«Օշական (գյուղ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Օշական''', գյուղ [[Արագածոտնի մարզ]]ում՝ [[Աշտարակ (քաղաք)|Աշտարակ]] քաղաքից 3 կմ հարավ-արևմուտք:արևմուտք։ Նախկինում ունեցել է ''Հուշական, Ուշագան, Ուշական, Օշագան'' անվանումները:անվանումները։ Համայնքի մակերեսը կազմում է 16,96 կմ², իսկ բնակչությունը՝ 5962 մարդ:մարդ։ Համայնքը սահմանակից է [[Ոսկեվազ]], [[Աշտարակ]], [[Սասունիկ]], [[Դաշտ (Արմավիրի մարզ)|Դաշտ]] համայնքների վարչական տարածքներին:տարածքներին։

Ըստ ավանդության՝ [[Նոյ]] նահապետն ու իր ընտանիքը [[Մասիս]]ի գագաթից իջնելուն պես տեսնում են Օշականը ջրից ազատված և բացականչում են. «Օշ ական», որ նշանակում է «Երանի մեր աչքերին»: Գտնվելով [[Արշակունիներ]]ի արքայական ոստանում՝ Օշականը եղել է նրանց սեփականությունը:սեփականությունը։ Ըստ [[Կորյուն]]ի՝ Օշականում գտնվում է գերեզմանատուն, որտեղ թաղվում էին քրիստոնեական հավատի համար նահատակվածները:նահատակվածները։ Վահան Ամատունի իշխանն իր ուսուցիչ [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ի դին Էջմիածնից տեղափոխում է Օշական, որտեղ էլ նրա աճյունը հանձնվում է հողին:հողին։ Երեք տարի անց՝ [[442]]-[[443]] թթ., գերեզմանի վրա կառուցում են եկեղեցի-դամբարանը, որը [[1875]]-[[1879]] թթ. վերածվում է եկեղեցու:եկեղեցու։ Գյուղի շրջակայքում է գտնվում մ.թ.ա. 7-5-րդ դարերում կառուցված Օշականի բերդ-ամրոցի ավերակները:ավերակները։

Արագածոտնը վաղ միջնադարում [[Ամատունիներ]]ի նախարարական տան եպիսկոպոսների տեսչության տակ էր:էր։ Օշականն Ամատունի նախարարների կենտրոն է դարձել Հայոց թագավոր [[Խոսրով Բ]] Արշակունու օրոք ([[330]]–[[338]]) թթ.:

Օշականը՝ որպես բերդ, առաջին անգամ հիշատակվում է պատմիչ [[Փավստոս Բուզանդ]]ի կողմից 4-րդ դարի 1-ին կեսի անցքերի կապակցությամբ:կապակցությամբ։ Գտնվելով Արշակունիների արքայական ոստանում՝ Օշականը եղել է նրանց սեփականությունը:սեփականությունը։ [[336]] թ.-ին Մազքթաց Սանեսան թագավորի դեմ կռիվներում ցուցաբերած սխրագործությունների համար Հայոց թագավոր [[Խոսրով Բ Կոտակ]]ն այն ընծայել է Վահան Ամատունուն:Ամատունուն։ Վկայություններ կան, որ Մեսրոպ Մաշտոցը Օշականում հիմնադրել է դպրոց:դպրոց։ Ամատունիների նախաձեռնությամբ Օշականում է թաղվել Մեսրոպ Մաշտոցը․ [[442]] թ.-ին նրա գերեզմանի վրա կառուցվել է գմբեթավոր կլոր եկեղեցի:եկեղեցի։ Իր կառույցներով և բերքառատ այգիներով Օշականը հետագայում էլ եղել է Հայաստանի նշանավոր գյուղերից մեկը:մեկը։

Օշականի ճակատամարտը տեղի է ունեցել [[336]] թ.-ին, [[Արշակունիներ (մազքթաց)|Մազքթաց Արշակունիների]] և [[Մեծ Հայք]]ի [[Արշակունիներ|Արշակունյաց թագավորության]] բանակների միջև:միջև։ [[Սասանյան Պարսկաստան]]ի դրդմամբ Կովկասյան վաչկատուն ցեղերից (հոներ, փոխեր) կազմված բանակով մազքթաց արքա Սանեսանը, ցանկանալով նստել Հայոց գահին, [[335]] թ.-ին արշավում է Հայաստան և գրավում Մեծ Հայքի մայրաքաղաք [[Վաղարշապատ]]ը: Ճակատամարտն ավարտվել է հայոց զորքի հաղթանակով:հաղթանակով։

Ավելի ուշ Օշականում ևս մի ճակատամարտ է տեղի ունեցել՝ հայ-ռուսական և պարսկական զորքերի միջև [[1827]] թ.-ի [[օգոստոսի 17]]-ին:ին։ Ճակատամարտն ավարտվեց հայ-ռուսական զորքերի հաղթանակով:հաղթանակով։ 1827 թ. գարնանը Երմոլովին փոխարինած գեներալ [[Իվան Պասկևիչ]]ի գլխավորությամբ վերսկսվեցին պատերազմական գործողությունները:գործողությունները։ Ապրիլի սկզբին ռուսական բանակի առաջապահ զորամասը շարժվեց դեպի Երևան և նույն ամսվա կեսերին առանց դիմադրության գրավեց [[Էջմիածին]]ը: Շուտով անձնատուր եղավ նաև Նախիջևանի խանը:խանը։ [[Արաքս]]ի ափին գտնվող [[Աբասաբադ]] բերդը գրավելու համար կատաղի մարտերում պարսիկները ջախջախիչ պարտություն կրեցին:կրեցին։

Կազմավորվել է Ամենայն հայոց կաթողիկոս [[Գարեգին Ա Քեսաբցի]]ու՝ [[1996]] թ.-ի մայիսի 30-ի կոնդակով:կոնդակով։ Առաջնորդանիստը Օշականի [[Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց Եկեղեցի (Օշական)|Ս. Մեսրոպ Մաշտոց]] եկեղեցին է, որը հայոց ազգային գլխավոր սրբավայրերից է (այստեղ է ամփոփված Մեսրոպ Մաշտոցի աճյունը):։ Արագածոտնի թեմն ընդգրկում է ՀՀ Արագածոտնի մարզը (պատմական Այրարատ նահանգի Արագածոտն ու Նիգ գավառների մեծ մասը):։ Թեմի տարածքը տարբեր ժամանակներում ենթարկվել է տարբեր եպիսկոպոսական աթոռների:աթոռների։

