Վիքիպեդիա

«ԲԿՄԱ (ֆուտբոլային ակումբ, Մոսկվա)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 50.
|}
 
'''ՊՖԱ ԲԿՄԱ''' ('''Պրոֆեսիոլան ֆուտբոլային ակումբ ԲԿՄԱ'''), [[Ռուսաստան|ռուսական]] Մոսկովյան [[ֆուտբոլային ակումբ]], անցյալում համարվել է Բանակային կենտրոնական սպորտային ակումբի մաս։ Համարվում է ռուսական ֆուտբոլի պատմության մեջ ամենասարսափելի և ամենատիտղոսավոր ակումբներից մեկը <ref>{{cite web|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2009-06-01/1_1/|title=ЦСКА: 13-й Титул!|publisher=Sport-express.ru|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64siTubKy|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Ակումբը հիմնադրվել է [[1911]] թվականին։ Եղել է ԽՍՀՄ-ի յոթնապատիկ չեմպիոն<ref name="ЦСКА Москва">[http://football.sport-express.ru/russia/premier/2008/teams/5/info/ ЦСКА (Москва)]{{dead link|date=December 2011 |url=http://football.sport-express.ru/russia/premier/2008/teams/5/info/ |id=20080314022751}}</ref>, հինգ անգամ նվաճել է ԽՍՀՄ-ի գավաթը<ref name="ЦСКА Москва" />, հինգ անգամ դարձել է Ռուսաստանի չեմպիոն<ref name="ЦСКА Москва" />, յոթ անգամ հաղթել է Ռուսաստանի գավաթը<ref name="autogenerated20130611-1">{{cite web|url=http://runews24.ru/sport/cska-won-the-cup-of-russia.html|title=ЦСКА выиграл свой второй трофей в сезоне — Кубок России|publisher=runews24.ru|date=2013-06-01|accessdate=2013-06-06|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HAmWlXlj|archivedate=2013-06-06}}</ref> և վեց անգամ էլ հաղթել է Ռուսաստանի սուպերգավաթը։ Եղել է առաջին ռուսական ակումբը, որին հաջողվել է հաղթել եվրոպական ակումբային առաջնությունում ([[ՈՒԵՖԱ Եվրոպայի Լիգա|ՈՒԵՖԱ Գավաթ]] [[ՈՒԵՖԱ Գավաթ 2004-2005|2004-05]])<ref name="ЦСКА Москва" />: 2013 թվականին առաջին է հաղթում երկրի առաջնությունը, խաղալով «աշուն-գարուն» համակարգով (սեզոն 2012/2013)<ref name="autogenerated20130611-1" />: 2014 թվականին ակումբը հինգերորդ անգամ է հաղթում առաջնությունը, և այդպիսի ցուցանիշով, ԲԿՄԱ-ն դարձավ առաջին ռուսական ակումբը, ում հաջողվեց նվաճել պաշտոնական բոլոր մրցանակները<ref>[http://www.sports.ru/football/1020599384.html Чемпионский кубок передан ЦСКА на вечное хранение  — Футбол  — Sports.ru<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>:
 
== Անվանում ==
Տող 71.
 
[[Պատկեր:OPPV Moskva.jpg|100px|thumb|left|ՎՓՑՀ-ի խորհրդանշանը]]
1923 թվականի սեզոնի ժամանակ խորհրդային սպորտում տեղի են ունենում տարբեր փոփոխություններ։ «Բուրժուազիան» որոշում է սպորտում հաստատել սոցիալական կարգեր։ Բոլոր հին սպորտային միությունները փակվում կամ լուծարվում են, իսկ նրանց տեղում հիմնադրվում են գերատեսչական թիմեր։ «Հին» թիմերի բոլոր անդամները մտան համապատասխան գերատեսչությունների կազմում, իսկ իրենց սեփակությունները (այդ թվում նաև մարզադաշտերը և սպորտ հրապարակները) հատկացվեցին նոր թիմերի<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 7</ref>: ԴՍՀՍ-ի մարզիկները հայտնվեցին նոր ստեղծված Վսեվոբուչայի փորձնացուցադրական հրապարակի (ՎՓՑՀ) խմբում, որը ստեղծվել էր Կարմիր բանակի հովանու ներքո։ ՎՓՑՀ-ի հիմնական նպատակների միջից կարելի է առանձնացնել Կարմիր բանակի զինվորների ընդհանուր ֆիզիկական և ռազմային պատրաստակամությունը.<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=12&page=4|title=«Под флагом Всевобуча», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sieV3ui|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
Լուծարվածների կազմում մտնում էր նաև Մոսկվայի ֆուտբոլային լիգան։ Նրա փոխերեն ստեղծվեց 8 գերատեսչական թիմերից կազմված մի առաջնություն, որին այդ ժամանակների թերթերում անվանեցին «„Դինամոյի“ հասարակության կողմից ստեղծված լիգա»:
 
1926 թվականի սեզոնում բանակայիններին հաջողվում է հաղթել Մոսկվայի «Ա» կարգի առանջնությունը (այդպես սկսվեց կոչվել նոր լիգան)։ Ընդ որում փաստացի առաջնության ոչ բոլոր խաղերն են անցկացվել, 14 թիմ, կարգի ընդլայնամ և նոյեմբերյան վատ օրացույցի պատճառով, չխաղացին իրենց բոլոր խաղերը, սակայն առաջնության հաղթողը որոշվեց տվյալ պահին ՎՓՑՀ-ի առաջնորդով<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=12&page=10|title=«Под флагом Всевобуча», стр. 10|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sifWYeP|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref name="стр 8">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 8</ref>:
 
[[Պատկեր:CDKA Moskva.jpg|100px|մինի|աջից|ԿԲԿՏ խորհրանշանը]]
Տող 83.
 
=== 1936-1952 ===
1936 թվականին առաջին անգամ անցկացվեցին ԽՍՀՄ-ի ֆուտբոլի առաջնությունը։ ԿԲԿՏ-ն խաղաց «Ա» կարգում, մայրաքաղաքային «Դինամոյի», «Սպարտակի» և «Լոկոմոտիվի», լենինգրադյան «Դիանոմյի» և «Էլեկտրոսիլայի», և նաև կիևյան «Դինամոյի» հետ։ Իր հաշվին բանակայինները առաջնությունում առաջին հաղթանակը տարան «Էլեկտրոսիլայի» դեմ խաղում 6։2 հաշվով, այդ հաղթանակը դարձավ բանակայինների առաջին խոշոր հաղթանակը ԽՍՀՄ-ի առաջնության պատմության մեջ<ref>{{cite web|url=http://www.sport-express.ru/art.shtml?74127|title=Летопись Акселя Вартаняна. Год 1936. Часть третья. Всё впервые|publisher=Sport-express.ru|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sihHQCH|archivedate=2012-01-22}}</ref>։ 1936 թվականի մայիսի 29-ին բանակայինները 3։0 հաշվով առաջին անգամ հաղթանակ տարան ԽՍՀՄ-ի առաջնության մեջ իրենց սկզբունքային մրցակից մոսկոսվյան Սպարտակի նկատմամբ<ref>{{cite web|url=http://www.sport-express.ru/art.shtml?74128|title=Летопись Акселя Вартаняна. Год 1936. Часть третья. Всё впервые (окончание)|publisher=Sport-express.ru|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sikMQNu|archivedate=2012-01-22}}</ref>։ Այնուհետև բանակայինների խաղերը սկսեցին վատ ընթանալ, և արդյունքում ԿԲԿՏ-ն գարնանային առաջնությունը ավարտեց 4-րդ տեղով<ref name="стр 9">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 9</ref>։
 
1936 թվականի աշնանը ակումբը վատ ելույթների պատճառով զբաղեցրեց վերջին (ութերորդ) տեղը և, համաձայն առաջնության կանոների, նրանք ստիպված էին հաջորդ սեզոնը սկսեին մի կարգ ցածր «Բ» կարգում։ Բայց հարցը հասավ բարձրագույն ռազմական ուժերի, և, չնայած որ ԿԲԿՏ-ն առաջնությունը սկսեց ցածր լիգայում, «Ա» կարգը թույլատրեց բանակայիններին առաջնությունը ավարտել հզորագույն դիվիզիայում։ Այդ միջոցը չօգնեց բանակայիններին, և 1937 թվականի սեզոնում ԿԲԿՏ-ն նորից զբաղեցրեց վերջին (այս անգամ տասներորդ) տեղը։ Հանկարծ այդ տարում տեղի է ունենում բարձրագույն խորհրդային լիգայի հերթական վիճակահանությունը, և այս անգամ արդեն առաջնությունում սկսեցին խաղալ 26 թիմ<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=74|title=«Первые всесоюзные», стр. 1|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sin1MkX|archivedate=2012-01-22}}</ref>։
Տող 105.
1952 թվականին ԽՍՀՄ-ի ղեկավարությունը առաջինը որոշեցին հավաքականին ուղարկել Օլիմպիական խաղերի։ Պատվիրակության կազմի մեջ առաջին անգամ, 1912 թվականից, մտավ նաև ֆուտբոլային խումբը։ Ֆուտբոլի կազմի մեջ հիմնականում հավաքագրվեցին ՍԲԿՏ-ի ֆուտբոլիստները և բանակայինների գլխավոր մարզչի Բորիս Անդրեևիչի գլխավորությամբ։ Ֆուտբոլային մրցաշարը ձևավորվեց ոչ շատ պարզ։ 1/16 եզրափակիչում խորհրդային ֆուտբոլիստները դժվարությամբ շրջանցեցին Բուլղարիայի հավաքականին (2:1) և այնուհետև հանդիպեցին Հարավսլավիայի դիմադրությանը։ Այդ ժամանակներում երկու սոցիալիստական պետությունները գտնվում էին ոչ բարիադրացիական հարաբերությունների մեջ, այսպես օրինակ Հարավսլավիայի առաջատար Տիտոն հանդիպումը դարցրեց քաղաքական, և այդպիսով ամբողջ հանդիպումը վերացվեց քաղաքականության քան սպորտի։ 2-րդ խաղակեսի մեջտեղում խորհրդային հավաքականը պարտվում էր ջախջախիչ 1:5 հաշվով, հանկարծ նրանց հաջողվում է խաղը ավարտել ոչ ոքի-ով, բայց պատասխան խաղում անտեսելով այն, որ Բոբրովը բացեց հաշիվը, ԽՍՀՄ-ի հավաքականը պարտվեց 1:3 հաշվով<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=77&page=2|title=«Разгром», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sivlJ44|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
Երկրի ղեկավարությունը սպորտը դարձնել քաղաքականության պատիժը իրեն սպասեցնել չտվեց. առաջնության առաջին երեք տուրերից հետո, որոնցում բանակայինները հաղթանակներ տարան, կիևյան «Դինամոյի» հետ խաղի օրը, թիմի հետևից արդեն ավտոբուսը չեկավ, իսկ թիմի ղեկավար Վասիլի Զայցեվին կանչեցին Սպորտ կոմիտե, որտեղ կարդացին №  793-ի հրամանը, որով պետք էր լուծարվեր թիմը։ Խաղալով առաջնությունում 1952 թվականից բանակայինների արդյուքները համարվեցին անվավեր, իսկ ֆուտբոլիստները հայտնվեցին այլ ակումբներում։ Այսպիսով «լեյտենանտների թիմը» ավարտեց իր գոյությունը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=77&page=3|title=«Разгром», стр. 3|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sixQ3I4|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
=== 1953—1970 ===
ՍԲԿՏ-ն ապրեց երկրի լավագույն թիմերի կազմի մեջ ընդամենը երկու սեզոն։ 1953 թվականին գարնանը մահանում է ԽՍՀՄ-ի Սովետական նախագահ [[Իոսիֆ Ստալին]]ը, որոշ ժամանակ անց գնդակահարվեց ԽՍՀՄ-ի Սովետական նախագահի տեղակալ Նիկոլայ Բերիան։ Այդ նույն տարվա աշնանը նահանգի նախագահ Նիկոլայ Բուլգանին ստորագրեց ֆուտբոլային թիմերի վերստեղծման հրամանագիրը, այդ թիմերի թվում մտավ նաև ՍԲԿՏ-ն։ Թիմի հին մարզիչ ընտրվել էր Գրիգորի Պինաիչև-ը, նրա օգնականներն էին Կոնստանտին Լյասկովսկին և Գրիգորի Ֆեդոտովը։ Կազմի հետ կապված եղան փոքրիկ խնդիրներ, «լեյտենանտների թիմի» մի քանի աստղեր կամ ավարտել էին իրենց կարիերան, կամ էլ նրանց տարիքը թույլ չէր տալիս մնալ պրոֆեսիոլան մակարդակի։ Այնուամենայնիվ, վերականգնված թիմի կազմի մեջ մտան դարպասապահներ Վլադիմիր Նիկանորովը, Բորիս Ռազինսկին, պաշտպաններ Անատոլի Բաշաշկին, Յուրի Նիրկովը, Անատոլի Պորխունովը, Անատոլի Կրուտիկովը (ով եկել էր «Հիմիկ» ակումբից), կիսապաշտպաններ Ալեքսանդր Պետրովը, հարձակվողներ Վլադիմիր Դյեմին, Վալենտին Եմիշևը, Վասիլի Բուզունովը (ով եկել էր սվերդլովսկյան ԴՕ ակումբից), Վիկտոր Ֆյեդորովը, Սերգեյ Կորշունովը (երկուսն էլ լուծարված ՎՎՍ ակումբից)<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=78&page=2|title=«Возрождение», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64siyFZkx|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref name="стр 21">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 21</ref>:
 
