«Բանգալոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 93.
== Պատմություն==
Հնում ժամանակակից Բանդալորի տարածքը շատ է ընկել այլ մշակույթների ազդեցության տակ՝փոխելով կրոնը իսլամի և հինդուիզմի,որն էլ ազդել է այստեղ բնակվող մարդկանց մշակույթային առանձնահատկությունների վրա:Քաղաքը միքանի դար գտնվել է Արևմտյան Գանգա դինաստիայի իշխանության տակ,սակայն [[1024]] թվականին այն գրավվեց տամիլյան դինաստիայի Չոլա առաջնորդի կողմից:[[1116]] թվականին Հոյսալ Վիրա Բալլալա II-ը ջարդեց Չոլայի զորքին և Կարնատակա նահանգը ամբողջությամբ անցկացրեց իր կայսրության սահմանների մեջ:
[[Պատկեր:Dharmaraya Swamy Temple Bangalore.jpg|մինի|ձախից|XVI դարի տաճար Բանդալորում]]
 
Ժամանակակից քաղաքի պատմությունը սկսվում է 1537 թվականից,երբ Կեմպե Գոուդա I-ը այստեղ կառուցեց կավե ամրոց՝այդ վայրը անվանելով «Գանդու բհումի» (հերոսների հող):Ամրոցի ներսում քաղաքը բաժանված էր մի քանի փոքր թաղամասերի որոնց անվանում էին «պյոտյո»(peɪteɪ):Քաղաքում կար երկու հիմնական ճանապարհ,դրանցից մեկը Չիկապյոտոն էր՝ձգվող արևելքից արևմուտք,իսկ երկրորդը Դոդապյոտոն էր՝զգվող հյուսիսից հարավ:Դրանց խաչմերուկում ձևավորվել է Դոդապյոտո հրապարակը,այն համարվում է ներկայիս Բանդալորի «սիրտը»:Նրա ժառանգորդը Կեմպե Գոուդա II-ը քաղաքի շուրջը կառուցել է պաշտպանական աշտարակներ՝ դրանով ընդգծելով քաղաքի սահմանները:Վիջայանագարի օրոք քաղաքը հայտնի է եղել «Դեվայանագարա» (Devarāyanagara) և «Կալյանապուրա» (Kalyānapura,«ծաղկող քաղաք») անվանումներով:Կայսրության անկումից հետո քաղաքը շատ անգամներ ընկել է ձեռքից ձեռք:[[1638]] թվականին մուսուլմանական սուլթան Բիջապուրը խան Ռանադուլլիի հովանավորությամբ և Շահդի Շհոնսեի օգնությամբ ջարդեց Կեմպե Գոուդա III-ի զորքը, ու Շահդհին ստացավ քաղաքը որպես ջագիրա (ֆեոդալական սեփականության ձև կապված զինվորական ծառայության հետ):[[1687]] թվականին մոնղոլների գեներալ Կասիմ- խանը Շահդի Էկոջիի (Ekoji) որդու զորքը ջախջախելով գրավել է Բանդալորը և այն վաճառեց Մայրուսյան դինաստիայի ղեկավար Շիկադեվայաջե Վադիյարու (Chikkadevaraja Wodeyar) թագավորի (1673—1704) վրա 300 հազար րուպիով:
[[1759]] թվականին դինաստիայի մեկ այլ ղեկավարի՝Կրիշնարաջի Վադիյար II-ի (Krishnaraja Wodeyar II) մահից հետո մայրուսյան բանակի գեներալ Հայդար Ալին (Hyder Ali) իրեն հռչակեց քաղաքի ղեկավար՝ այս վայրում ձևավոևելով Հուդա-Դադ պետությունը:Հայդար Ալի խանի մահից հետո իշխանությունը անցավ նարա որդու՝Տիմպու Սուլթանին ում անվանել են նաև «Մայրուսների վագր»:[[1799]] թվականին անգլո-մայրուսական չորրորդ պատերազմի ժամանակ զոհվեց Սուլթանը և բրիտանացիները