Արագածոտնի թեմի գործող վանքերն ու եկեղեցիներն են՝ Օշականի [[Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի (Օշական)|Սբ. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի]], [[Աշտարակ]]ի [[Սուրբ Մարիանե եկեղեցի (Աշտարակ)|Սբ. Մարինե եկեղեցի]], [[Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Աշտարակ)|Սբ. Սարգիս եկեղեցի]], [[Ապարան]]ի [[Սուրբ Խաչ եկեղեցի (Ապարան)|Սբ. Խաչ եկեղեցի]], [[Թալին]]ի Սբ. Աստվածածինը, [[Կարբի]]ի [[Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Կարբի)|Սբ. Աստվածածին եկեղեցի]], [[Կոշ]]ի Սբ. Գևորգ եկեղեցի, [[Մաստարա]]յի [[Սուրբ Հովհաննես եկեղեցի (Մաստարա)|Սբ. Հովհաննես եկեղեցի]], [[Մուղնի|Մուղնու]] [[Սուրբ Գևորգ եկեղեցի (Մուղնի)|Սբ. Գևորգ եկեղեցի]] ու [[Սաղմոսավանք]]ը: Օշականում Սբ. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու կողքին գործում է նրա անունը կրող դպրատունը:դպրատունը։ Թեմը հրատարակել է «Շողակն» ([[1998]]–[[2000]]), [[2000]] թ.-ից՝ «Արագածոտն» պարբերականները:պարբերականները։ Գյուղում գործում է [[Խրիմյան կրթօջախ]]ն ի հովանավորություն Արագածոտնի թեմի և ամերիկահայ բարերարներ՝ Սիլվա և Իռմա Տեր-Ստեփանյանների:Ստեփանյանների։ Արագածոտնի թեմի առաջնորդական տեղապահն էր Վազգեն վրդ. Միրզախանյանը ([[1999]] թ.-ից):։ Այժմ այդ պաշտոնն զբաղեցնում է Գերաշնորհ Տ. Մկրտիչ եպս. Պռոշյանը:Պռոշյանը։<ref>[http://historyarmenia.org/6066.html/ Հայ առաքելական եկեղեցու Արագածոտնի թեմի առաջնորդարանի մասին historyarmenia.org կայքում]</ref>

* [[Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց Եկեղեցի (Օշական)|Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի]], գտնվում է Օշական գյուղում:գյուղում։ Մեսրոպ Մաշտոցի մահից հետո հազարապետ Վահան Ամատունին և զորավոր Հմայակ Մամիկոնյանը նրա մարմինը տեղափոխում են Օշական, ուր երեք տարի անց՝ [[443]] թ.-ին Վահան Ամատունին մատուռ է կառուցում:կառուցում։ Նրա հիշատակը հարգելու համար [[Հովսեփ Ա Հողոցմեցի]] կաթողիկոսը հանձնարարում է [[Կորյուն]]ին գրել Մեսրոպ Մաշտոցի կյանքի ու գործի մասին:մասին։ [[1875]]-[[1879]] թթ.-ին [[Գևորգ Դ Կոնստանդնուպոլսեցի (Քերեստեճյան)|Գևորգ Դ]] կաթողիկոսը հին մատուռի վայրում նոր բազիլիկ տիպի եկեղեցի է կառուցում:կառուցում։<ref>[http://oshakan.weebly.com/13571400141014081378-134813811405140814001402-134813771399140714001409-1381139113811394138114091387.html/ Ս. Մեսրոպ Մաշտոց Եկեղեցու մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref><ref>[http://oshakan.schools.am/ekexeci.htm Ս. Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու մասին oshakan.schools.am կայքում]</ref>

* «[[Դիդիկոնդ|Դիդի կոնդ]]». Օշականի տարածքը հարուստ է հնագիտական հուշարձաններով:հուշարձաններով։ [[Քասաղ]] գետի ձախ ափին գտնվել են խոշոր քարերով շարված մի քանի տասնյակ դամբարանախցեր:դամբարանախցեր։ Գյուղի կենտրոնում գտնվող «Դիդի կոնդ» բլրի առանձին հատվածներում բացվել են տարբեր դարաշրջանների հուշարձանախմբեր:հուշարձանախմբեր։ Բլրի գագաթին պեղվել է մ.թ.ա. 6-5-րդ դարերի 0,25 հա տարածքով քառանկյուն ամրոց:ամրոց։ 2,5-2,65 մ հաստությամբ արտաքին պատերը շարված են տուֆե խոշոր քարերով, ամրացված կավե շաղախով:շաղախով։ Ամրոցի ներսում (բաժանված է հյուսիսից-հարավ անցնող միջնապատով) կան նկուղային և բնակելի մի շարք շինություններ:շինություններ։ Բլրի հյուսիսային լանջին և ստորոտին մ.թ.ա. 7-րդ դարում հիմնված պալատական 5 համալիրներից ներկայումս պեղված է առաջինը և երկրորդի մի մասը՝ բաղկացած 40 սենյակներից, սրահներից և տաճարներից:տաճարներից։ Պեղումների ընթացքում գտնվել են մեծ քանակությամբ խեցեղեն, քարե, ոսկրե գործիքներ, զարդեր, կուռքերի և այլ 100-ից ավելի արձաններ:արձաններ։

Այս համալիրների փլատակների վրա բացվել է մ.թ.ա. 3-րդ դարում անտիկ դամբարանադաշտ, որը գոյատևել է մինչև II դար:դար։ Բլրի արևելյան, հարավային և մասամբ հյուսիսային լանջերին սփռված են երկաթի դարի և ուրարտական 1000-ից ավելի դամբարան, որոնցից պեղվել են շուրջ 70 կրոմլեխներ, քարարկղեր և խոշոր դամբարանախցեր:դամբարանախցեր։ Հայտնաբերվել են մեծ քանակությամբ գործիքներ, զենքեր, ոսկե, արծաթե, բրոնզե զարդեր, ագաթե, սարդիոնե ուլունքներ, բազմատեսակ խեցեղեն և փայտե զանազան իրեր:իրեր։

