|
| կարգավիճակ = հրապարակված
|Վերջին տարբերակ=10.0.14393 (1607)}}
'''Մայքրոսոֆթ Վինդոուզ''' ({{lang-en|Microsoft Windows}}), [[Մայքրոսոֆթ|Microsoft]] կորպորացյաի պրոպրիետար [[օպերացիոն համակարգ]]երի և [[օգտագործողի գրաֆիկական ինտերֆեյս]]երի շարք է։ Այսօր Windows շարքի օպերացիոն համակարգերի ղեկավարությամբ աշխատում են անձնական համակարգիչների մոտ 92%-ը<ref>{{cite news|title=Global Web Stats|url=http://www.w3counter.com/globalstats.php|date=Սեպտեմբեր 2009|publisher=W3Counter, Awio Web Services|accessdate=2009 թ․ հոկտեմբերի 24–ին}}</ref><ref>{{cite web |title=Operating System Market Share |url=http://marketshare.hitslink.com/operating-system-market-share.aspx?qprid=8 |publisher=Net Applications |date=Հոկտեմբեր 2009 |accessdate=2009 Նոյեմբեր 5}}</ref><ref>{{cite web |title=Top 5 Operating Systems on Oct 09 |url=http://gs.statcounter.com/#os-ww-monthly-200910-200910-bar |publisher=StatCounter |date=Հոկտեմբեր 2009 |accessdate=2009 Նոյեմբեր 5}}</ref>։
=== '''Մայքրոսոֆթ Վինդոուզ''' ({{lang-en|Microsoft Windows}}), Microsoft կորպորացյաի պրոպրիետար օպերացիոն համակարգերի և օգտագործողի գրաֆիկական ինտերֆեյսերի շարք է։ Այսօր Windows շարքի օպերացիոն համակարգերի ղեկավարությամբ աշխատում են անձնական համակարգիչների մոտ 92%-ը։ ===
Windows օպերացիոն համակարգերը աշխատում են հետևյալ հարթակների վրա՝ [[x86]], [[x86-64]], [[IA-64]], [[ARM]]։ Նախկինում գոյություն ունեին նաև Windows համակարգի տարբերակներ՝ նախատեսված DEC Alpha, MIPS, [[PowerPC]] և SPARC հարթակների համար։ ▼
▲=== Windows օպերացիոն համակարգերը աշխատում են հետևյալ հարթակների վրա՝ [[x86 ]], [[x86-64 ]], [[IA-64 ]], [[ARM]]։ARM։ Նախկինում գոյություն ունեին նաև Windows համակարգի տարբերակներ՝ նախատեսված DEC Alpha, MIPS, [[PowerPC ]] և SPARC հարթակների համար։ ===
Microsoft Windows-ի պատմությունը սկսվում է [[1985]] թ., երբ առաջին անգամ թողարկվեց 1.01 վարկածով Windows-ը։ Սակայն [[Մայքրոսոֆթ|Microsoft]]-ի պատմությունը սկսվել է [[1975]] թ., երբ ուսանող [[Բիլ Գեյթս]]ը առաջին համակարգիչներից մեկի՝ Altair 8800 համակարգչի վրա ստեղծեց [[Basic (ծրագրավորման լեզու)|Basic]] ծրագրավորման լեզուն։ Ներկայումս նկարահանված են բազմաթիվ ֆիլմեր՝ տասը հազար հոդվածներով, որոնք փորձում են մասամբ բացատրել [[Մայքրոսոֆթ|Microsoft]]-ի և Windows-ի ֆենոմենը։ ▼
Առաջին Windows-ը ինքնուրույն օպերացիոն համակարգ չէր։ Սկզբում Windows-ն իրենից ներկայացնում էր գրաֆիկական "շինություն" [[DOS]] օպերացիոն համակարգում և իրենից ներկայացնում էր մուգ և մռայլ հրամանների տող։ Շատ [[DOS]]-ի օգտագործողներ այդպես էլ չհասկացան այդ "նորամուծությունը"։ ▼
