«Սարոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սարոս (խմբագրել)

02:44, 23 Նոյեմբերի 2016-ի տարբերակ

2 bytes removed , 6 տարի առաջ

չ

չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ

ՎիզուալԵլատեքստ

ԱշբոտՏՆՂ

Բոտեր, IP block exemptions, Ադմիններ

1 029 606

edits

04:29, 4 Մարտի 2016-ի տարբերակ (խմբագրել) XelgenBot (Քննարկում \| ներդրում) չ (→‎top: վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ը: → ը։) ← Նախորդ տարբ		02:44, 23 Նոյեմբերի 2016-ի տարբերակ (խմբագրել) (հետ շրջել) ԱշբոտՏՆՂ (Քննարկում \| ներդրում) չ (չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ) Հաջորդ տարբ →
'''Սարոս''' ({{lang-el\|σάρος}}) կամ '''դրակոնիկ շրջան''', կազմված 223 [[սինոդական ամիս]]ներից (միջինում մոտ 6585,3213 օր կամ 18,03 արևադարձային տարի), որոնց ընթացքում [[Լուսին\|Լուսնի]] և [[Արեգակ]]ի [[խավարում]]ները մոտ նախկին հերթականությամբ են կրկնվում<ref name="nasa">[http://eclipse.gsfc.nasa.gov/SEsaros/SEsaros.html Հոդված սարոսի մասին ՆԱՍԱ-յի կայքում:]</ref>. Այս շրջանը համարվում այն բանի արդյունքը, որ 223 Լուսնի [[սինոդական ամիս]]ները (18 օրացուցային տարի և 10⅓ կամ 11⅓ օր, նահանջ տարիների քանակից այդ շրջանում) գրեթե հավասար են 242 [[ամիս\|դրակոնիկ ամիսներին]] (6585,36 օր), այսինքն 6585⅓ օրից Լուսինը ետ է վերադառնում այդ նույն [[սիզիգիա]]յին և [[Ուղեծիր\|ուղեծրի]] [[Լուսնի կենտրոնակետեր\|կենտրոնակետին]]: Նաև դեպի կենտրոնակետ ետ է վերադառնում խավարման համար երկրորդ կարևոր լուսատուն՝ Արեգակը, քանի որ անցնում է ամբողջ թվով դրակոնիկ տարի (19, կամ 6585,78 օր), այդ շրջանում է Արեգակը նորից անցնում Լուսնի կենտրոնակետի ուղեծրով<ref name="Astr">{{գիրք\|հեղինակ=Բակուլին Պ.Ի., Կոնոնովիչ Է.Վ., Մոռոզ Վ.Ի.\|մաս=§ 83: Սարոս\|վերնագիր=Ընդհանուր աստղագիտության դասընթաց\|հրատարակչություն=5-րդ հրտ.\|տարի=1983\|էջեր=148—149}}</ref>. Բացի այդ, 239 Լուսնի անոմալիստիկ ամիսները հավասար են 6585,54 օրվան, այսինքն համապատասխան խավարումներն ամեն սարոսին տեղի են ունենում նույն Երկրից Լուսնի հեռանալուն և ունեն նույն տևողությունը<ref name="nasa" />: Մեկ սարոսի ընթացքում միջինում տեղի են ունենում 41 [[արեգակի խավարում]] (որոնցից մոտ 10-ը լրիվ են) և 29 [[Լուսնի խավարում]]<ref name="Astr"/>. Առաջին անգամ Լուսնի խավարումները գուշակել սարոսի օգնությամբ սովորել էին հին [[Բաբելոնյան աստղագիտություն\|Բաբելոնում]]<ref name="origin">''Pannekoek A.'' The Origin of the Saros, Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Proceedings, 20 II, 1918, Amsterdam, 1918, pp. 943—955. [http://www.historyofscience.nl/search/detail.cfm?pubid=2116&view=image&startrow=1 Online]</ref>. Լավագույն հնարավորությունները խավարումները գուշակելու համար համարվում է այն շրջանը, որը հավասար է երեք սարոսի՝ [[էկսելիգմոս]]ը({{lang-el\|ἐξέλιγμος}}), որը ներառում է օրերի ամբողջ թիվ, որն օգտագործվում էր [[Անտիկիթերայի սարք]]ում<ref>''Կուզնեցով Պ.'' [http://rec.gerodot.ru/athens_nat/akm.htm Անտիկիթերայի սարք]</ref>.