Բլրի արևմտյան լանջին գտնվում է միջնադարյան դամբարանադաշտը (տապանաքարերի վրա պահպանվել են արձանագրություններ, բարձրաքանդակներ և բազմաթիվ խաչքարեր):։ Հայտնաբերված նյութերի մի մասը ցուցադրված է ՀՀ պատմության թանգարանում:թանգարանում։

* Օշականի մուտքի մոտ Մեսրոպ Մաշտոցի ծննդյան 1600-ամյակի առթիվ կանգնեցված է հուշարձան ([[1962]] թ.), բացված գրքի նմանվող երկու հուշասալեր են, որոնցից ձախակողմյանի վրա քանդակված է հայերեն այբուբենը:այբուբենը։

* Օշականից հյուսիս-արևելք «Մանկանոց» կոչվող վայրում կանգուն է 7-րդ դարի Սուրբ Սիոն եկեղեցին:եկեղեցին։

* Օշականում կանգուն է վաղ միջնադարյան ինքնատիպ կոթող (6-7-րդ դարեր), որն ավանդաբար համարվում է Մորիկ կայսեր կամ նրա մոր գերեզմանաքարը:գերեզմանաքարը։

* Օշականում և նրա շուրջը գտնվում են [[Թադևոս առաքյալ]], Սբ. Գրիգոր, Սբ. Սարգիս, վիմափոր Սբ. Աստվածածին, [[Թուխ մանուկ]] մատուռները (13-րդ դար):։<ref>[http://oshakan.weebly.com/1354137714071396137713951377140814071377140813771402138114071377139113771398-139214001410139913771408139313771398139813811408.html/ Պատմաճարտարապետական հուշարձանների մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref>

Օշականի տարածքը հարուստ է հնագիտական հուշարձաններով:հուշարձաններով։ [[XIX դար]]ի վերջին և [[XX դար]]ի սկզբին այստեղ պեղումներ են կատարել Ա․ Ս․ Ուվարովը Ա Ե․ Լալայանը:Լալայանը։ [[Քասախ (գետ)|Քասախ]] գետի ձախ ափին գտնվել են խոշոր քարերով շարված մի քանի տասնյակ դամբարանախցեր:դամբարանախցեր։ Օշականի տարածքում պարբերաբար պեղումներ են կատարվում [[1971]] թ.-ից:ից։ Գյուղի կենտրոնում գտնվող «Դիդի կոնդ» բլրի առանձին հատվածներում բացվել են տարբեր դարաշրջանների հուշարձանախմբեր:հուշարձանախմբեր։

Բլրի գագաթին պեղվել է մ․ թ․ա․ 7-5-րդ դարերին, 0,25 հա տարածքով ամրոց․ 2,5 - 2,65 մ լայնությամբ արտաքին պատերը շարված են տուֆե խոշոր քարերով, ամրացված կավե շաղախով:շաղախով։ Ամրոցի ներսում (բաժանված է հյուսիս-հվ․ անցնող միջնապատով) կա նկուղային և բնակելի մի շարք շինություններ:շինություններ։ V - VII դդ․ ամրոցի տարածքը եղել է բնակատեղի:բնակատեղի։ Բլրի հյուսիսային լանջին և ստորոտին մ․ թ․ ա․ VII դ․ հիմնված պալատական 5 համալիրներից ներկայումս պեղված է առաջինը և երկրորդի մի մասը՝ բաղկացած 40 սենյակներից, սրահներից և տաճարներից:տաճարներից։

Պեղումների ընթացքում գտնվել են մեծ քանակությամբ խեցեղեն, քարե, ոսկրե գործիքներ, զարդեր, կուռքերի և այլ 100-ից ավելի արձաններ:արձաններ։ Այս համալիրների փլատակների վրա բացվել է մ․թ.ա․ III դ․ անտիկ դամբարանադաշտ, որը գոյատևել է մինչև II դ․: Բլրի արևելյան, հարավային և մասամբ հյուսիսային լանջերին սփռված են երկաթի դարի և ուրարտական 1000-ից ավելի [[դամբարան]], որոնցից պեղվել են շուրջ 70 կրոմլեխներ, քարարկղեր և խոշոր դամբարանախցեր:դամբարանախցեր։ Հայտնաբերվել են մեծ քանակությամբ գործիքներ, զենքեր, ոսկե, արծաթե, բրոնզե զարդեր, ագաթե, սարդիոնե ուլունքներ, բազմատեսակ խեցեղեն և փայտե զանազան իրեր:իրեր։ Բլրի արևմտյան լանջին գտնվում է [[միջնադար]]յան դամբարանադաշտը (տապանաքարերի վրա պահպանվել են արձանագրություններ, բարձրաքանդակներ և բազմաթիվ խաչքարեր):։

Գյուղը գտնվում է [[Քասաղ]] գետի հովտում՝ ծովի մակարդակից 1020 մ բարձրության վրա:վրա։ Քասաղ գետն էլ գյուղը բաժանում է 2 մասի:մասի։ Կլիման մերձարևադարձային, չոր ցամաքային է, շոգ ու չորային ամառներով, չափավոր ցուրտ ձմեռներով:ձմեռներով։ Հուլիսին միջին ջերմաստիճանը տատանվում է 25-26&nbsp;°C սահմաններում, հունվարին՝ -4&nbsp;°C է:է։ Տարեկան մթնոլորտային տեղումները կազմում են 350 մմ:մմ։ Ոռոգման արդյունքում բնական լանդշաֆտները, որոնք չոր տափաստանային էին, վերափոխվել են կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտների:լանդշաֆտների։ Գյուղում է գտնվում Դիդի կոնդ կոչվող բլուրը, որն առաջացել է լավային գոյացումներից:գոյացումներից։

