«Մկրտիչ Էմին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Անձ
|պատկեր =Մկրտիչ Էմին.jpg
}}
}}'''Մկրտիչ Հովսեփի Էմին''' (իսկական ազգանունը՝ '''Կարապետյան''', [[1815]] - [[1890]]{{ԱԾ}}), հայ պատմաբան, հայագետ։ [[Լազարյան ճեմարան]]ի պրոֆեսոր և հայագիտության ամբիոնի վարիչ։
 
== Կենսագրություն ==
Սովորել է Կալկաթայի Հայոց մարդասիրական ճեմարանում։ 1834 թվականին ավարտել է [[Մոսկվայի Լազարյան ճեմարան]]ը, 1838 թվականին՝ [[Մոսկվայի համալսարան]]ի փիլիսոփայի ֆակուլտետի բանասիրական բաժինը։ 1838 թվականից եղել է Լազարյան ճեմարանի [[Հայոց լեզու|հայոց լեզվի]] ուսուցիչ, 1840 թվականից՝ նաև տեսուչ, 1848-1855 թվականներին՝ ճեմարանի լիցեյական բաժանմունքի հայոց լեզվի և գրականության պրոֆեսոր, 1866-1869 թվականներին՝ Վլադիմիրյաև նահանգի դպրոցների վերատեսուչ, 1870 թվականին՝ Մոսկվայի 5-րդ գիմնազիայի տնօրեն, 1871-1882 թվականներին՝ Լազարյան ճեմարանի պրոֆեսոր, 1883-1890 թվականներին՝ նաև հայագիտական ամբիոնի վարիչ։
1840 թվականից՝ նաև տեսուչ, 1848-1855 թվականներին՝ ճեմարանի լիցեյական բաժանմունքի հայոց լեզվի և գրականության պրոֆեսոր, 1866-1869 թվականներին՝ Վլադիմիրյաև նահանգի դպրոցների վերատեսուչ, 1870 թվականին՝ Մոսկվայի 5-րդ գիմնազիայի տնօրեն, 1871-1882 թվականներին՝ Լազարյան ճեմարանի պրոֆեսոր, 1883-1890 թվականներին՝ նաև հայագիտական ամբիոնի վարիչ։
 
Լույս է ընծայել «Քերականութիւն հայկական լեզուի» (1846), «Ընտիր հատուածք քաղեալք ի գրոց նախնի եւ արդի մատենագրաց հայոց...» (1849) դասագրքերը։ «Վեպք հնոյն Հայաստանի» (1850) ուսումնասիրությունը պատմաքննական գրական առաջին փորձերից է՝ նվիրված ազգային վիպասանությանն ու վիպական երկերին։ Այդ հարցը խորացված է «Մովսես Խորենացի և հայոց հին վեպերը» (ռուսերեն՝ 1881, հայերեն՝ 1886), «Մովսէս Խորենացի եւ հին հայկական վեպ» (1887) աշխատությունների մեջ։ Հայ դիցաբանության հարցեր են քննարկված «Ընդհանուր տեսություն հայոց հեթանոսական կրոնի» (1864, ռուսերեն, թարգմանվել է ֆրանսերեն, որից էլ հայերեն՝ «Հնախօսութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսութեանն», 1875), «Հետազոտութիւնք ի վերայ հայկական հեթանոսութեան» (1877), «Արա Գեղեցիկի մասին» (1858, ռուս.), «Վահագն վիշապաքաղը հայ դիցաբանության մեջ Ռիգ Վեդայի Ինդրա Vritrahan-ն է» (1873, [[ռուսերեն]]) և այլ գործերում։