|
'''Մոդեռնիզմ''' (իտալ. modernismo - «ժամանակակից հոսանք»; լատիներեն modernus - «ժամանակակից, ոչ հին»), XX դարի ուղղություն [[Մշակույթ|մշակույթի]] մեջ, որը բնութագրվում է [[Մշակույթ|մշակութային]], պատմական փորձի հետ կապի խզմամբ, ձգտումով հաստատել նոր՝ ոչ տրադիցիոն սկիզբ արվեստում, ոճի պայմանականություն։
'''Մոդեռնիզմը''' փիլիսոփայական շարժում է, որը մշակութային տենդենցների և փոփոխությունների հետ մեկտեղ առաջացել է 19֊րդ դարի վերջին և 20֊րդ դարի սկզբին [[Արևմտյան հասարակություն|Արևմտյան հասարակության]] մեջ տեղի ունեցող լայնամաշստաբ փոփոխություններից։ Մոդեռնիզմը ձևավորող գործոններից էին արդի [[արդյունաբերական հասարակություններիհասարակություն|արդյունաբերական հասարակություններ]]ի զարգացումը և քաղաքների սրընթաց աճը, որին այնուհետևհետևել հետևեցէ [[Առաջին Համաշխարհային պատերազմ]]ը։ ՄադեռնիզմըՄոդեռնիզմը նաև մերժում էր [[Լուսավորչականության '''Modernism''' isդարաշրջան|Լուսավորչականության aդարաշրջանի]] philosophical movement thatմտածողությունը, alongիսկ withշատ culturalմոդեռնիստներ trendsմերժում andէին changes,կրոնական aroseհամոզմունքները։ fromԸնդհանունր wide-scaleառմամբ andմոդեռնիզմը far-reachingհամարում transformationsէ, որ in <nowiki/>[[Western worldԱրվեստ|Westernարվեստի society]] during, the[[Ճարտարապետություն|ճարտարապետության]], late[[Գրականություն|գրականության]], 19th[[Կրոն|կրոնի]], and[[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայության]] earlyև 20thնույնիսկ centuries.[[Գիտություն|գիտության]] Amongավանդական theձևերը factorsայլևս thatչէին shapedբավարարում modernismիրենց wereառջև theդրված developmentխնդիրները ofև modernհնացած industrialէին societiesնոր andծագող theամբողջովին rapidարդյունաբերականացված growthաշխարհի ofնոր citiesտնտեսական, followedսոցիալական thenև byքաղաքական theմիջավայրում։ Պոետ horror of <nowiki/>[[WorldԷզրա WarՓաունդի|Էզրա IՓաունդ]].1934թ․ Modernism also«Նորացրու rejectedայն»֊ի theհրահանգը certaintyայս of <nowiki/>[[Ageշարժման ofմոտեցման Enlightenment|Enlightenment]] thinking, andչափանիշն manyէր modernistsանցյալի՝ rejectedայժմ religiousհնացված belief.<sup>մշակույթի։ Այս ոգով դրա նորաարությունները՝[[Modernism#citeգիտակցության note-2հոսքի|[2]գիտակցության հոսք]] վեպը, [[Modernism#citeԱտոնալ note-3երաժշտություն|ատոնալ երաժշտությունը]], [3[Դիվիզիոնիզմ|դիվիզիոնիստական նկարչությունը]] և [[Աբստրակտ արվեստ|աբստրակտ արվեստը]</sup>] բոլորը ունեին իրենց նախակարապետը 19֊րդ դարում։
Modernism, in general, includes the activities and creations of those who felt the traditional forms of art, architecture, literature, religious faith, philosophy, social organization, activities of daily life, and even the sciences, were becoming ill-fitted to their tasks and outdated in the new economic, social, and political environment of an emerging fully industrialized world. The poet <nowiki/>[[Ezra Pound]]'s 1934 injunction to "Make it new!" was the touchstone of the movement's approach towards what it saw as the now obsolete culture of the past. In this spirit, its innovations, like the <nowiki/>[[Stream of consciousness (narrative mode)|stream-of-consciousness]] novel, <nowiki/>[[atonal]] (or pantonal) and <nowiki/>[[twelve-tone]] music, <nowiki/>[[divisionist]] painting and <nowiki/>[[abstract art]], all had precursors in the 19th century.
A notable characteristic of modernism is self-consciousness and irony concerning literary and social traditions, which often led to experiments with form, along with the use of techniques that drew attention to the processes and materials used in creating a painting, poem, building, etc.<sup>[[Modernism#cite note-4|[4]]]</sup> Modernism explicitly rejected the ideology of <nowiki/>[[Realism (arts)|realism]]<sup>[[Modernism#cite note-Barth79Replenishment-5|[5]]][[Modernism#cite note-Graff73-6|[6]]][[Modernism#cite note-Graff75-7|[7]]]</sup> and makes use of the works of the past by the employment of <nowiki/>[[reprise]], <nowiki/>[[Incorporation (linguistics)|incorporation]], rewriting, <nowiki/>[[Recapitulation (music)|recapitulation]], revision and <nowiki/>[[parody]].<sup>[[Modernism#cite note-Eco90-8|[8]]][[Modernism#cite note-Steiner98p489-9|[9]]][[Modernism#cite note-Childs2000p17-10|[10]]]</sup>
Some commentators define modernism as a mode of thinking—one or more philosophically defined characteristics, like self-consciousness or self-reference, that run across all the novelties in the arts and the disciplines.<sup>[[Modernism#cite note-11|[11]]]</sup> More common, especially in the West, are those who see it as a socially progressive trend of thought that affirms the power of human beings to create, improve and reshape their environment with the aid of practical experimentation, scientific knowledge, or technology.<sup>[[Modernism#cite note-12|[12]]]</sup> From this perspective, modernism encouraged the re-examination of every aspect of existence, from commerce to philosophy, with the goal of finding that which was 'holding back' <nowiki/>[[Progress (history)|progress]], and replacing it with new ways of reaching the same end. Others focus on modernism as an aesthetic introspection. This facilitates consideration of specific reactions to the use of technology in the First World War, and anti-technological and nihilistic aspects of the works of diverse thinkers and artists spanning the period from<nowiki/>[[Friedrich Nietzsche]] (1844–1900) to <nowiki/>[[Samuel Beckett]] (1906–1989).<sup>[[Modernism#cite note-13|[13]]][[Modernism#cite note-14|[14]]][[Modernism#cite note-15|[15]]][[Modernism#cite note-16|[16]]][[Modernism#cite note-17|[17]]]</sup>
Մոդեռնիզմը գրականության մեջ եկավ փոխարինելու դասական վեպին։ Կյանքի նկարագրության փոխարեն ընթերցողին սկսեցին առաջարկել տարբեր գրական ինտերպրետացիաներ՝ փիլիսոփաների, հոգեբանների աշխարհընկալումներ։ Ի հայտ եկավ մի ոճ, որը կոչվեց Գիտակցության Հոսք (անգլ. Stream of consciousness), որը բնութագրվում էր հերոսների ներքին աշխարհ մտնելով։ Կարևոր դեր էր խաղում մոդեռնիստական գրականության մեջ պատերազմի անիմաստության թեման. արդիական դարձավ Կորուսյալ Սերունդ հասկացությունը (ռուս. потерянного поколения)
[[Կատեգորիա:Մոդեռնիզմ| ]]
{{Stub}}
|