2012 թ.ի-ն կանայք կազմում էին 53%, տղամարդիկ՝ 47%: Բնակչության մեջ մինչաշխատունակները կազմում են 26%, աշխատունակները՝ 58%, հետաշխատունակները՝ 16%: Գյուղում գործում են 2 դպրոց՝ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան միջնակարգ դպրոցը (տնօրեն՝ Ն. Մկրտչյան)<ref>[http://oshakan.schools.am// Մեսրոպ Մաշտոցի անվան միջնակարգ դպրոցի կայքը oshakan.schools.am]</ref><ref>[http://oshakan.weebly.com/134813811405140814001402-1348137713991407140014091387-13771398140613771398-139613871403139813771391137714081379-13801402140814001409.html/ Մեսրոպ Մաշտոցի անվան միջնակարգ դպրոցի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref> և Փայլակ Բաբկենյանի անվան հիմնական դպրոցը (տնօրեն՝ Ա. Միքայելյան)<ref>[http://oshakan.weebly.com/136313771397138813771391-1330137713781391138113981397137713981387-13771398140613771398-13921387139613981377139113771398-13801402140814001409.html/ Փայլակ Բաբկենյանի անվան հիմնական դպրոցի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref>, երաժշտական դպրոց, Ժորա Աբելյանի անվան համայնքային գրադարան, 2 մանկապարտեզ՝ «Գայանե» (տնօրեն՝ Ռ. Մելիքյան)<ref>[http://oshakan.weebly.com/13481377139813911377140213771408140713811382139813811408.html/ «Գայանե» մանկապարտեզի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref> և «Անահիտ» (տնօրեն՝ Ա. Ներսիսյան), կապի հանգույց, հիմնովին վերանորոգված բուժկետ, մշակույթի պալատ (տնօրեն՝ Հայկ Հովհանիսյան), [[Խրիմյան կրթօջախ]]<ref>[http://www.mamul.am/am/post/3865/%D5%AD%D6%80%D5%AB%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%AF%D6%80%D5%A9%D6%85%D5%BB%D5%A1%D5%AD/ Խրիմյան կրթօջախի մասին mamul.am կայքում]</ref> (տնօրեն՝ Կարինե Սարգսյան), Անժելա Շահնաբադյանի անվան ժողովրդական պարերի համույթ (ղեկավար՝ Արմեն Մուշեղյան), լատինամերիկյան պարերի համույթ (ղեկավար՝ Դիանա Մուրադյան), դուքենդոյի խմբակ (ղեկավար՝ Արայիկ Ավետիսյան), մանակական առողջարան:առողջարան։ Գյուղն ունի 2125 տնտեսություն:տնտեսություն։

Համայնքի տնտեսության գլխավոր ճյուղը գյուղատնտեսությունն է:է։ Համախառն արտադրանքի մեծ մասը բաժին է ընկնում բուսաբուծությանը:բուսաբուծությանը։ Գյուղատնտեսական հողահանդակների հիմնական մասը ծառայում է որպես պտղատու և խաղողի այգիներ, վարելահողեր, արոտավայրեր, խոտհարքեր:խոտհարքեր։ Գյուղացիական սեփականություններում վարելահողերն զբաղեցնում են 314 հա, պտղատու և խաղողի այգիները՝ 123 հա մակերես:մակերես։ Գյուղում զբաղվում են պտղաբուծությամբ, խաղողագործությամբ, բանջարաբոստանային, հացահատիկային, կերային կուլտուրաների մշակությամբ:մշակությամբ։ Պահուստային հողերն զբաղեցնում են համայնքի մակերեսի մոտ 27%, դրանցից արոտավայրերը կազմում են 152 հա, վարելահողերը՝ 69 հա:հա։ Զբաղվում են խոշոր և մանր եղջերավոր անասնաբուծությամբ, զարգացած է կաթնամսատու ուղղությունը:ուղղությունը։ Արդյունաբերության ոլորտում զարգացած է սննդի արդյունաբերությունը:արդյունաբերությունը։ Այստեղ կառուցվել է գինու գործարան:գործարան։ Այստեղ արտադրվում է ''խերես'' տիպի գինիներ, ընդ որում՝ նմանատիպ գինիներ արտադրվում են միայն այստեղ:այստեղ։ Արտադրանքն սպառվում է Հայաստանում և արտերկրում:արտերկրում։ Գյուղում կառուցված է մսամթերքի արտադրության ձեռնարկություն:ձեռնարկություն։ Ունի «Օշական» կրթական բարեգործական հիմնադրամ:հիմնադրամ։ Օշականում [[ԽՍՀՄ]] տարիներին գործում էր Երևանի Կ․ Ցետկինի անվան կարի ֆաբրիկայի մասնաճյուղը:մասնաճյուղը։

Դպրոցը գոյություն է ունեցել վաղուց, սակայն 1945 թվականին, երբ դպրոցի տնօրեն է դառնում Հարություն Ստեփանյանը, վերջինիս ջանքերով կառուցվում է դպրոցի ներկայիս շենքը. մինչ այդ դասերն անցկացվում էին Օշականի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու դպրատանը (այն կառուցվել էր 1914 թ.):։ Հ. Ստեփանյանի ջանքերով դպրոցը կոչվում է Մեսրոպ Մաշտոցի անունով:անունով։ Այժմ դպրոցը միջնակարգ դպրոց է, որտեղ սովորում են մոտավորապես 700 աշակերտներ:աշակերտներ։ Բաղկացած է 3 մասնաշենքից:մասնաշենքից։ Դպրոցի աշակերտները բազմիցս մասնակցել են տարբեր օլիմպիադաների և մրցույթների:մրցույթների։ 2010 թ. դպրոցի թիմը մասնակցել է «Հայ ասպետ» հեռուստախաղին:հեռուստախաղին։

Խրիմյան կրթօջախը հիմնադրվել է 2007 թ. ամերիկահայ բարերարներ՝ Սիլվա և Իռմա Տեր-Ստեփանյանների կողմից Օշականում:Օշականում։ 2000 թ. նրանք ժամանել են Հայաստան, եկել Օշական, հետո հանդիպել Գարեգին Բ վեհափառի հետ և առաջարկել Սուրբ Մաշտոց եկեղեցու բակում ստեղծել կանաչապատ հայոց այբուբեն:այբուբեն։ Այն դարձավ իրականություն, և դա հենց առիթ հանդիսացավ Օշականում հիմնելու այս կրթօջախը:կրթօջախը։ Նման մի կրթօջախ գործում է Նյու Ջերսիում:Ջերսիում։

*«Գայանե»(Խատուտիկ)- հիմնադրվել է 1961 թվականին:թվականին։ Առաջինը վարիչը Լաուրա Աբելյանն էր(1961-1993 թթ.), այնուհետև Գայանե Համբարձումյանը(1993-2007 թթ.), որի մահից հետո մանկապարտեզը վերանվանվեց «Գայանե»:2010 թվականից մանկապարտեզի տնօրենն է Աննա Մելիքյանը:Մելիքյանը։