▲=== Microsoft Windows-ի պատմությունը սկսվում է [[1985 ]] թ., երբ առաջին անգամ թողարկվեց 1.01 վարկածով Windows-ը։ Սակայն [[Մայքրոսոֆթ|Microsoft ]]-ի պատմությունը սկսվել է [[1975 ]] թ., երբ ուսանող [[Բիլ Գեյթս]]ըԳեյթսը առաջին համակարգիչներից մեկի՝ Altair 8800 համակարգչի վրա ստեղծեց [[Basic (ծրագրավորման լեզու)|Basic]] ծրագրավորման լեզուն։ Ներկայումս նկարահանված են բազմաթիվ ֆիլմեր՝ տասը հազար հոդվածներով, որոնք փորձում են մասամբ բացատրել [[Մայքրոսոֆթ|Microsoft ]]-ի և Windows-ի ֆենոմենը։ ===
[[1985]] թ. Windows 1.01-ից հետո, մի քանի տարի անց թողարկվեց Windows 2.0-ն, բայց առանց լուրջ փոփոխությունների։ [[1990]] թ. թողարկվեց Windows 3.0-ն, որը սկսեց օգտագործվել բազբաթիվ համակարգիչներում։ Նոր Windows-ում, ի տարբերություն նախորդների, կարելի էր կատարել գործողություններ առանց հրամանների տողի։ Նախկին Windows-ներում (1.01, 2.0) գործողություններ կատարելու համար պետք էր հրամանների տողում գրել գործողության համապատասխան բառերի շարքը (ինչպես ծրագրավորման լեզուներում)։ Windows 3.0 -ում այդ ամենը կարելի էր անել գրաֆիկորեն, կոճակներին սեղմելու օգնությամբ, ինչպես հիմա, սակայն գործողությունների քանակը խիստ սահմանափակ Էր։ Հաջորրդ Windows-ում՝ Windows 3.1, կար մուլտիդիմեդիայի և համակարգչային ցանցերի հետ աշխատանքի հնարավորություն։ ▼
▲=== Առաջին Windows-ը ինքնուրույն օպերացիոն համակարգ չէր։ Սկզբում Windows-ն իրենից ներկայացնում էր գրաֆիկական "շինություն" [[DOS ]] օպերացիոն համակարգում և իրենից ներկայացնում էր մուգ և մռայլ հրամանների տող։ Շատ [[DOS ]]-ի օգտագործողներ այդպես էլ չհասկացան այդ "նորամուծությունը"։ ===
[[1988]] թվականին թողարկվում է նոր օպերացիոն համակարգ՝ [[Windows NT]] անունով։ NT-ն իր միջերեսով չէր տարբերվում Windows 3.0-ից։ [[1992]] թ. ստեղծվում է Windows NT 3.0-ն, իսկ [[1994]]-ին Windows NT 3.5-ը։ [[1995]] թվականին թողարկվել է հայտնի [[Windows 95]]-ը, դառնալով Windows-ի պատմության նոր փուլ։ Ի տարբերություն նախորդ Windows-ների, 95-ը առանձնանում է իր ինտերֆեյսով, արագությամբ և նոր հնարավորություններով։ Windows 95-ում կատարվել էին առաջին քայլերը ինտերնետ մուտք գործելու համար։ [[1996]] թվականին թողարկվում է Windows NT 4.0-ն, որը իր ինտերֆեյսով չէր տարբերվում Windows 95-ից։ ▼
