«Ազոխ (քարանձավ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 18.
 
=== Ազոխի քարանձավի պեղումները 2002-2006 ===
Բավականին մեծ տեղեկատվություն ե կորել սկզբնական պեղումների ժամանակ, քանի որ դրանք համակարգված և միջդիսցիպլինար բնույթ չէին կրում։ Ազոխի քարանձավի ծրագիրը վերսկսվել է ներկայիս միջազգային և բազմադիսցիպլինար գիտահետազոտական արշավախմբի կողմից 2002 թվականին՝ ԼՂՀ կառավարության հրավերով և շարունակվում է առ այսօր։ Արշավախմբի կողմից 2002 թվականին մեկնարկված աշխատանքներում կիրառվում են պեղումների արդի և համակարգված մեթոդներ. գտածոների եռաչափ արձանագրություն՝ գտածոների տարածային և ժամանակային բաշխվածության տեղեկատվությունն ապահովելու նպատակով, նստվացքաշերտերի զննում՝ [[Կաթնասուններ|մանր կաթնասունների]] հայտնաբերման նպատակով, [[Երկրաբանական ժամանակագրություն|երկրաբանական]] մանրազնին աշխատանք՝ ուղղված քարանձավի շերտագրության ուսումնասիրմանը, ինչպես նաև հաջորդականության [[Ռադիոմետրիա|ռադիոմետրիկ]] թվագրում։ Ներկայումս Ազոխի քարանձավում աշխատում են գիտնականներ Լեռնային Ղարաբաղի և Հայաստանի Հանրապետությունից, [[Մեծ Բրիտանիա]]յից, [[Իսպանիա]]յից և [[Իռլանդիա|Իռլանդիայի Հանրապետությունից]]: Աշխարհի ավլի քան 30 երկրներից գիտնականները հետազոտում են պեղված նյութը և իրականացնում այլ բնույթի աշխատանքներ։ Նոր հետազոտական խմբի հիմնական նպատակն է՝ համապարփակ կերպով բնութագրել [[պլեյստոցեն]]ից մինչև հոլոցեն ընկած ժամանակահատվածում հնագույն մարդկանց գաղութները և բնակեցումը [[Փոքր Կովկաս]]ում: Առ այսօր իրականցված աշխատանքի արդյունքում բացահայտվել են տեղանքի վերաբերյալ նոր հանգամանքներ, որոնք պեղումների նախորդ փուլում հայտնի չեին։ Պեղումների այս նոր փուլը հայտնաբերել է պլեյստոցենից մինչև հոլոցեն ընկած ժամնակահատվածի երկար և գրեթե շարունակական շերտագրական հաջորդականությունը։ Բացի այդ վկայություն կա, որ տարբեր ժամանակաշրջանների ընթացքում քարանձավում բնակվել են հնագույն մարդկանց երեք տեսակ՝ [[հայդելբերգյան մարդը]], [[նեանդերթալյան մարդ]]ը և [[մարդ բանական]]ը: Աշխատանքի ընթացքում հայտնաբերվել են բազմաթիվ նոր քարանձավային մուտքեր, այդ թվում՝ Ազոխ 5-ը, որը քարացուկային և հնագիտական չվնասված մնացորդներով անեղձ սրահ է։ Շերտագրական և ժամանակագրական առումով այն նման է նախկինում հայտնաբերված Ազոխ 1-ին, ուստի և այստեղ նույնպես հնագույն մարդու բնակեցման վկայություններ գտնելու հավանականություն կա։ Ազոխ 2-ի ամենահին շրջանը (շուրջ մ.թ. 780 թվական) ներկայացնում է [[Արաբական արշավանքները Հայաստան|արաբական արշավանքներարշավանքների]]ի ժամանակաշրջանը։ Այս սրահում հայտնաբերվել են խեցեղենի նմուշներ, որոնք կրում են Իսպանիայում գտնվաձ նույն ժամանակաշրջանի [[Արաբական աշխարհ|արաբական խեցեղենին]] բնորոշ հատկանիշներ։ Ազոխ 5-ի ամենավաղ ժամանակաշրջանը թվագրվում է մոտ մ.թ.ա. 384 թվականը, որը նշանավորում է երկաթի դարաշրջանի վերջը և հելլենիստական քաղաքակրթության սկիզբը։<ref>http://eprints.ucm.es/14577/1/Azokh_JHE_2010_1.pdf</ref>
 
=== Քարե գործիքներ ===
Տող 40.
 