Վերականգնված ՍԲԿՏ թիմի առաջին խաղը տեղի ունեցավ [[1954]] թվականի [[ապրիլի 5]]-ին [[Կիև]]ում, խաղալով «Տորպեդոյի» հետ, որը Նիժնի Նովգորոդից էր։ Խաղը ավարտվեց 1:1 հաշվով, բանակայինների միակ գոլը խփել է Վասիլի Բուզունովը։ Մեկ շաբաթ անց ՍԲԿՏ-ն նույն տեղում խաղաց տեղի «Դինամոյի» հետ։ Ոչ հաջող խաղի համար թիմը այս սեզոնը ավարտեց միայն 6-րդ տեղով (13-ից), հավաքելով 24 միավոր։ Այնուամենայնիվ, թիմը երբեմն կարողանում էր պայքար մղել առաջատարների հետ։ Այդպես, 2:1 հաշվով, այդ սեզոնում, նրանք հաղթեցին մոսկովյան «Սպարտակին» (գոլերը հեղինակեցին Կորշունովը և Բուզունովը)<ref name="стр 21" />:
Տող 120.
56-57 միջսեզոնի ժամանակ բանակայինների կազմը ենթարկվեց զգալի փոփոխությունների, ակումբը լքեցին մի քանի առանցքային խաղացողներ. «Տորպեդո» տեղափոխվեց Անատոլի Սևինը, «Զակարպատիե» գնաց Ֆեդոր Վանզելը, իսկ «Սպարտակ» մեկնեց դարպասապահ Վալենտին Իվակինը։ Բանակայինների կազմը համալրեց՝ աջ կիսապաշտպան Հերման Ապուխտինը, ով եկավ մոսկովյան «Լոկոմոտիվից» և ՕԴՕ ակումբից հետ վերադարձավ Վասիլի Բուզունովը։ Այդտեղից եկան նաև Նիկոլայ Լինյաևը, Իգոր Միխինը և Էդուարդ Դուբինսկին։ [[1957]] թվականի փետրվարին թիմի անունը փոխվեց և դարձավ ՆՀ ԿՍԱ, դա կապված էր բանակային թիմի ներսում տեղի ունեցած բարեփոխումների հետ։ Բանակի կենտրոնական ակումբը այժմ ներկայացնում էր ոչ թե Սովետական բանակի կենտրոնական տուն, այլ Նախագահական նահանգի կենտրոնական սպորտային ակումբ։ [[1957]] թվականի սեզոնը ՆՀ ԿՍԱ-ն ավարտեց 5-րդ տեղով։ 1957 թվականի սեզոնում նաև իր կարիերան ավարտեց պաշտպան Անատոլի Բաշաշկինը, ով «լեյտենանտների թիմի» վերջին մարդն էր<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=78&page=14|title=«Возрождение», стр. 14|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj18lYc|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
Անբավարար արդյունք ունենալով նրանք գրավեցին 5-րդ հորիզոնականը, այնուհետև ակումբի ղեկավարությունը թիմի գլխավոր մարզիչ Գրիգորի Պինաիչևից պահանջեցին նրա հրաժարականը, նրա փոխարեն ակումբը գլխավորեց Բորիս Արկադիևը, մարզչական գործում նրան օգնեց Վսեվոլոդ Բոբրովը։ Արկադիևը թիմին խաղադաշտում դասավորեց 3+3+4 խաղակարգով, որն էլ օգնեց բանակայիններին նվաճել 1958 թվականի սեզոնի բրոնզե մեդալերը<ref name="стр 22">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 22</ref>:
 
58-59 միջսեզոնում ակումբ եկավ մոսկովյան «Դինամոյի» հարձակվող Ալեքսեի Մամիկինը։ Թիմի վերակազմավորումը շարունակվեց և 1959 թվականի սեզոնում, ավելին նաև ամբողջ առաջնությունում մարզչական շտաբը փորձում էր ստեղծել ամենաօպտիմալ կազմ, այնուամենայնիվ արդյունքը դրան չբերեց, ֆուտբոլիստների ռոտացիան շատ խանգարեց բանակայինների խաղին։ [[1959]] թվականին թիմը գրավեց ընդամենը 9-րդ հորիզոնականը <ref name="стр 22" />:
Տող 126.
[[1960]] թվականին ՆՀ ԿՍԱ-ն նորից գլխավորեց Գրիգորի Պինաիչևը։ Այդ տարում երկրի գլխավոր բանակայինների ակումբը վերջին անգամ փոխեց իր անվանումը և դարձավ ԲԿՄԱ<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=78&page=19|title=«Возрождение», стр. 19|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj21fZz|archivedate=2012-01-22}}</ref>: [[1960]] թվականի սեզոնում առաջնության բանաձևը փոփոխությունների ենթարկվեց, բարձր լիգայի ակումբների քանակը ավելացավ մինչև 22-ի, առաջնությունը բաժանվեց երկու խմբի, ամեն մեկում 11 ակումբ։ Առաջնության եզրափակիչ փուլում, որտեղ պայքարում էին արդեն մեդալների համար, ամեն մի խմբից դուրս մնացին երեք թիմ։ ԲԿՄԱ-ն ելույթ ունեցավ երկրորդ խմբում, որտեղ եթե դուրս գար եզրափակիչ փուլ, պետք է պայքարեր «Դինամոյի» (Կիև), «Սպարտակի» (Մոսկվա) և «Լոկոմոտիվի» (Մոսկվա) հետ։ [[1960]] թվականի [[հուլիսի 19]]-ին Լուժնիկի մարզադաշտում տեղի ունեցավ ԲԿՄԱ-յի և կիևյան «Դինամոյի» միջև խաղը, որտեղ ամեն ինչը կդառնար որոշիչ եզրափակիչ փուլ դուրս գալու համար։ Հանդիպման 65-րդ րոպեին, երբ հաշիվը 1:1 էր, ռիգյան մրցավար Էդգար Կլավսը տուգանային հրապարակում կանոնների խախտում է արձանագրում և բանակայինների դարպասին տասնմեկ մետրանոց հարված է նշանակում։ Պենալտին իրականացնում է կիևյան թիմի հարձակվող Վալերի Լոբանովսկին, այնուաենայնիվ հրաշքով մոսկովյան թիմի դարպասապահ Յուրի Կորոտկիխը ֆանտաստիկ ցատկի օգնությամբ կարողանում է հետ մղել գնդակը։ Մրցավարը հետո որոշում է կրկնել պենալտին, և արդեն երկրորդ փորձից Լոբանովսկին գրավում է դարպասը։ Որոշ ժամանակ անց, մոսկովյան կիսապաշտպան Եվգենի Կրիլովը կոպիտ սահանկում է կատարում դինամոնյան Օլեգ Բազիլևիչի նկատմամբ, որի համար էլ ստանում է կարմիր քարտ։ Կրիլովի հեռացումից հետո, խաղադաշտ մտան ԲԿՄԱ-յի 150-200 բարկացած երկրպագուներ, որոնցից մի քանիսը հարձակվեցին մրցավարի վրա։ Խաղը դադարեցվեց, բանակայինները համարվեցին պարտված։ Խաղից հետո մի քանի տասնյակ երկրպագուներ բերման ենթարկվեցին և 15 օր այդպես մնացին, ավելին չորս երկրպագուներ բանտարկվեցին երկուսից վեց տարի ժամկետով։ ԲԿՄԱ-ն այնուամենայնիվ կարողացավ հասնել եզրափակիչ փուլ, սակայն այնտեղ զբաղեցրեց վերջին՝ վեցերորդ հորիզոնականը։ Սեզոնի վերջանալու հետ ԲԿՄԱ-յի ամբողջ մարզչական շտաբը հեռացվեց<ref name="стр 22" /><ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=78&page=22|title=«Возрождение», стр. 22|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj2tEfC|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1961 թվականի սեզոնում ԲԿՄԱ-ն գլխավորեց Կոնստանտին Բեսկովը, իսկ թիմի ղեկավար դարձավ Վլադիմիր Նիկանորովը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=79|title=«Бесков», стр. 1|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj3jG4Y|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Միջսեզոնւոմ թիմը ենթարկվեց զգալի փոփոխությունների. Սերպուխով քաղաքի թիմ գնացին Գեննադի Սիլկին, Վլադիմիր Ագապովը և Յուրի Կորոտկիխը; մոսկովյան «Լոկոմոտիվ» տեղափոխվեց Դեզիդերի Կովաչը։ Նրանց փոխարեն եկան հարձակվողներ Վալենտին Բուբուկինը և Վլադիմիր Ֆեդոտովը, պաշտպան Ալբերտ Շեստերնյեվը; հիմնական կազմ եկավ նաև հարձակվող Վլադիմիր Պոլիկարպովը, այդպես թիմը համալրվեց ևս մի քանի ուրիշ ֆուտբոլիստներով<ref name="стр 24">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 24</ref>: 1961 թվականի առաջնությունում փոփոխվեց նաև այն, որ այսուհետ երկու խմբերից եզրափակիչ փուլ կարող են դուրս գալ 5 թիմ։ ԲԿՄԱ-ն առաջնությունը սկսեց երկրորդ խմբում, որտեղ նախորդ փուլի ավարտից հետո նրանք զբաղեցրին 1 տեղը, հավաքելով 29 միավոր և խփելով 55 գնդակ։ Բայց եզրափակիչ փուլում բանակայինները զբաղեցրին ընդամենը 4-րդ տեղը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=79&page=2|title=«Бесков», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj4buEb|archivedate=2012-01-22}}</ref>: 1962 թվականի սեզոնում բանակայինները նույնպես չկարողացան զբաղեցնել մրցանակային տեղ, մինչև բրոնզը նրանց չէր բավարարում 3 միավոր։ [[Ֆրանսիա]]յում անհաջող հանդես գալուց հետո, Բեսկովը հեռացվում է ակումբից։ Նրա փոխարեն, բանակայինների ղեկավարության պաշտոնը զբաղեցնելու համար թիմ հրավիրվեց Վյաչեսլավ Սոլովյեվան<ref name="стр 24" />:
 
