«Ռադիոնուկլիդներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: ` → ՝ oգտվելով ԱՎԲ |
չ փոխարինվեց: մ : → մ։ (16) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 19.
Բնական ռադիոնուկլիդներից շատերն ունեն երկրային ծագում: Ներկայումս [[Երկիր]] մոլորակի վրա պահպանվել են 23 երկարակյաց ռադիոակտիվ տարրեր: Դրանց թվին են պատկանում ` ուրան-228-ը, թորիում-232-ը, կալիում-40-ը, վանդանդիում-50-ը, ինդիում-115-ը, ռուբիդիում-87 և այլն։
Տեխնածին ռադիոնուկլիդները ստացվում են միջուկային էներգետիկայի ոլորտի տարբեր ճյուղերում ` ատոմների միջուկները տարբեր ազդեցությունների ենթարկելու
Միջուկային տրոհման արգասիքներն իրենցից ներկայացնում են ավելի քան 36 էլեմենտների 200 ռադիոակտիվ իզոտոպների բարդ
ՌԹ-ները մարդու համար վտանգ են ներկայացնում , ուստի դրանց հետ վարվելու կանոններն ու նորմերը սահմանվում են ՄԿՌԶ-ի , [[ՄԱԳԱՏԷ]]-ի կողմից և Ազգային նորմերն ու կանոնները հաշվի առնելով։ ՌԹ-ների հետ վարվելու անվտանգությունը կանոնակարգված է [[Ռադիոակտիվ անվտանգության]]
ՌԹ-ները բաժանվում են 3 խմբի ` թույլ, միջին և բարձր ակտիվությամբ։ Դրանք են ` օգտագործված միջուկային վառելիքը , ճառագայթման աղբյուրները , իոնափոխանակող խեժերը , ֆիլտրերը , կենսաբանական օբյեկտները և
Տարբերում ենք 3 տեսակի ՌԹ-ներ ` '''պինդ''' , '''հեղուկ''' , '''գազային''' ։ Դիտարկենք դրանք առանձին-առանձին։
Գազային ՌԹ-ներն են, օրինակ, [[ԱԷԿ]]-երի օդափոխման համակարգի գազերը, որոնք հարուստ են ռադիոնուկլիդներով։ Գազային ՌԹ-ների կազմի մեջ են մտնում հիմնականում ռադիոակտիվ ազնիվ գազեը ` 85Kr , 85mKr , 88Kr , 133Xe :
ՌԹ-ների ոչ ճիշտ վնասազերծման դեպքում կարող է տեղի ունենալ ռադիոակտիվ նյութերի ` ռադիոնուկլիդների արտահոսք ( միգրացիա գերեզմանոցից շրջակա միջավայր ) , որը կբերի շրջակա միջավայրի ռադիոակտիվ աղտոտմանը, ինչն իր մեջ լուրջ վտանգներ է պարունակում կենդանի օրգանիզմների համար ` ներառյալ
== Արտահոսքի հիմնական պատճառներ ==
Ռադիոնուկլիդների արտահոսքի հիմնական պատճառներից են կոնտեյներներից ռադիոնուկլիդների լվացումը և կոնտեյներների `ջրով
ՌԹ-ների ` երկրի մակերևույթային շերտերում թաղման վտանգը կայանում է նրանում , որ ռադիոնուկլիդների արտահոսքի դեպքում դրանք կարող են ներծծվել ստորերկրյա ջրերի մեջ `դարձնելով դրանք օգտագործման համար ոչ պիտանի և չափազանց
Մեր օրերում ՌԹ-ներով ծովերի աղտոտման վտանգը դեռ փոքր է , քան ածխաջրածիններով աղտոտման վտանգը , բայց արդեն ժամանակն է մտածելու այդ
Դիտարկենք միջուկային վառելիքով աշխատող նավ , որի 50000ԿՎտ հզորությամբ ռեակտորն աշխատում է առանց կրկնակի լիցքավորման`6 ամսվա ընթացքում օգտագործելով 10կգ ճեղքվող նյութ, որն օժտված է 107 Կյուրի
Ինչ վերաբերում է լաբորատորիաների ու գործարանների օգտագործած ռադիոակտիվ ջրերին (ինչպես նաև [[ԱԷԿ]]-երի ռեակտորների հովացման համար օգտագործված ջրերին) , ապա դրանք կարող են հայտնվել անմիջապես ծովի մեջ և ստեղծել ռադիոակտիվության բարձր կոնցենտրացիայով առանձին գոտիներ, կամ կուտակվել ոչ մեծ խորության վրա գտնվող տիղմային նստվածքներում։
Գազային ՌԹ-ներն աղտոտում են հիմնականում [[մթնոլորտ]]
[[Մթնոլորտ]]ի ՝ գազային ՌԹ-ներով աղտոտմանն են բերում նաև
միջուկային զենքի տարբեր տեսակների
ՌԹ-ների վնասազերծման, պահպանման կամ, առհասարակ, [[ռադիոակտիվ]] նյութերի շահագործման ռեժիմների խախտումները կարող են բերել աղետալի հատևանքների։
Այդպիսի մի դժբախտ դեպք տեղի է ունեցել 1957 թվականին Կիշտիմ քաղաքի մերձակայքում գտնվող ՌԹ-ների վերամշակման գործարանում։ Սառեցման համակագի խափանման պատճառով տեղի ունեցավ 85 տոննա չափազանց վտանգավոր ՌԹ-ներ պարունակող ռեզերվուարի պայթյուն, որի հետևանքով 20.000.000 Կյուրի ընդհանուր ակտիվությամբ ռադիոնուկլիդներ հայտնվեցին [[մթնոլորտ]]
Այդպիսի վթարներ տեղի են ունեցել նաև [[ԱԷԿ]]-երի աշխատանքի ընթացքում։ Մինչ օրս միջուկային ռեակտորներում տեղի է ունեցել 3 լուրջ վթար։ Դրանք տեղի են ունեցել 1957 թ.-ին Ուինդսքեյլում (Անգլիա), 1979 թ.-ին Թրի Մայլ-Այլենդում ( [[ԱՄՆ]] ) և 1986 թ.-ին [[Չերնոբիլ]]ում (նախկին [[ԽՍՀՄ]]-ի տարածքում)։
|