգյան դատավարություն]]ը, կարևոր նշանակություն ունեցավ ագրեսիան միջազգային–իրավական մակարդակով հանցագործություն որակելու գործում։
▲'''Տոկիոյի դատավարություն''', դատավարություն ընդդեմ պատերազմի [[Ճապոնիա]]ն, գլխավոր հանցագործների ([[3]] [[մայիս]]ի 1946–[[1912]] [[նոյեմբեր]]ի [[1948]], [[Տոկիո]])։ Հեռավոր [[Արևելք]]ի համարԱրևելքի միջազգային ռազմական տրիբունալի ( կազմակերպվել էրհիմնադրված [[1946]] -ի թվականի [[ հունվար]]իհունվարի [[19]]-ին՝ ԱՍՀՄ–ի, [[ԱՄՆ]]–ի, [[Չինաստան]]ի, [[Մեծ Բրիտանիա]]յի, [[Ավստրալիա]]յի, [[Կանադա]]յի, [[Ֆրանսիա]]յի, [[Նիդերլանդներ]]ի, [[Նոր Զելանդիա]]յի, [[Հնդկաստան]]ի և, [[Ֆիլիպիններ]]ի ներկայացուցիչներիցև [[Խորհրդային միություն|Խորհրդային Միության]] կողմից) դատին էր հանձնվել [[28 ]] մարդանձ, այդ թվում՝ [[4 ]] նախկին պրեմիեր մինիստրվարչապետ (Տոձիո, ԽիրանումաՀիրանումա, ԽիրոտաՀիրոտա, Կոյսո), [[11 ]] նախկին մինիստրնախարար (Արակի, ԽատաՀաթա, ԽոսինոՀոսինո, Իտագակի, Կայյա, Կիդո, Սիմադա, Սուձուկի, Տոգո, Սիգեմիցու, Մինամի), [[2 ]] դեսպան (Օսիմա, Աիրատորի), բարձրագույն հրամանատարության [[8 ]] ներկայացուցիչ ( ԴոիխարաԴոիհարա, Կիմուրա, Մուտո, Օկա, Սատո, Ումեձու, Մացուի, ԽասիմոտոՀաշիմոտո)։ Մեղադրյալներին տրամադրված էին պաշտպանության լայն հնարավորություններ, յուրաքանչյուրն ուներ մի քանի փաստաբան, այդ թվում՝ ԱՄՆ–ից։փաստաբան։ Դատավարության ընթացքում կայացել է [[818 ]] դռնբաց դատական նիստ, հարցաքննվել [[1194 ]] վկա, ընդունվել 4356 փաստաթղթային ապացույց։ Բոլոր ամբաստանյալների մեղքը հաստատվել Է։ Տրիբունալի դատավճռով Տոձիոն, Իտագակին, ԽիրոտանՀիրոտան, Մացուին, ԴոիխարանԴոիհարան, Կիմուրան և Մուտոն դատապարտվեցին մահվան՝[[Մահապատիժ|մահապատժի]]՝ կախաղանի[[կախաղան]]ի միջոցով, 16 մարդ դատապարտվեց [[Ցմահ բանտարկություն|ցմահ ազատազրկման]] (այդ թվում՝ Կոյսոն, Իփրանուման, Արակին, Ումեձուն), Տոգոն՝ 20, Աիգեմիցուն՝ [[7 ]] տարվա բանտարկության։ Դատավարության ընթացքում արտաքին գործերի նախկին մինիստրնախարար Մացուոկայի և ծովակալ Նագանոյի մահվան հետևանքով գործը նրանց մասով կարճվեց, իսկ պրոգրեսիվ[[հոգեկան պարալիչովհիվանդություններ]]ով տառապող Օկավայի[[Սյումեյ Օկավա|Օկավա]]յի մասով՝ կասեցվեց։
{{Ճապոնիա-անավարտ}}
{{ՀՍՀ}}
[[Կատեգորիա:Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]
{{DEFAULTSORT:Հեռավոր Արևելքի միջազգային ռազմական դատարան}}
[[Կատեգորիա:Պատերազմ]]
|