62-63 միջսեզոնի ժամանակ թիը լքեցին՝ հարձակվողներ Բորիս Օրեշնիկովը և Կիրիլ Դորոնինը, նաև կիսապաշտպան Եվգենի Ժուրավլյևը։ Թիմը համալրվեց ամբողջ ֆուտբոլիստների խմբի հաշվին։ Մոսկովյան «Տորպեդոյից» ԲԿՄԱ եկան դարպասապահ Անատոլի Գլուխոտկոն, կիսապաշտպան Նիկոլայ Մանոշին և հարձակվող Վալենտին Դենիսովը, մոսկովյան «Սպարտակից» եկան դարպասապահ Իգոր Ֆրոլովը և հարձակվող Բորիս Պետրովը, իսկ «Դինամոյից» այստեղ տեղափոխվեցին Վլադիմիր Պոնոմարյեվը, ով ԲԿՄԱ-յում հարձակվողից դարձավ աջ պաշտպան։ 1963 թվականի առաջնության բանաձևը փոխվեց և դարձավ դասական։ Հիմա արդեն բարձր դիվիզիայում ոսկե մեդալի համար պայքարում էին 20 թիմ և խաղում էին երկու շրջանով։ Բանակայինները առաջնության արդյունքում զբաղեցրին ընդամենը յոթերորդ հորիզոնականը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=80&page=2|title=«„Лейтенанты“ и генералы», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sj5ZKGT|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
Տող 136.
1967 թվականի առաջնությունը ԲԿՄԱ-ն անհաջող սկսեց, խաղալով 10 խաղ թիմը վաստակեց ընդամենը 6 միավոր, արդյունքում, վատ սկսելու համար, թիմից հեռացվեց գլխավոր մարզիչ Շապոշնիկովը։ [[1967]] թվականի հունիսի սկզբին թափուր պաշտոնը զբաղեցրեց Վսեվոլոդ Միխայլովիչ Բոբրովը։ Նոր մարզչի գալով ԲԿՄԱ-ն փոքր ինչ բարելավեց երկրի առաջնությունում իր դիրքը։ Առաջին շրջանից հետո նրանք զբաղեցրին 12-րդ տեղը։ Ավելի հաջող գործերը դասավորվեցին ԽՍՀՄ-ի Գավաթի խաղերում. նրանք կիսաեզրափակիչում հաղթեցին բակինյան «Նեֆտչիին», բանակայինները 12 տարվա մեջ առաջին անգամ դուրս եկան գավաթի եզրափակիչ, որտեղ նրանք հանդիպեցին մոսկովյան «Դինամոյին»: Խաղի սկզբում ԲԿՄԱ-յի ֆուտբոլիստները երկու անգամ դարպասը գրավելու հնարավորություն բաց թողեցին, արդեն 6-րդ րոպեին Վլադիմիր Պոլիկարպովը անկյունային փոխանցումից հետո հարվածեց դարպասաձողին, իսկ 8-րդ րոպեին գնդակը, որը Վլադիմիր Ֆեդոտովի հարվածից հետո գնում էր դարպասի ներքևի անկյունը, վերցրեց [[Լև Յաշին]]ը: Հանդիպման 11-րդ րոպեին դինամոնցիներին հաջողվում է բացել խաղի հաշիվը. անկյունային փոխանցումից հետո Գեննադի Գուսարովը գնդակը ուղարկեց ցանցը։ Առաջին խաղակեսի վերջում «Դինամոյի» հարձակվող Յուրի Վշիվցևը կրկնապատեց հաշիվը, խփելով տուգանային գծից։ Խաղի վերջնական հաշիվը, 75-րդ րոպեին, գրանցեց «Դինամոյի» պաշտպան Վիկտոր Անիչկինը, խփելով տուգանային հարվածից կատարած փոխանցումից հետո։ Թիմը առաջնությունը ավարտեց, գրավելով 9-րդ հորիզոնականը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=80&page=12|title=«„Лейтенанты“ и генералы», стр. 12|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjKI6DC|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1968 թվականի առաջնությունում բանակայիններին հաջողվեց գրավել 4-րդ տեղը<ref>[http://www.klisf.info/numeric/index.app?cmd=tournn&lang=ru&id=665059401605984297007038229618 Первая группа «А» СССР 1968  г.]{{dead link|date=December 2011}}</ref>:
 
1969 թվականի սեզոնում բանակայինների կազմը համալրվեց նոր խաղացողներով։ Տաշկենտյան «Պախտակորից» ԲԿՄԱ եկավ անցած մրցաշրջանի լավագույն ռմբարկու, հարձակվող Բերադոր Աբդուրաիմովը և կիսապաշտպան Վյաչեսլավ Սոլոխոն, ՍԲԱ-ից այստեղ տեղափոխվեց Բորիս Կոպեյկին, իսկ ՍՆՍԱ-յից եկավ դարպասապահ Վլադիմիր Աստապովսկին։ Առաջնության առաջին կեսում ԲԿՄԱ-ն շատ վստահ ելույթ ունեցավ, և առաջին շրջանից հետո զբաղեցրեց երկրորդ տեղը, բայց երկրորդ շրջանում բանակայինները կորցրեցին իրենց առավելությունը և մրցաշարի վերջնական աղյուսակում զբաղեցրին ընդամենը վեցերորդ հորիզոնականը։ Անհաջող մրցաշարից հետո Բոբրովը հեռացվեց իր պաշտոնից, և գլխավոր մարզչի աթոռը նորից զբաղեցրեց Վալենտին Նիկոլաևը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=80&page=15|title=«„Лейтенанты“ и генералы», стр. 15|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjLEt6k|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 26—27</ref>:
 
