«Շրթունք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անատոմիա
| Image պատկեր = Mouth.jpg
| Name = Շրթունք
| Latinլատիներեն = = labia oris
| Nerve նյարդ = դիմային
| GraySubject =
| GrayPage =
| Image = Mouth.jpg
| Caption = Շրթունքներ
| Precursor =
| System =
| Artery = Ստորին շրթունք, վերին շրթունք
| Vein = վերին շրթունք, սանձիկ
| Nerve = դիմային
| MeshName =
| MeshNumber =
| DorlandsPre = l_01
| DorlandsSuf = 12473861
}}
 
'''Շրթունքները''' ({{lang-la|''labia oris''}}) [[բերան շրջանաձև մկան|բերանի շրջանաձև մկանի]] [[մկանաթելեր]]ն են, որոնք դրսից ծածկված են [[մաշկ]]ով, իսկ ներսից՝ [[լորձաթաղանթ]]ով։
 
== Կառուցվածք ==
[[Պատկեր:Lippen mit Tallen.svg|ձախից|255px|մինի|1.Վերին շրթունք <br />({{lang-la|''Labium superius''}}) <br />2. Ստորին շրթունք <br />({{lang-la|Labium inferius}}) <br />3.Կիպ շուրթեր <br />({{lang-la|Commissura labiorum}}) <br />4.Շրթնային ակոսիկ <br />({{lang-la|Philtrum}})]]
Բերանի բացվածքի անկյուններին շրթունքները միանում են իրար կպուկների միջոցով (''commissura labiorum'')։ Շրթունքների մաշկը աստիճանաբար փոխանցվում է բերանի լորձաթաղանթի, որը [[վերին շրթունք]]ից (''labium superiorius'') անցնելով [[լինդ|լնդերի]] (''gingiva'') մակերեսին, միջին գծի վրա առաջացնում է բավականին լավ արտահայտված [[սանձիկ]]ը (''frenulum labii superioris'')։ Ստորին շրթունքի (''labium inferiorius'') [[սանձիկ]]ը (''frenulum labii inferioris'') սովորաբար թույլ է արտահայտված։
 
Տարբերում են երեք բաժին՝
* մաշկային - ''parscutanea'',
* միջանկյալ - ''pars intermedia''
* լորձային - ''pasr mucosa''։
 
Շրթունքի հաստության մեջ գտնվում են միջաձիգ զոլավոր մկաններ։
 
Տող 34 ⟶ 23՝
=== Շրթունքի միջանկյալ բաժին ===
Շրթունքի միջանկյալ բաժինն իր հերթին կազմված է երկու գոտիներից՝
* արտաքին (հարթ)
* ներքին (թավիկավոր)։
Արտաքին գոտում էպիթելի եղջերային շերտը պահպանվում է, բայց դառնում է բարակ ու թափանցիկ։ Այս մասում մազեր չկան, քրտնագեղձերն աստիճանաբար վերանում են, պահպանվում են միայն ճարպագեղձերը, որոնց ծորանները բացվում են էպիթելի մակերեսին։ Վերին շրթունքն ավելի հարուստ է ճարպագեղձերով, հատկապես բերանի անկյան շրջանում։ Լորձաթաղանթի սեփական թիթեղը հանդիսանում է մաշկի շարակցահյուսվածքային մասի շարունակությունը։ Նրա պտկիկներն այդ գոտում բարձր չեն։ Նորածինների ներքին գոտին ծածկված է էպիթելային պտկիկներով, որոնց երբեմն անվանում են թավիկներ։ Այդ էպիթելային պտկիկներն [[օրգանիզմ]]ի աճին զուգընթաց աստիճանաբար հարթվում են և դառնում քիչ նկատելի։
պտկիկներն այդ գոտում բարձր չեն։ Նորածինների ներքին գոտին ծածկված է էպիթելային պտկիկներով, որոնց երբեմն անվանում են թավիկներ։ Այդ էպիթելային պտկիկներն [[օրգանիզմ]]ի աճին զուգընթաց աստիճանաբար հարթվում են և դառնում քիչ նկատելի։
 
Մեծահասակ մարդու շրթունքի անցումային բաժնի ներքին գոտու էպիթելը 3-4 անգամ հաստ է, քան արտաքին գոտում, զուրկ է եղջերային շերտից։ Որպես կանոն, ճարպագեղձերն այստեղ բացակայում են։ Էպիթելի տակ գտնվող նոսր թելակազմ [[շարակցական հյուսվածք]]ը, ներհրվելով էպիթելի մեջ, առաջացնում է շատ բարձր պտկիկներ, որոնցում գտնվում են բազմաթիվ մազանոթներ։ Նրանց միջով շրջանառող արյունը թափանցում է էպիթելի միջով և պայմանավորում է շրթունքի կարմիր գույնը։ Պտկիկները պարունակում են հսկայական քանակությամբ նյարդային վերջավորություններ, այդ պատճառով շրթունքի կարմիր եզրը շատ զգայուն է։
Տող 49 ⟶ 37՝
 
== Շրթունքի թքագեղձեր ==
Շրթունքի թքագեղձերը, բավական խոշոր են, երբեմն հասնում են սիսեռի հատիկի մեծության։ Նրանք տեղադրված են շրթունքների ենթալորձային հիմում և կենտրոնցաված են գլխավորապես շրթունքների ձուլանի՝ բերանի անկյունների մոտ, մինչդեռ նրանց առջևի մասում, հատկապես ստորին շրթունքում, նրանք շատ նոսր են տարածված։ Ըստ կազմության դրանք բարդ բշտախողովակակազմ գեղձեր են, ըստ գեղձազատուկի բնույթի՝ համարվում են խառը՝ շճալորձային գեղձեր։ Արտատար ծորանները ներսից պատված են բազմաշերտ տափակ չեղջերացող էպիթելով և բազմաթիվ անցքերով բացվում են բերանի նախադռան շրթունքային մասում՝ շրթունքների մակերեսին։
Ըստ կազմության դրանք բարդ բշտախողովակակազմ գեղձեր են, ըստ գեղձազատուկի բնույթի՝ համարվում են խառը՝ շճալորձային գեղձեր։ Արտատար ծորանները ներսից պատված են բազմաշերտ տափակ չեղջերացող էպիթելով և բազմաթիվ անցքերով բացվում են բերանի նախադռան շրթունքային մասում՝ շրթունքների մակերեսին։
 
== Տես նաև ==
* [[Համբույր]]
 
== Գրականություն ==
Տող 65 ⟶ 52՝
* [http://koketka.by/zhenskoe-zdorove/item/242-ukhod-za-gubami Շրթունքների խնամք]
* [http://kvn201.com.ua/gybu.htm Շրթունքների Տեղեկատվական փաստեր]
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Դեմք]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Շրթունք» էջից