▲[[=== 1985 ]] թ. Windows 1.01-ից հետո, մի քանի տարի անց թողարկվեց Windows 2.0-ն, բայց առանց լուրջ փոփոխությունների։ [[1990 ]] թ. թողարկվեց Windows 3.0-ն, որը սկսեց օգտագործվել բազբաթիվ համակարգիչներում։ Նոր Windows-ում, ի տարբերություն նախորդների, կարելի էր կատարել գործողություններ առանց հրամանների տողի։ Նախկին Windows-ներում (1.01, 2.0) գործողություններ կատարելու համար պետք էր հրամանների տողում գրել գործողության համապատասխան բառերի շարքը (ինչպես ծրագրավորման լեզուներում)։ Windows 3.0 -ում այդ ամենը կարելի էր անել գրաֆիկորեն, կոճակներին սեղմելու օգնությամբ, ինչպես հիմա, սակայն գործողությունների քանակը խիստ սահմանափակ Էր։ Հաջորրդ Windows-ում՝ Windows 3.1, կար մուլտիդիմեդիայի և համակարգչային ցանցերի հետ աշխատանքի հնարավորություն։ ===
[[1998]] թ. թողարկվել է [[Windows 98]]-ը, որում հիմնական ուշադրությունը դարձված էր ինտերետի վրա։ Հաջորդ օպերացոին համակարգի անվանումը [[Windows 2000]] է։ Այն թողարկվել է երկու տարբերակով՝ [[Windows 2000 Server]] և [[Windows 2000 Professional]]։ ▼
▲[[=== 1988 ]] թվականին թողարկվում է նոր օպերացիոն համակարգ՝ [[Windows NT ]] անունով։ NT-ն իր միջերեսով չէր տարբերվում Windows 3.0-ից։ [[1992 ]] թ. ստեղծվում է Windows NT 3.0-ն, իսկ [[1994 ]]-ին Windows NT 3.5-ը։ [[1995 ]] թվականին թողարկվել է հայտնի [[Windows 95 ]]-ը, դառնալով Windows-ի պատմության նոր փուլ։ Ի տարբերություն նախորդ Windows-ների, 95-ը առանձնանում է իր ինտերֆեյսով, արագությամբ և նոր հնարավորություններով։ Windows 95-ում կատարվել էին առաջին քայլերը ինտերնետ մուտք գործելու համար։ [[1996 ]] թվականին թողարկվում է Windows NT 4.0-ն, որը իր ինտերֆեյսով չէր տարբերվում Windows 95-ից։ ===
[[2001]] թ. թողարկվել է նոր օպերացիոն համակարգ՝ [[Windows XP]]։ Այն կառուցվել է [[Windows NT]] միջուկի հիման վրա։ [[2008]] թ.ի վերջին այն գրավում էր օպերացիոն համակարգերի շուկայի 70%-ը։ [[2003]] թ. դուրս է գալիս [[Windows Server 2003]]-ը։ [[Վինդոուզ Վիստա|Windows Vista]]-ն թողարկվել է [[2006]] թ., իսկ [[Վինդոուզ 7|Windows 7]]-ը՝ [[2009]]-ին։ ▼
▲[[=== 1998 ]] թ. թողարկվել է [[Windows 98 ]]-ը, որում հիմնական ուշադրությունը դարձված էր ինտերետի վրա։ Հաջորդ օպերացոին համակարգի անվանումը [[Windows 2000 ]] է։ Այն թողարկվել է երկու տարբերակով՝ [[Windows 2000 Server ]] և [[Windows 2000 Professional]]։Professional։ ===
[[2012]] թ. թողարկվել է Windows 8 օպերացիոն համակարգը, որը [[Microsoft]] ընկերության առաջին քայլն էր դեպի սենսորային էկրաններով սարքերի աջակցություն, ինչը ավելի հղկված տարբերակով մի քանի ամիս անց (2013թ.) Windows 8.1 անվանումով հասանելի դարձավ օգտատերերին։ ▼
▲[[=== 2001 ]] թ. թողարկվել է նոր օպերացիոն համակարգ՝ [[Windows XP]]։XP։ Այն կառուցվել է [[Windows NT ]] միջուկի հիման վրա։ [[2008 ]] թ.ի վերջին այն գրավում էր օպերացիոն համակարգերի շուկայի 70%-ը։ [[2003 ]] թ. դուրս է գալիս [[Windows Server 2003 ]]-ը։ [[Վինդոուզ Վիստա|Windows Vista ]]-ն թողարկվել է [[2006 ]] թ., իսկ [[Վինդոուզ 7|Windows 7 ]]-ը՝ [[2009 ]]-ին։ ===
