«Ռադոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ r2.7.1) (Ռոբոտը ավելացնում է․: an:Radón
չ Ռոբոտը ավելացնում է․: kv:Радон; cosmetic changes
Տող 1.
[[Պատկեր:Rn-TableImage.png|thumb|Ռադոն]]
'''Ռադոն''' - քիմիական տարր է որի նշանն է Rn և ատոմային թիվը՝ 86 [[պարբերական աղյուսակ]]ում։
Ռադոնը որպես առանձին քիմիական տարր հայտնաբերվել է 1900 թվականին Ֆրիդրիխ Էռնստ Դոռնի կողմից և սկզբնական շրջանում անվանվել է էմանացիա։ 1908 թվականին Ուլիամ Ռամսելը և Ռոբերթ Գրեյը այն անվանեցին նիտոն (Nt)։ Այն ռադոն անվամբ սկսել է կոչվել 1923 թվականից սկսած։ Ռադոնն իրենից ներկայացնում է անհոտ, անհամ, անտեսանելի իներտ գազ, որի խտությունը զերո աստիճանում (ըստ Ցելսիուսի) մոտ ութ անգամ մեծ է օդի խտությունից։ Բնության մեջ ռադոնը հանդես է գալիս երեք իզոտոպների տեսքով.<br />
* '''ռադոն <sup>222</sup>Rn'''
* '''[[տորոն]] <sup>220</sup>Rn'''
* '''[[ակտինոն]] <sup>219</sup>Rn'''
 
== Ռադոն ==
Ռադոնը՝ <sup>222</sup>Rn առաջանում է [[Ուրան (տարր)|ուրան]] <sup>238</sup>U–ի ռադիոակտիվ ընտանիքում, [[ռադիում]]ի <sup>226</sup>Ra տրոհման արդյունքում։ Նրա կիստրոհման պարբերությունը համեմատած իր "քույր" իզոտոպների հետ ամենամեծն է՝ 3.825 օր։ Հայտնի է ռադոնի վնասակար ազդեցությունը մարդու օրգանիզմի վրա, այն կարող է թափանցել մարդու օրգանիզմ շնչառական ուղիներով, որից հետո նրա տրոհման արդյունքում առաջացած տարրերը կարող են հանդիսանալ ուռուցքահարուցիչ («ռակ») միջոց։ Ռադոնի առկայությունը մեր բնակարաններում բացատրվում է նրանով, որ ցանկացած նյութ իր մեջ պարունակում է ռադիոակտիվ մասնիկներ, հետևաբար այն շինարարական նյութերը, որոնք չեն անցել համապատասխան հետազոտությունները, կարող են շատ դեպքերում իրենց մեջ պարունակել անթույլատրելի բարձր աստիճանի ռադիոակտիվ նյութեր (<sup>226</sup>Ra), որոնք էլ կհանդիսանան ռադոնի «անսպառ» աղբյուր։
Եվրոպական շատ երկրներում ռադոնի թույլատրելի քանակությունը բնակարաններում ընդունված է մինչև 200 Bq/m<sup>3</sup>.
Ռադոնի և [[տորոն]]ի գլխավոր աղբյուր են հանդիսանում [[ապար]]ները և [[գրունտ]]երը ինչպես նաև շինանյութերը։
 
Տող 18.
Համարյա հետաքրքրություն չի ներկայացնում՝ կարճ կյանք ունենալու պատճառով։
 
* [[Պարբերական աղյուսակ]]
 
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}}
Տող 66.
[[kn:ರೇಡಾನ್]]
[[ko:라돈]]
[[kv:Радон]]
[[la:Radon]]
[[lb:Radon]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ռադոն» էջից