«Զբոսաշրջությունը Եգիպտոսում»–ի խմբագրումների տարբերություն

| նկարագրություն2 = [[Եգիպտական բուրգեր]] և [[Սֆինքս]]

}}

 

Զբոսաշրջության բիզնեսի աճը Եգիպտոսում պայմանավորված է նրա՝ զարգացող երկիր լինելու հանգամանքի հետ։ Եգիպտոսն ունի նպաստավոր պայմաններ զբոսաշրջիկներին գրավելու համար։ Հնագույն քաղաքակրթության և մշակութային պատմական հուշարձանների թվով Եգիպտոսը երրորդն է՝ աշխարհի երկրների ցանկում։ Դրանց թվին են պատկանում ինչպես հին եգիպտական (փարավոնական), [[Հռոմեական կայսրություն|հին հռոմեական]] ու [[Հելլենիստական մշակույթ|հին հունական]] հուշարձանները, ինչպես նաև կրոնական տեսարժան վայրերը՝ կապված [[իսլամ]]ական, [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեական]] և [[Հուդայականություն|հուդայական]] կրոնների հետ։ Պատմագիտական օբյեկտների դիտումն ու հետազոտումը Եգիպտոսում զբոսաշրջիկների մնալու ժամանակի ընդամենը 18-20%-ն են զբաղեցնում։ Նրանք իրենց ժամանցի հիմնական մասն անցկացնում են [[Միջերկրական ծով|Միջերկրական]] ու [[Կարմիր ծով|Կարմիր]] ծովերի ափերին տեղակայված առողջարաններում ու հյուրանոցներում, կատարում դեպի անապատ ճամփորդություններ, մասնակցում սպորտային և առողջարանային միջոցառումների։

 

== Պատմություն ==

Դեռ [[երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ին հաջորդող տարիներին Եգիպտոսը հայտնի զբողաշրջության կենտրոն էր։ 1951 թվականի դրությամբ զբոսաշրջիկների քանակը հասնում էր 100 000-ի։ 1975 թվականին Եգիպտոսը հեշտացրեց վիզային համակարգը, ինչը դրական նպաստեց տուրիզմի զարգացման համար։ Դա արվեց մասնավորապես [[Եվրոպա]]յի ու [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի երկրների համար։ Եգիպտոսում դեսպանատներ բացեցին [[Ավստրիա]]ն, [[Նիդերլանդներ]]ը, [[Դանիա]]ն և [[Ֆինլանդիա]]ն։ 1976 թվականին զբոսաշրջության զարգացումը դրվեց հնգամյա պլանի հիմքում, և պետության բյուջեի 12%-ն ուղղվեց հյուրանոցների և ենթակառուցվածքների (օդանավակայաններ, երկաթուղի, ավտոխճուղի) վրա։ 1979 թվականին Եգիպտոս են բերվում տուրիզմի մասնագետներ բազմաթիվ երկրներից, մասնավորապես՝ [[Թուրքիա]]յից։ 1981 թվականին Եգիպտոս էր այցելել արդեն 1.8 միլիոն, իսկ 2000 թվականին՝ 5.5 միլիոն զբոսաշրջիկ։

 

 

2010 թվականին Եգիպոս էր ժամանել 14.7 միլիոն այցելու<ref name=Ragab2014>{{cite conference|url=http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/pdf/14th_meeting_egypt.pdf|format=pdf|title=Recent development of TSA in Egypt|date=January 14–15, 2014|conference=Fourteenth Meeting of the Committee of Statistics and Tourism Satellite Account (TSA)|author=Adla Ragab|accessdate=9 October 2014 }}</ref><ref name="Egypt - international tourism">{{cite web|title=Egypt – international tourism|url=http://www.indexmundi.com/facts/egypt/international-tourism|accessdate=11 October 2014}}</ref>։ Զբոսաշրջության եկամուտները նունպես մեծացան. դրանք հասել էին $12.5 միլիարդի<ref name=Ragab2014/>։ 2013 թվականին նրանց թիվը 9,5 միլիոն էր, ովքեր Եգիպտոսին կարողացել էին բերել $5.9 միլիարդ եկամուտ<ref name=Ragab2014/>։ Զբոսաշրջության անկումը պայմանավորված էր քաղաքական խառնաշփոթով ու [[Արաբական գարուն|արաբական գարնան]] հեղափոխություններով։

2011 թվականի [[Եգիպտական հեղափոխություն (2011)|եգիպտական հեղափոխության]] ընթացքում տեղի էին ունեցել հարձակումներ նաև օտարերկրյա լրագրողների վրա, մասնավորապես՝ բրիտանացի [[Նատաշա Սմիթ]]ի <ref>[http://www.dailymail.co.uk/news/article-2165744/British-journalist-Natasha-Smith-22-recalls-horrific-sexual-assault-Egypts-Tahrir-Square.html British Journalist Natasha Smith]</ref>, [[Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն|ՀԱՀ]] քաղաքացի [[Լառա Լոգան]]ի, և այլոց։ Վայրագությունները տեղի են ունեցել մայրաքաղաք Կահիրեի Ազատության հրապարակում ({{lang-ar|ميدان التحرير}}՝ ''մեյդան ալ-թահրիր'')։ Զանգվածային անկարգություններ են տեղի ունեցել նաև [[Զանգվածային անկարգություններ Եգիպտոսում (2012-13)|2012-13 թվականներին]]։ Եգիպտոսի նոր կառավարությունը հարկադրված էր մեծ ջանքեր գործադրել տնտեսության վերականգնման համար<ref>http://www.dailymail.co.uk/travel/travel_news/article-2738446/Egypt-hit-95-decline-tourism-revenue-western-travel-warnings-social-unrest-blame.html</ref>։