1970 թվականի առաջնությունից առաջ թիմը [[Բուլղարիա]]յում անցկացրեց միջմրցաշարային<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81|title=«Золото Ташкента», стр. 1|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjM7lJ9|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Բանակայինների կազմը [[1970]] թվականին, համեմատած նախորդ մրցաշարների հետ շատ քիչ էր փոփոխվել։ Վշիվցևը վերադարձավ մոսկովյան «Դինամո», վնասվածքի պատճառով իր կարիերան ավարտեց Վլադիմիր Պոնոմարևը, այդպես նաև առաջնությունից առաջ ԲԿՄԱ-ն լքեցին Աբդուրաիմովը և Սոլոխոն, որոնք վերադարձան «Պախտակոր»: Թիմը համալրվեց ոչ շատ հայտնի խաղացողներով, «Սպարտակից» եկավ կիսապաշտպան Նիկոլայ Դոլգովան, տուլսկյան «Արսենալից» ժամանեց Ալեքսանդր Կուզնեցովը, և նաև «Ուրալից» այստեղ տեղափոխվեց պաշտպան Վալերի Վոյտենկոն<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=2|title=«Золото Ташкента», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjMzePc|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Մրցաշարը ԲԿՄԱ-յի համար սկսվեց շատ հաջող, արդեն առաջին երեք հանդիպումներում նրանք տարան երեք «չոր» հաղթանակներ։ Բայց առաջին շրջանից հետո բանակայինները, հավաքելով ընդամենը 19 միավոր, զբաղեցրին 4-րդ հորիզոնականը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=4|title=«Золото Ташкента», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjNwoZv|archivedate=2012-01-22}}</ref>: ԲԿՄԱ-յի գլխավոր մարզիչ Վալենտին Նիկոլաևին հաջողվեց վերադարձնել թիմի տեղը՝ մրցաշարային աղյուսակում և մրցաշարի վերջում բանակայինները կարողացան հավասարվել առաջնության առաջատարին, ով այդ ժամանակ մոսկովյան «Դինամոն» էր։ Համաձայն առաջնության կանոնների, որը այդ ժամանակ լիակատար գործում էր, երբ հանկարծ երկու ակումբ հավաքում են հավասարաչափ միավորներ, ապա հաղթողը որոշվում էր «ոսկե հանդիպման» միջոցով։ Խաղի անցկացման վայրը ընտրվեց [[Տաշքենդ]] քաղաքը։ Խաղի օրը նշանակվեց [[1970]] թվականի [[դեկտեմբերի 5]]-ին և ավարտվեց զրոյական ոչ-ոքիով, խաղին հետևում էին 60 000 հանդիսատես<ref>{{cite web|url=http://www.cska-games.ru/1970/1970.html|title=Чемпионат СССР 1970|publisher=Cska-games.ru|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjOwgBH|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Երկրորդ լրացուցիչ խաղում, որտեղ ներկա էին 40 000 երկրպագուներ, տեղի ունեցավ հաջորդ օրը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=13|title=«Золото Ташкента», стр. 13|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjPfcTL|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Հանդիպման 11-րդ րոպեին ԲԿՄԱ-յի պաշտպան՝ Յուրի Իստոմինայի հարվածից հետո «Դինամոյի» դարպասապահ Պիլգույը չկարողացավ ֆիքսել գնդակը, և կապտակարմիրների հարձակվող Վլադիմիր Դուդարենկոն բացեց խաղի հաշիվը։ «Դինամոն» իր պատասխանը տվեց 22-րդ րոպեին, երբ թիմի կիսապաշտպան Ժուկովը հեռահար ուժեղ հարվածեց գնդակին։ Հաջորդ 6 րոպեներին դինամոնցիները կարողանում են խփել ևս երկու գոլ, 24-րդ րոպեին մեկ գոլ խփեց Եվրյուժիխինը, իսկ 28-րդ րոպեին՝ Վալերի Մասլովը։ Խաղի երկրորդ կեսում, եզրափակիչ սուլիչից 20 րոպե առաջ, բանակայիններին հաջողվում է կրճատել հաշիվը։ 71-րդ րոպեին, հերթական անցումից հետո, Իստոմինը գնդակը փոխանցեց Վլադիմիր Ֆեդոտովին, ով էլ շատ դիպուկ հարվածեց հակառակորդի դարպասին, և հաշիվը դառձավ 2:3: Հանդիպման 75-րդ րոպեին «Դինամոյի» պաշտպան Անեչկինը տուգանային հրապարակում հարվածում է Ֆեդոտովին։ Մրցավարը նշանակում է պենալտի։ Վլադիմիր Պոլիկարպովը ամբողջովին հավասարեցրեց խաղի հաշիվը, հարվածելով դարպասի աջ անկյունը։ Խաղի 84-րդ րոպեին Վլադիմիր Ֆեդոտովը գնդակով հուժկու հարվածեց «Դինամոյի» դարպասին, և գնդակը, չհանդիպելով ոչ մի դիմադրության, մխրճվեց դարպասը։ Խաղը ավարտվեց ի օգուտ ԲԿՄԱ-յի, 4:3 հաշվով<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=11|title=«Золото Ташкента», стр. 11|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjQgW1p|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Բանակայինները, 19 տարվա մեջ, առաջին անգամ տարան երկրի առաջնության հաղթանակը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=12|title=«Золото Ташкента», стр. 12|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjRbGxu|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Վալենտին Նիկոլաևը արժանանում է «ԽՍՀՄ-ի վաստակավոր մարզիչի» պարգևին<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=81&page=15|title=«Золото Ташкента», стр. 15|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjSPlzw|archivedate=2012-01-22}}</ref>: ԲԿՄԱ-յի ավագ Ալբերտ Շեստերնևը, մրցաշարի ցուցաբերած արդյունավետությամբ, արժանանցավ տարվա լավագույն ֆուտբոլիստի կոչմանը, նաև «[[France Football]]» ամսագրի հարցումներով, նա մտավ Եվրոպայի ամենաուժեղ խաղացողների տասնյակում։
Տող 145.
1971 թվականի մրցաշարի սկզբում, թիմի կազմում տեղի ունեցան հետևյալ փոփոխությունները. Անատոլի Մասլաևը և Վալենտին Աֆոնինը տեղափոխվեցին ռոստովյան ՍԲԱ, Վլադիմիր Ստարկովը գնաց «Զարյա» ֆուտբոլային ակումբ (Վորոշիլովգրադ), Անատոլի Սամսոնովը և Դմիտրի Բագրիչն էլ ավարտեցին իրենց ֆուտբոլիստի կարիերան։ Թիմը համալրվեց Վլադիմիր Դորոֆեևի և Վլադիմիր Բաբենկոյի հաշվին, որոնք այստեղ եկան տուլսկյան «Մետալլուրգայից», և նաև չիտանյան ՍԲԱ-ի հարձակվող Վիկտոր Օգլոբլինայի հաշվին։ Առաջնությունում բանակայինները հանդես եկան շատ անհաջող և մրցաշարի ավարտին զբաղեցրին ընդամենը 12-րդ հորիզոնականը։ Եվրոպական առաջնության գավաթի 1/16 կիսաեզրափակչի ժամանակ ԲԿՄԱ-ն կարողացավ հաղթել թուրքական «Գալաթասարայ» ակումբին (1:1 [[Ստամբուլ]]ում և 3:0 [[Մոսկվա]]յում), բայց արդեն 1/8 խաղում բանակայինները 2 գնդակի տարբերությամբ իրենցից առաջ թողեցին բելգիական «Ստանդարդ» ակումբին (1:0, 0:2)։ Մրցաշարի արդյունքում թիմը նվաճեց «Պատվի դրոշ» մրցանակը, ի շնորհիվ մի քանի խաղացողների, որոնք հրավիրվեցին ազգային հավաքական<ref name="Годы бесплодных усилий 3">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=82&page=2|title=«Годы бесплодных усилий», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjTF6FW|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1972 թվականի միջսեզոնը Ալբերտ Շեստերյևին բերեց ծնկի ծանր վիրահատություն, սակայն վիրահատությունը շատ լավ անցավ, որից հետո էլ նա շատ ուշացավ և կրկին խաղադաշտ դուրս գալ Շեստերնևին չհաջողվեց<ref name="стр 29">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 29</ref>: Միջսեզոնի ժամանակ թիմը լքեցին. դարպասապահ Յուրի Պշենիչնիկովը, ով վերադարձավ «Ուրալ», պաշտպան Վալերի Վոյտենկոն՝ տեղափոխվեց «Ուրալ», իսկ հարձակվող Օգլոբին գնաց «Սիբիրյակ»: Միջսեզոնի ժամանակ ԲԿՄԱ եկան. կիևյան «Արսենալից» Վիկտոր Զվյագինցևը, մոսկովյան «Տորպեդոյի» պաշտպան Գրիգորի Յանեցը, ալմա-ատինսյան «Կայրատից» կիսապաշտպան Ֆարիդ Հիսամուտդինովը և Վիլգելիեմ Տելլինգերը լվովյան ՍԲԱ-ից։ ԲԿՄԱ-ն առաջնությունը սկսեց շատ լավ, տաս խաղ հետո, թիմը զբաղեցրեց աղյուսակի 2-րդ տեղը, այնուամենայնիվ բանակայինները չկարողացան նույն ձև շարունակել և եզրափակիչ խաղերից հետո, ԲԿՄԱ-ն զբաղեցրեց վերջնական աղյուսակի հինգերորդ հորիզոնականը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=82&page=3|title=«Годы бесплодных усилий», стр. 3|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjU5LxR|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1973 թվականին առաջնության կանոնակարգերում տեղի ունեցան մի քանի փոփոխություններ։ Դրանցից մեկը վերաբերվում էր այն հանդիպումներին, որոնք երբ ավարտվում են ոչ ոքիի, պետք է անցկացվի տանսմեկ մետրանոց հարվածաշար, հաղթողին այդ անգամ կհատկացվի 1 միավոր, իսկ պարտվողին ոչ մի՝ 0: [[1973]] թվականի առաջնության սկզբում ԲԿՄԱ-յի թիմը զբաղեցրեց մրցաշարային աղյուսակի վերին հորիզոնականը, բայց սեզոնի մեջտեղում սկսվեց ճգնաժամ, և թիմի գլխավոր մարզիչ Նիկոլաևը հեռացվեց իր պաշտոնից։ Նրան որպես փոխարինող եկավ Վլադիմիր Ագապովը։ Մրցաշարի վերջում ԲԿՄԱ-ն գրավեց աղյուսակի տասերորդ տեղը<ref name="Годы бесплодных усилий">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=82&page=4|title=«Годы бесплодных усилий», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjVB2wJ|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
Տող 169.
1984 թվականի մրցաշարից առաջ, նոր մարզիչ Յուրի Մորոզովը թիմից հեռացրեց 13 խաղացողների։ Դրանց փոխարեն թիմը համալրվեց 14 ֆուտբոլիստներով, այդ թվում նաև եկան մոսկովյան ՄՖՇ-ից կիսապաշտպան Դմիտրի Կուզնեցովը և «Ալգա» Ֆրուզնեի պաշտպան Սերգեյ Ֆոկինը։ 1984 թվականի մրցաշարը եղավ ԲԿՄԱ-յի պատմության մեջ ամենասարսափելին։ Ամբողջ առաջնության ժամանակ թիմը հավաքեց 68 հնարավորից ընդամենը 19 միավոր, և արդյունքում զբաղեցրեց վերջին տեղը։ Առաջին անգամ, ԲԿՄԱ-յի ակումբային պատմության մեջ, բանակայինները դուրս մնացին առաջին լիգայից<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=83&page=1|title=«Вниз по лестнице, ведущей вверх», стр. 1|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjbP8XV|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
[[1985]] թվականի միջսեզոնում Յուրի Մորոզովը շարունակեց կազմի արմատական փոփոխությունները։ Նա թիմից հեռացրեց 28 խաղացողների, նրանց թվում նաև Նիկոլայ Բուլգակովին, Բորիս Կուզնեցովին, Վիկտոր Կոլյադկոյին, Ալեքսանդր Տարխանովին և Վալերի Գլուշնիկովին։ Միաժամանակ Մորոզովը բանակայինների կազմ ընդունեց 13 երիտասարդ ֆուտբոլիստների. կիսապաշտպան Վալդաս Իվանաուսկասին, հարձակվող Վալերիա Շմարովին, Վլադիմիր Տատարչուկին, և նաև մի քանի այլ խաղացողներ։ ԲԿՄԱ-ն առաջին լիգայի «Արևմտյան» գոտում զբաղեցրեց երրորդ տեղը և եզրափակիչ մասում, զբաղեցնելով երկրորդ տեղը, դուրս եկավ անցումային մրցաշար, որտեղ թիմը չկարողացավ պայքարել բարձր լիգայում տեղ զբաղեցնելու համար<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=83&page=2|title=«Вниз по лестнице, ведущей вверх», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjcNnnN|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 30</ref>:
 
1986 թվականի մրցաշարում ԲԿՄԱ-ն համեմատաբար ավելի լավ հանդես եկավ։ Առաջնության արդյունքում ակումբը առաջին տեղը կիսում էր վրացական «Գուրիա» ակումբին։ «Ոսկե խաղում», որը կայացավ [[Ուժգորոդ (քաղաք, Ուկրաինա)|Ուժգորոդում]], ԲԿՄԱ-ն հաղթեց 2:0 հաշվով<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=83&page=3|title=«Вниз по лестнице, ведущей вверх», стр. 3|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjdFbAI|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
Տող 175.
1987 թվականի մրցաշարում, «Ժալգիրիսի» դեմ խաղում ծանր գանգնա-ուղեղային վնասվածք ստացավ ԲԿՄԱ-յի հարձակվող Սերգեյ Բերեզին։ Նա մի քանի ամիս մնաց կոմայի մեջ, մի տարի անց, ի շնորհիվ բժիշկների հրաշագործության, նա ապաքինվեց, բայց այնուամենայնիվ թիմի շարք վերադառնալ ֆուտբոլիստին այդպես էլ չհաջողվեց։ Առաջնությունում ԲԿՄԱ-ն անհաջող ելույթ ունեցավ, արդեն 29-րդ տուրում նրանք ընդամենը վեց անգամ էին հաղթանակ տարել։ 29-րդ տուրի խաղը ԲԿՄԱ-ն անցկացրեց լենինգրադյան «Զենիթի» հետ, խաղը ավարտեց 1։1 հաշվով։ Այդ ոչ ոքին բանակայինների համար դարձավ ճակատագրական, և թույլ չտվեց նրանց մնալ բարձրագույն լիգայում։ Մորոզովը թիմի գլխավոր մարզչի պաշտոնից հեռացվեց։ Նրա փոխարեն նշանակվեց Սերգեյ Շապոշնիկովը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=83&page=4|title=«Вниз по лестнице, ведущей вверх», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sje9amX|archivedate=2012-01-22}}</ref>։
 
1988 թվականին ԲԿՄԱ-ն իր պատմության մեջ երրորդ անգամ սկսեց մրցաշարը առաջին լիգայում։ Բանակայինների կազմում համեմատած նախորդ մրցաշարի գրեթե չէր փոփոխվել։ Միայն «Սպարտակ» տեղափոխվեց դարպասապահ Միքայիլ Երյեմին, իսկ Սերգեյ Սավչենկոն գնաց Սպիտակների «Զարյա» ակումբ։ Թիմը համալրեցին պաշտպաններ Անդրեյ Մոխոմը, ով եկավ լիվովյան «ՍԲԱ-ից» և Վալերի Գլուշակովը, ով էլ այստեղ տեղափոխվեց «Ռոստովից»։ Թիմը մրցաշարը շատ հաջող անցկացրեց, բայց առաջնության վերջին շրջանում «Ռոստովից» տարած պարտությունը, ԲԿՄԱ-յին թույլ չտվեց բարձրանակ բարձր լիգա։ Արդյունքում ԲԿՄԱ-ն զբաղեցրեց 3-րդ տեղը, ամենամոտ մրցակից՝ «Ռոտորից» հետ մնալով 1 միավորով։ Մրցաշրջանի ավարտից հետո Շապոշնիկովը հեռացվեց իր պաշտոնից։ Նոր գլխավոր մարզիչ դարձավ Պավել Սադիրինը<ref name="стр 31">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 1» №  12 (12) 2006  г., стр. 31</ref>։
 
Առաջին լիգայում անցկացրած վերջին մրցարաում ԲԿՄԱ-յի կազմը փաստացի չփոփոխվեց։ Միքայիլ Երյեմին վերադարձավ մոսկովյան «Սպարտակից», իսկ «Ռոտորից» այստեղ տեղափոխվեց հարձակվող Օլեգ Սերգեևը։ Առաջնությունը բանակայինները ավարտեցին առաջին տեղով, տանել 27 հաղթանակ, որոնցից 18-ը խոշոր հաշվով և խփելով 113 գոլ։ Առաջնության լավագույն ռմբարկու դարձավ ԲԿՄԱ-յի հարձակվող Վալերի Մասալիտինը<ref name="стр 31" />։
 
