«Անտուան Մեյե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
→‎top: Ուղղվել են վրիպակներ։
Քոլեժ դը Ֆրանսը «ֆրանսիական քոլեժ» չէ։
Տող 4.
'''Անտուան Մեյե''' ({{lang-fr|Antoine Meillet}}, [[1866]] թ. [[նոյեմբերի 11]], Մուլեն, Ալիե դեպարտամենտ, [[Օվերն]] - [[1936]] թ. [[սեպտեմբերի 21]], Շատոմեյան, [[Շեր (դեպարտամենտ)|Շեր]], [[Կենտրոն (Ֆրանսիայի տարածաշրջան)|Կենտրոն]] ([[Բերրի (նահանգ)|Բերրի]])), [[ֆրանսիա]]ցի [[լեզվաբան]], [[Հայագիտություն|հայագետ]], սլավոնագետ, հասարակական գործիչ։ [[Ֆրանսիական ակադեմիա]]յի ([[1924]]), արտասահմանյան շատ ակադեմիաների և գիտական ընկերությունների անդամ, Պետերբուրգի ԳԱ թղթակից անդամ ([[1906]])։
 
[[1885]] - [[1889]]-ին սովորել է Սորբոնի համալսարանում։ Աշակերտել է Մ.Մարսել Բրեալին, [[Ֆերդինանդ դը Սոսյուր]]ին, Օ.Օկյուստ Կարիերին, որից սովորել է ժամանակակից հայերեն։ 1890 - 91-ին եղել է Վիեննայի Մխիթարյան միաբանությունում, աշակերտել [[Հակովբոս Տաշյան]]ին, նրանից սովորել է [[գրաբար]]։ [[1891]]-ին այցելել է [[Հայաստան]] (երկրորդ անգամ՝ [[1903]]-ին), Էջմիածնի մատենադարանում զբաղվել բանասիրական աշխատանքով, ուսումնասիրել գրաբարի հնչյունաբանությունը։ 1902-05 -ին գրաբար ու ժամանակակից հայերեն է դասավանդել Արևելյան կենդանի լեզուների դպրոցում, 1906-36 -ին հնդեվրոպական լեզուների համեմատական քերականություն և ընդհանուր լեզվաբանություն՝ ֆրանսիականՔոլեժ դը կոլեջում;Ֆրանսում։ 1919-ին Ֆ. Մակլերի և ուրիշների հետ հիմնել է «Սոսիետե դեզ էտյուդ Արմենիեն»-ը («Հայագիտական ընկերություն»-ը), 1920-ին՝ «Ռևյու դեզ էտյուդ Արմենիեն»-ը («Revue des Études Arméniennes»), 1921-ին՝ «Ռևյու դեզ էայուդ սլավ»-ը («Revue des Études Slaves»)։
 
Ընդհանուր լեզվաբանական հայացքներով հարումհարել է Ֆ. դը Սոսյուրի հիմնադրած հասարակագիտական ուղղությանը, հետազոտական սկզբունքներով՝ երիտքերականներին, տարբերվելով լեզվի էության և զարգացման պատճառների իր մեկնաբանությամբ։ Հետևելով Ֆ. դը Սոսյուրին՝ Մեյեն լեզուն դիտել է որպես նշանների համակարգ։ Լեզվական երևույթները և հատկապես լեզվի զարգացումը բացատրել է հասարակության զարգացման պայմաններով, իսկ լեզվի հասարակական էությունը կապել նրա հաղորդակցական գործառույթի հետ։ Համեմատական լեզվաբանության մեշմեջ ընդունել է լեզուների ցեղակցության և ծագումնաբանական դասակարգման սկզբունքները, հնդեվրոպական բարբառների փոխհարաբերություններն ու տեղաբաշխումը պարզելու համար դիմել է լեզվաբանական աշխարհագրության մեթոդներին, հասարակագիտական ուղղության դիրքերից մեկնաբանել երիտքերականների առաջ քաշած հիմնական դրույթները հնչյունական օրենքի, համաբանության, փոխառության վերաբերյալ, սակայն չի սահմանափակվել նշված սկզբունքներով և առաշառաջ է քաշել լեզվի զարգացման ընդհանուր օրենքներ սահմանելու հարցը։
 
Զբաղվել է առանձին հնդեվրոպական լեզուների (հունարեն, լատիներեն, հին պարսկերեն, թոխարերեն, գերմաներեն, սլավոներեն, և այլն) ուսումնասիրությամբ։
 
«Հայերենի բարբառային դիրքը» (1896) առաջին հայերենագիտական ուսումնա սիրությանուսումնասիրության մեջ Մեյեն, հիմք ընդունելով հայերենի և այլ լեզուների հնչյունական փոփոխությունները, որոշել է հայերենի դիրքը հնդեվրոպական լեզուների շարքում, հայերենը համարել առանձին լեզվաճյուղ, որն իր համակարգով բավական հեռացել է [[Հնդեվրոպական լեզուներ|հնդեվրոպական]] մայր լեզվից։ «Դասական հայերենի համեմատական քերականության ուրվագիծ» (1903) աշխատության մեշմեջ քննության է ենթարկել հայերենի քերականությունն ամբողջությամբ և անդրադարձել հայոց լեզվի պատմական զարգացման ընթացքին, նրա առանձնահատկություններին։ Ձևաբանության հար ցերինհարցերին զուգահեռ քննել է ձևույթների շարահյուսական կիրառությունները («Հետազոտություններ հայերենի համեմատական շարահյուսության վերաբերյալ», 2-րդ հրատարակություն, 1968, տե՜ս՝տե՛ս «MémoireMémoires de la Société de Linguistique de Paris» ամսագրում) ցեղակից լեզուների համեմատությամբ, այն իր տեսակի մեջ ցարդ միակն է և մեծ ավանդ է հայերենի համեմատական շարահյուսության ուսումնասիրության գործում։ Մեյեն անդրադարձել է հայերենա գիտությանհայերենագիտության այլևայլ խնդիրների՝ այբուբենին, ուղղագրությանը, տառադարձությանը, բառաբարդմանը, ստուգաբանությանը, գրել «Հին հայերենի տարրական դասընթաց» (1913, գերմաներեն) դասագիրքը։ Նա հանդես է եկել հայերին հուզող զանազան հարցերի քննությամբ, քննադատել է ցարիզմին (հայկական դպրոցների փակման կապակցությամբ), Թուրքիայի հայաջինջ քաղաքականությունը։
 
== Գրականություն ==