*«Անահիտ»(N2/Չինար)- 1966 թվականին բացված մանկապարտեզը կոչվեց N2, այնուհետև «Չինար»: 1966-1989 թթ. այստեղ վարիչ էր՝ Վարսիկ Գրիգորյանը,1989-2011 թթ.-ին Հասմիկ Պետրոսյանը:Պետրոսյանը։ 2006 թվականին մանկապարտեզը վերանվանվեց «Անահիտ»: 2011 թվականից մանկապարտեզի տնօրենն է Աստղիկ Ներսիսյանը:Ներսիսյանը։

* Օշականի մշակույթի պալատի<ref>[http://oshakan.weebly.com/134813991377139114001410139713851387-14021377138813771407.html/ Օշականի մշակույթի պալատի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref> Անժելա Շահնաբադյանի անվան ժողովրդական և ազգագրական պարերի համույթը գործում է շուրջ մեկ տասնամյակ:տասնամյակ։ Համույթը դարձել է Կարսի միջազգային փառատոնի դափնեկիր, Վրաստանի միջազգային փառատոնների դափնեկիր, «Մինորա» մշակութային կենտրոնի կազմակերպած մի շարք մրցույթների մրցանակակիր, Սևան 2009, 2010 մրցույթների մասնակից, Հայաստանի տեղական ինքնակառավարման մարմինների 15-ամյակին նվիրված միջոցառման մասնակից (Գյումրի 2011), և մի շարք այլ համերգների մասնակից և մրցանակակիր:մրցանակակիր։ Համույթի գեղարվեստական ղեկավարն է Արմեն Մուշեղյանը:Մուշեղյանը։[[2013]] թ.-ին [[Բաթումի]]ում կայացած միջազգային պարային մրցույթում խումբը զբաղեցրել է 2-րդ հորիզոնականը:հորիզոնականը։

* Մշակույթի պալատի լատինամերիկյան պարերի համույթը նույնպես մի շարք մրցույթների մասնակից է և դափնեկիր:դափնեկիր։ Ղեկավարն է Դիանա Մուրադյանը:Մուրադյանը։

* Մշակույթի պալատի Հովակ Գալոյանի անվան պատանեկան թատերախումբն արձանագրել է մեծ հաջողություններ, մի քանի անգամ Նռան հատիկ մրցույթում արժանացել է պատվավոր 1-ին մրցանակին:մրցանակին։ Մի շարք բեմադրություններով հանդես է եկել [[ՀՀ]] և [[ԼՂՀ]] շրջաններում:շրջաններում։ Ղեկավար՝ Նազենի Դավթյան:Դավթյան։

* Օշականի մշակույթի պալատում գործում է նկարչական խմբակ (ղեկավար՝ Սուսաննա Կարապետյան):։ Խմբակի անդամները մասնակցել են մի շարք ցուցահանդեսների:ցուցահանդեսների։

* Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցուն կից դպրատանը գործում է ձեռարվեստի խմբակ(ղեկավար՝ Արսեն Գալստյան) Խմբի աշխատանքները ներկայացվել են ցուցադրությունների և վաճառքի:վաճառքի։

* Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցուն կից դպրատանը գործում է գոբելենագործության խմբակ (ղեկավար՝ Արմինե Գալստյան):։

* [[1979]] թվականից սկսած, տարին մեկ անգամ, հոկտեմբերի երկրորդ շաբաթ օրը Օշականում նշվում է թարգմանչաց տոնը, որի ընթացքում հիշատակվում է հայ թարգմանական արվեստը սկսած Մեսրոպ Մաշտոցից ու նրա աշակերտներից մինչև մեր օրերը:օրերը։

* [[2011 թվական]]ին ՀՀ տեղական ինքնակառավարման մարմինների 15-ամյակի կապակցությամբ [[Գյումրի]]ում կազմակերպված ցուցահանդեսին Օշականը ճանաչվել է ՀՀ լավագույն մշակութային համայնքներից մեկը:մեկը։

*[[2014]] թվականի [[հուլիսի 5]]-ին Օշականում տրվեց Իմ Հայաստան համահայկական փառատոնի մեկնարկը:մեկնարկը։ Փառատոնին մասնակցում էին 12 երկրից մոտ 36 խմբեր:խմբեր։ Պարախմբերը ժամանել են՝ [[Վրաստան]]ից, [[Ռուսաստան]]ից,[[Կանադա]]յից, [[ԱՄՆ]]-ից,[[Քուվեյթ]]ից, [[Ավստրալիա]]յից,[[Ֆրանսիա]]յից, [[Ուկրաինա]]յից, [[Լիբանան]]ից, ինչպես նաև [[Արցախ]]ից և [[Հայաստան]]ից:<ref>http://www.yerepouni-news.com/archives/115729</ref><ref>http://hayernaysor.am/%D6%85%D5%B7%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A8-%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D6%80%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A7-%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A8%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%A5%D5%AC%D5%B8/</ref>

* 2014 թվականի օգոստոսի 29-ին Օշականի մշակույթի պալատում տեղի կունենա բարեգործական մեծ համերգ, որի հասույթը կուղղվի անապահով երեխաներին:երեխաներին։ Լինելու է գեղեցիկ շոու ծրագիր՝ Հայաստանի ձայնը և Իքս-Ֆակտոր նախագծերի մասնակիցների մասնակցությամբ:մասնակցությամբ։

* Օշականի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրոցում գործում է ֆուտբոլի խմբակ:խմբակ։ Ղեկավար՝ Խաչիկ Էլիբեկյան:Էլիբեկյան։

* Օշականի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան դպրոցում գործում է Դուքենդո կարատեի խմբակ:խմբակ։ Մարզիկները արժանացել են [[Վրաստան]]ում կազմակերպված միջազգային մրցույթների հաղթողի կոչման, Հայաստանի առաջնության հաղթողի կոչման, ՀՀ մի շարք մարզային մրցումների հաղթողների կոչման:կոչման։ Ղեկավար՝ ՀՀ Դոքենդոյի ֆեդերացիայի փոխնախագահ, [[Արագածոտնի մարզ]]ի Դոքենդոյի ֆեդերացիայի նախագահ՝ Արայիկ Ավետիսյան:Ավետիսյան։

* Մշակույթի պալատում գործում է թենիսի խմբակ:խմբակ։ Ղեկավար՝ Սպարտակ Եղիազարյան:Եղիազարյան։