1990 թվականի միջմրցաշրջանում թիմը լքեցին հարձակվող Վալերի Պոպովիչը, ով տեղափոխվեց մոսկովյան «Սպարտակ», պաշտպան Դմիտրի Գրադիլենկոն, ով համալրեց լիվովյան «ՍԲԱ-յի» շարքերը, և նաև մի քանի այլ երիտասարդ ֆուտբոլիստներ։ ԲԿՄԱ-ն համալրեցին մի քանի ֆուտբոլիստներ, նրանց թվում նաև Անդրեյ Նովոսադովը և Ալեքսանդր Գուտեևը, կիսապաշտպան Յուրի Բավիկինը, հարձակվող Իլշատ Ֆայզուլինը, պաշտպաններ Ալեքսեյ Գուշինը և Միքայիլ Սինյևը։ Առաջնության առաջին շրջանում թիմի կազմ եկան Սերգեյ Կրուտովը և Վալերի Մասալիտինը, որոնք այտեղ եկան հոլանդական «Վիտես» ակումբից<ref name="ч 2 стр 1">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 1</ref>։ Կրուտովի և Մասալիտինիի տրանսֆերների դիմաց, բանակայինները «Վիտեսին» խոստացան Հոլանդիայում անցկացնել 12-օրյա խաղերի շարք և հոլանդացիներն էլ ԲԿՄԱ-յի համար պետք է գտնեին ուղիներ<ref name="ч 2 стр 1" />։ Մինչ Հոլանդիա մեկնելը, ԲԿՄԱ-ն [[ԱՄՆ]]-ում պետք է անցկացներ վեց կենտրոնական խաղեր<ref name="ч 2 стр 1" />։ Մրցաշրջանը թիմը սկսեց տնային ջախջախմամբ դոնեցկյան «Շախտյորի» դեմ, խաղը ավարտեց 4։0 հաշվով օգուտ բանակայինների<ref name="ч 2 стр 1" />։ Առաջին շրջանում ԲԿՄԱ-ն հավաքեց 24 հնարավորից 17 միավոր։ ԽՍՀՄ-ի գավաթում ԲԿՄԱ-յի գործերը նույնպես շատ հաջող անցան․ նախ նրանց հաղթեցին սարատովյան «Սոկոլին», իսկ այնուհետև առավելության հասան սնեպրոպետրովյան «Դնեպրի» և վոլգոգրադյան «Ռոտորի» նկատմամբ, բանակայինները անցան կիսաեզրափակիչ, որտեղ հանդիպեսցին կիևյան «Դինամոյին»։ Կիսաեզրափակիչի խաղը ավարտվեց 4։2 հաշվով ի օգուտ կիևյանցիների։ Երկրորդ շրջանում «Վիտեսից» վերադարձան Մասալիտին և Կրուտովը։ Առաջնության երկրորդ շրջանում ԲԿՄԱ-ն հանդես եկավ կիսալավ, հաղթանակներին հաջորդեցին պարտությունները։ 1990 թվականի սեպտեմբերի 1-ին ԲԿՄԱ-ն 4։0 խոշոր հաշվով պարտվեց երևանյան «Արարատին», որը օգնեց կիևյան «Դինամոյին» շրջանցել բանակայիններին<ref name="ч 2 стр 1" />։ Այնուամենայնիվ հինգ օր հետո, «Ռոտորի» դեմ խաղում բանակայինները կարողացան վերականգնել իրենց առավելությունը, վոլգոգրադյան ակումբի դարպասին խփելով յոթ գնդակ, որոնցից հինգը խփեց հարձակվող Վալերի Մասալիտին, կրկնելով հենց այն ռեկորդը, որը վերաբերվում էր մի խաղացողի ով կարողացավ մի խաղում հինգ գոլ խփել<ref name="ч 2 стр 1" />։ Երկրորդ շրջանում անցկացվող կիևյան «Դինամոյի» դեմ խաղում ԲԿՄԱ-ն պարտվեց 1։4 հաշվով, այդ պարտությունը բանակայիններին թույլ չտվեց զբաղեցնել առաջին տեղը, 1990 թվականի մրցաշարում բանակայինները առաջնության աղյուսակում զբաղեցրին երկրորդ տեղը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=84&page=3|title=«Садырин и его „золотая“ дружина», стр. 3|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjf0K87|archivedate=2012-01-22}}</ref>։
 
1991 թվականի միջմրցաշրջանում թիմը լքեցին հարձակվող Սերգեյ Դմիտրիևը, ով տեղափոխվեց իսպանական «Խերես» ակումբ, իսկ թիմ եկան մի շարք երիտասարդ ֆուտբոլիստներ, կիսապաշտպաններ Վասիլի Իվանովը և Դմիտրի Կարսակովը, և նաև հարձակվող Լիվ Մատվեևը։ Մրցաշրջանը ԲԿՄԱ-յի համար սկսվեց ԽՍՀՄ-ի գավաթի 1/4 կիսաեզրափակչի խաղով ընդդեմ մինսկյան «Դինամոյի», որը ավարտվեց 1։4 հաշվով ի օգուտ բանակայինների։ ԽՍՀՄ-ի առաջնության առաջին տուրում, որը կայացավ [[1991]] թվականի [[մարտի 10]]-ին, բանակայինները ջախջախիչ 4։0 հաշվով հաղթեցին խարիկովսյան «Մետալիստ» ակումբին։ Առաջնության հաջորդ 5 տուրերում ԲԿՄԱ-ն տարավ հինգ հաղթանակ, 14-4 գնդակի տարբերությամբ։ ԽՍՀՄ-ի գավաթի կիսաեզրափակիչում ԲԿՄԱ-ն, 3։0 հաշվով, հաղթանակ տարավ մոսկովյան «Լոկոմոտիվի» նկատմամբ։ ԽՍՀՄ-ի գավաթի եզրափակիչում, որը տեղի ունեցավ 1991 թվականի հունիսի 23-ին, «Լուժնիկի» մեծ սպորտային մարզադաշտում, ԲԿՄԱ-ն խաղաց «Տորպեդոյի» դեմ։ Հանդիպման հաշիվը, 43-րդ րոպեին, բացեց «Տորպեդոյի» հարձակվող Յուրի Տիշկովը, 45-րդ րոպեին բանակայիններին հաջողվեց հավասարել հաշիվը, գոլը խփեց Իգոր Կորնեևը։ Ընդմիջումից հետո, 67-րդ րոպեին, Կորնեևը ձևակերպեց դուբլ և առաջ մղեց իր թիմին։ 75-րդ րոպեին Տիշկովը հավասարեցրեց հաշիվը։ Այնուամենայնիվ հինգ րոպե հետո բանակայինները նորից առաջ անցան հաշվում, Կորնեևը [[Իսպանիա]]յից նոր եկած Սերգեյ Դմիտրիևին գնդակը փոխանցեց, որն էլ, տորպեդովցևների տուգանային հրապարակում գնդակով պարզապես կրակեց դարպասին, իսկ գնդակի հետևից վազող Իլեգ Սերգեևը ավարտեց փոխանցումը և հաշիվը դարձրեց 3։2։ ԲԿՄԱ-ն հինգերորդ անգամ հաղթեց երկրի գավաթը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=84&page=5|title=«Садырин и его „золотая“ дружина», стр. 5|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjfr8fv|archivedate=2012-01-22}}</ref>։ Հաջորդ օրը, 1991 թվականի հունիսի 24-ին, Լենինգրադյան մայրուղում, ավտոճանապարհային վթարի ենթարկվեց մոսկովյան ԲԿՄԱ-յի դարպասապահ Միքայիլ Երյեմին։ Հունիսի 30-ին 23 տարեկանում նա, տարբեր տեսակի վնասվածքների պատճառով, մահացավ։ Հուլիսի 2-ին նրան հողակավորեցին զելենոգրադյան գերեզմանատնում։ Հողակավորման ժամանակ, ԲԿՄԱ-յի ֆուտբոլիստները խոստացան ի հիշատակ Միքայիլի նրանք կհաղթեն երկրի առաջնությունը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=84&page=6|title=«Садырин и его „золотая“ дружина», стр. 6|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjgnh97|archivedate=2012-01-22}}</ref>։ 1991 թվականի սեպտեմբերի 18-ին, Գավաթակիրների գավաթի խաղերի ժամանակ, ԲԿՄԱ-ն հանդիպեց իտալական «Ռոմայի» հետ։ Խաղը սկսվեց դաշտի տերերի սուր հարձակումներով, բայց այնուամենայնիվ բանակայինները այդպես էլ չթողեցին նրանց գրավել հյուրերի դարպասը, և այդպիսով առաջին խաղակեսը ավարտվեց զրոյական ոչ ոքի-ով։ Երկրորդ խաղակեսի ամենասկզբում, 46-րդ րոպեին, ԲԿՄԱ-յի պաշտպան Սերգեյ Ֆոկինը անհաջող խաղաց իր տուգանային հրապարակում և գնդակ ընդունեց իր թիմի դարպասը։ Հաշիվը հավասարեցնել բանակայինները կարողացան անել միայն խաղի 52-րդ րոպեին, Վլադիմիր Տատարչուկի ուժեղ հարվածից հետո գնդակը հանդիպեց Սերգեևին, ով էլ առանց տատանվելու այն ուղարկեց հռոմեացիների դարպասը։ 73-րդ րոպեին, օգտվելով բանակայինների պաշտպանների սխալներից, «Ռոմայի» հարձակվող Ռիցցիտելին ԲԿՄԱ-յի դարպասապահ Դմիտրի Խարինիմի դեմ դուրս եկավ մեկը-մեկի և նրան շրջանցելով գնդակը ուղարկեց դարպասը, վերջնակետ դնելով հանդիպմանը։ Պատասխան խաղը կայացավ 1991 թվականի հոկտեմբերի 2-ին [[Հռոմ]]ում։ Արդեն 13-րդ րոպեին բանակայինները առաջ անցան հաշվի մեջ, Միքայիլ Կոլեսնիկովի ճշգրիտ փոխանցումից հետո, մոսկովյան հարձակվող Դմիտրիևը գլխի հարվածով բացեց խաղի հաշիվը։ Մի փոքր անց, հյուրերի պաշտպան Ֆոկինը, անկյունային փոխանցումից հետո խփեց ևս մեկ գոլ, բայց մրցավար Ֆորշտինգերը այդ գոլը չեղյալ համարեց, նա նկատեց, որ Վալերի Մասսալիտինը հարվածից առաջ կանոները խախտել էր։ Արդյունքում, ԲԿՄԱ-ն, երկու հանդիպումների վերջնական հաշվով, չկարողացավ հասնել Գավաթակիրների գավաթի 1/8-րդ կիսաեզրափակիչ։ 1991 թվականի հոկտեմբերի 27-ին ԲԿՄԱ-ն 1։0 հաշվով հաղթեց մոսկովյան «Դինամոյին»<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=84&page=8|title=«Садырин и его „золотая“ дружина», стр. 8|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjheoff|archivedate=2012-01-22}}</ref>։
Տող 186.
ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո [[1991]] թվականին նախկին հանրապետությունները, որոնք մտնում էին ԽՍՀՄ-ի կազմի մեջ, սկսեցին ունենալ իրենց դեփական ֆուտբոլային առաջնությունները։ Ռուսաստանի առաջնության բարձրագույն լիգան փաստացի կազմավորվեց ամբողջությամբ զրոյից։ Բարձրագույն լիգայում մասնակցել կարող էին արդեն քսան ակումբներ, որոնց թվում էլ մտավ ԲԿՄԱ-ն <ref name="Russia 1992">[http://www.rsssf.com/tablesr/rus92.html Russia 1992]{{ref-en}}</ref>:
 
