«Սթեյք»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սթեյքը'''` մկանային ջլերին ուղղահայաց կտրված մսի կտոր է։ Սթեյքը նաև կարող է ներառել իր մեջ ոսկորի կտոր։ Առանց նկարագրության օգտագործման դեպքում, այն հիմնականում օգտագործում է մատնանշելու ''բիֆսթեյք'': Լայն իմաստով կարող են լինել ձկի, աղացած մսի ու բազմաթիվ այլ տեսակների սթեյքեր։ Բարձրորակ սթեյք կարող է համարվել պատշաճ կերպով գրիլի վրա պատրաստված սթեյքը <ref name=Carrier>{{cite book|last1=Carrier|first1=Robert|authorlink=Robert Carrier (chef)|title=Robert Carrier's Kitchen|date=1981-01-01|publisher=Marshall Cavendish|location=London, UK|page=1456|volume=1|ref=B004MC1Z38}}</ref>, սակայն այն կարող է նաև տապակած լինել թավայի մեջ կամ կրակի վրա։ Սթեյքը կարող է պատրաստվել կտրատված ձևով, կամ աղացած ու կոտլետների տեսքով, օրինակ համբուրգերների մեջ։

Որպես սթեյք կարող են ներկայացվել նաև պորտոբելո տիպի սնկերի գլխիկները <ref>[http://www.canadianliving.com/food/mushroom_steaks.php Mushroom Steaks]</ref>, տարբեր մսերի հավաքածուներ, ինչպես նաև մրգային հավաքածուներ, մասնավորապես ձմերուկի կտորներ, որոնք ձևով կարող են կրկնել սթեյք։

Սթեյք բառը սերում է 15-րդ դարի սկանդինավյան ''steik'' կամ ''stickna'' բառից՝ միջին [[անգլերեն]]ում, ինչպես նաև հին նորդական ''steikja'' բառից <ref name="merriam">{{cite encyclopedia|title=steak (n.)|encyclopedia=Merriam-Webster|year=2014|publisher=Merriam-Webster, Inc|accessdate=2014 թ․ հոկտեմբերի 2–ին|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/steak|id=}}</ref>։ Օքսֆորդի անգլերեն բառարանի առաջին իմաստը նշված է որպես «մսի հաստ կտոր՝ նախատեսված խորովելու, գրիլի վրա պատրաստելու կամ տապակելու համար, որը երբեմն օգտագործվում է փուդինգի կամ կարկանդակի մեջ։ Մասնավորապես կենդանու հետին մասից կտրված»։

«Stekys» խոսքի առաջին կիրառումը արվել է 15-րդ դարի խոհարարական գրքում՝ նշելով թե՛ տավարի, թե՛ այծեղջյուրի սթեյքերի մասին <ref name=dinerdic>{{cite book|last1=Ayto|first1=John|title=The Diner's Dictionary: Word Origins of Food and Drink|date=1990|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-964024-9|pages=351–2}}</ref>։

Յուրաքանչյուր երկիր, որտեղ բուծում են մսատու կենդանիներ, ունի միսը կտրատելու ու պատրաստելու իր յուրահատուկ ավանդույթները։ Ամերիկյան ու եվրոպական պետություններում գոյություն ունեն սթեյք պատրաստելու հարուստ ավանդույթներ։ Հարավարևելյան ասիական պետություններում սթեյքերը որպես կանոն կտրատվում են ավելի մանր կտորների ու մատուցվում տապակված տեսքով՝ այլ բաղադրամասների հետ միասին <ref name=Symons>"Chinese peasants had already mastered the richly varied environment and knew every edible part of it, which helped them to withstand famine. The stir-fry technique conserved precious firewood and enabled cooks to be exceedingly adaptable." {{cite book|last1=Symons|first1=Michael|title=One Continuous Picnic: A gastronomic history of Australia|date=2007|edition= 2nd|publisher=Melbourne University Press|location=Carlton, Victoria|pp=86–87|isbn=9780522853230}}</ref>։

Ձկի սթեյքերը պատրաստվում են ավելի արագ՝ հատկապես գրիլի վրա պատրաստելիս։ Թյունոսի սթեյքերը կարող են պատրաստվել տարբեր ջերմաստիճաններում՝ ստանալ թերպատրաստվածից մինչև գերպատրաստված <ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=2M4WAgAAQBAJ&pg=PA107|title=A Cook's Guide to Knowing When Food Is Perfectly Cooked|publisher=Chronicle Books|last1=Peterson|first1=James|year=2014|pages=107|isbn=1452132283}}</ref>։

Սթեյքերի կտորները բավական տարբերվում են իրարից տարբեր երկրներում՝ կախված հումքի կտրատելու ավանդույթից։ Արդյունքում սթեյքերը կարող են տարբերվել երկրից երկիր, մինչդեռ ճաշատեսակները նույնն են՝ տարբերվելով միայն սոուսների, յուղերի ու ձևավորման առումով <ref name=BBC>{{cite book|last1=Beck|first1=Simone|last2=Bertholle|first2=Louisette|last3=Child|first3=Julia|authorlink1=Simone Beck|authorlink2=Louisette Bertholle|authorlink3=Julia Child|title=Mastering the Art of French Cooking|date=1961|publisher=Penguin Books|location=Middlesex, England|pages=315–317|ref=B002A56I5E}}</ref>։