== Գրականություն ==
* Fernández-Jalvo Y.; [http://my-azokh-experience.weebly.com/ King T].; Andrews P.; Moloney N.; Ditchfield P.; Yepiskoposyan L.; Safarian V.; Nieto Díaz M.; Melkonyan A. «Azokh Cave and Northern Armenia), in Baquedano E; Rubio Jara S; (eds.). Miscelánea . en Homenaje a Emiliano Aguirre, Volumen IV: Arqueología, Alcalá de Henares, Museo Arqueológico Regional séries, 2004, pp. 158-168.
* Grün R.; Maroro J.; Jeggins S.; Stringer C.; Robertson S.; Taylor L.; Mortimer G. and McCulloch, «M. ESR and U-series analyses of enamel and dentine fragments of the Banyoles mandible», Journal of Human Evolution, 50, 2006, pp.&nbsp;347–358.
* James N. P. and Bone Y. «Paleoecology of Cool-Water, Subtidal Cycles in MidCenozoic Limestones, Eucla Platform, Southern Australia»; Palaíos, 9, 1994, pp.&nbsp;457–476.
* Kasimova R. M. «Anthropological research of Azykh Man osseous remains». Human Evolution, 16, 2001, pp.&nbsp;37–44.;
* De Lyumley H.; Lordkipanidze D.; Féraud G.; García T.; Perrenoud C.; Falgueres C.; Gagnepain J.; Saos T. Y.; Voinchet P.; «Datation par la méthode 40 at/39 Ar de la couche de cendres volcaniques (couche VI) de Dmanissi (Géorgie) qui a livré des restes d'hominidés fossiles de 1,81 Ma». Comptes Rendus Palevol, 1, 2002, pp.&nbsp;181–189.
* Lioubine V. P. L'Acheuléen du Caucuase. ERAUL 93 Liege, Études et Recherches Archéologiques de 1'Université de Liege, pp.&nbsp;2002.
* Lioubine V. P. and Bosinski G. «The earliest occupation ofthe Caucasus region», in RIEBROEKS, W.; Kolfschoten T. (Oos.). The earliest occupation of Europe, Leiden University, 1995, pp.&nbsp;207–253.
* Meldahl K. H. and Cutler, A. H. «Neotectonics and Taphonomy: Pleistocen Molluscan Shell Accumulations in the Northern Gulf of California», Palaios, 7, 1992, pp.&nbsp;187–197.
* Murray I.; Domínguez-Alonso, P.; Fernández-Jalvo, Y.; King, T.; Andrews, P.; Yepiskoposyan, L.; Moloney, N.; Lynch, E. P.; Asryan, L.; Ditchfield, P. and Williams D. M. «Pleistocene to Holocene stratigraphy of Azokh Cave, Lesser Caucasus», [http://onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1002/(ISSN)1520-6548/earlyview Geoarchaeology] (in press).
* Gabunia L.; Vekua A; Lordkipanidze D.; Swisher C. C. Lii; Ferring R.; Justus A; Nioradze M.; Tvalchrelldze M.; Antón S.; Bosinski G.; Jóris O., De Lumley M. A; Marsuradze G. y Mouskhelishvlli A. «Earliest Pleistocene Hominid Cranial Rernains from Dmanisi, Republic of Georgia: Taxonomy, Geological Setting, and Age», Science, vol. 288, 2000, pp.&nbsp;1019–1025.
* Pruvost M.; Schwarz R.; Bessa Correia V.; Champlot S.; Braguier, S.; Morel, N.; Fernández-Jalvo, Y.; Grange, T. and Geigl E. M. «Freshly excavated fossil bones are best for ampJification of ancient DNA», Proceedings al The National Academy of Sciences of the United States of America; 104, 2007, pp.&nbsp;739–744.
* Smith, C. I.; Nielsen-Marsh, C. M.; Jans M. M. E.; Arthur P.; Nord Ag.; Collins M. J. «The strange case of Apigliano: Early fossilisation of medieval bone in southern Italy», Archaeometry, 44, 2002, pp.&nbsp;405–416.
* Fernández-Jalvo Y.; King T.; Andrews P.; Yepiskoposyan L.; Moloney N.; Murray J.; Domínguez-Alonso P.; Asryan L.; Ditchfield P.; Maoe J.; Van der.; Torres T.; Sevilla P.; Nieto Díaz M.; Caceres I.; Allué E.; Marín Monfort M. D. I.; Sanz Martín T. «Azokh Caves. Middle Pleistocene and Holocene in the Caucasus», [https://en.wikipedia.org/wiki/Journal_of_Human_Evolution Journal of human evolution] (in press).
* Moloney N., Fernández-Jalvo, Y.; King T.; Murray I.; Asryan L.; Anorews P.; Domínguez Alonso P. y Yepiskoposyan L. «The lithic assemblages from Azokh I cave, the Lesser Caucasus: 2002-2008 excavations», [http://antiquity.ac.uk/ Antiquity] (in press).
* Finlayson C.; Giles Pacheco F.; Rodríguez-Vidal J.; Fa D. A.; Gutiérrez López I. M.; Santiago Pérez A.; Finlayson G.; Allue E.; Baena Preysler J.; Caceres I.; Carrión I. S.; Fernández-Jalvo Y.; Gleed-Owen C.-P.; Jimenez Espejo F. I.; López P.; López Sarz J. A.; Riquelme Cantal La; Sánchez Marco A.; Giles Guzmán E.; Brown K.; Fuentes N.; Valarlno C. A.; Villalpando A.; Snúnger C. R.; Martínez Ruiz F. y Saka- moto T. «Late survival of Neanderthals at the southernmost extreme of Europe», Nature 443, 2006,pp.&nbsp;850–853.
 
[[Կատեգորիա:Քարանձավներ այբբենական կարգով]]