1992 թվականի մրցաշրջանից առաջ թիմը լքեցին մի շարք փորձառու ֆուտբոլիստներ։ Նրանց թվում մտնում էին նաև Իգոր Կորնեևը, Դմիտրի Գալյամինը և Դմիտրի Կուզնեցովը, ով գնաց «[[Էսպանյոլ]]», Սերգեյ Դմիտրիևը, ով պայմանագիր ստորագրեց իսպանական «Խերես» ակումբի հետ, Վալերի Բրոշինը, ով տեղափոխվեց փարիզյան «Սլավիա» ակումբ, և նաև մի քանի այլ խաղացողներ։ Այդ կորուստները Սադիրինը լրացրեց թիմ հրավիրելով մի քանի երիտասարդ խաղացողների։ Արդյունքում ԲԿՄԱ-ն մրցաշրջանը սկսեց երիտասարդացված կազմով<ref name="ч 2 стр 9">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 9</ref><ref name="Кризис">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=2|title=«Кризис», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjiYCKh|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1922 թվականի Ռուսաստանի առաջնությունը բաժանվեց երկու մասի։ Առաջին մասում Բարձրագույն դիվիզիոնից հանդես եկան 20 ակումբ, որոնք էլ բաժանվեցին երկու խմբի, խմբում ելույթ ունեցան 4 հզորագույն թիմեր, և այնուհետև երկրորդ մասում մրցակիցները պայքարեցին հանուն չեմպիոնական տիտղոսի, իսկ մնացած թիմերը խաղացին 9-րդ հորիզոնականից 20-րդ հորիզոնականի համար<ref name="Russia 1992" /><ref name="Кризис" />:
Տող 192.
Ռուսաստանի առաջնությունից առաջ բանակայինները առաջին խաղը սկսեցին հյուրընկալվելով վլադիկավկազյան «Սպարտակի» ակումբին։ Խաղը կայացավ 1992 թվականի մարտի 29-ին։ Հանդիպման արդեն 9-րդ րոպեին «Սպարտակի» կիսապաշտպան Միրջալոլ Կասիմովը առաջ մղեց իր թիմին, իսկ արդեն խաղի ամենավերջում տանտերերի հարձակվող Իգոր Շկվիրինը խփեց երկրորդ գոլը, այդպիսով էլ նա ձևակերպեց հանդիպման վերջնական հաշիվը՝ 2:0: Անտեսելով առաջին խաղում տարած պարտությունը, ԲԿՄԱ-ն կարողացավ տանել երեք անընդմեջ հաղթանակ, առաջինը ստավրոպոլյան «Դինամոյի», այնուհետև «Տեկստիլշիկի» և հետո էլ «Ֆեկոլոմի» նկատմամբ։ Առաջին շրջանի վերջում բանակայինները հավաքեցին 23 միավոր և, զբաղեցրին 4-րդ հորիզոնականը, հայտնվեցին եզրափակիչ փուլ։ Առաջնության երկրորդ մասում ԲԿՄԱ-ն հավաքեց ևս 14 միավոր, բայց այս անգամ զբաղեցրեցին ընդամենը 5-րդ հորիզոնականը<ref name="ч 2 стр 9" /><ref name="Кризис" />:
 
Գավաթում ԲԿՄԱ–ն հանդես եկավ շատ արդյունավետ։ Մրցաշարում, որը սկսվեց ինչպես ԽՍՀՄ-ի գավաթ, Միության փլուզումից հետո խաղերը անցկացվեցին [[ԱՊՀ]]-ի բարձր հովանավորությամբ։ Կիսաեզրափակիչում բանակայինները հաղթեցին տաջիկյան Դուշանբե «Պամիր» ակումբին, իսկ գավաթի եզրափակիչում բանակայինները պետք է դիմակայեին մոսկովյան «Սպարտակին»: Եզրափակիչը տեղի ունեցավ [[1992]] թվականի [[մայիսի 10]]-ին, «Լուշնիկեի» մարզադաշտում, որտեղ ներկա էին 42 000 հանդիսական։ Հանդիպման 20-րդ րոպեին Վլադիմիր Բեսչաստնիխը բացեց խաղի հաշիվը, այնուհետև հենց ինքն էլ 35-րդ րոպեին, ձևակերպելով դուբլ, կրկնապատկեց հաշիվը։ Առաջին խաղակեսի վերջում ԲԿՄԱ-յի ֆուտբոլիստները ստացան հաշիվը կրճատելու հնարավորություն, մրցավարի կողմից պենալտի նշանակելուց հետո, ԲԿՄԱ-յի դարպասապահը մոտեցավ գնդակին և, գնդակը դարպասից բարձր ուղարկելով, չկարողացավ գրավել իր կոլեգա Չերչեսովի դարպասը։ Խաղը ավարտվեց բանակայինների համար ցավալի 2:0 հաշվով, և գավաթը ընդմիշտ մնաց կարմրասպիտակների մոտ<ref name="Кризис 2">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=3|title=«Кризис», стр. 3|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjjPFhD|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 10</ref>:
 
Մրցաշրջանի ավարտից հետո ակումբի գլխավոր մարզիչ Պավել Սադիրինը հեռացավ իր զբաղեցրած պաշտոնից, իսկ նրա փոխարեն ակումբը գլխավորեց Գեննադի Կոստիլևը, ով նաև եղել էր [[Ռուսաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքական|Ռուսաստանի հավաքականի]] գլխավոր մարզիչը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=1|title=«Кризис», стр. 1|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjkHCRe|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
Տող 198.
[[1992]] թվականի սեպտեմբերին ԲԿՄԱ-ն սկսեց հանդես գալ նաև [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|Չեմպիոնների լգայում]]: Առաջին խաղը բանակայինները անցկացրին [[Իռլանդիա|իռլանդական]] «Վիկինգուրի» դեմ, առաջին խաղը ավարտվեց 1:0 հաշվով, իսկ արդեն երկրորդ՝ պատասխան խաղը վերջացավ ի օգուտ մոսկովյանների 4:2 հաշվով<ref name="Кризис 2" />: Հաջորդ խաղում բանակայինները հանդիպեցին այդ ժամանակների չեմպիոնների լիգայի հաղթող՝ «[[Բարսելոնա ՖԱ|Բարսելոնային]]»: Առաջին խաղը տեղի ունեցավ [[1992]] թվականի [[հոկտեմբերի 21]]-ին, որտեղ ներկա էին 40 000 հանդիսական, իսկ խաղը ավարտվեց 1:1 հաշվով։ Բանակայինների մոտ առավել աչքի ընկնող էին Ալեքսանդր Գրիշինը, իսկ կատալոնացիների մոտ Չիկի Բեգիրիստայնը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=4|title=«Кризис», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjlDePK|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Երկրորդ խաղը անցկացվեց [[1992]] թվականի [[նոյեմբերի 4]]-ին, «[[Բարսելոնա ՖԱ|Բարսայի]]» աշխարհահռչակ [[Կամպ Նոու]] մարզադաշտում, որտեղ ներկայացել էին 80 000 երկրպագուներ։ Արդեն հանդիպման 12-րդ րոպեին դաշտի տերերը բացեցին խաղի հաշիվը, այդտեղ հատկապես նշանավորվեց Միգել Նադալը, իսկ 31-րդ րոպեին Բեգիրիստայնը կրկնապատկեց խաղի հաշիվը։ Առաջին խաղակեսի վերջին մի քանի րոպեներին Եվգենի Բուշմանովին հաողվեց գրավել կատալոնական դարպասապահ Անդոնիո Սուբիսարետայի պաշտպանած դարպասը, և այդպիսով կրճատում է խաղի հաշիվը։ Ընդմիջումից հետո, 57-րդ րոպեին, Դենիս Մաշկարինը հավասարեցրեց հաշիվը։ Իսկ 4 րոպե անց արդեն Դմիտրի Կարսակովը, Իլշատ Ֆայզուլինի փոխանցումից հետո, ձևակերպեծ հանդիպման վերջնական հաշիվը՝ 2:3<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=5|title=«Кризис», стр. 5|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjmDFtC|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Այս հաղթանակից հետո ԲԿՄԱ-ն անցավ խնբային փուլ։ Անտեսելով [[Բարսելոնա ՖԱ|Բարսելոնայի]] նկատմամբ տարած հաղթանակին, իր խմբում ԲԿՄԱ-ն զբաղեցրեց ամենավերջին տեղը և այդպիսով էլ ավարտեց իր ելույթները եվրոգավաթներում<ref name="Кризис 3">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=11|title=«Кризис», стр. 11|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjnHs3U|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
[[1993]] թվականի մրցաշրջանից առաջ թիմի կազմը ենթարկվեց մի շարք փոփոխությունների։ «Կուբանից» այստեղ տեղափոխվեց դարպասապահ Եվգենի Պլոտնիկովը, «Դնեպրից»` պաշտպան, մինսկյան «Դինամոյից»` կիսապաշտպան Յուրի Անտանովիչը, և նույն հաջողությամբ թիմը համալրվեց ուրիշ ֆուտբոլիստներով: Մրցաշրջանի ավարտից հետո թիմից հեացան պաշտպաններ Սերգեյ Վիկտորովիչը և Օլեգ Մալյուկովը, ովքեր համապատասխանաբար էլ տեղափոխվեցին իսրայելական «Բեյտեր» և «Խապոել» ակումբներ (Իրոնի Ռիշոն), Սերգեյ Կրուտովը նույնպես հեռացավ թիմից, նա էլ իր հերթին տեղափոխվեց մոսկովյան «Դինամո», իսկ Վալերի Բրոշինը պայմանագիր ստորագրեց «Խապոել» (Կֆար Սաբա) ակումբի հետ<ref name="Кризис 3" />: Առաջնությունում ԲԿՄԱ-ն հանդես եկավ ոչ այդքան վստահ, հաղթանակներին հաջորդեցին պարտությունները, արդյունքում նրանք մրցաշարային աղյուսակում, վաստակելով 30 միավոր, զբաղեցրին 18 հնարավորից ընդամենը 9-րդ հորիզոնականը։ Իսկ ինչ վերաբերվում է երկրի գավաթին, այնտեղ գործերը ավելի լավ դասավորվեցին, բանակայիններին հաջողվեց հայտնվել եզրափակիչում, որտեղ նրանք հանդիպեցին մոսկովյան «Տորպեդոյի» դիմադրությանը։ Երկու օր առաջ մինչ «Տորպեդոյի» դեմ խաղը, թիմի մարզիչ, Գեննադի Կոստիլյևը, պաշտոնաթող արվեց, արդյունքում գավաթի եզրափակիչ խաղում ԲԿՄԱ-ն խաղադաշտ դուրս եկավ առանց իրենց գլխավոր մարզչի։ Խաղում, հիմնական և ավելացրած ժամանակահատվածի, վերջնական արդյունք գրացվեց 1:1 հաշիվը, իսկ տասնմեկ մետրանոց հարվածաշարը ավելի հաջող իրացրին «Տորպեդոյի» ֆուտբոլիստները, 5:3: Կոստիլյևի փոխարեն, գլխավոր մարզիչ պաշտոնում, նշանակվեց Բորիս Կոպեյկին<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 11</ref>:
 
