«Էնդրյու Կարնեգի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: clean up, փոխարինվեց: >: → >։ oգտվելով ԱՎԲ
չ չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{Անձ}}[[Պատկեր:Andrew_Carnegie_in_National_Portrait_Gallery_IMG_4441.JPG|right|thumb|280x280px|Կարնեգիի դիմանկարը Վաշինգտոնի Դիմանկարների Ազգային թանգարանում։  ]]
'''Էնդրյու Կարնեգի''' ({{lang-en|Andrew Carnegie}}, <small>[[ՄՀԱ]]</small>։ {{IPA|[ˈændru 'kɑɹnəgi]}} {{ԱԾ}}) շոտլանդական ծագումով ամերիկացի արդյունաբերող, ով 19-րդ դարի վերջի ամերիկյան պողպատի արտադրության լայնածավալ ընդարձակումն իրականացրեց։   Նա որպես բարերար առաջատար դեր է ունեցել Ամերիկայի և Բրիտանական կայսրության համար։  Իր կյանքի վերջին 18 տարիների ընթացքում նա հիմնադրամներին և համալսարաններին բարեգործական նպատակներով նվիրաբերեց շուրջ $350 միլիոն<ref name="ACLegacy">[http://carnegie.org/about-us/foundation-history/about-andrew-carnegie/carnegie-for-kids/andrew-carnegie-legacy/ Andrew Carnegie's Legacy]. carnegie.org.</ref> ( 2015, համարժեք $13.7 բիլիոնի)՝ իր կարողության գրեթե 90 տոկոսը։ 1889 թվականին նա հրատարակեց «Հարստության ավետարան» հոդվածը, որով կոչ էր անում հարուստներին իրենց հարստությունն օգտագործել հասարակության բարգավաճման համար, որը և բարեգործության ալիք բարձրացրեց։ 
 
Կարնեգին ծնվել է [[Դանֆրմլին]]ում, [[Շոտլանդիա]], և  1848 թվականին իր շատ աղքատ ծնողների հետ ներգաղթել է [[Միացյալ Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներ։]]   Կարնեգին աշխատել սկսեց որպես հեռագրող և  1860-ականներին ներդրումներ ուներ երկաթուղիներում, կամուրջներում և նավթային աշտարակներում։ Իր հետագա կարողությունը նա կուտակել է Եվրոպայում ամերիկյան կազմակերպության պարտատոմսեր վաճառելով։ Նա կառուցել է Կարնեգի պողպատի գործարանը, որն այնուհետ 1901 թվականին վաճառեց Մորգանին  $480 միլիոնով<ref name="ACLegacy"/> (2011-ին, $309 բիլիոն), ստեղծելով Միացյալ Նահանգների պողպատի կորպորացիան։ Կարնեգին իր կյանքի վերջին տարիները   նվիրեց լայնամասշտաբ բարեգործությանը՝ հատկապես տեղական գրադարաններին, աշխարհի խաղաղությանը, կրթությանը և գիտական ուսումնասիրություններին։ Իր միջոցներով նա կառուցեց   Կարնեգի հոլը և հիմնեց Նյու Յորքի Կարնեգի ընկերությունը, Միջազգային խաղաղության Կարնեգի ֆոնդը, Գիտության Կարնեգի ինստիտուտը, Շոտլանդիայի բուհերի համար Կարնեգի ֆոնդը, Կարնեգի հերոսների ֆոնդը, Կարնեգիի Մելոն համալսարանը և Պիտսբուրգի Կարնեգի թանգարանը։ 
 
== Ծանոթագրություններ ==