[[2014]] թ. հոկտեմբերի 1-ին թողարկվել է [[Windows 10]] (Windows 9 անվանումով տարբերակ չի պատրաստվել) օպերացիոն համակարգի տեխնիկական ցուցադրական տարբերակը։ Ընկերության նպատակն է օպերացիոն համակարգը հասանելի դարձնել անհատական համակարգիչների, պլանշետների, բջջային հեռախոսների համար։ Սա նշանակում է, որ ծրագրավորողները ստեծելով ծրագիր համակարգչի համար, այլևս ստիպված չեն լինի ստեղծել նույն ծրագիրը այլ սարքերի համար։ Բոլոր սարքերը կստանան նույն ծրագիրը։ [[Windows 10]] օպերացիոն համակարգում տեղ են գտել ընկերության բոլոր ժամանակների օպերացիոն համակարգերի լավագույն և սիրված ֆունկցիաներն ու դիզայնի մասնիկները, ինչպես օրինակ Start Menu-ն, որը այս տարբերակում առաջարկում է կատարել ընտրություն ավանդական և նոր տարբերակների միջև<ref>{{cite web ▼
| url = http://www.bbc.co.uk/russian/science/2014/09/140930_windows_10_microsoft
▲[[=== 2012 ]] թ. թողարկվել է Windows 8 օպերացիոն համակարգը, որը [[Microsoft ]] ընկերության առաջին քայլն էր դեպի սենսորային էկրաններով սարքերի աջակցություն, ինչը ավելի հղկված տարբերակով մի քանի ամիս անց (2013թ.) Windows 8.1 անվանումով հասանելի դարձավ օգտատերերին։ ===
| title =Microsoft представила операционную систему Windows 10
| publisher = BBC
▲[[=== 2014 ]] թ. հոկտեմբերի 1-ին թողարկվել է [[Windows 10 ]] (Windows 9 անվանումով տարբերակ չի պատրաստվել) օպերացիոն համակարգի տեխնիկական ցուցադրական տարբերակը։ Ընկերության նպատակն է օպերացիոն համակարգը հասանելի դարձնել անհատական համակարգիչների, պլանշետների, բջջային հեռախոսների համար։ Սա նշանակում է, որ ծրագրավորողները ստեծելով ծրագիր համակարգչի համար, այլևս ստիպված չեն լինի ստեղծել նույն ծրագիրը այլ սարքերի համար։ Բոլոր սարքերը կստանան նույն ծրագիրը։ [[Windows 10 ]] օպերացիոն համակարգում տեղ են գտել ընկերության բոլոր ժամանակների օպերացիոն համակարգերի լավագույն և սիրված ֆունկցիաներն ու դիզայնի մասնիկները, ինչպես օրինակ Start Menu-ն, որը այս տարբերակում առաջարկում է կատարել ընտրություն ավանդական և նոր տարբերակների միջև<ref>{{citeմիջև։ 2015 թ. հուլիսի 29-ին թողարկվել է Windows 10-ի վերջնական տարբերակը: web===
| archiveurl =http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:RrsUAbJT2-4J:www.bbc.co.uk/russian/science/2014/09/140930_windows_10_microsoft+&cd=9&hl=ru&ct=clnk&gl=am&client=firefox-a
| archivedate = 2014-10-02
}}</ref>։ [[2015]] թ. հուլիսի 29-ին թողարկվել է [[Վինդոուզ 10|Windows 10]]-ի վերջնական տարբերակը:
== Ծանոթագրություններ ==
| 