«Լեռ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ փոխարինվեց: ` → ՝ oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Khor Virap.jpg|մինի|[[Արարատ լեռ]]ը` աշխարհի ամենաբարձր լեռը [[հարաբերական բարձրություն|հարաբերական բարձրությամբ]]:]]
'''Լեռ''', հարակից [[հարթավայր]]երի նկատմամբ [[Երկիր մոլորակ|Երկրի]] մակերևույթի բարձրադիր տեղամաս, որը ռելիեֆի` համեմատաբար հարթ վայրից կտրուկ բարձրացած է: Լեռները սովորաբար ունենում են լավ արտահայտված գագաթներ, լանջեր, ստորոտներ:
 
'''Լեռ''', [[ռելիեֆ]]ի հատված՝ մեկուսացված և համեմատաբար հարթ վայրից կտրուկ բարձրացած։ [[Երկրագունդ|Երկրագնդի]] ամենաբարձր լեռը դա [[Էվերեստ]]ն է կամ [[Ջոմոլունգմա]]ն՝ 8,848 [[մետր]]։ Լեռները պատում են [[Ասիա]]յի 64%-ը, [[Եվրոպա]]յի 25%-ը, [[Հարավային Ամերիկա]]յի 22%-ը, [[Ավստրալիա]]յի 17%-ը և [[Աֆրիկա]]յի 3%-ը։ Երկրի ցամաքային զանգվածի 24%-ը լեռներ են և մարդկության 10%-ը ապրում է լեռնային վայրերում։վայրերում <ref>{{cite web|url= http://www.panos.org.uk/?lid=278|author=Panos|year=2002|title=High Stakes|accessdate=2009 թ․ փետրվարի 17}}</ref>: ԼեռըԵրկրի կամվրա լեռներն առաջացել են միլիոնավոր տարիներ առաջ, բայց այսօր էլ շարունակվում են լեռնակազմավորման շարժընթացները՝ տեղի են ունենում [[երկրաշարժ]]եր, ժայթքում են [[հրաբուխներ]] և այլն: Ըստ այդմ` լեռները Երկրիկարող մակերևույթիեն բարձրադիրլինել տեղամասերներիտասարդ են։և ծեր։
 
Հայկական լեռնաշխարհի լեռներից են [[Արարատ]]ը, [[Արագած]]ը, [[Արամազդը]]:
Լեռան բարձրությունը, հաշված ստորոտից, անվանում են հարաբերական բարձրություն. այդ ցուցանիշով աշխարհում ամենաբարձրը [[Արարատ]]ն է (4365 մ): Ծովի մակարդակից հաշված բարձրությունը կոչվում է «բացարձակ», որով առաջին տեղում է [[Էվերեստ]]ը (8848 մ): [[Բլուր]]ները նույնպես լեռներ են, որոնք ունեն փոքր հարաբերական բարձրություն:
Լեռների գոյացումը կամպված է Երկրի ընդերքումտեղի ունեցող գործընթացների հետ։ Լեռները լինում են երիտասարդ և ծեր։ Ծեր են [[Ուրալյան լեռներ]]ը։ Իսկ երիտասարդ են [[Ալպեր]]ը, [[Կովկաս]]ը, [[Պամիր]]ը, [[Հիմալայներ]]ը։
 
Լեռամ բարձրությունը, հաշված ստորոտից, անվանում են ''հարաբերական բարձրություն'': Ծովի մակարդակից՝ ''բացարձակ բարձրություն'':
== Լեռնաշղթաներ ==
Մոլորակի վրա հազվադեպ են հանդիպում առանձին լեռներ: Դրանք հիմնականում հանգած կամ գործող [[հրաբուխ]]ներ են: Կազմելով խումբ` լեռները միանում են [[լեռնաշղթա]]ների, իսկ լեռնաշղթաները` [[լեռնային համակարգ]]երի ու [[լեռնաշխարհ]]ների մեջ: Լեռնաշղթայի ամենաբարձր մասը [[Կատար (լեռնագագաթ)|կատար]]ն է կամ գագաթը: Սրածայր գագաթները կոչվում են [[պիկ]]եր: Կատարի վրայի իջվածքը, որը հարմար է լեռնաշղթայով անցնելու համար, կոչվում է [[լեռնանցք]]:
 
Լեռնաշղթաները կարող են ձգվել հարյուրավոր, իսկ լեռնային համակարգերը` հազարավոր կիլոմետրեր: Ցամաքի ամենաերկարաձիգ լեռները՝ [[Անդեր]]ը, գտնվում են [[Հարավային Ամերիկա]]յի արևմուտքում և հյուսիսից հարավ ձգվում 9 000 կմ երկարությամբ:
 
{{Վիքիքաղվածք|Mountains|Լեռներ}}
Տող 14 ⟶ 19՝
 
[[Կատեգորիա:Լեռներ]]
[[Կատեգորիա:Աշխարհագրություն]]
 
 
{{Stub}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Լեռ» էջից