[[1994]] թվականի մրցաշրջանի սկզբում, ակումբի կազմում տեղի ունեցան հետևյալ փոփոխությունները. ԲԿՄԱ-յի հարձակվող Վալերի Մասալիտինը տեղափոխվեց մոսկովյան «Սպարտակ», Դմիտրի Կարսակովը իր կարիերան շարունակեց «Տորպեդոյում», պրահյան «Սլավիա» էլ վերադարձավ Վլադիմիր Տատարչուկը, իսկ ամռանը թիմ եկավ երիտասարդ խաղացող Սերգեյ Սեմակը։ Առաջնության մեկնարկը մի փոքր վատ սկսվեց, արդեն յոթերրորդ տուրից հետո, թիմը ընդամենը վեց միավորով զբաղեցրեց մրցաշարային աղյուսակի տասերրորդ հորիզոնականը, իսկ առաջին շրջանի վերջում բանակայինները խփել էին ընդամենը յոթ գնդակ, և շուտով ԲԿՄԱ-յի գլխավոր մարզիչ Կոպեյկին բռնեց նախկին մարզիչների ուղին և նույնպես պաշտոնից հեռացվեց։ Նրան փոխարինելու եկավ Ալեքսանդր Տարխանովը, բայց այնուամենայնիվ, չնկատելով մարզչի փոփոխությունը, բանակայինները առաջնությունում զբաղեցրին միայն 10-րդ հորիզոնականը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=85&page=14|title=«Кризис», стр. 14|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjoFKA8|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
Տող 218.
Ամառային միջմրցաշրջանի ժամանակ ԲԿՄԱ տեղափոխվեց դարպասապահ Կուտեպովը, թիմ վերադարձան Գայսումովը, Կուզնեցով, Կարսակովը, Պետրոսյանցը։ Առաջին շրջանից հետո թիմը զբաղեցրեց աղյուսակի 13-րդ հորիզոնականը և մոտ էր լիգայից դուրս մնալուց։ Բայց, վերջին հինգ խաղերից հավաքելով 11 միավոր, բանակայինները կարողացան հաստատվել 12-րդ տեղում։ Թիմի լավագույն ռմբարկուն 9 գոլով դարձավ Վլադիմիր Կուլիկը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=2|title=«Развал и возрождение», стр. 2|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjx72k9|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
1988 թվականի միջմրցաշրջանում թիմի կազմը ենթարկվեց ահռելի փոփոխությունների, թիմ տեղափոխվեցին յոթ նոր խաղացողներ, որոնց թվում մտնում էին Օլեգ Կորնուխովը, Եվգենի Վարլամովը, Դմիտրի Սեննիկովը և Սերգեյ Ֆիլիպպենկովը, իսկ դրան հակառակ թիմը լքեցին մի ամբողջ ֆուտբոլիստների խումբ, որոնց թվում մտնում էին Ալեքսեյ Գերասիմովը, Իգոր Սեմշովը, Սերգեյ Արմիշևը, Դմիտրի Կարսակովը և Անդրեյ Մովսիսյանը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=4|title=«Развал и возрождение», стр. 4|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjxzVj4|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Առաջնությունը ԲԿՄԱ-յի ֆուտբոլիստները փոքր-ինչ թույլ մեկնարկեցին, այդպիսով առաջին շրջանի վերջում թիմը զբաղեցրեց 14-երորդ տեղը, հավաքելով ընդամենը 14 միավոր։ Բանակայինները գլխավոր մարզիչ Պավել Սադիրինը հեռացվեց իր զբաղեցրած պաշտոնից, իսկ նրան փոխարինելու եկավ Օլեգ Դոլմատովը։ Ակումբի բարձրագույն ղեկավարությունը նույնպես ենթարկվեց փոփոխությունների, հուլիսին ակումբի գլխավոր տնօրենի պաշտոնը զբաղեցրեց չեչենյան բիզնեսմեն Շախրուդի Դադախանովը, իսկ արդեն օգոստոսին նա դարձավ ՊՖԱ ԲԿՄԱ-յի նախագահ<ref>{{cite web|url=http://www.kp.ru/daily/22500.5/7880/|title=$ 25 000 000 на борьбу со «Спартаком»|publisher=Kp.ru|date=2001-02-26|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sjytLSk|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Ամառային ընդմիջումից հետո կայացած առաջին խաղում թիմը խաղաց ընդդեմ նովորոսիյան «Չերնոմորեցի» դեմ, այդ խաղում բանակայինները կարողացան ջախջախել նրանց 4:1 հաշվով, որից երկու օր անց թիմը մեծ թափք առավ, տանելով յոթ չոր հանդիպում, և ունենալով 18:0 գնդակների տարբերություն<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 14</ref>, եզրափակիչ խաղից հինգ հանդիպում առաջ արդեն ԲԿՄԱ-ն դուրս եկավ մրցաշարային աղյուսակի երկրորդ տեղը։ [[1998]] թվականի [[սեպտեմբերի 26]]-ին բանակայինները հանդիպեցին մրցաշրջանի առաջատար մոսկովյան «Սպարտակին»: Գործող չեմպիոնը ջախջախվեց խոշոր 4:1 հաշվով։ Այդ մրցաշրջանում ԲԿՄԱ-ն զբաղեցրեց երկրորդ տեղը, 3 միավորով հետ մնալով առաջին տեղում գտնվող «Սպարտակից»: Երկրորդ շրջանում բանակայինները հաղթեցին 15 խաղից 14-ում, որից վեցում տանելով խոշոր հաղթանակ։ 1998 թվականի մրցաշրջանում թիմը, 12 խաղ անընդմեջ հաղթելով, սահմանեց նոր ռեկորդ<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 15</ref>: Մրցաշրջանի արդյունքում «լավագույն 33» խաղացողների ցանկում մտան միանգամից ԲԿՄԱ-յի ութ խաղացող. Սեմակը, Վարլամովը, Բոկովը, Մինկոն, Խոմուխան, Կուլիկը, Կորնախովը և Նովոսադովը<ref name="Развал и возрождение 2">{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=9|title=«Развал и возрождение», стр. 9|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sk2yWUV|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Ռուսաստանի 1997-1998 թվականների Գավաթի 1/4 եզրափակչում բանակաինները հանդիպեցին վոլգոգրադյան «Ռոտորին», որին չկարողացան հաղթել և զիջեցին 3:5 հաշվով։ Ռուսաստանի 1998-1999 թվականների Գավաթի աշնանային փուլում թիմը, հաղթեց «Ամուրին» 2:0 և «Տոմին» 2:1 հաշվով, այդպիսով անցավ 1/4-րդ եզրափակիչ<ref name="Развал и возрождение 2" />:
 
1999 թվականի մրցաշրջանից առաջ թիմի կազմում տեղի ունեցան չնչին փոփոխություններ, թիմը լքեցին այնպիսի խաղացողներ, ովքեր չունեին հատուկ տեղ մեկնարկային կազմում, իսկ նրանց տեղերը զբաղեցրին երիտասարդ ֆուտբոլիստները, ովքեր այստեղ եկան Ռուսաստանի ավելի ցածր դիվիզիաններից<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=10|title=«Развал и возрождение», стр. 10|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sk3tgNz|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Առաջին շրջանի վերջում բանակայինները զբաղեցրին երրորդ տեղը, առաջատար մոսկովյան «Սպարտակից» հետ մնալով 5 միավորով, առաջնության վերջում դրությունը չփոխվեց և ԲԿՄԱ-ն սկսեց պայքարել բրոնզե մեդալի համար։ Ռուսաստանի 1998/1999 թվականների Գավաթում, թիմը եզրափակիչում, նվազագույն հաշվով, զիջեց պետերբուրգյան «Զինիթին»: [[ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա|Չեմպիոնների լիգայի]] որակավորման երկրորդ ռաունդում, ԲԿՄԱ-ն հանդիպեց նորվեգյան «Մոլդե» ակումբին։ Տնային խաղում մոսկովյան ակումբը կարողացավ տանել վստահ հաղթանակ 2:0 հաշվով, գոլերը խփեցին Շիշկինը և Խոմուխան, բայց այնուամենայնիվ պատասխան խաղում բանակայինները տարան 4:0 հաշվով նվաստացուցիչ պարտություն<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=11|title=«Развал и возрождение», стр. 11|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sk51PzI|archivedate=2012-01-22}}</ref><ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 19</ref>:
 
