«Ատամի մածուկ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Astghik Aghababyan տեղափոխեց էջը «Ատամնամածուկ»-ից «Ատամի մածուկ»
No edit summary
Տող 1.
{{անաղբյուր}}
[[Պատկեր:Toothpasteonbrush.jpg|մինի|ատամի մածուկ]]
'''Ատամի մածուկ''' դոնդողանման զանգված է(մածուկի կամ հելի տեսքով ),նախատեսված [[ատամների|ատամ]] մաքրման համար։Նախկինում պատրաստվել է կավճից, իսկ այժմ ժամանակակից ատամնմածուկները հիմքը սիլիկատներն են։
== Պատմություն ==
Եգիպտական մանուսկրիպտերում(մ․թ․ա  IV ) կան հիշատակումներ ատամնամածուկների մասին ։Այդ ատամնամածուկները պատրաստվել են
աղի,բիբարի փոշեանման զանգվածից,անանուխի տերևներից,իրիսի ծաղիկներից։Այլ բաղադրատոմս է ցուլի ներքին օրգաններից ստացված ածուխի , զմուռսի, ձվի կճեպի եւ պեմզայի խառնուրդը։ Ցավոք, կիրառման եղանակը այս խառնուրդի գիտնականների համար մնաց անհայտ։
Գիտնականները կարծում են ,որ այս մածուկները օգտագործվել են մատերի օգնությամբ,քանի որ ատամնախոզանակների մասին հիշատակումներ չկան։ Հիգիենան կարեւոր էր ոչ միայն Հին Եգիպտոսում, այլ նաև Հնդկաստանում։ ՀՆդկաստանում[[ՀՆդկաստան]]ում այն համարվում էր փիլիսոփական գաղափարախոսության մի մասը։Բուդդան մեծ ուշադրություն էր դարձնում ատամների մաքրմանը։Բուդդանմաքրմանը։[[Բուդդա]]ն իր հիգիենիկ րիտուալում օգտագործում էր Սաաք Աստծուց տրված ատամների փայտիկը։ ժամանակակից ատամնամածուկների և ընդհանրապես բերանի խոռոչի [[հիգիենայի|հիգիենա]]ի հիմնադիրներն են հանդիսանում հույները և հռոմեացիները։Չնայած իրենց մեթոդները փոքր֊ինչ կասկածելու տեղիք են տալիս։
 
Դրանցից էին՝
Տող 13 ⟶ 14՝
Բերանի խոռոչի հիգիենայի զարգացման մեջ մեծ ներդրում են ունեցել պարսիկները՝նպաստելով ատամնամածուկների կատարալեգործմանը։Նրանք դեմ են եղել շատ կոշտ ատամնամածուկների կիրառմանը։Պարսիկները կիրառել են ատամնափոշի,որը պատրաստում էր եղնիկի եղջյուրի մանրեցված հատիկներից,խխունջի մանրեցված խեցուց,թրծված գիպսի փոշուց։Այլ պարսկական բաղադրատոմսեր ներառում էին տարբեր խոտաբույսեր,մեղր,հանքային աղեր,հոտավետ յուղեր։
Այսպիսով ատամնամածուկների նախատիպերը եղել են ատամնափոշիները։
Ներկայումս օգտագօրծվող ատամնամածուկի առաջինը արտադրվել է Մեծ Բրիտանիայում,որոնք շատ աբրազիվ(հղկելիություն) ունեին ,և վնասում եին էմալը։Այդ նյութեից էին աղյուսի փոշին,կավի մանրեհատիկները,մանրեցված ճենապակի։[[ճենապակի]]։
Որպեսզի մածուկները հաճելի լինեն օգտագործմն հմար,սկսեցին ավելացնել գլիցերին։
 
1873 թվականին առաջին անգամ Colgate կազմակերպությունը ներկայացրեց տարրայով արոմատիզացված ատամնածուկը ։Հետագայում սկսվեցին արտադրվել սրվակներում՝սկզբում ալյումինե,հետագայում պլաստիկ։
1915 թվականին սկսեցին մածուկների մեջ ավելացնել որոշ ծառերի էքստրակտներ(հանւկներ,մզվածքներ)՝էվալիպտ։ 2կած0֊րդ դարի կարևորագույն նեմուծում էր ֆտորի[[ֆտոր]]ի ներառումը ատամնամածուկի մեջ։
== Կազմություն ==
Ներկայումս ատամի մածուկները կազմված են`
Տող 52 ⟶ 53՝
նատրիումի կարբոքսիմեթիլցելյուլյօզա
 
Ակտիվ ագենտները նյութեր են,որոնք օժտված են բուժական֊կանխարգելիչ հատկություններով՝հակակարիեսային,հակամիկրեբային հակաբորբոքային նյութեր,սպիտակեցնող նյութերը,ֆերմենտներ[[ֆերմենտ]]ներ,պրոպոլիս,առանձին մակրո,միկրո էլեմենտներ,հանքային աղեր։
Է
Հակակարիեսային նյութերն են՝
Տող 59 ⟶ 60՝
 
Հակաբորբոքային նյութերն են՝
տարբեր բուժիչ խոտաբույսերի հավելումնորը(անանուխ,[[երիցուկ]],[[էվկալիպ]],եղեսպակ,փշատերևներ ծառերի հավելումներ)
 
Սպիտակեցնող նյութերն են՝