«Վերին լիճ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
coordinates from WD
→‎Արտաքին հղումներ: չաշխատող հղումի ջնջում
Տող 34.
}}
 
'''Վերին''' ({{lang-en|Lake Superior}}, {{lang-fr|lac Supérieur}}, [[օջիբվե լեզու|օջիբվե]]՝ Gichigami), լիճ [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում, [[Մեծ Լճեր]]ի համակարգի ամենախոշոր և խոշոր լիճը։ Համարվում է աշխարհի ամենամեծ քաղցրահամ լիճը (82,7 հազ.հազար կմ²)<ref name="geo">http://slovari.yandex.ru/dict/geography/article/geo/geo1/geo-0896.htm|title=Վերին լիճ</ref>: Լիճը գտնվում է [[Կանադա]]յի և [[ԱՄՆ]]-ի սահմանին՝ հյուսիսում գտնվում է կանադական [[Օնտարիո (նահանգ)|Օնտարիո]] նահանգը, արևմուտքում և հարավում՝ ամերիկյան [[Մինեսոտա]], [[Վիսկոնսին]] և [[Միչիգան]] նահանգները։
 
== Անվան ծագումնաբանություն ==
Տող 44.
== Աշխարհագրություն և հիդրոլոգիա ==
[[Պատկեր:Superior amo 2009062 lrg.jpg|left|thumb|200px|Սառցապատ Վերին լիճը [[2009]] թվականի [[մարտ]]ին]]
Վերին լիճը գտնվում է [[բարձրություն ծովի մակարդակից|ծովի մակարդակից]] 183 մ բարձրության վրա, [[գոգահովիտ|գոգահովտում]], որը գոյացրել են [[սառցադաշտ]]երը [[Կանադական վահան]]ի հնագույն բյուրեղավոր ապարներում։ Առավելագույն խորությունը՝ 406 մետր է, ջրի ծավալը՝ 11,6 հազ.հազար կմ³: Առափնյա գիծը կտրտված է, կան խոշոր ծոցեր՝ [[Կիվինո]], [[Ուայթֆիշ]]: Խոշոր կղզիներն են՝ [[Այլ Ռոյալ]] ({{lang-en|Isle Royale}}), [[Մադլեն]] ({{lang-en|Madeline Island}}), [[Միշիպիկոտեն]] ({{lang-en|Michipicoten Island}}) և [[Ապոսլ կղզիներ]] ({{lang-en|Apostle Islands}})։ Հյուսիսում ափերը բարձր են (մինչև 400 մ) և ժայռոտ, իսկ հարավում՝ հիմնականում ցածրադիր և ավազոտ<ref name="geo" />:
 
Ավազանի մակերեսը լճի մակերեսի հետ միասին կազմում է 207,2 հազ.հազար կմ²: Լիճը խոշոր վտակներ չունի։ 112 կմ երկարություն ունեցող [[Սենտ Մերիս (գետ)|Սենտ Մերիս]] գետով հոսքը կատարվում է դեպի Հուրոն լիճը։ Լճում ջուրը սառն է և պարզ։ Կենտրոնական հատվածում ջուրը նույնիսկ ամառը չի գերազանցում 4&nbsp;°C-ը, իսկ ձմռանը չի սառչում [[փոթորիկ]]ների պատճառով։ Առափնյա գոտին սառցապատ է դեկտեմբերի սկզբից մինչև ապրիլի վերջը<ref name="bse">http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00012/96400.htm|title=Վերին լիճ</ref>:
 
== Կիրառությունը տնտեսության մեջ ==
Լճի մակարդակի տատանումները օգտագործվում են նավարկության և [[էներգետիկա]]յի նպատակներով։ Խոշոր [[նավահանգիստ]]ներն են՝ [[Դուլութ]], [[Սյուփիրիոր]], [[Աշլենդ (ԱՄՆ)]], [[Թանդեր-Բեյ (Կանադա)]]<ref name="bse" />:
 
Լիճը հարուստ է տարբեր [[ձուկ|ձկնատեսակներով]]՝ [[սիգ]], [[կարմրախայտ]], [[թառափ]] և այլ տեսակներ։