 

 

== Պայմաններ ==

Եգիպտոսը գտնվում է [[Աֆրիկա]] մայրցամաքի հյուսիս-արևելքում։ Արևմուտքում սահմանակցում է [[Լիբիա]]յին, հարավում՝ [[Սուդան]]ին։ [[Սինայի թերակղզի]]ն, որը գտնվում է [[Ասիա]] աշխարհամասում, նույնպես պատկանում է Եգիպտոսին։ Վերջինիս շնորհիվ այն սահմանակցում է [[Իսրայելի]]ն ու [[Պաղեստին]]ին։ Եգիպտոսի ամբողջ հյուսիսային սահմանը ձգվում է [[Միջերկրական ծով|Միջերկրական]], իսկ արևելյանը՝ [[Կարմիր ծով]]ի երկայնքով։ Դրանք կապվում են [[Սուեզի ջրանցք]]ով, որն ունի հսկայական նշանակություն միջազգային առևտրում։ Այս ամենը մեծ հնարավորություններ է ստեղծում ծովային հանգստի կազմակերպման համար։

 

 

== Վիճակագրություն ==

Օտարերկրյա զբոսաշրջիկների տարեկան այցելությունը Եգիպտոս 1998-1999 թվականներին 1.97 միլիոնից աճեց 5.3 միլիոն մարդու։ Զբոսաշրջիկների մնալու ընդհանուր տևողությունը զբոսաշրջական գիշերներով նույնպես կրկնապատկվեց և այդ նույն ժամանակահատվածում 16.5 միլիոնից աճեց 34 միլիոնի։ Դրա շնորհիվ զբոսաշրջությունից եկող արժութային եկամուտը $ 900 միլիոնից հասավ $ 4,3 միլիարդ՝ մեծանալով գրեթե հինգ անգամ։

 

| [[Հարավարևելյան Ասիա]] || 4.6% || 4.7%

|}

Եգիպտոսում անհանգստություն է առաջացնում արաբ զբոսաշրջիկների հոսքի նվազումը, ովքեր դեռևս ոչ վաղ անցյալում դիտարկում էին Եգիպտոսը որպես հանգստի և բուժման լավագույն վայր։ Եգիպտոս ժամանող արաբ զբոսաշրջիկների քանակը զբոսաշրջիկների ընդհանուր հոսքում 48.9%-ից 1990-91 թվականներին իջավ 18.1%-ի 2000թվականին, իսկ նրանց զբոսաշրջական գիշերներինը՝ 56.2%-ից 17%-ի։ Եգիպտոսի զբոսաշրջության նախարարի տվյալներով 1999 թվականին աշխարհի հետևյալ տասը երկրներին էր բաժին ընկնում Եգիպտոսում զբոսաշրջային գիշերների 72.9%-ը։ Դրանք էին՝ [[Իտալիա]]ն (17.4%), [[Գերմանիա]]ն (14.9%), [[Ֆրանսիա]]ն (8.2%), [[Միացյալ Թագավորություն]]ը (6.0%), [[Սաուդյան Արաբիա]] (5.9%) Բենելյուքս՝ [[Բելգիա]], [[Նիդերլանդներ]], [[Լյուքսեմբուրգ]] (5.5%), [[Իսրայել]] (5.3%), [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]] (4.2%), [[Ռուսաստանի Դաշնություն]] (3.1%), [[Իսպանիա]] (2.4%)։ Այսինքն՝ արաբական երկրներից միայն Սաուդյան Արաբիան է հայտնվել տասնյակում։

 

Եգիպտոսի շրջանները տարբերվում են իրենց զբաղվածության տեսանկյունից. Հարավային [[Սինայի թերակղզի|Սինա]]յում ([[Շարմ էլ Շեյխ]]) այն հասնում է 81%-ի, մայրաքաղաք [[Կահիրե]]ում՝ 76%-ի, [[Գիզա]]յում՝ 71%-ի, [[Կարմիր ծով]]ի ափին ([[Հուրգադա]]) 63%, [[Ալեքսանդրիա]]յում՝ 61%-ի, [[Լուքսոր]]ում՝ 49%-ի և [[Ասուան]]ում՝ 46%-ի։ Երկրի հարավային շրջանում՝ Վերին Եգիպտոսում հյուրանոցների զբաղվածության ցածր մակարդակը պայմանավորված է զբոսաշրջական ենթակառուցվածքի թույլ զարգացվածությամբ։ Տեսարժան վայրերից են Նեղոսի ձախ ափին գտնվող Թագավորնեիր հովիտը, Լուքսոր քաղաքի դիմաց Փարավոնների և հին եգիպտոսի այլ ականավոր գործիչների բազմաթիվ դամբարաններով, Սինայի թերակղզում Վադի-Արաբին կամ «դինոզավրների հովիտը» Էլ-Ֆայում օազիսում։ Զբոսաշրջության դերը Եգիպտոսի տնտեսության մեջ համեմատած տնտեսական գործունեության մյուս ճյուղերի անընդհատ աճում է ոչ միայն, բացարձակորեն, այլև հարաբերականորեն. 1990-91 թվականներին այն 12% էր, իսկ 1999-2000 թվականներին՝ 37.7%։

 

 

== Ծանոթագրություններ ==

[[Կատեգորիա:Եգիպտոսի տնտեսություն]]

[[Կատեգորիա:Զբոսաշրջություն ըստ երկրի|ե]]