* [[2012]] թ. հոկտեմբեր ամսին անց են կացվում Միշա Ներսիսյանի անվան ֆուտբոլի թաղային առաջնություններ:առաջնություններ։

Կենտրոն հեռուստաընկերության «Մեր աշխարհի մի անկյունը» հաղորդաշարը 2014 թվականի հուլիս ամսին նկարահանել է Օշականի մասին փաստագրական ֆիլմ:ֆիլմ։<ref>https://www.youtube.com/watch?v=tlOEPWv3n-Q</ref>

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Օշականից ռազմաճակատ են մեկնել 658 օշականցիներ, մարտական գործողություններին մասնակցել են 632-ը, զոհվել 273-ը:ը։

Նրանց հիշատակը հավերժացնելու համար հայտնի լրագրող Խաչիկ Հովհաննիսյանի նախաձեռնությամբ և ճարտարապետ Տիրան Մարությանի գծագրով 1987-ին սկսվում է Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված օշականցիներին նվիրված հուշակոթողի շինարարությունը, որը բացվում է 1998 թվականին:թվականին։ Ամեն տարի մայիսի 9-ին օշականցիները իրենց հարգանքի տուրքն են մատուցում իրենց հերոս նախնիների հիշատակին:հիշատակին։

Օշական համանքի ղեկավար մարմինը գյուղապետարանն է՝ համայնքի ղեկավարով և ավագանու 11 անդամներով:անդամներով։

Խորհրդայինշրջանում գյուղի բնակչության հարցերով զբաղվել է գյուղխորհուրդը(կազմված 41 պատգամավորներից, որոնք ընտրում էին գյուղխորհրդի նախագահին), գյուղատնտեսական և արդյունաբերական գործունեությունը ղեկավարել է կոլեկտիվ տնտեսության դիրեկտորը,1963 թվականից՝ սովետական տնտեսության դիրեկտորը:դիրեկտորը։

# Տիգրան Ղազարյան:Ղազարյան։<ref>[http://aragatsotn.mtaes.am/community-leader-council/914/ Տեղական ինքնակառավարման մասին aragatsotn.mtaes.am կայքում]</ref>

* Հարություն Նիկոլի Ստեփանյան - (1912, Օշական - 2013) Տեղի յոթամյակն ավարտելուց հետո ուսումը շարունակել է Օշականի գյուղատնտեսական տեխնիկումում:տեխնիկումում։ [[Երևան]]ում ավարտել է Այգեգործական տեխնիկումը:տեխնիկումը։ Այնուհետև ընդունվել է [[Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան|Երևանի Գյուղատնտեսական ինստիտուտ]], սակայն հենց առաջին կուրսում համոզվել, որ դա չէ իր կոչումը:կոչումը։ Գրականության հանդեպ սերը նրան տանում է [[Երևանի պետական համալսարան]]ի բանասիրական ֆակուլտետ, ուր ուսանում է հայագետներ [[Հրաչյա Աճառյան]]ին, [[Գրիգոր Ղափանցյան]]ին, [[Ավետ Տերտերյան]]ին, [[Մկրտիչ Մկրյան (գրականագետ)|Մկրտիչ Մկրյան]]ին: Համալսարանն ավարտելով՝ Հ. Ստեփանանյանը նշանակվում է [[Դավթաշեն (վարչական շրջան)|Դավիթաշենի]], այնուհետև [[Ներքին Չարբախ]]ի, ապա Նուբարաշենի դպրոցի տնօրեն:տնօրեն։ Մանկավարժը [[1945]]-ին արդեն հայրենի Օշականի դպրոցի տնօրենն էր:էր։ Նա տարիներ շարունակ զբաղվել է գրական գործունեությամբ՝ հիմնականում բանաստեղծություններ գրելով:գրելով։ Նրա առաջին գիրքը կոչվում է «Օշականում սերը չի ծերանում..»:[[2012]] թվականի հոկտեմբերի 15-ին լրացավ նրա հարյուրամյակը:հարյուրամյակը։ [[2013]] թվականի հունիսի 14-ի լույս 15-ի գիշերը նա կնքեց իր մահկանացուն:մահկանացուն։<ref>[http://oshakan.weebly.com/1344137714081400141013851397140014101398-135714071381141113771398139713771398.html/ Հարություն Ստեփանյանի մասին http://oshakan.weebly.com կայքում]</ref><ref>[http://oshakan.weebly.com/16/post/2013/06/-101.html/ Լուրը oshakan.weebly.com կայքից]</ref>

* [[Հովհաննես Վարդանի Հովհաննիսյան]] - (1933, Բաթումի - 2010, Մոսկվա) [[ԽՍՀՄ]] և [[ՌԴ]] պետական մրցանակների, ՌԴ կառավարական մրցանակների դափնեկիր, Ռուսաստանի բժշկական գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, ՌԴ գիտության վաստակավոր գործիչ, գյուտարար, [[Մոսկվա]]յի բժշկական ակադեմիայի պրոֆեսոր, միջազգային ակադեմիաների իսկական անդամ:անդամ։ Ն. Ն. Պրիորովի անվան վնասվածքաբանության և օրթոպեդիայի կենտրոնական ինստիտուտի վնասվածքա-օրթոպեդիկ վիրաբուժության կլինիկայի ղեկավար, ՌԴ նախագահի Գլխավոր բժշկական վարչության խորհրդական:խորհրդական։ Նրա անունով է կոչվում Օշականի Մ. Մաշտոցի անվան դպրոցի ֆիզիկայի լաբորատորիա:լաբորատորիա։<ref>[http://oshakan.weebly.com/16/post/2013/05/6.html/ Հովհաննես Վարդանի Հովհաննիսյանի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref><ref>[[w:ru:Оганесян, Оганес Варданович|Հովհաննես Հովհաննիսյան Википедия կայքում]]</ref>