2000 թվականի մրցաշարում թիմում տեղի ունեցան ֆուտբոլիստների մասսայական ռոտացիա, թիմ եկան միանգամից 9 ֆուտբոլիստներ, որոնց մեջ մտան նաև Յուրի Օկրոշիձեն և Ռուստեմ Բուլատովը։ Առաջնության սկիզբը ԲԿՄԱ-ն ամբողջությամբ ձախողեց, երկրի առաջնության շրջանակներում առաջին գոլը խփվեց միայն յոթերրորդ տուրում։ Տասերրորդ տուրից հետո Օլեգ Դոլմատովը տվեց իր հրաժարականը, իսկ նրան փոխարինեց Պավել Սադիրինը։ Գլխավոր մարզչի փոփոխությունը թիմին օգնեց կարգավորել իր դիրքը մրցաշարային աղյուսակում, և արդյունքում ԲԿՄԱ-ն զբաղեցրեց ութերրորդ տեղը։ 1999-2000 թվականների Ռուսաստանի Գավաթում թիմի գործերը ավելի լավ դասավորվեցին, 1/4 եզրափակչի խաղում բանակայինները կարողացան պենալտիներով հաղթել «Անժիին» (5:3)<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=13|title=«Развал и возрождение», стр. 13|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sk5ydX5|archivedate=2012-01-22}}</ref>, այնուհետև, կիսաեզրափակչում, շրջանցեցին մոսկովյան «Սպարտակին» 3:1 հաշվով։ Եզրափակչում բանակային ակումբը հանդիպեց մոսկովյան «Լոկոմոտիվին», արդեն դեբյուտային խաղում, 12-րդ րոպեին, վերջին հույսի խախտման համար խաղադաշտից հեռացվեց ԲԿՄԱ-յի պաշտպան Մաքսիմ Բոկովը, բայց անտեսելով դա բանակայիններին հաջողվեց բացել խաղի հաշիվը, իսկ գոլի հեղինակ դարձավ Սերգեյ Սեմակը, առաջին խաղակեսի ավարտին արդեն Եվսեևը հավասարեցնում է հանդիպման հաշիվը։ 66-րդ րոպեին 2-րդ դեղին քարտը ստացավ Լոսիկովը։ Ավելացված ժամանակահատվածում Բուլիկինը մեկը ընդդեմ մեկի դուրս գալով ԲԿՄԱ-յի դարպասապահ Օկրոշիձեի դեմ, ուժեղ հարվածով գնդակը ուղարկեց դարպասային ցանցի մեջ, իսկ արդեն 113-րդ րոպեին Ցիմբալարյայի հարվածից հետո հանդիպման հաշիվը դարձավ 3:1, անտեսելով հանդիպման ընթացքը, ԲԿՄԱ-յի ֆուտբոլիստները կարողացան խփել հերոսական գնդակը, վերջին 120-րդ րոպեին «Լոկոմոտիվի» դարպասը գրավեց Օլեգ Կորնաուխովը<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=14|title=«Развал и возрождение», стр. 14|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64soh6o7m|archivedate=2012-01-22}}</ref>: 2000-01 թվականների ՈՒԵՖԱ-յի գավաթում ԲԿՄԱ-ն երկու հանդիպումների արդյունքում դուրս մնաց հետագա պայքարից, խաղալով [[դանիա]]կան «Վիբորգի» դեմ (0:0, 1:0)<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=87&page=16|title=«Развал и возрождение», стр. 16|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sohyhU8|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
=== 2001—2008 ===
2001 թվականի փետրվարի 21-ին բանակային ակումբի սեփականտերը փոխվեց։ Ակումբի նոր բաժնետերը դարձավ «[[АВО-Капитал]]» ընկերությունը - 51  % բաժնետոմսերով<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 20</ref><ref name="Гинер играет по-крупному">{{cite web|url=http://www.sport-express.ru/art.shtml?43047|title=Гинер играет по-крупному|publisher=Sport-express.ru|date=2001-11-23|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64soiv9iK|archivedate=2012-01-22}}</ref>, ՌԴ նահանգային նախարարությունը և [[Blue Castle Enterprises Limited]] անգլիական բրենդը, իսկ ակումբի նախագահ դարձավ [[Ռուսաստան|ռուսական]] գործարար Եվգենի Լեննորովիչ Գիները<ref name="Гинер играет по-крупному" />: Այդ ժամանակաշրջանում թիմը լքեցին մի շարք ֆուտբոլիստներ, որոնք նախորդ մրցաշարում հանդիսանում էին հիմնական խաղացողներ. Խոմուհան, Բիչկովը, Օկրոշիձեն և Շիշկինը։ Մինչև տրանսֆերային պատուհանի փակվելը, ակումբի նոր ղեկավարությանը հաջողվեց թիմը համալրել երեք ֆուտբոլիստներով<ref name="Гинер играет по-крупному" />. սկզբից նովորոսյան «Չերնոմեց» ակումբից գնեցին Դենիս Պոպովին, այնուհետև [[Մերձդնեստրի Մոլդովական Հանրապետություն|մերձմոլդովական]] «Շերիֆ» ակումբից այստեղ տեղափոխվեց դարպասապահ Սերգեյ Պերխունը, իսկ երրորդ նորեկը դարձավ կիսապաշտպան Յուրիս Լայզանը, որն էլ այստեղ եկավ ռիգյան «Սկոնտո» ակումբից։ Առաջին երկու տուրերում ԲԿՄԱ-ն երկու պարտություն կրեց, սկզբում «Չերնոմոցեմի» դեմ հյուրընկալվելիս (2:0), իսկ այնուհետև «Կրիլյա Սովետովի» դեմ տնային խաղում (3:0)։ Երրորդ տուրում ԲԿՄԱ-ն հանդիպեց մոսկովյան «Սպարտակին», որտեղ գրանցվեց 1:0 հաշիվ ի օգուտ «Սպարտակի», բայց այդ խաղը մտավ ռուսական ֆուտբոլի պատմության մեջ մեկ այլ պատճառով։ Դերբից մի քանի ժամ առաջ տեղի ունեցավ թիմերի երկրպագուների միջև մասսայական բախում։ Խաղի հենց սկզբում բանակայինների տրիբունաներից թռչեցին ծխային ռումբեր, և խաղադաշտը ամբողջովին ծածկվեց ծխով<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 21</ref>, ոստիկանների վրա թռչեցին պլաստիկ շշեր, որոշ ժամանակ անց սպարտակյան թիմի երկրպագուների հատվածում բախվեցին մինյանց կարմրասպիտակների և սպարտակյան թիմի երկրպագուները, այդ ծեծկռտուքը շարունակվեց ամբողջ խաղի ընթացքում։ ԳՈՒՎԴ-ի տվյալներով, խաղի ժամանակ պատռվել է 1436 աթոռ, 660 մարդ ձերբակալվել է, իսկ 27-ը գոսպիտալացվել է։ Անտեսելով անհաջող մեկնարկը, առաջին շրջանը բանակայինները ավարտեցին հինգերորդ տեղով, հավաքելով 25 միավոր։ Ամառային տրանսֆերային շրջանում բանակայինները իրենց թիմը համալրեցին տասնմեկ ֆուտբոլիստներով, նրանց միջև եղել էին. Ալեկսեյ Բերեզուցկին, Իգոր Սերգեևիչը, Անդրեյ Սոլոմատինը, Էլվեր Ռահիմիչը, Պրեդրագ Ռանջելովիչը, Վենիամին Մանդրիկին, Ռոման Մոնարևը, Վլադիմիր Կուզմիչևը, Ալեկսանդր Բերկետովը և Սպարտակ Գոգնիևը<ref>Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 22</ref>:
 
Երկրորդ շրջանում թմին ուղեկցեց հերթական անհաջողությունների շարքը։ Օգոստոսի 18-ին բանակայինների թիմը հյուրընկալվեց մախաչկալիսյան «Անժիին», որտեղ միմյանց բախվեցին հակառակորդ թիմի հարձակվող Բուդուն Բուդունովը և Սերգեյ Պերխունը, իսկ այդ բախումը Սերգեյի համար եկավ լուրջ գլխի վնասվածք։ Սկզբում վնասվածքը թվաց միջին ծանրության և Սերգեյի մոտ ամբողջ խաղի ժամանակ գիտակցությունը տեղն էր։ Բայց հետո, օդանավակայարանի ճանապարհին, նա ընկավ կոմայի մեջ, այդպիսով կլինիկական մահ տարավ։ Անտեսելով բժիշկների բոլոր ջանքերը, օգոստոսի 28-ի առավոտյան ժամը 5-ին վերջակետ դրվեց նրա կյանքին<ref>{{cite web|url=http://news.sport-express.ru/online/ntext/1/nl019578.html|title=Сергей Перхун умер|publisher=News.sport-express.ru|date=2001-08-28|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sozujv1|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Հետագայում պարզ դարձավ նաև Պավել Սադիրինը մահացու հիվանդության մասին։ 2001 թվականի առաջնության վերջին տուրերի ժամանակ նրա փոխարեն թիմը գլխավորեց Ալեքսանդր Կուզնեցովը։ Դեկտեմբերի 1-ին մահացավ նաև Սադիրինը<ref name="ч 2 стр 23">Журнал «Великие клубы». «ЦСКА ч. 2» №  4 (16) 2007  г., стр. 23</ref>: Արդյունքում թիմը սեզոնը ավարտեց միայն յոթերրորդ տեղով, հավաքելով 47 միավոր։
 
Մրցաշրջանի ավարտից հետո ակումբի ղեկավարությունը գլխավոր մարզչի պաշտոնի համար թիմ հրավիրեց Վալերի Գազզաև Գեորգիևիչին<ref name="Гинер играет по-крупному" />: 2011 թվականի նոյեմբերի 22-ին հայտնի դարձան նորեկների անունները, որոնք թիմում ընդգրկվեցին միջմրցաշարայինի ժամանակ. Վասիլի Բերեզուցկի, Դեյվիդաս Շեմբերաս, Վյաչեսլավ Դաև, Դմիտրի Կիրիչենկոն և Ռոլան Գուսաևը<ref name="Гинер играет по-крупному" />, իսկ թիմը լքեցին երկու ֆուտբոլիստներ՝ Ստանիսլավ Լիսենկոն և Օլեգ Կորնաուխովը։ 2002 թվականի մրցաշարում առաջին միավորները բանակայինները կորցրեցին միայն վեցերրորդ տուրում, որտեղ ոչ-ոքի խաղացին էլիստինյան «Ուրալան» ակումբի հետ (3:3)։ Մոսկովյան «Սպարտակ»-ի դեմ խաղը ավարտվեց ԲԿՄԱ-յի վստահ հաղթանակով 3:0, ամբողջ խաղում կարմրասպիտակները այդպես էլ և չկարողացան կպնել դարպասի նշանակետին, հետախաղյա մամլու ասուլիսի ժամանակ Վալերի Գազզաևը կատակեց. {{Քաղվածք|Այսօր ԲԿՄԱ-ն ցույց տվեց մի ֆուտբոլը, որը գտնվում է շատ լավ մակարդակում: Միակ թերությունն էր, որ մենք թույլ էինք տալիս մրցակցին մի քանի անգամ մոտենալ մեր տուգանային մատույցներին<ref name="ч 2 стр 23"/>}}
[[File:Gazzaev.jpg|thumb|250px|ձախից|Վալերի Գազզաև  - մարզիչ, որի անվան հետ կապվում է ԲԿՄԱ-յի հաղթանակների մեծ մասը, ակումբի նորագույն պատմությունում:]]
Առաջին շրաջին հետո թիմը զբաղեցրեց 2-րդ հորիզոնականը, հետ մնալով առաջնության առաջատար, մոսկովյան «Լոկոմոտիվ»-ից, 3 միավոր, և դրա հետ մեկտեղ բանակայինները բաց էին թողել երկու խաղ (բանակայինների 12-րդ տուրի խաղը տեղափոխվել էր օգոստոս, իսկ «Լոկոմոտիվ»-ը արդեն խաղացել էր 25-րդ տուրը<ref>{{cite web|url=http://football.kulichki.net/russia2002/15/index.htm|title=Чемпионат России, 15 тур|publisher=Football.kulichki.net|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sp2hWiW|archivedate=2012-01-22}}</ref> մայիսի 12-ին)։ 2002 թվականին ԲԿՄԱ-ն Ռուսաստանի Գավաթի եզրափակչում հանդիպեց սանկտ-պետերբուրգյան «Զենիթ»-ին, խաղի առաջին գոլը խփեց Անդրեյ Սոլոմատին հանդիպման 27-րդ րոպեին, իսկ 52-րդ րոպեին Իգոր Յանովսկին սահմանեց խաղի վերջնական հաշիվը՝ 2:0<ref>{{cite web|url=http://news.sport-express.ru/online/ntext/3/nl033238.html|title=ЦСКА — обладатель Кубка России|publisher=News.sport-express.ru|date=2002-05-12|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sp3qKc2|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Դա եղավ ակումբի նորագույն պատմության մեջ առաջին տիտղոսը։ 2002 թվականի աշնանը ակումբը սկսեց հանդես գալ նաև ՈՒԵՖԱ-յի Գավաթում, բայց առաջին իսկ տուրում չկարողացավ կոտրել իտալական «Պարմա»-յի պատնեշը։ Առաջնության ավարտին արդեն բանակայինները հավաքել էին մոսկովյան «Լոկոմոտիվ»-ի հետ հավասար միավորներ, միայն ի շնորհիվ լրացուցիչ տվյալների նրանից առաջ է անցել. հաղթանակների թիվը - 21 ընդդեմ 19-ի; խփած և բաց թողած գոլերի թիվը - 34-ը ընդդեմ 32-ի; խփած գնդակների քանակը - 60-ը ընդդեմ 46-ի<ref>{{cite web|url=http://football.kulichki.net/russia2002/30/index.htm|title=Чемпионат России — 2002, 30 тур|publisher=Football.kulichki.net|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sp6mS96|archivedate=2012-01-22}}</ref>: Ավելին, այդ ժամանակներում ֆուտբոլային համակարգի մեջ դրվեց «ոսկե խաղ» կոչվածը, որի տեղի ունեցավ նոյեմբերի 21-ին «Դինամո»-յի մարզադաշտում։ Արդեն խաղի 7-րդ րոպեին «Լոկոմոտիվ»-ի կիսապաշտպան Դմիտրի Լոսկովը խփեց հանդիպման միակ գոլը։ Այդպիսի տվյալներով, 2002 թվականի սեզոնում ԲԿՄԱ-ն նվաճեց միայն արծաթ։ Այդ սեզոնի լավագույն ռմբարկուներ դարձան Ռոլան Գուսևը և Դմիտրի Կիրիչենկոն<ref>{{cite web|url=http://www.pfc-cska.com/club/history/?id=89&page=8|title=«Абсолютный чемпион», стр. 8|publisher=Pfc-cska.com|date=|accessdate=2011-12-09|archiveurl=http://www.webcitation.org/64sp7jtD6|archivedate=2012-01-22}}</ref>:
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/ԲԿՄԱ_(ֆուտբոլային_ակումբ,_Մոսկվա)» էջից