գրավվելով տարածքը՝ վերականգնեցին հին արքայական դինաստիան՝ֆորմալ առումով փոխանցելով իշխանությունը հինգամյա Կրիշնարաջա Վադիյարու III-ին:Կորցնելով անկախությունը՝պետությունը ստացավ հայրենական իշխանության կարքավիճակ՝գտնվելով բրիտանական կայսրության կազմի մեջ,սակայն ներքին կարքով իշխանությունը գտնվում էր հինդուական ղեկավարների ձեռքին:Բանդալորի հսկողությունն ու ղեկավարությունն անցավ Մագարաջե Մայրուսային ,իսկ անգլիացիներից այստեղ մնացին միայն ռազմական ճամբարներ:1799 թվականին բրիտանական պաշտոնական նստավայրը հիմնադրվես Մայրուս քաղաքում, իսկ 1804 թվականին այն տեղափոխվեց Բանդալոր:1843 թվականին Բանդալորը կորցնում է այդ կարքավիճակը,բայց այն նորից ձեռք է բերում 1881 թվականին և պահպանում այն միչև [[Հնդկաստան]]ի անկախության վերականգնումը՝մինչև 1947 թվականը:Այդ տարիներին բրիտանացիները ավելի շատ նախընտրում էին,որ աշխատուժը լինի հարևան Մադրաս քաղաքից:1831 թվականին կայսրության մայրաքաղաքը տեղափոխվում է Մայրուսա իսկի հետո տեղափոխվում է Բանդալոր:
XIX դարում Բանդալորը կիսվում է իրարից անկախ երկու հատվածի,առաջին դա պյոտոն էր՝կազմված կաննարա լեզվով խոսող ժողովրդից :1898 թվականին քաղաքում հայտնվում է համաճարակի հարուցիչը,որի արդյունքում քաղաքի բնակչությունը խիստ կրճատվեց:Համաճարակի ժամանակ մարդիկ փորձում էին գնալ քաղաքի արվարձաններ որպիսի թաքնվեն համաճարակից,այսպիսով քաղաքում ձևավորվեցին երկու թաղամասեր՝Մալլեշվարան ({{lang-en|Malleshwara}}) հյուսիսում և Բասավանագուդին ({{lang-en| Basavanagudi}}) հարավում:Համաճարակը բուժելու նպատակով Բանդալորում անց է կացվել հեռախոսային կապ և ձևավորվել է բժշկական պաշտոն:[[1906]] թվականին Շիվանասավուդրա փոքրիկ քաղաքում հիդրոելեկտրոկայանի շինարարության ավարտից հետո Բանդալորը Հնդկական քաղաքներից առաջինն էր որը իրեն ապահովվեց էներգիայով:Բանդալորին 1927 թվականին անվանեցին «քաղաք-այգի»:Բանդալորում բացվել էր նոր այգի իսկ այգում կառուցված է եղել հիվանդանոց և համայնքային շենքեր:[[1947]] թվականին Բանդալորը նորից անցավ կիրթ նահան Մայրոսի կազմի մեջ:Քաղաքում բացվեցին ուսումնական հաստատություններ և լրացուցիչ համայնքային աշխատատեղեր,ինչի շնորհիվ մարդիկ քաղաքի ծայրամասերից սկսեցին տեղափոխվել քաղաք:Բնակչությունը սկսեց արագ զարգանալ հատկապես 1941- 1951 եւ 1971-1981 թվականներին:1961 թվականին Բնադալորը դարձավ բնակչության թվով Հնդկաստանում հինգերրորդ քաղաքը,իսկ նրա բնակչությունը 1 207 հազար մարդ էր:
{{խմբագրվում է |Լիանա ցականյան }}
Քաղաքի բնակչությունը աճում է մինչև օրս:
 
 
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Բանգալոր» էջից