* [[Արթուր Օշականցի]] - (ծ. 1953, Օշական) 1972-1976 թթ.-ին սովորել է [[Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան|Երևանի մանկավարժական համալսարան]]ի արվեստի բաժինը:բաժինը։ [[2003]] թ.-ին [[Մետրոպոլիտեն թանգարան (Նյու Յորք)|Մետրոպոլիտեն թանգարան]]ի կողմից ճանաչվել է արվեստի պատմության մեջ որպես աբստրակտ նատուրալիզմի հիմնադիր:հիմնադիր։ Մասնակցել է բազմաթիվ խմբակային ցուցահանդեսների, ինչպես նաև ունեցել է մի շարք անհատական ցուցահանդեսներ:ցուցահանդեսներ։ Արթուր Օշականցու աշխատանքները գտնվում են տարբեր երկրների պատկերասրահներում և թանգարաններում, ինչպես նաև անհատական հավաքածուներում:հավաքածուներում։<ref>[http://oshakan.weebly.com/9/post/2012/11/1.html/ Արթուր Օշականի մասին oshakan.weebly.com կայքում]</ref><ref>[http://www.myart.am/am/artists/view/artur-oshakantsi-150/1 Արթուր Օշականի մասին myart.am կայքում]</ref><ref>[http://www.oshakantsi.com/ Արթուր Օշականու պաշտոնական կայք]</ref>

* Շմավոն Մելիքյան - (ծ. 1935, Օշական) Սովորել է Հայկական գյուղատնտեսական ինստիտուտում և Եղվարդի ագրոնոմ-բրիգադում:բրիգադում։ 1961 թ. կեսերից հաստատվել է շրջանային կուսակցական ապարատում և մի կարճ ժամանակով էլ նախկին «Արագած» միջշրջանային թերթի խմբագրությունում:խմբագրությունում։ Աշխատել է Օշականի նախկին խորհտնտեսությունում՝ գլխավոր գյուղատնտես, [[Կարբի]]ում՝ ավագ գյուղատնտես, Բույսերի կարանտինի պետական տեսչությունում միջշրջանային տեսուչ:տեսուչ։ Շմավոն Մելիքյան հեղինակել է բազմաթիվ բանաստեղծություններ, որոնց մի մասը ամփոփված է «Երեքնուկներ» (1994 թ.) և «Հրաշալի քնար» (1999 թ.):։

*[[Արամ Գյուլնազարյան]]- ծնվել է [[1993]] թվականի [[հունվարի 7]]-ին [[Օշական]] գյուղում:գյուղում։ [[2012]] թվականի [[հունիսի 18]]-ին Ասկերանի մարտական դիրքերում ստանալով հրազենային վնասվածք հակառակորդի դիպուկահարի կողմից մահանում է հոսպիտալի ճանապարհին:ճանապարհին։ ԼՂՀ նախագահ [[Բակո Սահակյան]]ի հրամանով 2012 թվականի [[հունիսի 20]]-ին հետմահու պարգևատրվել է [[Մարտական ծառայության մեդալ|«Մարտական ծառայության» մեդալով]]:<ref>[http://razm.info/6196 Արամի մասին razm.info կայքում]</ref><ref>[http://news.am/arm/news/110353.html Արամի մասին news.am կայքում]</ref>

* Ռոբերտ Պողոսյան - 1973-1983 թթ. Օշականի խորհտնտեսության տնօրեն, վաստակավոր գյուղատնտես:գյուղատնտես։

* [[Փայլակ Բաբկենյան]] - (1970 - 1994) [[Արցախյան ազատամարտ]]իկ, նրա անունով է կոչվում Օշականի հիմնական դպրոցը:դպրոցը։

* Արամայիս Պողոսյան - Արդարադատության երկրերդ դասի խորհրդական:խորհրդական։

* Կարինե Արսենյան - բանասեր, վաստակաշատ մանկավարժ, բանաստեղծ, աշխատում է Օշականի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան միջնակարգ դպրոցում, որպես հայոց լեզվի, գրականության և եկեղեցու պատմության ուսուցչուհի:ուսուցչուհի։

* Գևորգ Դարբինյան - վաստակաշատ բժիշկ:բժիշկ։ Ծնվել է Օշականում, սովորել է Երևանի պետական բժշկական համալսարանում, այնուհետև նրան գործուղել են [[Գերմանիա]], որտեղից վերադարձել է 25 տարի անց և անցել աշխատանքի Երևանում:Երևանում։<ref>[http://www.med-practic.com/arm/3551/Գևորգ%20Դարբինյան/profile.html Գևորգ Դարբինյանը med-practic.com կայքում]</ref>

* Գևորգ Թումանյան - երաժիշտ, միջազգային մրցույթի դափնեկիր (Լյուքսեմբուրգ, 1985), Երևանի քաղաքային ֆիլհարմոնիայի փոխտնօրեն:փոխտնօրեն։

* Լևոն Մարգարյան - Օշականի պոլիկլինիկայի գլխավոր բժիշկ, Օշականի մանկական առողջարանի տնօրեն:տնօրեն։:

* Հմայակ Ավետիսյան - օշականցի տաղանդավոր երաժիշտ:երաժիշտ։

* Տ. Նարեկ (Արմեն) աբեղա Ավագյան - [[Խոր Վիրապ]]ի հոգևոր հովիվ:հովիվ։

* Գեղամ Հարությունյան - [[Արագածոտնի մարզ]]ի ոստիկանապետ:ոստիկանապետ։

* Պարգև Համբարձումյան - (ծ. 1962) Արագածոտնի մարզի Կրթության մշակույթի և սպորտի վարչության պետ:պետ։<ref>[http://aragatsotn.mtaes.am/structure/bio/341/ Արագածոտնի մարզպետարանի պաշտոնակայք]</ref>

* Էդվարդ Մորիկյան - (1927 - 2002), պտղաբույծ - ընտրասերումնաբան:ընտրասերումնաբան։ Հայտնի է իր ակադեմիկական գյուտերով:գյուտերով։

* Այդին Մորիկյան - հայտնի լրագրող, գիտնական Էդվարդ Մորիկյանի որդին է:է։ Նա եղել է «Հայաստանի Հանրապետություն» պաշտոնաթերթի հիմնադիր խմբագիրը մինչև 1997 թ:թ։ 1995 - 96 թթ. եղել է Տեղեկատվության նախարարի տեղակալ:տեղակալ։ Եղել է «Հայացք Երևանից» ամսագրի խմբագիրը:խմբագիրը։ Խմբագրել է նաև «Օրրան», «Ժամանակ Երևան» թերթերը:թերթերը։ Կյանքի վերջին տարիներին Այդին Մորիկյանը ծանր հիվանդ էր:էր։ Նա լրատվական դաշտում այն եզակիներից էր, որ ստացել էր բարձր ակադեմիական կրթություն [[Մոսկվայի պետական համալսարան]]ում: Այդին Մորիկյանը դաստիարակել է լրագրողների մի քանի սերունդ, հեղինակել է ուսումնական ձեռնարկներ, մասնակցել է նաև արցախյան շարժմանը, 1990-1999 թթ. եղել է Գերագույն խորհրդի և [[ՀՀ Ազգային ժողով]]ի պատգամավոր:պատգամավոր։

* Հայկարամ Ստեփանյան - ոստիկանության պետական պահպանության գլխավոր վարչության պետի տեղակալ գնդապետ:գնդապետ։ Եղել է Ռազմական ոստիկանությունում պետի տեղակալ, հետո փոխնախարարի տեղակալ:տեղակալ։

* Հովակ Գալոյան ավագ - հայ դերասան, Ժողովրդական արտիստ, հայտնի է «Ձորի Միրո», «Սայաթ Նովա» և այլ ֆիլմերից:ֆիլմերից։ Նրա անունով է կոչվում Օշականի Մշակույթի պալատի թատերական խմբակը:խմբակը։

* Հովակ Գալոյան կրտսեր - հայ դերասան, հայտնի է «Դիմակահանդես» ('' Արման''), «Դժվար ապրուստ» (''Ֆրունզ Սևակիչ'') և այլ սերիալներից:սերիալներից։

* [[Խաժակ Գյուլնազարյան]] - (1918 - 1995), հայ արձակագիր, գրականագետ:գրականագետ։

* [[Ժիրայր Նորայրի Ավետիսյան]] - (ծ. 1932), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:անդամ։

* [[Վահան Ամատունի (լրագրող)|Վահան Ամատունի]] - (ծ. 1957), հայ լրագրող, լուսանկարիչ, ԽՍՀՄ և Հայաստանի ժուռնալիստների միության անդամ:անդամ։

* [[Սահակ Ամատունի]] - (իսկ. Բաղդասար Բաղդասարյան, 1856 - 1917), հայ բառարանագիր, Էջմիածնի միաբանության անդամ:անդամ։

* Անժելա Շահնաբաթյան - անվանի պարուհի, նրա համար է առաջին անգամ բեմադրվել հայտնի «Ուզունդարա» պարը:պարը։ Նրա անունով է կոչվում Օշականի Մշակույթի պալատի ժողովրդական պարերի համույթը, որը իր մեկ տասնամյակից ավելի պատմության ընթացքում մեծ հաջողություններ է արձանագրել:արձանագրել։ Համույթի ղեկավարն է Արմեն Մուշեղյանը:Մուշեղյանը։

* [[Սոֆի Ավագյան]] - (ծ. 1930), հայ թարգմանչուհի, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:անդամ։

* [[Տեր Դանիել Տեր-Դանիելյան]] - (1873 - 1954), 1929-1952 թթ. եղել է Օշական գյուղի քահանան:քահանան։

* [[Սաֆարյան Նվեր|Սաֆարյան Նվեր Գևորգի]] (1907-1982) - ականավոր ռազմական գործիչ, [[ԽՍՀՄ]] գեներալ-մայոր ([[1943]] թ․):։ [[ԽՍՀՄ]] կոմունիստական կուսակցության անդամ [[1930]]-ից, [[ՀՍՍՀ]] VII գումարման Գերագույն խորհրդի պատգամավոր:պատգամավոր։ Պարգևատրվել է Լենինի, Կարմիր դրոշի չորս, Սուվորովի 2-րդ աստիճանի, Կուտուզովի 2-րդ աստիճանի երկու և «Պատվո նշան» շքանշաններով:շքանշաններով։ Մասնակցել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ին ([[1941]]-[[1945]] թթ.), եղել է [[89-րդ Հայկական հրաձգային դիվիզիա|89-րդ (Թամանյան) դիվիզիայի]] հրամանատար:հրամանատար։ 89-րդ դիվիզիան անցել է 3.700 կլիոմետր մարտական ուղի ([[Կովկաս|Հյուսիսային Կովկաս]]ից մինչև [[Բեռլին]]) և նրա հրամանատարությամբ մասնակցել [[Բեռլինի ճակատամարտ]]ին: [[1915]] թ․ [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ հորը կորցնելուց հետո մայրը մեծ զրկանքների գնով, երկու երեխաների հետ տեղափոխվում է [[Էջմիածին]], որտեղ և հիվանդությունից մահանում է [[1919]] թ․: Մոր մահից հետո 12 տարեկան [[Սաֆարյան Նվեր|Նվերը]] հայտնվում է Օշականի որբանոցում:որբանոցում։

* [[Հրանտ Թոխատյան]] - հայ դերասան, որպես ռուսաց լեզվի և գրականության ուսուցիչ աշխատել է Օշականում:Օշականում։

*[[Հակոբ Ինջիղուլյան]]- (ծնվ.՝ [[1991]] [[հունվարի 28]], [[Ոսկեվազ]], [[Հայաստան]]), [[Արցախի Հանրապետություն|Արցախի Հանրապետության]] [[Արցախի Հանրապետության պաշտպանության բանակ|ՊԲ]] շարքային զինծառայող:զինծառայող։ [[2013]] թվականից գտնվում է [[Ադրբեջան]]ում գերության մեջ:մեջ։ Օշականի [[Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցի (Օշական)|Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցու]] դպիրն էր:էր։<ref>[http://aysor.info/am/news/22424 «Հակոբ ինջիղուլյանի բացառիկ հարցազրույցը, որում հնչում են անգիր արված խոսքեր»]</ref>

Օշական համայնքի ղեկավարության կողմից «Պատվավոր Օշականցի» կոչմանն են արժանացել զինվորական բժիշկ Մաթևոս Մաթևոսյանը(1989 թ.), ճարտարապետ Տիրան Մարությանը(1991 թ.), Ալֆորվիլի քաղաքաքապետ Ռենե Ռուկեն(2011 թ.), բարերար Անահիտ Ներսիսյանը(2012 թ.):։

2006 թվականին եկեղեցու բակում ստեղծվեց տառերի պուրակը:պուրակը։ Հայոց գրերի ստեղծման 1600-ամյակի տոնակատարություններին ընդառաջ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդի տնօրինմամբ եկեղեցու բակում տեղադրվեցին Ռուբեն, Յուրի, Արմեն Նալբանդյանների կերտած 36 խաչքար-տառերը:տառերը։

<center><gallery widths="75" heights="150px" perrow=9 caption="Հայոց այբուբենի խաչքար տառեր">